22.9 C
Athens
Δευτέρα, 29 Απριλίου, 2024

Λόγος Νουθετήριος του Οικουμενικού Πατριάρχου κατά τις χειροτονίες στο Φανάρι

ΛΟΓΟΣ ΝΟΥΘΕΤΗΡΙΟΣ τῆς Α.Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου κατά τάς χειροτονίας εἰς Ἐπίσκοπον τοῦ Μητροπολίτου Σελευκείας κ. Θεοδώρου καί εἰς πρεσβύτερον τοῦ Διακόνου κ. Βοσπορίου, Ἀρχιγραμματέως τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου (Φανάριον, 25 Δεκεμβρίου 2023)

Τιμιώτατοι ἀδελφοί καί εὐλογημένα τέκνα ἐν Κυρίῳ,

Ἑορτάζομεν σήμερον ἀγαλλόμενοι τό «πᾶσαν ἔννοιαν ἐκπλῆττον καί συνέχον» μέγα θαῦμα τῆς Ἐνανθρωπήσεως τοῦ προαιωνίου Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ Πατρός, τό «ἀεί μυστήριον» τῆς θεανθρωπότητος. Ὁλόκληρος ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας, ἡ πίστις, τά ἅγια μυστήρια, τό ἦθος, ἡ ποιμαντική διακονία, ὁ πολιτισμός της, ἐκφράζουν αὐτήν τήν ἀλήθειαν. Ἡ Ἐκκλησία κατεδίκασε τάς δύο μεγάλας αἱρέσεις, αἱ ὁποῖαι ἠρνοῦντο τήν θεανθρωπότητα, δηλαδή τόν νεστοριανισμόν καί τόν μονοφυσιτισμόν, μέ ὅλας τάς παραλλαγάς των. Τό δόγμα τῆς Χαλκηδόνος, ἡ ἕνωσις δηλαδή καί ἡ ἀλληλοπεριχώρησις ἐν τῷ ἑνί προσώπῳ τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ τῆς θείας καί τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως, «ἀσυγχύτως, ἀτρέπτως, ἀδιαιρέτως, ἀχωρίστως», κατέστη ὁ ἀμετακίνητος κανών τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς εἰς ὅλας τάς ἐκφάνσεις της. 

Ὁμοῦ μετά τῆς χαρᾶς τῆς βιώσεως τῆς θείας φιλανθρωπίας καί τῆς πανσωστικῆς παρουσίας τοῦ Θεανθρώπου, ἡ ὁποία πληροῖ τά σύμπαντα καί τάς καρδίας τῶν ἀνθρώπων, ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία βιοῖ σήμερον καί μίαν ἄλλην μεγάλην χαράν καί εὐφροσύνην: τήν ἀπόκτησιν ἑνός νέου ἀξίου Ἀρχιερέως ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐψηφισμένου Μητροπολίτου Σελευκείας κυρίου Θεοδώρου καί τήν χειροτονίαν τοῦ διακόνου Βοσπορίου εἰς πρεσβύτερον, ἀναλαμβάνοντος τήν πολυεύθυνον θέσιν τοῦ Ἀρχιγραμματέως τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου. 

Θεοφιλέστατε καί ἀγαπητέ Ἐψηφισμένε Μητροπολῖτα Σελευκείας κύριε Θεόδωρε,

Ὡμίλησεν ἡ θεία χάρις καί σέ ἐξέλεξε, διά τῶν κανονικῶν ψήφων τῶν Ἱερωτάτων Παρέδρων τῆς περί ἡμᾶς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου, καθ᾿ ὁμοφωνίαν εἰς Ἐπίσκοπον καί Μητροπολίτην Σελευκείας.

Εἶσαι γόνος τῆς ἡρωϊκῆς καί ἁγιοτόκου Κρήτης. Ἐκεῖ ἠνδρώθης. Εἰς τήν Ἀνωτέραν Ἐκκλησιαστικήν Σχολήν Κρήτης ἐφοίτησες. Ἐκεῖ κατεστάθης ἀδελφός τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παναγίας Ἀγκαράθου. Εἰς τήν Κρήτην ἐχειροτονήθης διάκονος ὑπό τοῦ συλλειτουργοῦντος σήμερον μεθ᾿ ἡμῶν Ἱερωτάτου Μητροπολίτου Ἀρκαλοχωρίου κυρίου Ἀνδρέου. Κατά τό ἔτος 2005 ἦλθες εἰς τήν Πόλιν τοῦ Κωνσταντίνου, διά νά ὑπηρετήσῃς εἰς τήν Πατριαρχικήν Αὐλήν, πτυχιοῦχος ἤδη τοῦ Τμήματος Θεολογίας τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης καί τοῦ Μεταπτυχιακοῦ Προγράμματος τοῦ Ἰνστιτούτου Bossey τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν, εἰς τό ὁποῖον καί ἡμεῖς ποτε ἐφοιτήσαμεν. 

Ἐν Φαναρίῳ, κατά τά δεκαοκτώ ἔτη τῆς εὐκάρπου διακονίας σου,  ἀνῆλθες ὅλας τάς βαθμίδας τῆς ἱεραρχίας τῆς Αὐλῆς, ἀπό τοῦ Πατριαρχικοῦ Διακόνου μέχρι τοῦ Μεγάλου Ἀρχιδιακόνου, τόν δέ Μάρτιον τοῦ ἔτους 2021 κατεστάθης Μέγας Πρωτοσύγκελλος. Διετέλεσες γραμματεῦον μέλος καί μέλος Συνοδικῶν Ἐπιτροπῶν, συμμετεῖχες εἰς διορθοδόξους καί διαχριστιανικάς οἰκουμενικάς συναντήσεις καί ἀποστολάς. Ἐπί ἕνδεκα ἔτη διετέλεσες Ὀρθόδοξος Γραμματεύς τῆς Μεικτῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Θεολογικοῦ Διαλόγου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί τῆς Παγκοσμίου Λουθηρανικῆς Ὁμοσπονδίας, καθώς καί τοῦ Φόρουμ Διαλόγου τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν τῆς Εὐρώπης καί τοῦ Συμβουλίου τῶν Εὐρωπαϊκῶν Ἐπισκοπικῶν Συνελεύσεων τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας, ἐπί ἑπταετίαν.

Τό 2011 ἀνηγορεύθης Διδάκτωρ τῆς Θεολογίας εἰς τήν Θεολογικήν Σχολήν τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου εἰς τόν κλάδον τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας. Τό δέ ἔτος 2021 ἐξελέγης Καθηγητής τῆς Πατριαρχικῆς Ἀνωτάτης Ἐκκλησιαστικῆς Ἀκαδημίας Κρήτης εἰς τό γνωστικόν ἀντικείμενον «Ἐκκλησιαστική Ἱστορία τοῦ Νεωτέρου καί Συγχρόνου Ἑλλη-νισμοῦ». Δόκιμος καί παραγωγικός ἐρευνητής καί συγγραφεύς, ἔχεις δημοσιεύσει ἤδη πέντε μονογραφίας καί ἀκολουθεῖ ὁσονούπω καί ἡ ἕκτη, ἀφιερωμένας εἰς σημαντικά κεφάλαια τῆς νεωτέρας καί συγχρόνου ἱστορίας τῆς Ἐκκλησίας. Ἔχεις ἐπίσης ἐπιμεληθῆ, ὁμοῦ μετά τοῦ Ἐντιμολογιωτάτου καθηγητοῦ κ. Κωνσταντίνου Δεληκωσταντῆ, δύο σημαντικῶν ἐκδόσεων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου: τῶν Πρακτικῶν τοῦ Β’ Συνεδρίου Ὀρθοδόξου Νεολαίας ἐν τῇ Πόλει (2007) μέ τόν τίτλον «Μέλη τῆς Ἐκκλησίας – Πολῖτες τοῦ κόσμου» καί τοῦ τόμου «Πατριαρχικός Λόγος περί τήν Ἁγίαν καί Μεγάλην Σύνοδον» (2017).

Σέ συγχαίρομεν καί σέ ἐπαινοῦμεν δι᾿ ὅλα αὐτά. Σέ προτρέπομεν νά εἶσαι ἕτοιμος νά βιώσῃς θετικάς ἐκπλήξεις εἰς τήν Ἐπαρχίαν σου, ὡς συνέβη εἰς ἄλλας Ἐπαρχίας τοῦ Θρόνου ἐν Μικρᾷ Ἀσίᾳ καί ἐν Ἀνατολικῇ Θρᾴκῃ. Ἐπαναλαμβάνομεν καί κατά τήν ἱεράν ταύτην στιγμήν, ὅτι θεωροῦμεν κεντρικῆς σημασίας διά τό ἔργον τοῦ διακόνου τῆς Ἐκκλησίας τήν καλήν θεολογικήν κατάρτισιν. Τονίζομεν μάλιστα, ὅτι ἐκτός ἀπό αὐτήν ἀπαραίτητος εἶναι καί ἡ γενική μόρφωσις καί τό ἐνδιαφέρον διά τά γράμματα καί εὐρύτερον διά τόν πολιτισμόν. Ἄνευ παιδείας καί πολιτισμικῆς ἀνοικτοσύνης δέν εἶναι δυνατόν νά δοθῇ ἐπικαίρως ἡ χριστιανική μαρτυρία. Ὁ μακαριστός βαθυστόχαστος θεολόγος Μητροπολίτης Περγάμου Ἰωάννης ἐτόνιζεν ὅτι ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ὀφείλει «νά ἀρθρώση λόγο σωτήριο γιά τόν σύγχρονο ἄνθρωπο, λαμβάνοντας ὑπ᾿ ὄψιν τά ἀδιέξοδα, πού ὁ ἄνθρωπος αὐτός ἀντιμετωπίζει. Τά ἀδιέξοδα αὐτά, ἀποτελοῦν τήν πρόκληση καί τό πλαίσιο πού προσφέρει ὁ σύγχρονος κόσμος στήν Ὀρθοδοξία, γιά νά κάνη ζωντανή τήν παράδοση, πού παρέλαβεν ἡ γενεά μας ἀπό τούς πατέρες της» (Ἡ Ὀρθοδοξία καί ὁ σύγχρονος κόσμος, Κοζάνη 1991, σ. 18-19). Διά νά δώσωμεν τεκμηριωμένας ἀπαντήσεις πρέπει νά γνωρίζωμεν τήν παράδοσίν μας καί τήν θεολογίαν, ἀλλά καί τά ἀδιέξοδα καί τάς ἀναζητήσεις τοῦ ἀνθρώπου τῆς ἐποχῆς μας.

Ἐγράφη ὅτι «τόν ἄνθρωπο τόν τρομάζει ἡ ἰδέα, ὅτι εἶναι μόνον “ἐκ τοῦ κόσμου τούτου”». Δέν εἴμεθα ἁπλῶς μία βιολογική μονάς, δέν ἐξαντλεῖται ἡ ζωή μας εἰς τόν ἀγῶνα δι᾿ ἐπιβίωσιν, διά τήν κάλυψιν τῶν ὑλικῶν ἀναγκῶν καί τήν ἱκανοποίησιν τῶν αἰσθήσεων. Ὑπάρχει καί ἡ ἠθική καί πνευματική διάστασις καί στοχοθεσία, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ πηγήν νοήματος καί ἐμπνεύσεως καί ὀξύνει τό αἰσθητήριόν μας διά τό πρακτέον. Δι᾿ ἡμᾶς, ἡ διάστασις αὐτή ταυτίζεται μέ τήν πίστιν εἰς τόν Χριστόν, ἡ ὁποία ἀνοίγει εἰς τόν ἄνθρωπον τήν ὁδόν τῆς κατά χάριν θεώσεως. Ὡς ἔχει λεχθῆ, ὁ Χριστιανισμός εἶναι, «ἡ πιό ἐπαναστατική πνευματική δύναμη στήν ἱστορία. Καινοποιεῖ τά πάντα, ὅπου δρᾷ καί ἐφαρμόζεται σύμφωνα πρός τήν οὐσία του. Ἡ βασική χριστιανική ἔννοια σέ ὅλες τίς διαστάσεις εἶναι ἡ “ἀναγέννηση”». Ὁ Χριστός εἶναι ἡ Ἀλήθεια, ἡ ὁποία ἐλευθερώνει τόν ἄνθρωπον, μεταμορφώνει τήν ζωήν καί τόν κόσμον. Μόνον ὁ Χριστιανισμός «εἶναι ἱκανός νά ἀπαντήσει σέ ὅλα τά ἐρωτήματα καί νά ἱκανοποιήσει πλήρως τήν ἀναζήτηση τοῦ νοῦ καί τή δίψα τῆς καρδιᾶς», σημειώνει ὁ π. Ἀλέξανδρος Σμέμαν (Ἑορτολόγιο, Ἀθήνα 1997, σ. 58). 

Αὐτήν τήν Ἀλήθειαν ζῇ καί κηρύττει ἡ Ἐκκλησία. Αὐτή φυλάσσεται ἀνυστάκτως ἐδῶ εἰς τό Κέντρον τῆς Ὀρθοδοξίας. Αὐτή ἐκφράζεται εἰς τήν πολυδιάστατον μαρτυρίαν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἕως περάτων τῆς οἰκουμένης. Αὐτή εἶναι τό περιεχόμενον, ἡ πηγή καί ὁ ὁρίζων τῆς διακονίας μας. Δέν ἀνήκομεν εἰς τόν ἑαυτόν μας, ἀλλά εἰς τόν Χριστόν καί εἰς τήν Ἐκκλησίαν Του. Ὅ,τι πράττομεν εἶναι ἔργον τοῦ Κυρίου, τό ὁποῖον ἐπιτελεῖται δι᾿ ἡμῶν ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ.

Αὐτήν τήν ἀλήθειαν ὑπενθυμίζει καί ἀναδεικνύει κάθε ἐκλογή ἐπισκόπου, κάθε προαγωγή εἰς τήν Πατριαρχικήν Αὐλήν, ἡ ἀλλαγή φρουρᾶς εἰς τάς ἐπιτελικάς θέσεις τοῦ Θρόνου καί αἱ λοιπαί ἀλλαγαί προσώπων. Ὅλα αὐτά σημαίνουν καί σηματοδοτοῦν ὅτι ὑπάρχει συνέχεια καί συνοχή εἰς τήν ζωήν τῆς Ἐκκλησίας. Παραδίδεται ἡ σκυτάλη ἀπό γενεᾶς εἰς γενεάν, νέοι ἐργάται τοῦ ἀμπελῶνος τοῦ Κυρίου ἀναλαμβάνουν δρᾶσιν, νέα πρόσωπα ἐπωμίζονται τάς εὐθύνας, ἐπιτελοῦν τό χρέος καί δίδουν τήν καλήν μαρτυρίαν. Ἀλλάζουν τά πρόσωπα, ἀλλά δέν ἀλλάζει ἡ παράδοσις, δέν παρέρχεται «ἰῶτα ἕν ἤ μία κεραία» (Ματθ. ε΄, 18). Ἡ παρακαταθήκη κληροδοτεῖται, μεταλαμπαδεύεται, τό βάρος ἐναποτίθεται εἰς νέους στιβαρούς ὤμους καί συνεχίζεται διά μέσου τῶν αἰώνων ἡ ἱστορία τοῦ Θρόνου καί ἡ ἐξαγγελία τοῦ Εὐαγγελίου, περί τοῦ ὁποίου ἠχεῖ καί ἰσχύει τό λεχθέν ὑπό τοῦ Κυρίου: «Ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ παρελεύσονται, οἱ δέ λόγοι μου οὐ μή παρέλθωσι» (Ματθ. κδ’, 35).

Ἐν τῷ πλαισίῳ τῶν προαγωγῶν, ἡ Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδος ἀπέκτησε νέον Ἀρχιγραμματέα, τόν διάκονον Βοσπόριον, ἐκ Πατρῶν. Εἰσῆλθεν εἰς τήν Πατριαρχικήν Αὐλήν τόν Ὀκτώβριον τοῦ 2017. Ἀπόφοιτος τοῦ Τμήματος Ἱστορίας καί Ἀρχαιολογίας τοῦ Πανεπιστημίου Ἰωαννίνων καί τοῦ Τμήματος Θεολογίας τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, καλεῖται νά διακονήσῃ τό Ἱερόν Βουλευτήριον τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας καί τά Ἱερά Σέκρετα. Ὄντως ἀναλαμβάνει τεραστίαν εὐθύνην. Τόν προτρέπομεν νά ἐργάζεται μεθ᾿ ὑπομονῆς, δέους καί μετά πολλῆς προσευχῆς, βέβαιοι πάντοτε ὅτι «τῷ θέλοντι κάμνειν συγκάμνει Θεός».

Κατά τήν ὑπερεξαετῆ διακονίαν του ἀπέδειξε τήν ἐργατικότητα καί τόν ἔνθεον ζῆλον του. Ἄριστος γνώστης τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς γλώσσης καί τῆς Βυζαντινῆς Ἱστορίας, μέ ὀργανωτικήν πεῖραν, ὑπόσχεται δόκιμον καί δημιουργικήν θητείαν εἰς τό λίαν ἀπαιτητικόν ἔργον τό ὁποῖον ἀναλαμβάνει, μέ ἄμεσον ἀναφοράν εἰς τήν ἀνά τήν οἰκουμένην παρουσίαν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας καί εἰς τήν προάσπισιν τῶν δικαίων της.

Ἐπιθυμοῦμεν νά ἐπαινέσωμεν ἐπίσης ἕν χάρισμα, τό ὁποῖον κοσμεῖ ἀμφοτέρους τούς σήμερον χειροτονουμένους. Καί οἱ δύο εἶναι διπλωματοῦχοι Βυζαντινῆς Μουσικῆς καί ἄριστοι ἱεροψάλται, μέ σημαντικήν προσφοράν εἰς τήν διακονίαν τοῦ ἱεροῦ ἀναλογίου. Ἡ ψαλμῳδία, ὡς διακονία καί ὡς τέχνη, μᾶς ἐξοικειώνει μέ τά ὑμνολογικά κείμενα, τά ὁποῖα δέν εἶναι ἁπλῶς εὐσεβῆ ᾄσματα, ἀλλά ζῶσα καί ᾀδομένη Δογματική. Εἶναι πηγή κατανύξεως, πνευματικότητος, εὐσεβείας καί θεολογικῆς γνώσεως, καί δημιουργεῖ εἰς τούς μύστας της μίαν ἰδιαιτέραν συνείδησιν ἱερᾶς ἀποστολῆς καί ἀφιερώσεως εἰς τήν Ἐκκλησίαν.

Ἐν τῷ πνεύματι τούτῳ, ἀδελφοί καί τέκνα, σᾶς καλοῦμεν νά προσευχηθῆτε πρός τόν Κύριον τῆς δόξης νά εὐλογῇ τούς χειροτονουμένους καί νά τούς κρατύνῃ εἰς τό ἔργον διακονίας τῆς Ἐκκλησίας Του. Ἡ δέ χάρις τοῦ σαρκωθέντος Λόγου τοῦ Θεοῦ εἴη μετά πάντων ὑμῶν, καί ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ, τήν ὁποίαν εὐηγγελίσαντο οἱ ἄγγελοι κατά τήν Γέννησιν τοῦ Σωτῆρος, εἴθε νά καταστῇ, ὡς ἐσωτερική εἰρήνη καί ὡς εἰρήνη τῶν διανθρωπίνων σχέσεων, τῶν λαῶν, τῶν θρησκειῶν καί τῶν πολιτισμῶν, μόνιμος κατάστασις ἐπί τῆς γῆς, πρός δόξαν τοῦ ὑπερουρανίου ὀνόματος τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ καί ἀληθῆ πρόοδον τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων.

Καί νῦν, ἀδελφέ Θεόδωρε, εἴσελθε ἐν φόβῳ Θεοῦ καί ἐν ταπεινώσει εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων, διά νά λάβῃς τήν χάριν καί τά χαρίσματα τοῦ τρίτου βαθμοῦ τῆς ἱερωσύνης καί νά καταστῇς Ἐπίσκοπος καί Μητροπολίτης τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας. Σέ συνοδεύουν αἱ εὐχαί τοῦ Πατριάρχου σου, τῶν συνεπισκόπων σου, τῶν μελῶν τῆς Πατριαρχικῆς Αὐλῆς, πάντων τῶν συνευχομένων ἐν τῇ εὐχαριστιακῇ συνάξει τῆς πανεόρτου ταύτης ἡμέρας καί πολλῶν ἐν πνεύματι παρόντων ἐκ τοῦ μακρόθεν.

Πρόσελθε!

Σχετικά άρθρα

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ