Αρχιμ. Μιχαήλ Χαρ. Σταθάκης
Το δέκατο πέμπτο αφιέρωμα στον άγιο Μιχαήλ τον Χωνιάτη, Μητροπολίτη Αθηνών, προσπαθεί να φωτίσει περισσότερο σκοτεινές ή καλύτερα μη δημοφιλείς πτυχές των ιστορικών συνθηκών που επικρατούσαν στους χρόνους πέριξ της πρώτης αλώσεως του 1204.
Παρατίθενται αποσπάσματα από το βιβλίο του ομοτίμου καθηγητού του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Μιχαήλ Κορδώση «Η κατάκτηση της Νότιας Ελλάδος από τους Φράγκους. Ιστορικά και Τοπογραφικά Προβλήματα», όπου περιγράφει μέσα σε λίγες γραμμές ποιες καταστάσεις οδήγησαν στην λεηλασία της Κωνσταντινουπόλεως από τους Σταυροφόρους και πως σχεδόν όλη η ηπειρωτική Ελλάδα παραδόθηκε με μεγάλη ευκολία. Μοναδική εξαίρεση αποτέλεσε η Αθήνα με τον ιεράρχη της να προβάλει οργανωμένη και τελεσφόρο αντίσταση.
Η αντίσταση αυτή είναι δυνατόν να κατανοηθεί σε δύο επίπεδα, άμεση και έμμεση. Άμεση είναι π.χ. η οργάνωση της επίθεση εναντίον του Σγουρού. Η έμμεση όμως που θα μας απασχολήσει στα επόμενα αφιερώματα είναι ορατή μέχρι τις ημέρες μας… Πριν όμως φτάσουμε να δούμε το μακροπρόθεσμο σχέδιο του αγίου θα πρέπει να γνωρίσουμε τον «αντίπαλο». Με τον τρόπο αυτό θα γίνουν κατανοητές οι κινήσεις και οι επιλογές εκκλησιαστικής και πολιτικής τακτικής του αγίου Μιχαήλ, αφού υπήρξε ο τελευταίος βυζαντινός αξιωματούχος και για μεγάλο διάστημα ο επίσης τελευταίος ορθόδοξος ιεράρχης των Αθηνών.
Επίσης παρατίθεται το άρθρο «Το απόγειο του μεσαιωνικού παπισμού: Ο πάπας Ιννοκέντιος Γ΄ (1198-1216)» του Κωνσταντίνου Μπατσιόλα, υποψηφίου Διδάκτορος Εκκλησιαστικής Ιστορίας της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. και ακολουθεί μια απαντητική επιστολή του Ιννοκεντίου προς τους μοναχούς του Αγίου Όρους και αποσπάσματα σχετικά με την καθιέρωση της εορτή των αποστόλων Πέτρου και Παύλου από το άρθρο «Εναγκαλισμός της Οικουμένης» του γράφοντος, καθώς την ίδια εποχή προβάλλεται ένα νέο εικονογραφικό θέμα, ο εναγκαλισμός των πρωτο-κορυφαίων και μάλιστα εν Αγίω Όρει.
Ως επίμετρο παραθέτουμε από το The New Griffon, Περιοδική Έκδοση της Γενναδίου Βιβλιοθήκης, περίληψη της διάλεξης «H Ελλάδα και η Δ’ Σταυροφορία», σε μετάφραση Αλ. Γ. Καλλιγά, που δόθηκε στη Μονεμβασία στις 31 Ιουλίου 1982 από τον Στήβεν Ράνσιμαν.
