Ομιλία στην Δ΄ Στάση των Χαιρετισμών
Καθεδρικός Ναός Αγίου Γεωργίου Στοκχόλμης
28 Μαρτίου 2025
Πανοσιολογιώτατε,
Μουσικολογιώτατοι,
Αγαπητοί μου Αδελφοί,
Αγαπημένα μας παιδιά,
Εισερχόμενοι στον Καθεδρικό μας Ναό, θαυμάζουμε τις τοιχογραφίες που κοσμούν το Ιερό Βήμα, την είσοδο του ναού και το υπερώον και μαρτυρούν τον πλούτο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αφού ιστορήθηκαν σύμφωνα με την Βυζαντινή τεχνοτροπία, για να είναι σύμφωνες με την παράδοσή μας.
Όμως, σε κάθε ναό δεν υπάρχουν μόνο αυτές οι εικόνες, που είναι ορατές, αλλά υπάρχουν κι άλλες, που δεν τις βλέπουμε, αλλά τις ακούμε. Είναι τα ιερά βιβλία της Εκκλησίας μας, οι ιερές ακολουθίες, οι ύμνοι, όλα γεμάτα από εικόνες!
Ας προσέξουμε τα λόγια του Ακαθίστου Ύμνου, τις εικόνες των Χαιρετισμών της Παναγίας, που είναι συγκλονιστικές. Ο ύμνος μιλάει στις καρδιές μας και προκαλεί συγκίνηση, αφού πολλοί χριστιανοί τον γνωρίζουν απ’ έξω κι άλλοι τον διαβάζουν καθημερινά.
Επιτρέψατέ μου απόψε, από την πνευματική πινακοθήκη του Ακαθίστου Ύμνου, να διαλέξω δύο εικόνες και να τις παρουσιάσω για πνευματική μας ωφέλεια. Είναι ο στίχος που ψάλουμε: «Χαῖρε, ὁλκάς τῶν θελόντων σωθῆναι· Χαῖρε λιμήν τῶν τοῦ βίου πλωτήρων».
Οι δύο αυτές εικόνες, βγαλμένες από την ευλογημένη θάλασσα. Είναι ένας ωραίος κόσμος, ελκυστικός κι ευχάριστος, συγχρόνως, όμως και προσφιλές θέμα της Αγίας Γραφής, που αναφέρεται σ᾽ αυτήν, για να διδάξει τους πιστούς.
Ο Κύριός μας, κατά τον δημόσιο βίο Του, δεν απομακρύνθηκε από την θάλασσα της Γαλιλαίας.
Ο υμνογράφος της Εκκλησίας μας λέγει, ότι η θάλασσα είναι ο καθρέπτης της ανθρώπινης ζωής, με την γαλήνη και την τρικυμία της. Πράγματι, θάλασσα είναι η ζωή μας, με κάποιες αναλαμπές γαλήνης, χαράς και ευτυχίας και με πολλές φουρτούνες, στεναχώριες και βάσανα.
Η θάλασσα, με την αλιεία της, μάς θυμίζει την χριστιανική ιεραποστολή, όπου σαγήνη είναι ο λόγος του Θεού. «Δεῦτε ὀπίσω μου καί ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων» (Ματθ. 4,19), είπε ο Χριστός στους μαθητές Του.
Θάλασσα είναι η κοινωνία, ψαράδες του Χριστού είναι οι κήρυκες του Ευαγγελίου. Έτσι κι εμείς, οι λειτουργοί του Υψίστου, παρά την αναξιότητά μας, αισθανόμεθα την πνευματική αλιεία και κάθε φορά που κηρύττουμε τον λόγο Του, νιώθουμε ότι έχουμε στα χέρια μας το αμφίβληστρον του Χριστού!
Γιατί, όμως, ο ποιητής του Ακαθίστου Ύμνου λέγει ότι η Παναγία είναι ολκάς και λιμήν; Ολκάς σημαίνει πλοίο και η Παναγία είναι το ναυαγοσωστικό, που μάς παίρνει στο κατάστρωμά του και μάς σώζει από τα κύματα και τον θάνατο.
Δε νοείται σωτηρία και παράδεισος χωρίς την Κυρία Θεοτόκο! Η πρώτη Εύα μάς έριξε με την παρακοή της στα κύματα της αμαρτίας κι έρχεται η Νέα Εύα, με την υπακοή της, να μάς βγάλει από τα κύματα. Γίνεται το ναυαγοσωστικό «τῶν θελόντων σωθῆναι». Ας μη λησμονούμε, να εκπέμπουμε προς Εκείνη το σήμα κινδύνου και να είμεθα βέβαιοι, ότι θα σπεύσει σε βοήθεια.
Παράλληλα, η Παναγία είναι «λιμήν τῶν τοῦ βίου πλωτήρων». Ποιοί είναι οι πλωτήρες; Τα πλωτά, οι βάρκες, που δέρνουν τα άγρια κύματα και απειλούν να τις βυθίσουν.
Εμείς είμαστε οι πλωτήρες. Κάθε άνθρωπος, κάθε ψυχή, είναι ένας πλωτήρας, που ταξιδεύει στον ωκεανό της ζωής. Ζητούμε γαλήνη, λιμάνι, ασφάλεια. Πού θα το βρούμε; Ένα είναι το λιμάνι μας, η Κυρία Θεοτόκος!
Με βεβαιότητα, με πίστη και θάρρος, ας καταφεύγουμε συστηματικά στο απάνεμο λιμάνι, την πνευματική μας Μητέρα και τροφό της ζωής μας, με την βεβαιότητα, ότι ουδείς φεύγει κατησχυμένος, αλλά λαμβάνει το δώρημα προς το συμφέρον της αιτήσεως!
Μια κατακλείδιος προσευχή και ευχή για όλους: Η Κυρία Θεοτόκος, η “κόχλος η τον θείον μαργαρίτην προαγαγούσα”, η “κοχύλη”, η “πορφύραν θείαν βάψασα, εξ αιμάτων της, τω Βασιλεί των Δυνάμεων”, η Παναγία μας, που στον Ακάθιστο Ύμνο παρομοιάζεται με κογχύλι πορφύρα, που μέσα της φιλοξένησε τον πολύτιμο μαργαρίτη, τον Χριστό, να ευαγγελίζεται σε όλους “χαράν μεγάλην”! Αμήν!
