Ήταν στις 25 Ιανουαρίου του 2004 όταν ο αείμνηστος ηγέτης της Κούβας, Φιντέλ Κάστρο, παρέδιδε συμβολικά στην Α.Θ.Π τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο το κλειδί του Ιερού Ναού του Αγίου Νικολάου, ο οποίος ευρίσκεται στην «καρδιά» της πρωτεύουσας, Αβάνας.
Την ιστορική εκείνη ημέρα τελέστηκε, υπό του Παναγιωτάτου κ.κ. Βαρθολομαίου, ο Αγιασμός των Εγκαινίων του Ορθοδόξου Ιερού Ναού, τον οποίο ανήγειρε και δώρησε στην Ορθόδοξη Εκκλησία ο Κούβανικός λαός, διά του εμβληματικού ηγέτη του.
«Ήλθε το Φως του Χριστού εις την Κούβαν μέσω της λυχνίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας», διακηρύχθηκε πανηγυρικά δια στόματος του Οικουμενικού Πατριάρχου, κατά την τελετή του εγκαινιασμού του Ναού.
Είχε προηγηθεί η μεγαλειώδης υποδοχή, με τιμές Αρχηγού Κράτους, του πρώτου Προκαθημένου της Ορθοδοξίας που επισκεπτόταν τη νησιωτική χώρα της Καραϊβικής. Στο αεροδρόμιο της Αβάνας τον υποδέχθηκε ο ίδιος ο Φιντέλ Κάστρο, ο οποίος πολλάκις κατά τη διάρκεια της πενθήμερης επισκέψεως του Παναγιωτάτου επέδειξε με ζέση τον σεβασμό και την εκτίμησή του προς τον υψηλό επισκέπτη.
Ενδεικτικό αυτού του σεβασμού είναι το γεγονός ότι στην τελετή των Εγκαινίων του Ι.Ν. Αγίου Νικολάου παρέστη ενδεδυμένος κοστούμι και γραβάτα, σε μία από τις ελάχιστες φορές, κατά τη διάρκεια της πολυετούς ηγεσίας του, που πραγματοποίησε δημόσια εμφάνιση δίχως την επίσημη στρατιωτικήστολήτου. Επίσης, εκδήλωσε θερμό ενδιαφέρον για τον Ορθόδοξο Μοναχισμό, καθώς και την πρόθεσή του να επισκεφθεί το Άγιον Όρος. Χαρακτηριστικός ήταν ένας λόγος που απηύθυνε στον Οικουμενικό Πατριάρχη, ότι «οι ιδέες γεννιούνται σε μοναστήρια και σε τόπους πνευματικής αναζήτησης και όχι στους δρόμους».
Μετά την ολοκλήρωση δε της Πατριαρχικής επισκέψεως, δεχόμενος τις ευχαριστίες του τότε Μητροπολίτου Παναμά, μετέπειτα Μεξικού και νυν Βιζύης, Σεβασμιωτάτου κ. Αθηναγόρα, ο Φιντέλ Κάστρο αποκρίθηκε: «Εγώ σας ευχαριστώ που φέρατε την Ορθοδοξία στην Κούβα».
Οι επίσημοι εορτασμοί επί τη συμπληρώσει εικοσαετίας από το σπουδαίο και ιστορικό αυτό γεγονός, πραγματοποιούνται κατά το τρέχον χρονικό διάστημα στην Αβάνα, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Αυστραλίας κ.κ. Μακαρίου, ως εκπροσώπου της Μητρός Εκκλησίας και του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου. Ο Σεβασμιώτατος έφθασε στην πρωτεύουσα της Κούβας το βράδυ της Τετάρτης, 22 Ιανουαρίου, ενώ το πρωί της επομένης κήρυξε την έναρξη των επετειακών εκδηλώσεων στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου.
Τον καλωσόρισε ο επιχώριος Ποιμενάρχης, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεξικού κ. Ιάκωβος, πλαισιούμενος από τους Θεοφιλεστάτους Επισκόπους Μυρίνης κ. Αθηναγόρα και Άσσου κ. Τιμόθεο, ενώ ανάμεσα στους πολυπληθείς παρισταμένους στην τελετή έναρξης ήταν ο κατά σάρκα υιός του ιστορικού ηγέτη της Κούβας Φιντέλ Κάστρο, κ. Alex Castro Sotodel Valle.
Παρέστησαν επίσης και απηυθύναν θερμούς χαιρετισμούςο Πρέσβης της Ελλάδος στην Αβάνα κ. Θεόδωρος Τσακίρης, υψηλοί Αξιωματούχοι των Κρατικών Αρχών, μεταξύ των οποίων η κ. Lisset Gonzales, η κ. Perla Rosales, ο κ. Emilio Lozada, η κ. Eloísa Valdés Pérez και η κ. Leira Sánchez Valdivia, ο Αναπληρωτής Διοικητής της Επαρχίας Αβάνας κ. Jesús Otamendi και ο Θεοφιλέστατος Βοηθός Επίσκοπος κ. Eloy Ricardo Domínguez, εκπρόσωπος του Νούντσιου του Βατικανού στην Αβάνα.
Στην ομιλία του, ο Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας χαρακτήρισε την ίδρυση του Ι.Ν. Αγίου Νικολάου Αβάνας «ορόσημο αλλά και τοπόσημο για την ιστορία και τη μαρτυρία της Ορθοδόξου Εκκλησίας σε όλη τη Λατινική Αμερική, αλλά και για την ίδια την ευλογημένη χώρα της Κούβας».
«Πάντοτε η Ορθοδοξία μεταδίδει στους λαούς το ελπιδοφόρο μήνυμα της αγάπης, της ειρήνης, της δικαιοσύνης, της καταλλαγής, της αλληλοπεριχωρήσεως», επισήμανε και προσέθεσε: «Αυτό είναι και το μήνυμα, το οποίο κομίζω σήμερα με βαθιά συγκίνηση, εκ μέρους του Οικουμενικού μας Πατριάρχου, το διαχρονικό μήνυμα του Φαναρίου στην Οικουμένη».
Στη συνέχεια, ο Σεβασμιώτατος κ.κ. Μακάριος αφιέρωσε ικανό μέρος της ομιλίας του στα δύο πρόσωπα, που συνδέθηκαν παντοτινά με την ίδρυση και την πορεία του ορθοδόξου Ναού που δεσπόζει στο ιστορικό κέντρο της Αβάνας, στην περίφημη «Παλιά Αβάνα». Ο λόγος, φυσικά, για τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο και για τον αείμνηστο ηγέτη της Κούβας, Φιντέλ Κάστρο.
Αποδίδοντας στον Προκαθήμενο της Ορθοδοξίας το προσωνύμιο «Απόστολος του Κόσμου», επισήμανε μεταξύ άλλων: «Είναι εκείνος ο εκκλησιαστικός και πνευματικός ηγέτης που φανέρωσε στον κόσμο το άλλο πρόσωπο της Ορθοδόξου Εκκλησίας, της Εκκλησίας που διαλέγεται με κάθε άνθρωπο καλής θελήσεως, που δεν απορρίπτει την ετερότητα και την διαφορετικότητα, που δεν έχει φοβικά σύνδρομα, που μιλά για την ειρήνη και όχι για τον δήθεν “ιερό” πόλεμο, που αγαπά αδιάκριτα τον άνθρωπο, που προβάλλει πάντα τον Χριστό και δεν τρομοκρατεί με τον Αντίχριστο […] Θαρρώ, ήταν ακριβώς αυτή η οικουμενική και ειρηνική προοπτική της Ορθοδόξου Εκκλησίας, αλλά και η προσωπική ακτινοβολία του Πατριάρχου Βαρθολομαίου, που συναντήθηκαν με το ελεύθερο και ανυπότακτο πνεύμα και το όραμα του αειμνήστου Προέδρου Φιντέλ Κάστρο και άνοιξαν τις πύλες για την Ορθόδοξη Εκκλησία στην Κούβα».
Περατώνοντας την ομιλία του, ο Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας μνημόνευσε με λόγους ευγνωμοσύνης, εκ μέρους του Οικουμενικού Πατριαρχείου και του Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, τον επί πολλά έτη κοπιάσαντα για την πρόοδο της τοπικής Εκκλησίας, Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Βιζύης κ. Αθηναγόρα. «Αλλά ο κόπος του δεν πήγε χαμένος», σημείωσε χαρακτηριστικά, «εφόσον ο φίλτατος αδελφός Μητροπολίτης Ιάκωβος, ο οποίος τον διαδέχθηκε, με τα πολλά του τάλαντα, με τον νεανικό ενθουσιασμό και αυθορμητισμό, έχει δώσει νέα πνοή στην Ιερά Μητρόπολη Μεξικού γενικότερα και ειδικότερα εδώ στην Κουβά». «Η δε διακονία του», συμπλήρωσε, «μάς γεμίζει με αισιοδοξία και ελπίδα για το μέλλον και την ανοδική πορεία της Εκκλησίας».
