Με αφορμή την σημερινή (21 Μαρτίου) Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης
“ΤΟ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ” – Η νεανική ποιητική Ανθολογία του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου
ΣΤΟ ΑΝΝΟΒΕΡΟ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ
Το Σάββατο 3 Μαΐου 2014 στην Markuskirche στο Αννόβερο της Γερμανίας, παρουσιάστηκε η μουσικοφιλολογική παραγωγή του θεολόγου και μουσικού Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου “Το Τετράδιο του Πατριάρχη”, που στηρίζεται στη νεανική ποιητική ανθολογία του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, η οποία περιλαμβάνει, από το 1954 ως το 1970, 79 ποιήματα από 35 ποιητές, 32 Έλληνες και 3 ξένους.
Πολλά από τα ποιήματα αυτά την ίδια περίπου περίοδο, μελοποιούνταν από έλληνες συνθέτες. Ο Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος ερεύνησε το σχετικό μουσικό υλικό και κατήρτισε μια μουσικοποιητική ανθολογία του Τετραδίου του Πατριάρχη, προκαλώντας παράλληλα και νέες μελοποιήσεις από σύγχρονους έλληνες συνθέτες. Με το Καλλιτεχνικό Σύνολο “Πολύτροπον” ο Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος την παρουσίασε σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και στην Κύπρο.
Το Τετράδιο του Πατριάρχη παρουσιάστηκε στο Αννόβερο, μετά από πρόσκληση της Ελληνορθόδοξης Ενορίας Τριών Ιεραρχών και του προϊσταμένου Αρχιμ. Γεράσιμου Φραγκουλάκη, και υπό την αιγίδα της Μητροπόλεως Γερμανίας. Η εκδήλωση εντάχθηκε στους εορτασμούς για τα 50 χρόνια της Ελληνορθόδοξης Ενορίας του Αννόβερο, αλλά και για τα 50χρονα της Μητροπόλεως Γερμανίας.
Στην παρουσίαση του Τετραδίου του Πατριάρχη στο Αννόβερο αρκετά ποιήματα ακούστηκαν και σε γερμανική μετάφραση.
Την εκδήλωση χαιρέτισαν:
– Ο Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέας.
– Η Γενική Πρόξενος της Ελλάδος στο Αμβούργο κα Αικατερίνη Δημάκη.
– Εκπρόσωπος της πόλεως του Αννόβερου.
– Εκπρόσωπος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Την εκδήλωση έκλεισε ο Επίσκοπος Λεύκης κ. Ευμένιος, εκπρόσωπος του Μητροπολίτου Γερμανίας κ. Αυγουστίνου.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Το Τετράδιο του Πατριάρχη: Εισήγηση από τον Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλο
Γεώργιος Δροσίνης (1859-1951): Τι θέλω & Εσπερινός – Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης (1925-2021)
Ζαχαρίας Παπαντωνίου (1877-1940) Η προσευχή του ταπεινού (Das gebet des demütigen) – Μουσική: Σόλων Μιχαηλίδης (1903-1979)
Μιλτιάδης Μαλακάσης (1869-1943) Βιβλία και λουλούδια – Μουσική: Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου (γενν. 1959)
Στέφανος Μπολέτσης (1903-1973) Και τώρα; Μουσική: Δημήτρης Δημακόπουλος (1965-2017)
Μητροπολίτης Πέργης Ευάγγελος (1928-2018) Προς το τέρμα (Bis zum Ende) – Μουσική: Κωνστάντια Γουρζή (γενν. 1962)
Αφιέρωμα στον Κ.Π. Καβάφη (1863-1933)
Θερμοπύλες (Thermopylen), Αντίοχου Ευαγγελάτου (1903-1981)
Τείχη (Mauern), Λεωνίδα Κανάρη (γενν. 1963)
Απολείπειν ο θεός Αντώνιον (…der Gott verlasse Antonius…)
Γιώργου Κουρουπού (γενν. 1942) Che fece….il gran rifiuto, Ιάκωβου Κονιτόπουλου (γενν. 1963)
Η Πόλις (Die Stadt), Μίκη Θεοδωράκη.
Ερμηνεύουν: Δάφνη Πανουργιά – τραγούδι, Βασιλεία Ευσταθιάδου – πιάνο, Βίλλυ Κωστοπούλου – πιάνο, Παναγιώτης Ανδριόπουλος – απαγγελία & τραγούδι, Άννα Μαρία Παναγιώτου – απαγγελία.
ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ
Την Πέμπτη 23 Δεκεμβρίου 2021 στο Σισμανόγλειο Μέγαρο του Γενικού Προξενείου της Ελλάδος στην Κωνσταντινούπολη, πραγματοποιήθηκε μια εκδήλωση Λόγου και Τέχνης με αναφορά στο πρωτοποριακό πολίτικο πνεύμα των αρχών του 20ού αιώνα μέσα από την παρουσίαση της Βοσπορίδος, της πρώτης έκδοσης τριάντα διηγημάτων της Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου. Η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στην αναγεννητική πνοή του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, για την επέτειο της φωτισμένης τριακονταετούς Πατριαρχίας Του.
Η Πολίτισσα Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου (1867-1906) ήταν διηγηματογράφος, αρθρογράφος, δασκάλα και δημοτικίστρια. Αναγνωρίζεται ως η πρώτη Ελληνίδα πεζογράφος που είχε και φεμινιστικές ιδέες. Υπήρξε, επίσης, πρωτοπόρος Ελληνίδα εκδότρια λογοτεχνικών εντύπων. Η Βοσπορίς είναι μια ανθο-δεσμίς τριάντα διηγημάτων της Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου, που εκδόθηκε από τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης και την Εκδοτική Δημητριάδος. Την επιμελημένη έκδοση προλογίζει ο Σεβ. Μητροπολίτης Σηλυβρίας κ. Μάξιμος, ενώ την όλη επιμέλεια είχαν ο Αρχιμανδρίτης Φιλόθεος Μαρούδας και η φιλόλογος Βασιλική Δ. Λαμπροπούλου.
Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.
Τον Παναγιώτατο και τους παρισταμένους Αρχιερείς του Θρόνου και Ομογενείς της Πόλεως καλωσόρισε στο Σισμανόγλειο Μέγαρο η Γενική Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη κ. Γεωργία Σουλτανοπούλου.
Στο πρώτο μέρος παρουσιάστηκε η Βοσπορίς, για την οποία μίλησαν διεξοδικά οι: Μητροπολίτης Σηλυβρίας Μάξιμος, Άσπα Χασιώτη, Ευάγγελος Πρωτοπαπαδάκης, Άρης Τσερτσιγιάν και ο Αρχιμανδρίτης Φιλόθεος Μαρούδας. Παρουσίαση: Δήμητρα Ράπτη.
Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης, το Καλλιτεχνικό Σύνολο «Πολύτροπον» (υπεύθυνος: Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος) παρουσίασε την παραγωγή του «Το τετράδιο του Πατριάρχη».
Το Καλλιτεχνικό Σύνολο «Πολύτροπον» παρουσίασε το μελοποιημένο, πλέον, «Τετράδιο του Πατριάρχη», από το 2004 ως σήμερα, σε πολλές πόλεις στην Ελλάδα, στην Κύπρο και στο Αννόβερο της Γερμανίας. Το 2013, που ήταν έτος Καβάφη, παρουσίασε σε πολλές συναυλίες στην Αθήνα –και στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών– τα έξι καβαφικά ποιήματα που ανθολόγησε ο Πατριάρχης.
Το 2019, και πάλι στο Μέγαρο Μουσικής, παρουσίασε τον «Κωστή Παλαμά δύο Πατριαρχών», δηλαδή του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου (τα ποιήματα του Παλαμά που ανθολόγησε) και του αείμνηστου Πατριάρχου Αντιοχείας Ηλία Δ΄, ο οποίος φοίτησε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης και μετάφρασε Έλληνες ποιητές, μεταξύ των οποίων και ο Κωστής Παλαμάς, στα αραβικά. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι αυτή η χειρόγραφη νεανική ποιητική ανθολογία του Πατριάρχη κυκλοφόρησε το 2018 σε μια δίγλωσση (ελληνικά και τουρκικά), επιμελημένη έκδοση από την Κοινότητα Παναγίας Κουμαριωτίσσης Νεοχωρίου του Βοσπόρου. Μια ανθολογία, κάτι σαν είδος προσωπικού ποιητικού εγκολπίου. Μια περιπλάνηση στο σώμα της ελληνικής ποίησης, που αναδύεται μέσα από το κλίμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης εκείνης της εποχής.
Στην παρουσίαση του «Τετραδίου του Πατριάρχη» στην Πόλη παρουσιάστηκαν ποιήματα των: Γεωργίου Δροσίνη, Ζαχαρία Παπαντωνίου, Κωστή Παλαμά, Κ.Π. Καβάφη, Στέφανου Μπολέτση, A. Lamartine, P. Verlaine και R. Kipling. Επίσης, ένα ποίημα του μακαριστού Μητροπολίτου Πέργης Ευαγγέλου και ένα αφιερωμένο στον Πατριάρχη, του Αρχιμ. Φιλοθέου Μαρούδα.
Τα ποιήματα ακούστηκαν όπως τα μελοποίησαν οι συνθέτες: Μίκης Θεοδωράκης, Δημήτρης Μητρόπουλος, Αντίοχος Ευαγγελάτος, Σόλων Μιχαηλίδης, Κωνσταντία Γουρζή, Δημήτρης Δημακόπουλος. Επίσης, ακούστηκαν μουσικά θέματα του Μάνου Χατζιδάκι και του Συνόλου «Πολύτροπον».
Οι απαγγελίες των ποιημάτων έγιναν σε έξι γλώσσες: ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, τουρκικά, αραβικά.
Ερμήνευσαν οι: Δάφνη Πανουργιά – σοπράνο, Μάριος Καζάς – πιάνο, Παναγιώτης Ανδριόπουλος – τραγούδι & απαγγελία, Roni Bou Saba & Νεφέλη Καραλέκα – απαγγελία και οι μαθήτριες του Ζωγραφείου: Θεοδώρα Καγιακοπαράν, Μαρία Κελεπούρη, Άννα Μπαζγκάρλο, Φάνια Μπαζγκάρλο απαγγελία σε ελληνικά και τουρκικά.
