Ἑόρτιος προσφώνησις Σεβ. Μητροπολίτου Γ. Χαλκηδόνος κ. Ἐμμανουήλ κατά τά Ὀνομαστήρια τῆς Α. Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου
(Φανάριον, 11.06.2024)
Παναγιώτατε Δέσποτα,
Ὁ λόγος τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, λόγος ζωῆς καί ἐλπίδος, ἀποδίδεται αὔριον μόνον λειτουργικῶς καί οὐχί ὀντολογικῶς καί ἡμεῖς, οἱ Χριστιανοί τῆς σήμερον, ὅπως καί τῆς χθές καί οἱ τῆς αὔριον μένομεν ἑδραῖοι καί ἀμετακίνητοι ἐπί τοῦ ἀκραγωνιαίου τούτου λίθου τῆς πίστεώς μας, ὀνομαζόμενοι ἐκ τοῦ Ὀνόματος τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου, πιστεύοντες εἰς ὅσα οἱ ὀφθαλμοί μας οὐκ εἶδον ἀλλ᾿ εἰς ὅσα ἠκούσαμεν ὡς διδαχήν καί διαδοχήν ὑπό τῶν μακαρίων στομάτων τῶν Μαθητῶν Του καί Ἀποστόλων, κήρυκες καί ἡμεῖς κατά τό μέτρον τῶν δυνάμεών του ἕκαστος, τοῦ σωτηριώδους μηνύματος τῆς σωτηρίας τοῦ κόσμου.
Ἡ Ἀνάστασις τοῦ Δεσπότου, εἰς ἕνα κόσμον ὁ ὁποῖος αἰσθάνεται ὅτι ἐγκλωβίζεται ἐδῶ, ἐπί γῆς, μέ ὅριον τήν πλάκα τοῦ τάφου, δίδει τήν ἀπεραντοσύνην καί τήν ἀνάπαυσιν τῆς αἰωνίου ζωῆς, τῆς ἀφθαρσίας, τῆς ἀλήκτου χαρᾶς καί εὐφροσύνης. Ἡ Ἀνάστασις χαρίζει νόημα εἰς τήν ὑπέροχον Δημιουργίαν. Ἄνευ αὐτῆς, κάθε τι τό ἔμψυχον καί πολύ περισσότερον τό ἄψυχον εἶναι κατεδικασμένα νά φέρουν τό στίγμα καί τάς διαστάσεις τῆς φθορᾶς καί τοῦ τέλους ἀπό τήν πρώτην κιόλας στιγμήν τῆς ἀνθίσεώς των. Ἡ ἀρχή τῶν ὄντων ἄνευ τῆς Ἀναστάσεως, μοιραίως βαστάζει καί τό τέλος των ἐνῷ ἡ ζωήρυτος δύναμις, ἡ Τριήμερος Ἔγερσις τοῦ σαρκωθέντος Ἀνάρχου, αἴρει τήν ἐξουσίαν τοῦ θανάτου καί ὁδηγεῖ τό ἀτελές εἰς τήν τελειότητα τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν.
Μοιραῖον τοῖς βροτοῖς ἡ ἀνάλυσις καί «μοιραῖον» διά τούς πιστεύοντας ἡ Ἀνάληψις, καθώς ὄχι μόνον ἀνασταίνεται ἐκ νεκρῶν ὁ ἄνθρωπος σωματικῶς, ἀλλά τοῦτο τό σῶμα, βεβαπτισμένον εἰς Χριστόν, συνταφέν διά τοῦ βαπτίσματος εἰς τόν θάνατον, συσσωματώνεται εἰς τήν ἄνοδον τοῦ Δεσπότου καί κάθεται ἐν τοῖς δεξιοῖς τοῦ Πατρός. Αὕτη ἡ κατ᾿ ἄλλους ὑψηλή ἤ ψιλή θεολογία καί δι᾿ ἡμᾶς ἡ καθ᾿ ἡμέραν βιωματική, ἀποτελοῦν τό κεντρικόν μήνυμα καί κήρυγμα τῆς Μητρός Ἐκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως πρός τε τόν ἐκκοσμικευμένον κόσμον ἀλλά καί πρός τόν ὑπό τοῦ ἐκ δεξιῶν λογισμοῦ βασανιζόμενον Χριστώνυμον λαόν.
Κατά τάς αἰσίας ἡμέρας τῆς ἐν τῷ Συνθρόνῳ τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας ἐγκαθιδρύσεως τῆς Ὑμετέρας Σεπτῆς Κορυφῆς, ἔχομεν τήν μοναδικήν εὐκαιρίαν νά ἀπολαμβάνωμεν ἀμέριμνοι τόν πολύν κόπον καί μόχθον, τήν θυσιαστικήν ἀγάπην καί τήν ἀνιδιοτελῆ μέριμναν μεθ᾿ ὧν Ὑμεῖς διακονεῖτε ποικιλοτρόπως τό αἰώνιον καί πανίσχυρον μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως Χριστοῦ. Ὁ Ἀποστολικός Ὑμῶν ζῆλος δικαιώνει ἀκφραιφνῶς τήν ἐπιλογήν τοῦ Ὀνόματός Σας ὑπό τοῦ ἐν χώρᾳ ζώντων αὐλιζομένου μακαριστοῦ Προκατόχου μου καί Γέροντός Σας, καθώς Βαρθολομαῖος καί Ὑμεῖς ἵστασθε ἀκολουθῶν τῷ Ἀποστόλῳ, Πρωταπόστολος τῆς Οἰκουμένης, εὐαγγελιζόμενος τήν ἐν Χριστῷ λύτρωσιν ἐκ τῆς ἁμαρτίας.
Ἐξ ἄλλου, καί ἄλλῳ Βαρθολομαίῳ ἑπόμενος, τῷ ἐν Ὁσίοις καταλελεγμένῳ συντοπίτῃ Ὑμῶν, τῷ Κουτλουμουσιανῷ, ἐργάζεσθε καί Ὑμεῖς μετ᾿ ἐνθέου πόθου πρός τόν καλόν κἀγαθόν διαφωτισμόν τοῦ ποιμνίου μή φειδόμενος κόπων καί μόχθων κατά τήν δύσβατον πορείαν Ὑμῶν. Ὡς φαίνεται ἡ Αἰγαιοπελαγίτις Ἴμβρος, μικρά τό δέμας, ἐκοσμήθη παρά Θεοῦ ἵνα ἀποδώσῃ εἰς τό γεώργιον τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας τόν μέγιστον τῶν Πατριαρχῶν τῶν κάτω καί τῶν ἐπέκεινα χρόνων, Βαρθολομαῖον τόν Ἴμβριον, Ὑμᾶς, Παναγιώτατε Δέσποτα.
Εἶναι γενικῶς φυσικόν διά μίαν τοιαύτην ἑόρτιον σύναξιν καί εὐκαιρίαν νά λέγωνται ὡς ἐκ συνηθείας λόγοι τιμῆς καί ἐπαίνου πρός τόν ἑορτάζοντα ἐπί κεφαλῆς. Εἰς ἡμᾶς οὐχ οὕτως. Ἡμεῖς ὁμιλοῦντες περί τοῦ Ὑμετέρου Σεπτοῦ προσώπου, δέν ἐπαινοῦμεν, δέν ἐγκωμιάζομεν, δέν καλολογοῦμεν ἀλλ᾿ ἁπλῶς περιγράφομεν καί ἐκφράζομεν καί μαρτυροῦμεν στεντορείᾳ τῇ φωνῇ ὅσα βιωματικῶς καί ἐξ ἐμπειρίας ζῶμεν καί ἀπολαμβάνομεν καί διδασκόμεθα τρέχοντες τόν ἀγῶνα τῆς πίστεως, ὑπείκοντες εἰς τάς σοφάς ἐντολάς καί τάς πολυτίμους διδαχάς τῆς Ὑμετέρας Θειοτάτης Παναγιότητος. Ὄντως ἡ καρδιά ἡμῶν καιομένη, Παναγιώτατε, καθ᾿ ὅσον συμπορευόμεθα πρός Ἐμμαούς τοῦ Θείου θελήματος!
Ὑμεῖς φλέγεσθε ἐκ τοῦ πόθου διά τήν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ καί τοῦτο ἐμπνέετε εἰς ὅλους ἡμᾶς. Ἐκδαπανᾶσθε, μελετᾶτε, σκέπτεσθε, ἀγωνιᾶτε ὑπέρ τῆς ἐν ἀληθείᾳ εὐσταθείας τοῦ Κυριακοῦ σώματος. Ὑπέρ μιᾶς εἰρήνης ἑδραζομένης ἐπί τῆς στερεᾶς βάσεως τῆς Ὀρθοδόξου ἐκκλησιολογίας καί ὄχι ἐπί μιᾶς ἀτερμόνου ἀγαπολογίας καί ψευδευγενίας. Ὑπέρ μιᾶς ἑνότητος ἐν ὀνόματι τοῦ σάρκα λαβόντος Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ Οὗ ὁ λόγος ζῶν καί ἐνεργῆς καί τομώτερος ὑπέρ πᾶσαν μάχαιραν δίστομον. Διότι γνωρίζετε ἀκριβῶς καί ἐμπειρικῶς ὅτι μία ἑνότης, μία εἰρήνη, ἥτις χάριν ἀβροφροσύνης καί ἵνα μή κύκλους ταράξῃ καί μόνον, παραθεωρεῖ τά ἱερῶς παραδεδομένα, τά ὅσια καί τεθεσπισμένα κόποις καί μόχθοις ὑπό τῶν πατέρων ἡμῶν, τότε ἀποβαίνει ἐπί ζημίᾳ τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ φρονήματος. Ἀσφαλῶς καί ἡ Μεγάλη Ἐκκλησία ἔκπαλαι γνωρίζει καί διδάσκει παντάπασι τήν θυσιαστικήν συμπεριφοράν, τό πολίτευμα τῆς κατά Θεόν καί ἀνιδιοτελοῦς κενώσεως χάριν τῆς πνευματικῆς ὠφελείας τοῦ λαοῦ.
Δι᾿ αὐτῆς ἐπορεύθη, δι᾿ αὐτῆς κινεῖται, δι᾿ αὐτῆς δίδει μαρτυρίαν Χριστοῦ. Ὅμως εἰς τήν πορείαν τῆς αὐτονοήτου ταπεινώσεως, ἡ ἀνάγκη διαφυλάξεως τῆς Ἀληθείας ἀποτελεῖ τό θεόθεν τεῖχος ἐκ δεξιῶν καί τεῖχος ἐξ᾿ εὐωνύμων, ἀποτρέπων τήν ὁμογενοποίησιν τῆς αὐταπαρνήσεως μετά τῆς παραιτήσεως ἐκ τῶν ἰδιαιτάτων καθηκόντων καί ὑποσχέσεων καί εὐθυνῶν τοῦ Θρόνου τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὥστε μείζων πασῶν τῶν ἀρετῶν ἡ διάκρισις.
Ταῦτα πάντα, Ἀποστολικῷ τῷ τρόπῳ καί τῷ ἤθει τά βλέπομεν σαρκούμενα καί ἐκφραζόμενα ὑπό τῆς Ὑμετέρας Θειοτάτης καί Προσκυνητῆς πᾶσιν ἡμῖν Παναγιότητος. Διά τοῦτο ἡ σεβασμία Ἱεραρχία τοῦ Θρόνου τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας ἐκ μέρους τῆς ὁποίας ἵσταμαι ἐνώπιον Ὑμῶν σήμερον καί ὑποβάλλω ἑόρτια σεβάσματα καυχᾶται καί συγχαίρει ἐν Κυρίῳ, ἤ καλλίτερον καί διά τοῦτο καί διά πολλά ἀκόμη εὔφημα καί μεγάλα!
Ζῆθι ἔτη πλεῖστα, δυναμικά, εἰρηνικά, εὐλογημένα, Παναγιώτατε τρόπων μέτοχε καί θρόνων διάδοχε, ἔμπλεως χάριτος καί ζῆλον καί ἤθους Ἀποστολικοῦ, Πρωτοκορυφαῖε τῆς Οἰκουμένης, Πάτερ καί ὁδοδεῖκτα πάντων ἡμῶν.
Εἰς πολλά ἔτη, Δέσποτα!
