Λόγος του Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτη κ. Αντίπα, Γέροντος του Ιερού Κελλίου της Αγίας Άννης των Καρυών του Αγίου Όρους , για την εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου, εκφωνηθείς στο τέλος της αγρυπνίας στην Ι. Μ. της Παναγίας Πρέτσιστα, στις 4 Δεκεμβρίου του έτους 2023
Στα όσα όμορφα και ψυχωφέλιμα είπε ο Θεοφιλέστατος και Άγιος Επίσκοπός μας κ. Παρθένιος, κατόπιν επιθυμίας του, θα προσθέσω μερικές απλές σκέψεις.
Μπροστά στο μυστήριο και το μεγαλείο της Θεοτόκου, είναι αλήθεια, πως εδειλίασαν ακόμη και οι Άγιοι και μεγάλοι ρήτορες της Εκκλησίας. Στην κυριολεξία, όπως λέμε, δέθηκε η γλώσσα τους μπροστά στο μεγαλείο της Παναγίας. Γι᾽ αυτό κι εμείς με πολλή ταπείνωση θα πούμε, όπως είπα στην αρχή, λίγες απλές σκέψεις.
Αν δεν ήταν η Παναγία, αδελφοί μου, δεν θα γνωρίζαμε το μυστήριο της Αγίας Τριάδος, δεν θα γνωρίζαμε ποιος είναι ο αληθινός Θεός∙
Αν δεν ήταν η Παναγία, ο Θεός δεν θα ερχόταν στη γη να γίνει άνθρωπος∙
Αν δεν ήταν η Παναγία, θα εματαιώνετο το απ᾽ αιώνος αποφασισμένο μυστήριο της ενανθρωπίσεως του Λόγου του Θεού∙
Αν δεν ήταν η Παναγία, δεν θα είχαμε την γέννηση του Θεανθρώπου, δεν θα είχαμε την διδασκαλία Του, τα θαύματά Του, την Σταύρωσή Του και κυρίως την Ανάστασή Του∙
Αν δεν είχαμε την Παναγία, δεν θα υπήρχαν οι Δίκαιοι και οι Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης που για αυτήν προφήτεψαν, αλλά ούτε και οι Άγιοι Απόστολοι∙
Αν δεν ήταν η Παναγία, δεν θα κατήρχετο το Άγιον Πνεύμα, και δεν θα είχαμε την Εκκλησία∙
Αν δεν ήταν η Παναγία, δεν θα είχαμε Αγίους∙
Και εν ενί λόγω: αν δεν ήταν η Παναγία, ουδείς θα εσώζετο.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς λέγει πως όλη η κτίσις, όλη η δημιουργία έγινε για την Παναγία. Ακόμη ο ίδιος Άγιος είπε ότι όλα τα χαρίσματα ο Θεός στους ανθρώπους και στους Αγγέλους τα δίδει διά μέσου της Θεοτόκου. Και ακόμη οι αιώνες ετοίμαζαν αυτή την κυρία Θεοτόκο, δηλαδή περίμενε ο Θεός, με απλά λόγια, να βρεθεί ο καθαρότερος άνθρωπος επί της γης, που θα Του εδάνιζε την σάρκα του. Ο Άγιος Γρηγόριος και πάλι, ο Παλαμάς, είπε ότι ο παντοδύναμος Θεός όλα μπορεί να τα κάνει, αλλά δεν μπορεί να ενωθεί με τον ακάθαρτο άνθρωπο. Πριν από την γέννηση της Παναγίας ουδείς άνθρωπος ευρέθη, ούτε και μετά όταν έφυγε από τον κόσμο ευρέθη πάλι άνθρωπος τόσο καθαρός, όσο η Παναγία. Στα μεγαλυνάρια της ψάλλουμε ότι είναι «ανωτέρα των Αγγέλων και καθαροτέραν λαμπηδόνων ηλιακών». Για αυτό όλοι οι Άγιοι αναφωνούν ότι χωρίς την Παναγία ουδείς ο σωζόμενος. Ο Άγιος Γερμανός, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, σε έναν λόγο του λέγει, απευθυνόμενος προς την Παναγία: Ουδείς ο σωζόμενος ει μη δια σου, Θεοτόκε∙ ουδείς ο ελεούμενος δωρεάν, ει μη δια σου, Θεοχώρητε. Και ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ο μέγας αυτός θεολόγος που έγραψε περίφημους λόγους για την Παναγία, είπε: «Τι μπορεί να είναι πιο γλυκό από την Μητέρα του Θεού;»
Αλλά επιτρέψτε μου εγώ να πάω, όχι στο σημερινό γεγονός που είναι τα Εισόδια – περί αυτού μίλησε ο Θεοφιλέστατος – εγώ θα πάω και θα αναφέρω λίγο, σύμφωνα με την παράδοση, για την ζωή της Παναγίας μετά την Ανάληψη του Χριστού. Τα προσέξατε ίσως, ότι η Παναγία μας έζησε κοντά στον Χριστό αθόρυβα και σιωπηλά. Η παράδοση της Εκκλησίας μας λέγει ότι μετά την Ανάληψη του Χριστού η Παναγία ήταν το στήριγμα και η παρηγορία των Αποστόλων. Ενώ δεν είχε ανάγκη, ζούσε σαν ασκήτρια, με εγκράτεια και προσευχή αδιάλειπτη. Και όπως λέγει η παράδοσις γιάτρευε τους ασθενείς, φρόντιζε τους φτωχούς, τους πεινασμένους και επίσης – λέγει – προσηύχετο αδιαλείπτως για να στηρίξει την πρώτη Εκκλησία. Ίσως έχετε πάει μερικοί στα Ιεροσόλυμα – όσοι δεν έχετε πάει, να σας αξιώσει ο Θεός να πάτε – στη λεγομένη Μικρή Γαλιλαία στο Όρος των Ελαιών. Εκεί δείχνουν τα βαθουλώματα πάνω στο μάρμαρο που έκαναν τα πόδια της Παναγίας που γονατιστή προσηύχετο. Δεν το λένε αυτό κάποιοι εκεί αγιοταφίτες, αλλά παρακαλώ, το αναφέρει αιώνες πριν ο Άγιος Ανδρέας ο Ιεροσολυμίτης, Αρχιεπίσκοπος Κρήτης. Ομιλεί για αυτά τα βαθουλώματα, που υπήρχαν και στην εποχή του, που είχαν δημιουργηθεί από την γονυκλισία της Παναγίας μας. Στην πρώτη Εκκλησία η Παναγία μας πάντα συνεχίζει να παραμένει σιωπηλή, ενώ μπορούσε ως Μητέρα του Θεού να έχει τον πρώτο λόγο. Όμως, ακολουθεί τους Αποστόλους οι οποίοι συνήλθαν και έκαναν την Πρώτη λεγόμενη Αποστολική Σύνοδο, στην οποία έβαλαν πρόεδρο, όχι τον Πέτρο, όχι τον Ιωάννη, που έλεγαν ότι είναι στύλοι της Εκκλησίας, αλλά τον Άγιο Ιάκωβο, τον πρώτο Επίσκοπο Ιεροσολύμων. Το λέγω αυτό, γιατί συν τοις άλλοις, η Παναγία μας είναι και ο πρώτος και ο κατ᾽εξοχήν διδάσκαλος του εκκλησιαστικού φρονήματος που, δυστυχώς, λείπει στην εποχή μας. Έδειξε σεβασμό, απόλυτο σεβασμό, κι αν θέλατε, υπακοή στην πρώτη Εκκλησία.
Πριν σας πω δύο λόγια ακόμη, επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω ολόψυχα τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Αντανίας και άγιο Γέροντά μας κ. Παρθένιο ο οποίος είχε την καλοσύνη, με κάλεσε να έρθω από το Άγιο Όρος, να είμαι εδώ κοντά σας χθες και σήμερα∙ και να ευχαριστήσω την γερόντισσα και τις αδελφές για την φιλοξενία και όλους τους πατέρες, αλλά και όλους εσάς που με προθυμία ακούτε τον ταπεινό μας λόγο. Αυτό που θα σας πω, θα ήθελα να το φυλάξετε, να το προσέξετε και να το ενθυμείστε. Σας το λέω σαν αγιορείτης ελεημένος από τον Θεό να ζω επί σειρά ετών σ΄ αυτόν τον ιερό βράχο
– Όσο πιο πολύ αγαπούμε την Παναγία, τόσο πιο σίγουρη είναι η σωτηρία μας. Όσο περισσότερο «την λατρεύουμε» (τον Θεόν λατρεύουμε, αλλά κατ΄ οικονομίαν μπορούμε να το πούμε εμείς οι Ορθόδοξοι), τόσο πιο σίγουρο είναι ότι θα ενωθούμε με τον Υιό της. Το εύχομαι ολόψυχα.
Αμήν!
