Μητροπολίτου πρ. Χαλκηδόνος Ἀθανασίου
«Ὁ θρῆνος ἁπαλύνει τόν πόνον» (Seneca)
Γνωστόν ὅτι ἡ ἀρχιτεκτονική καί τά μνημεῖα της, σύν τοῖς ἄλλοις, «ὁμιλοῦν» τ.ἔ. ἔχουν καί συμβολικήν σημασίαν, ἡ ὁποία αὐξάνει στεντορίως, ὅταν συνδέεται πρός θεσμούς καί ἀποτελεῖ ἐκφραστήν αὐτῶν. Ὑπάρχουν δέ διάφοροι μορφαί της, ὅπως τῆς ἱσχύος, τῆς ἀναμνήσεως κ.ἄ. [1]
Οὕτως π.χ. ἦτο φοβερόν τό ὅτι πρό τετραετίας ἐγένετο παρανάλωμα τοῦ πυρός ὁ περίφημος ναός τῆς Notre Dame τῶν Παρισίων, ὄπου γενικότερον δέ ἐν Γαλλίᾳ καί ἀλλαχοῦ, ἡ κατάστασις τῆς θρησκείας, εἰδικότερον τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς, ἔχει ἀποβεῖ ὅλως δυσάρεστος. Αὕτη δέ θεωρεῖται ὡς ἡ ἀρχαιοτάτη θυγάτηρ τῆς Μητρός Ρωμαιοκαθολικῆς.
Οἱ γοτθικοί ναοί μέ τήν λεπτότητα καί θηλυκότητά των, τά καλλιτεχνικά αὐτά κειμήλια, δημιουργήματα τοῦ γαλλικοῦ πνεύματος, ἦσαν ὅπως τά προσκυνήματα, αἱ Μυστικιστικαί, οἱ ἱεραπόστολοι, οἱ περίφημοι ποιηταί, οἱ φιλόσοφοι, οἱ θεολόγοι τῶν Συνόδων καί ἐργάται-ἱερεῖς ἡ ὑπερηφάνεια τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας. Πάντα δέ ταῦτα μαρτυροῦν ὅτι εἰς αὐτήν κυριαρχεῖ τό πνεῦμα Θεοῦ, ὅμως τοῦτο φαίνεται νά τήν ἐγκατέλειψεν (G. Couchet, D.H-Léger, Z.-L. Sghlegel κ.ἄ.) Οὔτως ἐξ ἀντιπροσωπευτικῶν διερωτήσεων καί τῶν πορισμάτων ἐπισκοπικῶν συνελεύσεων ἐξάγεται, ὅτι κατά τό 2023, 29% τῶν Γάλλων ὁμολογοῦν τήν πίστιν των πρός τήν Ρωμαιοκαθολικήν Ἐκκλησίαν, ἐνῶ πρό 12 ἐτῶν ἦσαν 30% περισσότεροι. Οἱ συνιστῶντες τάς ἰσχυροτέρας «ὀμολογίας» εἶναι οἱ ἀθεϊσταί καί σκεπτικισταί πρό ἀκόμη τῶν Μουσουλμάνων. Εἰς τήν Λειτουργίαν τῆς Κυριακῆς συμμετέχουν 2% τῶν πιστῶν, ἐνῶ πρό 56 ἐτῶν ἦσαν 16%. Ὡσαύτως ἐμειώθησαν οἱ ἱερεῖς. Τό 2022 ἐχειροτονήθησαν 130, 800 ἀπεβίωσαν, περίπου δέ τό ἥμισυ αὐτῶν ἦσαν νεότεροι τῶν 75 ἐτῶν.
Αἱ κοινότητες ἠμποροῦν νά ἐπιζήσουν μέ τήν βοήθειαν 2.000 κυρίως ἀφρικανῶν ἱερέων. Εἰς τά χωρία ὑπάρχει εἷς ἱερεύς διά 20 ἐνορίας -ὅπως πως ἐν Γερμανίᾳ- πολλοί λόγῳ τῆς πιέσεως (stress) εἶναι ἀσθενεῖς, εὐρίσκονται εἰς κατάθλιψιν, διακατέχονται ὑπό τάσεων αὐτοκτονίας, εἶναι ἀλκοολικοί καί παχύσαρκοι. Ὀλίγοι μόνον θεολόγοι ἐργάζονται εἰς τάς κοινότητας, λαμβάνουν ἀρμόζοντα μισθόν παρά τῶν Ἐπισκόπων, καί ἡ Ἐκκλησία ζεῖ, ἐκτός τῶν φόρων, μέ συνεισφοράς. Ταῦτα ἀνήκουν εἰς τάς συνεπείας χωρισμοῦ τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ κράτους.
Ἡ Ἐκκλησία ἔχει βιώσει ἰδεολογικάς ἐπιθέσεις καί νῦν βανδαλισμούς ναῶν ὑπό ἀγνώστων. Ὄμως αὕτη ὑποφέρει καί ἐσωτερικῶς ὡς ἵδρυμα ἐκ καταχρήσεων, τ.ἔ. ἐκ τῆς διαλύσεως τοῦ «σώματος τοῦ Χριστοῦ».
Ὁ D.H. Léger ὁμιλεῖ περί «βαρέως σεισμοῦ» ἐν αὐτῇ. Εἶναι ἡ κρήμνησις τῶν θεμελίων μέ τάς συνεχεῖς σεξουαλικάς καταχρήσεις καί βίας ὑπό ἱερέων καί ἑνίων μοναζουσῶν, ὧν ὁ ἀριθμός εἶναι ἐκπληκτικός. Ἀπαιτεῖται λοιπόν οὐχί ἐπιδιόρθωσις ἀλλ’ ἀνανέωσις τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ συστήματος. Τά θύματα ἐλάμβανον ἀποζημειώσεις μεγάλας, τοῦθ᾽ ὅπερ θά ἐσήμαινεν πτώχευσιν τῆς Ἐκκλησίας. Ἀθεράπευτος δέ θά ἦτο ἡ καταστροφή τῆς ἀξιοπιστίας πρός τήν Ἐκκλησίαν, καἴτοι σήμερον πολλά ταμπού τοῦ παρελθόντος θεωροῦνται ὡς παρωχημένα, φυσικά καί σύννομα πρός τήν ἐλευθερίαν τοῦ ἀτόμου! Δυστυχῶς δε καί ἐπίσκοποί τινες, κυρίως τῆς Δύσεως, συμμερίζονται τήν ἄποψιν ταύτην.
Ἀπό τοῦ 1980 ὅμως ἐχάρησαν οἱ Ἐπίσκοποι μέ τάς νέας κοινότητας. Αὗται ἐδείκνυον ὡς λαϊκαί πρωτοβουλίαι ὑπό κληρικήν ἐπιτήρησιν μίαν χαρισματικήν πεντηκοστιανήν ὁρμήν, πάντοτε φιλικήν, μειδιῶσαν , ἀλλ΄ αὐστηρῶς ρωμαϊκήν. Οἱ ἱερεῖς των μετά ζωστικοῦ περιήρχοντο κηρύττοντες τάς ἀκτάς κολυμβήσεως τῆς Côte d’ Azur ἤ ἔμελπον ὡς ἱεραπόστολοι εὐσεβῆ ἄσματα εἰς τά Champs Elysées τῶν Παρισίων. Ἐντυπωσιακοί ἦσαν οἱ τίτλοι τῶν κοινοτήτων: «Θεοφάνεια», «Ἐμμανουήλ» κ.ἄ.
Ἐν τῇ ἐπιθυμίᾳ των πρός στήριξιν καί αὐθεντίαν τά εὐσεβῆ μέλη των ἐπίστευον, ὅτι εὗρον τόν ὁδηγόν τῆς ψυχῆς των. Πολλά ὅμως ὑπήρξαν θύματα τῶν κληρικῶν «πατέρων» αὐτῶν τούς ὁποίους νῦν ἐνάγουν!
Εἰς τό θέμα τῶν διαφθορῶν καί τῆς καλύψεως αὐτῶν ἐμπλέκονται καί πολλοί Καρδινάλιοι ὀλκῆς καί οὐχί μόνον, ἐκβληθέντες ἐκ τοῦ ἀξιώματος των ὡς ἀναξιόπιστοι.
Οὕτως ἡ Ρωμαιοκαθολική Ἐκκλησία ἀπέβη χῶρος συλλογῆς δεξιῶν συντηρητικῶν, ὡς οἱ ἀδελφοί τοῦ Πίου καί ἡ κοινότης τοῦ Ἁγίου Μαρτίνου, πολεμίου τοῦ γάμου τῶν ὁμοφυλοφίλων, τῶν ἐκτρώσεων κ.ἄ.
Ὡς πολιτική παράδοσις ὁ Καθολικισμός παραμένει σημαντικός, καί οἱ καθεδρικοί ναοί καί αἱ μοναί θα ἔχουν τό ποίμνιον των. Πρέπει ὅμως οἱ ἐν δράσει Χριστιανοί νά ἐκλέξουν ἄν θά παραμείνουν ὡς μία ἀνοικτή μειονότης ἤ δεξιοφρονοῦσα αἵρεσις.[2]
[1] G. Bandmann, Mittelalterliche Architektur als Bedeutungsträger, Βερολῖνο 1951. Ἀ. Παπᾶ, Χαλκηδόνος, Ἡ ἱσχύς τῆς ἀρχιτεκτονικῆς, Ἀπογευματινή 29.8 (2023) 3.
[2] C. Modehn, Die Katastrophen – Kirche, Publik – Forum 10 (2023) 38-39.
H. Häring, Fehtbar, Ἔργ. μνημ. 7 (2014) 6-9. Ἀ. Παπᾶ, Χαλκηδόνος, Περί τήν ἀξιοπιστίαν τῶν θρησκειῶν, Ὁ Πολίτης 7.3. (2023)
3 C. Hoyeau, Der Verrat der Seefenführer, Herder 2023.