«ΑΓΙΩΡΓΙΤΙΚΑ 2024»
Μαρία Χατζηαποστόλου
Διδάκτωρ Τμήματος Θεολογίας Α.Π.Θ.
Ποιος κρατάει εκεί στα αστέρια
την Πανσέληνο στα χέρια.
Άι Γιώργης να μου φέγγει κάθε νύχτα
της ζωής του το λαμπρό εν τούτω νίκα.
Άι Γιώργης, Φίλιππος Γράψας
Με μεγάλη συγκίνηση και αναστάσιμη χαρά πραγματοποιήθηκαν εφέτος τα «Αγιωργίτικα» που συνδιοργάνωσαν ο Δήμος Νεάπολης-Συκεών, η Κοινωφελής Επιχείρηση Υπηρεσιών Νεάπολης-Συκεών (Κ.Ε.Υ.Ν.Σ.) και ο Ιερός Μητροπολιτικός Ναός Αγίου Γεωργίου της Ιεράς Μητροπόλεως Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως, με αφορμή την εορτή του Πολιούχου της Νεάπολης, Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου από τις 10 έως και τις 12 Μαΐου.
Οι εορταστικές εκδηλώσεις περιλάμβαναν Ιερές Ακολουθίες αποτελούμενες από Θείες Λειτουργίες, Παρακλήσεις και Εσπερινούς, ενώ η Ιερά Λιτανεία και η Περιφορά της εικόνας του Αγίου πραγματοποιήθηκε με τη συνοδεία πλήθους κόσμου, αρχιερέων, κληρικών, αρχών του τόπου, αθλητικών, πολιτιστικών, εκπαιδευτικών και άλλων φορέων, αλλά και της Φιλαρμονικής του δήμου, σε κλίμα βαθιάς κατάνυξης και ευλάβειας.
Από την Πλατεία Βαλσαμή ο Σύλλογος Σμυρναίων Μικρασιατών Ελευθερίου Κορδελιού «Η Αγία Φωτεινή» έδωσε το σύνθημα της έναρξης, ξεσηκώνοντας τη Νεάπολη με τους ρυθμικούς ήχους των κρουστών και επειδή αξίζει να αναφερθούν, στα «Αγιωργίτικα» συμμετείχαν, επίσης, οι χορωδίες: Σύλλογος Γυναικών Νεάπολης-Συκεών «ΕΣΤΙΑ», ΚΑΠΗ Νεάπολης, Σχολή Βυζαντινής Μουσικής «Ιωσήφ ο Υμνογράφος» Ιεράς Μητροπόλεως Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως, Τμήμα Ενηλίκων Ε.Ν.Ε Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης Μετεώρων, Ι.Μ.Ν. Αγίου Γεωργίου «Η Αγία Φωτεινή η Νεαπολίτις», Χορευτικό Συγκρότημα Δήμου Νεάπολης-Συκεών, Σύλλογος Ποντίων Πεύκων «Παρχάρ», Ποντιακή Εστία Νεάπολης και οι Κρητογενείς Μακεδονίας, ενώ στη μεγάλη συναυλία με τους εξαιρετικούς ερμηνευτές Dilek Koc, Κώστα Φαλκώνη και Ευδοξία Κουτσαυτάκη συμμετείχαν οι μουσικοί: Αστέρης Τράκας (βιολί), Σάκης Ξενούδης (κανονάκι-τραγούδι), Ελισάβετ Τράκα (λαούτο), Στάθης Παρασκευόπουλος (κρουστά), Γιάννης Φιλιππουπολίτης (πιάνο), Δημήτρης Γουμπερίτσης (μπάσο) και Μανώλης Ζαχαρίου (μπουζούκι-έγχορδα).
Η ψυχή των «Αγιωργίτικων» ο π. Ελευθέριος Κουτσαυτάκης, Προϊστάμενος του Ι.Μ.Ν. Αγίου Γεωργίου –ο τόσο αγαπητός σε ενορίτες και δημότες– τόνισε πως ο Άγιος Γεώργιος είναι το παλικάρι της Ανάστασης, το αρματωμένο με σπαθί και με χρυσό κοντάρι και πως όλοι μαζί, αδελφωμένοι μπορούμε να κάνουμε θαύματα. Αυτούς τους λόγους απέδειξε στην πράξη μέσα από τη μετοχή του, στον χορό και την προσωπική χαρακτηριστική ερμηνεία του, στα μοναδικά τραγούδια της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Κρήτης.
Η μυσταγωγία της τελευταίας βραδιάς δημιουργήθηκε μέσα από τους υπέροχους μουσικούς ρυθμούς σε συνδυασμό με τις μοναδικές ερμηνείες των τραγουδιστών που προκάλεσαν χορούς κυκλωτικούς σε κάθε γωνιά της Νεάπολης με αποτέλεσμα την πρόκληση ευφορίας στους θεατές. Οι καμπάνες του Άη Γιώργη ήχησαν αναστάσιμα μέσα στη νυχτιά με τα πυροτεχνήματα να φωτίζουν τον ουρανό της Νεάπολης και να μετατρέπουν τη νύχτα σε ημέρα!
Ο συμβολισμός της εορτής του Αγίου
Αναμφισβήτητα, ο Μεγαλομάρτυς και Τροπαιοφόρος Γεώργιος αποτελεί έναν από τους πλέον αγαπημένους αγίους της Ρωμιοσύνης και της Aνατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ο λαός της Καππαδοκίας που αποτελεί και ιδιαίτερη πατρίδα του Αγίου, τραγούδησε το μαρτύριό του και διατήρησε ευλαβικά τη μνήμη του, προστρέχοντας για βοήθεια σε εκείνον και προσδίδοντάς του, οικουμενικές διαστάσεις.
Στην προοπτική των συμβολισμών ενδιαφέρον παρουσιάζουν γενικότερα και τα τραγούδια του Άη Γιώργη, όπου γίνεται λόγος για τη δρακοντοκτονία. Κατά τον σπουδαίο λαογράφο μας, Νικόλαο Πολίτη, ο πυρήνας της αφήγησης πιθανότατα να προέρχεται από τον αρχαίο μύθο του Περσέα και της Ανδρομέδας, ενώ παράλληλα ενυπάρχει και η αλληγορική έννοια της νίκης επί του κακού.
Αξίζει να σημειωθεί πως στο άρθρο του, με τίτλο: «Άι μου Γιώργη!», που δημοσίευσε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στην εφημερίδα «Ακρόπολις» στις 23 Απριλίου 1892, ο μεγάλος συγγραφέας διευκρινίζει: «Ποίος άλλος Άγιος δύναται να καυχηθή, ότι είναι ο καθολικός πολιούχος των ελληνίδων πόλεων, ο γενικός προστάτης της ελληνικής εξοχής; Διότι το συναξάριον του δεν αναφέρει εις ποίον ωρισμένως μέρος της Ανατολής εμαρτύρησεν, ως δια να αφήση την μνήμην του Αγίου κοινήν εις όλην την ελληνικήν χώραν». Το γεγονός αυτό φανερώνει τις δύο όψεις της μιας ενιαίας πραγματικότητας: ο Άγιος αποτελεί ταυτοχρόνως σύμβολο του ελληνικού κόσμου, μα και πανανθρώπινο.
Ας κρατήσουν οι χοροί στ’ Άη Γιώργη τη γιορτή!
Τα «Αγιωργίτικα» που αποτελούν έναν από τους πιο αγαπημένους θεσμούς της Νεάπολης και σημείο αναφοράς για όλους μας, τιμώνται στον ναό που χτίστηκε αρχικά κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1920 από πρόσφυγες από το Νεβσεχίρ (Νεάπολη) της Καππαδοκίας.
Μάλιστα τα φετινά Αγιωργίτικα κουβαλούσαν ακόμη έναν ιδιαίτερο συμβολισμό καθώς η Ιερά Μητρόπολη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως συμπληρώνει αισίως 50 χρόνια από την ίδρυσή της, το 1974. Ο λαός που κάποτε κουβάλησε σε μια λιτανεία πίστης τα ιερά και τα όσια, τα άγια λείψανα και τις εικόνες του, μέσα στην καταστροφή, εορτάζει τον Άγιό του αι την Ανάσταση του Κυρίου του
Μαζί, λοιπόν, στου μαρτυρίου την αγωνία, μαζί και στη χαρά. Επειδή και οι άγιοι είναι άνθρωποι που μέθυσαν από την αγάπη για τον άνθρωπο και τον Θεό και όχι υπερκόσμια πλάσματα εκτός της καθημερινότητας του ανθρώπου. Και τούτο διότι η αγιότητα συμβαδίζει με τη ζωή κι αν ο άγιος που μαρτύρησε για τον Χριστό είναι και νέο παλικάρι, σαν τον Άη Γιώργη μας, θα ξεπηδήσει από το εικόνισμα και θα μπει ολότελα κι εκείνος, ακέραιος στον χορό, συνεπαρμένος από το μεράκι…
