Εκοιμήθη σε ηλικία 95 ετών ο γνωστός ερμηνευτής της παραδοασιακής μας μουσικής Χρόνης Αηδονίδης, ο οποίος είχε τιμηθεί με το οφφίκιο του Άρχοντος Υμνωδού της Μ.τ.Χ.Ε. από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Την είδηση του θανάτου του μεγάλου Εβρίτη έκανε γνωστή ο Απόστολος Ευφραιμίδης, Πρόεδρος του Αρχείου Μουσικολαογραφικής Παράδοσης Χρόνης Αηδονίδης (ΑΜΠΧΑ).
Παραθέτουμε στη συνέχεια το ρεπορτάζ και φωτογραφίες του αειμνήστου Νίκου Μαγγίνα από την απονομή του οφφικίου το 2010.
Το οφφίκιο του Άρχοντος Υμνωδού του Οικουμενικού Θρόνου απένειμε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος στον Χρόνη Αηδονίδη, γνωστό ερμηνευτή της Ελληνικής παραδοσιακής μουσικής.
Η τελετή πραγματοποιήθηκε στο τέλος του Εσπερινού του Αγίου Ανδρέου, στις 29 Νοεμβρίου 2010. Στην χειροθεσία παρέστησαν πλήθος ιεραρχών μεταξύ των οποίων και οι Μητροπολίτες του Έβρου Διδυμοτείχου Δαμασκηνός και Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος, από όπου και κατάγεται ο νέος άρχοντας, ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη Βασίλειος Μπορνόβας, πλήθος προσκυνητών από Αλεξανδρούπολη, Ορεστιάδα, Διδυμότειχο και άλλες περιοχές της Ελλάδος, άρχοντες του Πατριαρχείου από τις Η.Π.Α. και άλλες χώρες.
Προσφώνησις τῆς Α.Θ.Παναγιότητος, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου κατά τήν χειροθεσίαν τοῦ κ. Πολυχρόνη Ἀηδονίδη, εἰς Ἄρχοντα Ὑμνῳδόν τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας ἐν τῷ Πανσέπτῳ Πατριαρχικῷ Ναῷ (29 Νοεμβρίου 2010).
Ἐντιμολογιώτατε,
Συνηθίζει παλαιόθεν ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως νὰ τιμᾷ δι’ ὀφφικίων ἐπίλεκτα τέκνα της, τὰ ὁποῖα μὲ τὴν χριστιανικὴν ἀρετήν των καὶ μὲ τὴν μεγάλην των προσφορὰν εἴτε εἰς τὸν πολιτισμόν, τὰ γράμματα καὶ τὰς τέχνας, εἴτε εἰς τὸν κοινωνικὸν στίβον καὶ τὰς τοῦ Γένους ἀνάγκας, διεκρίθησαν τῶν πολλῶν καὶ κατέστησαν σημεῖα ἀγαθῆς ἀναφορᾶς ὄχι μόνον τῶν συγχρόνων των, ἀλλὰ καὶ τῶν ἐπιγενομένων. Τὰ ὀφφίκια ταῦτα εἶναι ἀρχοντίκια, τὰ ὁποῖα παραπέμπουν εἰς εὐκλεεστέρας ἡμέρας τοῦ Γένους, ξυπνοῦν μνήμας ἱεράς, γεννοῦν συγκινήσεις μεγάλας, ὑπενθυμίζουν τὸ χρέος τοῦ «περισσεύειν μᾶλλον» τοῦ Εὐαγγελίου καὶ τοῦ «αἰὲν ἀριστεύειν» τῶν ἀρχαίων ἡμῶν προγόνων. Περισσεύειν εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν καὶ εὐάρεστον τῷ Θεῷ. Ἀριστεύειν εἰς τὴν πολύμοχθον προσωπικὴν καὶ κοινωνικὴν ἀρετήν. Περισσεύειν εἰς φιλοτιμίαν. Ἀριστεύειν εἰς ἁγιασμόν!
Τὸν Πολυχρόνην Ἀηδονίδην, τέκνον εὐλαβοῦς ἱερατικῆς οἰκογενείας, ἀπὸ ἐτῶν παρακολουθοῦμεν μακρόθεν ἀγωνιζόμενον φιλοπόνως τὴν ἀρετήν, βιοῦντα ἐν εὐθύτητι καρδίας τὸ περιεχόμενον τοῦ Εὐαγγελίου καὶ ἐργαζόμενον μετὰ ζήλου θερμοῦ εἰς τὴν διαφύλαξιν καὶ διάδοσιν τῆς μεγάλης μουσικῆς παραδόσεως τῆς εὐάνδρου Θρᾴκης. Ἱεροψάλτης σεμνὸς καὶ εὐλαβὴς ἐκτελεστὴς τῶν ἱερῶν τῆς Ἐκκλησίας ὕμνων εἰς τὴν σεβασμίαν θεοτερπῆ βυζαντινὴν μουσικήν, δὲν ὤκνησεν ἐκ παραλλήλου νὰ ἐγκύψῃ μετὰ πολλῆς ἀγάπης καὶ εἰς τὴν θύραθεν ὡραίαν παραδοσιακὴν μουσικὴν τῆς πατρίδος του, νὰ φέρῃ εἰς τὸ προσκήνιον σπουδαῖα ᾄσματα καὶ μελίσματα πρὸ πολλοῦ ἐν γωνίᾳ καὶ παραβύστῳ ἀπολησμονηθέντα ἤ ὑπὸ τοῦ ἐκφύλου συρμοῦ περιφρονηθέντα τέως καὶ παραγκωνισθέντα, νὰ τὰ ἀναδείξῃ μετὰ σπουδῆς καί, ἀποδίδων αὐτὰ περιπαθῶς μὲ τὴν μελιηδεῖαν φωνήν του, νὰ τὰ καταστήσῃ οἰκεῖα καὶ ἀγαπητὰ ὄχι μόνον εἰς τοὺς νεοέλληνας, ἀλλὰ καὶ εἰς ὅλους τοὺς θιασώτας τῆς καλῆς καὶ ὄντως ψυχαγωγούσης καὶ μὴ διασκεδαζούσης μουσικῆς. Οἱ Θρᾷκες, ἐντεῦθεν καὶ ἐκεῖθεν τοῦ Ἕβρου, ἤκουσαν ἀπὸ τὸ ἡδύμολπον στόμα του τὴν γλυκεῖαν φωνὴν τῆς πατρίδος, οἱ δὲ τοῦ ἡμετέρου Γένους τὸ παράπονον καὶ τοὺς καημοὺς τῆς Ρωμηοσύνης. Δὲν θὰ ἦτο ἴσως ὑπερβολὴ νὰ εἴπωμεν ὅτι ὁ σήμερον τιμώμενος ὀτρηρὸς ἐργάτης τῆς Παραδόσεως εἶναι πράγματι τὸ «Ἀηδόνι τῆς Ἀνατολῆς» καὶ ὄχι ψιλῷ ὀνόματι Ἀηδονίδης. Ἡ βαθύχρονος φωνὴ τῆς Θρᾳκικῆς Μούσης. Ὁ γλυκὺς λυγμὸς τῆς πολυπάθου Ρωμέϊκης ψυχῆς! Μᾶς ἐφανέρωσεν ὄχι μόνον τὰ «Μυστικὰ τοῦ κήπου» του, ἀλλὰ καὶ αὐτὰ «Τῆς καρδιᾶς του τ’ ἀνοιχτά». Τοιουτοτρόπως τὸν ἐγνωρίσαμεν, τὸν ἐξετιμήσαμεν καὶ τὸν ἠγαπήσαμεν! Ὅπως τὸν γνωρίζει, τὸν ἐκτιμᾷ καὶ τὸν ἀγαπᾷ, τόσον ἡ τοπικὴ Ἐκκλησία τῆς γενετείρας του, ὅσον καὶ ἡ ὅπου γῆς Ὁμογένεια, παντοῦ ὅπου οἱ δρόμοι τους συναντιοῦνται.
Τούτων οὕτως ἐχόντων, ἐκρίναμεν ὅτι ὁ Χρόνης Ἀηδονίδης ἔπρεπε νὰ κατακοσμηθῇ μὲ ἱερὸν Πατριαρχικὸν ἀρχοντίκιον, καί, ἰδού, ἀπόψε, ἐν ἡμέρᾳ ἐπισήμῳ καὶ ἐν ὥρᾳ ἱερᾷ, ἀρχομένου τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς Θρονικῆς Ἑορτῆς τοῦ Ἁγιωτάτου Ἀποστολικοῦ καὶ Πατριαρχικοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου τῆς σεβασμίας Κωνσταντινουπόλεως, ὑπὸ τὴν σκέπην τοῦ Πρωτοκλήτου Ἀποστόλου Ἀνδρέου καὶ τοῦ Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου, μὲ τὴν εὐχὴν τῆς Παμμακαρίστου Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἐν πληθούσῃ ἐκκλησίᾳ, διὰ χειροθεσίας Πατριαρχικῆς ἀπονέμεται εἰς τὸν πολιὸν διδάσκαλον τὸ ὀφφίκιον τοῦ Ἄρχοντος Ὑμνῳδοῦ τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας.
Σᾶς εὐχόμεθα, Ἐντιμολογιώτατε καὶ Μουσικολογιώτατε Ἄρχων Ὑμνῳδὲ κύριε Πολυχρόνη Ἀηδονίδη, ὑγιείαν ἀπερικλόνητον καὶ μακρότητα εἰρηνικῶν ἡμερῶν. Νὰ χαρῆτε τὴν τιμὴν τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας μετὰ τῆς ἀγαπητῆς οἰκογενείας σας καὶ τῶν πολλῶν μαθητῶν σας, ᾄδων καὶ ψάλλων θεαρέστως τῷ Κυρίῳ μέχρις ἐσχάτου γήρους καὶ πρεσβείου, σεμνύνων τὸ ὀφφίκιόν σας καὶ σεμνυνόμενος ὑπ’ αὐτοῦ. Ἄξιος!
Ο Χρόνης Αηδονίδης, συγκινημένος ευχαρίστησε τον Πατριάρχη και αναφέρθηκε στα παραδοσιακά τραγούδια της Θράκης διότι αυτά «είναι συνυφασμένα με τα ήθη, τα έθιμα, τις παραδόσεις, την πίστη και το γνήσιο εκκλησιαστικό φρόνημα που είναι καρπός και αποτέλεσμα της ανύστακτης μέριμνας και του θυσιαστικού ενδιαφέροντος της Μητρός Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως προς τα πνευματικά της παιδιά».
Ευχαριστήριος προσλαλιά Άρχοντος Οφφικιάλου του Οικουμενικού Πατριαρχείου Χρόνη Αηδονίδη ( 29 Νοεμβρίου 2010 )
Παναγιώτατε Πάτερ και Δέσποτα,
Την ιεράν αυτή ώρα που η Μεγάλη Εκκλησία ήδη άρχισε να εορτάζει με σεμνή μεγαλοπρέπεια τη μνήμη του Ιδρυτού της, του Αγίου Ανδρέου, του Πρωτοκλήτου Αποστόλου, επέλεξε η Αλάνθαστος Πρόνοια του Θεού για την ελαχιστότητά μου ώστε να κληθώ να λάβω την ευλογία που εκπορεύεται από την Πατριαρχική Φιλοτιμία και προαίρεσή Σας.
Με συγκίνηση και σεβασμό αποδέχομαι το Ιερό Σας κέλευσμα και ενσυνείδητα εντάσσομαι στη μεγάλη και Ιστορική Οικογένεια των Αρχόντων Οφφικιάλων του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Διακονώντας και υπηρετώντας το παραδοσιακό τραγούδι στη Θράκη, διατηρούσα ευλαβικά στη σκέψη και στην καρδιά μου την πεποίθηση πως διακονώ και υπηρετώ το ίδιο το Άγιο Σώμα της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως. Τα τραγούδια αυτά, δημιουργημένα από τη λαϊκή μούσα του κατά Θράκην ποιμνίου Της, θεραπεύουν αιώνες τώρα την ανάγκη του ανθρώπου για αγωγή της ψυχής και για ωφέλιμη διάσπαση του νού από την τριβή της καθημερινότητας, συνοδεύουν τις ευχάριστες συναθροίσεις όπως τους γάμους, τις βαπτίσεις, τις ονομαστικές εορτές, επενδύουν χαρμόσυνα τοπικές πανηγύρεις, κατευοδώνουν με πόνο και δάκρυα ξενιτεμένους στον προορισμό τους, πενθούν την απώλεια προσφιλών προσώπων, παρηγορούν στα βάσανα και στις δυσκολίες, αφηγούνται γεγονότα ιστορικά, επεξεργάζονται περιστατικά του παρελθόντος από διάφορες αφορμές, εξυμνούν τον πλούτο και το κάλλος του φυσικού περιβάλλοντος της Θράκης μας. Γενικότερα τα τραγούδια αυτά τα παραδοσιακά είναι συνυφασμένα με τα ήθη, τα έθιμα, τις παραδόσεις, την πίστη και το γνήσιο εκκλησιαστικό φρόνημα που είναι καρπός και αποτέλεσμα της ανύστακτης μέριμνας και του θυσιαστικού ενδιαφέροντος της Μητρός Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως προς τα πνευματικά της παιδιά.
Τι κι αν ερήμωσε από Ρωμηοσύνη η Ανατολική της πλευρά; Τι κι αν έπαψαν τα γλέντια και οι χαρές, κι αν σταμάτησε ο ήχος της καμπάνας; Τι κι αν τα Μοναστήρια και οι Εκκλησιές μας σώπασαν να ψάλλουν και να υμνούν τον Άγιο Θεό; Τι κι αν περίπυστες Εικόνες, Άγια Λείψανα, Ιερά σκεύη και θρησκευτικές παραδόσεις πήραν την μαρτυρική οδό της προσφυγιάς; Τι κι αν σίγησε η από την αρχαιότητα ανθούσα εκεί γλώσσα μας; Τι κι αν το δάκρυ και ο αναστεναγμός νοσταλγίας περίσσεψε στους πατέρες μας καθώς κοιτούσαν ανατολικά κάθε μέρα, προς την «πατρίδα»; Εμείς ως Ορθόδοξοι ελπίζουμε και σαν Ρωμηοί αγωνιζόμαστε να μεταφέρουμε ο καθένας μας, όπου γης κι αν οδηγήσει τα βήματά του, αυτά που η Θράκη μας κληροδότησε ως αξίες και ιδανικά και τα οποία παρέμειναν αναλλοίωτα στο διάβα του χρόνου.
Έχουμε εκεί, στα μέρη αυτά τους προγόνους μας, τους γονείς μας, τους προπάτορές μας, τους δικούς μας ανθρώπους που ευρισκόμενοι στο σκότος του χοός προσδοκούν με καρτερία το φώς της Κοινής Ανάστασης και φροντίζουν να μην εκλείψει ποτέ από τις πατρογονικές εστίες μας η μαγιά της Ρωμηοσύνης.
Γι’ αυτό το ποίμνιο και για την πλήρωση των επιθυμιών του, Παναγιώτατε Πάτερ και Δέσποτα, ζώντες και κεκοιμημένους, που βρίσκονται κάτω από την στοργή του Οικουμενικού Πατριαρχείου κατέβαλα με αγάπη και μεράκι κόπους και προσπάθησα να καλλιεργήσω κατά το δυνατόν το τάλαντο που μου χάρισε ο Θεός. Στους μεν ζώντες σαν ανάμνηση αλλά και προτροπή, στους δε κεκοιμημένους «εις μνημόσυνον αιώνιον».
Καταθέτοντας την, άπαξ διά παντός, βαθειά μου ευγνωμοσύνη και την απόλυτη αφοσίωσή μου προς το Σεβάσμιο και Ιερό Σας Πρόσωπο, Σας παρακαλώ να εύχεσθε η Θράκη Σας, η Θράκη μας, να έχει ζωή και περίσσευμα ζωής μέχρι τη συντέλεια των αιώνων. Γένοιτο.
Πολύ Σας ευχαριστώ.
