Οικοσχολείο – Το μυστικό κουμπί του Ήλιου
Σεντελιάνο, 5 Ιουλίου 2025
Με την ευλογία και την υποστήριξη του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ιταλίας, κ.κ. Πολυκάρπου, το Οικοσχολείο άνοιξε ξανά τις πόρτες του για την τέταρτη εκπαιδευτική συνάντηση – μια καλοκαιρινή ημέρα όπου το φως του ήλιου έγινε αφορμή για γνώση, προσευχή και συνειδητοποίηση.
Διοργανωμένη από την Ορθόδοξη Ενορία των Αγίων Μηνά του Μεγαλομάρτυρος και Εφραίμ του Νεομάρτυρος – των Θαυματουργών στο Σαν Λορέντζο του Σεντελιάνο, η συνάντηση της 5ης Ιουλίου συγκέντρωσε παιδιά, γονείς και παιδαγωγούς σε ένα νέο κεφάλαιο του ταξιδιού στον κόσμο της Ενέργειας, με κεντρικό θέμα τον Ήλιο και το θεϊκό δώρο του φωτός.
Ήλιος – Δημιουργημένο φως, εικόνα του Άκτιστου Φωτός
Η ημέρα ξεκίνησε με θεολογική εισαγωγή από τον αιδεσιμώτατο Πρωτοπρεσβύτερο π. Πέτρος Φιλιππέσκου, προϊστάμενο της Ενορίας στο Σεντελιάνο, ο οποίος άνοιξε τη συνάντηση με πνευματικό σχόλιο για τη δημιουργία του σύμπαντος: «Καὶ εἶπεν ὁ Θεός· Γενηθήτωσαν φωστῆρες ἐν τῷ στερεώματι τοῦ οὐρανοῦ… Καὶ ἐποίησεν ὁ Θεός τὸν φωστῆρα τὸν μέγαν εἰς ἀρχὰς τῆς ἡμέρας, καὶ τὸν φωστῆρα τὸν ἐλάσσονα εἰς ἀρχὰς τῆς νυκτός, καὶ τοὺς ἀστέρας.» (Γένεσις 1, 14-16)
Ο Προϊστάμενος εξήγησε πως ο ήλιος είναι κάτι περισσότερο από ένα ουράνιο σώμα: είναι μια ορατή εικόνα της άκτιστης χάριτος που συντηρεί τη ζωή. Όπως το θεϊκό φως, που φωτίζει χωρίς να εξαντλείται, έτσι και ο ήλιος χαρίζει χωρίς να σβήνει. Θύμισε τον λόγο της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου: «Η φύση δεν είναι αντικείμενο εκμετάλλευσης, αλλά βιβλίο γραμμένο από τον Θεό. Το να υπηρετείς τη δημιουργία είναι μέρος της υπηρεσίας στον Θεό.»
Ζωντανό μάθημα για τη φωτοσύνθεση και την ευθύνη
Τα παιδιά παρακολούθησαν ένα κινούμενο σχέδιο, δημιουργία της ομάδας του Οικοσχολείου, που εξηγούσε το μυστήριο της φωτοσύνθεσης με διαισθητικό τρόπο, δείχνοντας πώς τα φύλλα “τρώνε το φως” και μετατρέπουν τα δώρα του ήλιου σε τροφή και ζωή για όλο τον πλανήτη.
Η Πρεσβυτέρα Λουΐζα Φιλιππέσκου εξήγησε πώς τα φυτά αντλούν ζωή από το φως, πώς οι ρίζες πίνουν νερό από τα βάθη και τα φύλλα ανοίγουν προς τις ακτίνες του ήλιου σαν χέρια στην προσευχή. Όμως, παράλληλα, έστειλε και ένα ηχηρό μήνυμα για την καταστροφή του περιβάλλοντος: «Όταν ο άνθρωπος περιφρονεί τη δημιουργία, το κλίμα γίνεται εχθρικό, η φύση απαντά με πόνο και η γη δεν καρποφορεί πια ειρηνικά.»
Η Πρεσβυτέρα μίλησε για ρύπανση, αποψίλωση, σπατάλη, φυτοφάρμακα, πυρκαγιές και χαοτική αστικοποίηση – όλα αυτά συμβάλλουν σε: καύσωνες και ασφυκτική ζέστη, ακραία ξηρασία, καταρρακτώδεις βροχές και καταστροφικές πλημμύρες, χαλάζι, ανεμοθύελλες και πυρκαγιές στη βλάστηση, μη αναστρέψιμες οικολογικές ανισορροπίες: «Αυτές οι καταστροφές είναι σημάδια βαθιάς ρήξης – όχι μόνο οικολογικής, αλλά και πνευματικής. Η δημιουργία στενάζει, περιμένοντας τη λύτρωση.» (Ρωμαίους 8, 22)
Τα λόγια της Πρεσβυτέρας ενισχύθηκαν με νέα αναφορά στην Α.Θ.Π. τοῦ Οικουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου: «Οι οικολογικές καταστροφές δεν είναι απλά φυσικά ατυχήματα, αλλά αποτέλεσμα πνευματικής τύφλωσης. Χωρίς οικολογική μετάνοια, δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε ειρηνικό μέλλον.»
Από τη Δημιουργία στο Άτομο – μάθημα για τις φωτοαντιστάσεις
Η καθηγήτρια Φυσικής και Ηλεκτρονικής Ντοΐνα Φιλιππέσκου συνέχισε το πρόγραμμα εφαρμοσμένης επιστήμης, μέρος του εγχειριδίου Από τη Δημιουργία στο Άτομο, παρουσιάζοντας στα παιδιά και στους γονείς ένα νέο στοιχείο: τη φωτοαντίσταση – ένα ηλεκτρονικό εξάρτημα που αντιδρά στο φως.
Με τη βοήθεια ενός ακόμη κινούμενου σχεδίου, τα παιδιά έμαθαν ότι: Ορισμένες συσκευές “αισθάνονται” το φως γύρω τους και ξέρουν από μόνες τους αν είναι μέρα ή νύχτα – και το μυστικό τους είναι ένα μικρό αλλά πανέξυπνο εξάρτημα: η φωτοαντίσταση!
Μια φωτοαντίσταση είναι σαν μια μαγική πορτούλα για το ηλεκτρικό ρεύμα: ανοίγει περισσότερο όταν είναι σκοτάδι και κλείνει όταν έχει φως, σαν να είχε μάτια και να έλεγε στη συσκευή: «Ε, είναι νύχτα, άναψε το φως!» ή «Έχει ήλιο, δε χρειάζεται φως τώρα!»
Μετά από τα προηγούμενα μαθήματα για μπαταρίες, LED, αντιστάσεις, πυκνωτές και τρανζίστορ, ήρθε η ώρα να κατασκευαστεί ένα κύκλωμα όπου το φως ελέγχει το ρεύμα – ένα αληθινό «μυστικό κουμπί του ήλιου».
Τα παιδιά κατασκεύασαν με τα ίδια τους τα χέρια μια μικρή κατασκευή, μαθαίνοντας πως η τεχνολογία μπορεί να γίνει σύμμαχος της οικολογίας όταν υπηρετεί το καλό.
Ευλογημένο και φωτεινό τέλος
Η ημέρα τελείωσε με προσευχή, τραγούδια, ιστορίες και χαρούμενη διάθεση, και κάθε παιδί έλαβε ένα μικρό «κουτί με φως» – συμβολικά ένα μάθημα: «Ο ήλιος δεν φωτίζει μόνο τα χωράφια, αλλά και τα μυαλά και τις καρδιές εκείνων που ξέρουν να τον βλέπουν ως δώρο του Θεού.»
Οι συντονιστές του Σχολείου, ο Πρωτοπρεσβύτερος Πέτρος Φιλιππέσκου, η Πρεσβυτέρα Λουΐζα Φιλιππέσκου και η Καθηγήτρια Φυσικής και Ηλεκτρονικής Ντοΐνα Φιλιππέσκου, τόνισαν τη σημασία αυτών των εκπαιδευτικών εμπειριών και τον παιδαγωγικό τους αντίκτυπο στα παιδιά και τις οικογένειες: «Ολοκληρώνουμε αυτή τη συνεδρία με ευγνωμοσύνη και χαρά για το δώρο της γνώσης. Μάθαμε μαζί ότι ο ήλιος δεν είναι μόνο πηγή φωτός, αλλά και κλειδί της ζωής στη γη, εικόνα της θείας χάριτος. Μέσα από παρατήρηση, παιχνίδι και πείραμα, τα παιδιά κατανόησαν πώς το φως γίνεται ενέργεια, πώς η φωτοσύνθεση στηρίζει την αναπνοή του πλανήτη, και πώς ο άνθρωπος, προικισμένος με νου και συνείδηση, καλείται να διατηρεί την ισορροπία της δημιουργίας. Το κύκλωμα με φωτοαντίσταση ήταν μόνο ένα απλό και συμβολικό παράδειγμα: μπορούμε να χτίσουμε έναν κόσμο όπου η τεχνολογία υπηρετεί τη ζωή και δεν την καταστρέφει. Η προστασία της φύσης, η κατανόηση της ενέργειας, ο σεβασμός στους νόμους της φύσης – όλα αυτά είναι μορφές υπακοής στον Θεό.»
Με καρδιές φωτισμένες, τα παιδιά έφυγαν για το σπίτι πιο περίεργα, πιο συνειδητοποιημένα, πιο προσεκτικά στο τι τα περιβάλλει. Το Οικοσχολείου συνεχίζει να είναι ένας χώρος όπου η επιστήμη και η πίστη δεν συγκρούονται, αλλά συμπληρώνονται – και όπου η εκπαίδευση γίνεται μορφή διακονίας προς τον Θεό και τη δημιουργία Του.
Η επόμενη συνάντηση του Οικοσχολείου είναι προγραμματισμένη για τον Αύγουστο, με ένα νέο συναρπαστικό θέμα. Μέχρι τότε, τα παιδιά και οι γονείς έφυγαν για το σπίτι πιο φωτισμένοι, πιο συνειδητοί και πιο αποφασισμένοι να πατήσουν μαζί το μυστικό κουμπί της φροντίδας για τη δημιουργία.
