ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ
Η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, το πρωί του Σαββάτου, 21 Οκτωβρίου 2023, χοροστάτησε στη Θεία Λειτουργία, που τελέστηκε στο Ι. Παρεκκλήσιο της Θεοτόκου, στο Μονακό.
Παρέστησαν ο Εξοχ. Πρωθυπουργός του Πριγκηπάτου κ. Pierre Dartout και ο Εξοχ. Υπουργός Εσωτερικών αυτού κ. Patrice Cellario, ο Εξοχ. Πρέσβης της Ελλάδος στη Γαλλία κ. Δημήτριος Ζεβελάκης, οι επίτιμοι Πρόξενοι της Ελλάδος και της Τουρκίας στο Μονακό Εντιμολ. κ. Πέτρος Μαχάς και Εντιμ. κ. İlhami Akgün, Άρχοντες Οφφικιάλιοι της Μ.τ.Χ.Ε., το Δ.Σ. της Ελληνικής Κοινότητας στο Πριγκηπάτο, και πλήθος πιστών.
Τον Παναγιώτατο προσφώνησε με εγκαρδιότητα ο Ποιμενάρχης Σεβ. Μητροπολίτης Γαλλίας κ. Δημήτριος, ενώ ο Πατριάρχης, στην αντιφώνησή του, εξέφρασε την χαρά του για τη νέα επίσκεψή του στο Πριγκηπάτο.
Το μεσημέρι, ο Παναγιώτατος παρακάθησε σε γεύμα που παρέθεσε προς τιμήν του η Ελληνική Κοινότητα του Μονακό. Τον Παναγιώτατο υποδέχθηκε η Εριτιμ. Πρόεδρος της Κοινότητας κυρία Σοφία Βαχάρη-Τσουβελεκάκη, η οποία και του προσέφερε αναμνηστικά δώρα.
Νωρίς το απόγευμα, ο Παναγιώτατος με την τιμία συνοδεία του αναχώρησαν με ιδιωτική πτήση από το αεροδρόμιο «Côte d’Azur» της Νίκαιας για την Πόλη, όπου τους υποδέχθηκαν ο Πατριαρχικός Επίτροπος Σεβ. Γέρων Μητροπολίτης Δέρκων κ. Απόστολος, με τον Πανοσιολ. Μ. Πρωτοσύγκελλο κ. Θεόδωρο.
Φωτό: Νίκος Παπαχρήστου
Sa Toute-Sainteté le Patriarche œcuménique Bartholomée Discours en l’église de la Visitation de Monaco (Samedi 21 octobre 2023)
Éminences,
Excellences,
Bien chers Pères,
Chers frères et sœurs en Christ,
C’est une grande joie de nous retrouver à nouveau parmi vous, sur cet antique Rocher décrit par le géographe grec Strabon ; non loin d’une cathédrale qui, par son portail étincelant de blancheur et de lumière, nous rappelle l’antique Église d’Arles et toute la tradition des Pères de Lérins, héritage commun au christianisme d’Orient et d’Occident.
Depuis 1995, nous n’avons eu de cesse de revenir parmi vous. Tout d’abord pour consolider les liens de l’Église-Mère avec la paroisse de Saint-Spyridon à Nice qui a toujours eu pour vocation de rassembler non seulement les Hellènes, accoutumés à ces rivages depuis vingt-cinq siècles, mais aussi tous les chrétiens orthodoxes de la région ces dernières années. C’est ainsi que tout naturellement s’est fait ressentir le besoin d’offrir un lieu de culte ouvert à cette diversité qui est la marque de l’Orthodoxie de l’Hexagone et de ses marges. Ce projet prit finalement forme en 2012.
Voilà donc déjà plus de dix ans que, dans le cadre de nos relations œcuméniques fraternelles, l’Archevêché de Monaco, avec l’accord du gouvernement de la Principauté, a pris la décision de mettre à la disposition du Patriarcat œcuménique la chapelle de la « Visitation », permettant ainsi aux orthodoxes de Monaco de recevoir le soin pastoral qui leur est nécessaire.
Nous tenons ici à exprimer notre gratitude à Son Excellence Monseigneur Bernard Barsi, sans qui rien de cela n’eût été possible ainsi qu’à son successeur Son Excellence Monseigneur Dominique-Marie David, qui a pris à cœur de poursuivre l’œuvre engagée. Car il s’agit bien d’une œuvre de piété et charité fraternelle qui doit s’inscrire dans la durée. Nous voudrions à ce propos rappeler que cette « hospitalité ecclésiale » offerte au Patriarcat œcuménique, sur les rivages de la Méditerranée occidentale n’est pas nouvelle. Dès la Renaissance, Venise fut la première à offrir un lieu de culte à ses sujets orthodoxes. On connaît aussi le rôle de cette communauté grecque dans les débats de la Contre-Réforme lors du concile de Trente au 16e siècle et ses liens amicaux avec de nombreux Papes. Ces amitiés renouvelèrent l’étude des Pères grecs dans toute la Chrérienté latine.
Nous ne pouvons ici que mentionner en passant les communautés de Livourne et de Trieste qui dans les siècles suivants surent maintenir des liens et des échanges d’idées et de personnes entre l’Église-Mère de Constantinople et les rivages de la modernité occidentale. C’est riche de cette expérience séculaire, comme vous le savez, que le Patriarcat œcuménique a toujours eu à cœur de servir tous les orthodoxes, sans distinction de nationalité ou d’origine ethnique en établissant un dialogue sincère avec les Églises d’Occident.
Nous le voyons bien, nous ne faisons que nous inscrire dans une tradition à la fois antique et toujours nouvelle parce qu’elle est vivante et créative. Cette hospitalité ecclésiale vaut tous les discours sur l’œcuménisme. Elle manifeste que le dialogue interpersonnel est le premier pas vers l’unité. Or ce dialogue porte déjà ses fruits, car nous le voyons depuis peu, les Chrétiens de « toute la Terre habitée, de tout l’oecumène », de toutes langues et confessions commencent à parler d’une commune voix face aux défis de l’urgence climatique et des guerres.
Œuvrer dans ce sens, c’est être artisan de paix. Et l’œuvre commune que vous avez entreprise ici doit être comme « Une ville située sur une montagne ne peut être cachée. » (Mat. 5, 14)
Προσφώνηση
του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γαλλίας κ.κ. Δημητρίου στον Ιερό Ναό της Υπεραγίας Θεοτόκου Μονακό κατά την Χοροστασία της Α.Θ.Π., του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, στην Θεία Λειτουργία της 21ης Οκτωβρίου 2023
Παναγιώτατε,
Τιμία Πατριαρχική Συνοδεία,
Excellences,
Θεοφιλέστατε,
Εξοχώτατε Κύριε Πρέσβη της Ελλάδος,
Εξοχωτάτη Κυρία Υπουργέ Τουρισμού της Ελλάδος,
Mesdames et Messieurs les représentants des pouvoirs publics de la Principauté,
κ. Πρόξενε,
Αγαπητοί πατέρες,
Εντιμoλογιώτατοι Άρχοντες,
Αγαπητή κα Πρόεδρε της Ελληνικής Κοινότητος του Μονακό, Mesdames et Messieurs,
Αγαπητοί αδελφοί,
Μέσα σε έναν κόσμο που τον σκεπάζουν τα νέφη της ανασφάλειας και ο φόβος του θανάτου, που ο πόλεμος και η κάθε είδους κρίση μας γεμίζουν με θλίψη και απογοήτευση, αναζητούμε το φως και την ελπίδα. Βέβαιοι πλέον πως η σωτηρία μας δεν μπορεί να προέλθει από καμία κοσμική δύναμη, στρέφουμε το βλέμμα μας στην δυναμική της ιστορίας και του ορθόδοξου πολιτισμού που έφτασε ως την εσχατιά της γης. Ιδιαίτερα εμείς, τα διασκορπισμένα ανά την οικουμένη τέκνα της Μητρός Εκκλησίας, στρέφουμε το βλέμμα και την σκέψη στο Οικουμενικό μας Πατριαρχείο, στο Φανάρι, για να αντλήσουμε φως και δύναμη από την μαρτυρική πορεία και παγκόσμια ακτινοβολία του Ιερού Κέντρου της Ορθοδοξίας και ιδού, σήμερα, έμπλεοι χαράς αναφωνούμε «επεσκέψατο ημάς εκ Φαναρίου ο πατήρ ημών». Σήμερα έχουμε εν τω μέσω ημών ευλογούντα και αγιάζοντα τον Οικουμενικό μας Πατριάρχη.
Παναγιώτατε, μην θεωρήσετε υπερβολική την χαρά μας, δεν προέρχεται από λόγους συναισθηματικούς και τυπικότητος, αλλά από την σφοδρή επιθυμία μας να ανταμώσουμε με το θαύμα της Ρωμηοσύνης. Στο πρόσωπό Σας ενσαρκώνονται οι ελπίδες, οι αξίες, οι θρύλοι και οι παραδόσεις του γένους μας, γι’ αυτό σας καλωσορίζουμε με αυθόρμητα συναισθήματα ενθουσιασμού, πηγαίας αγάπης και σεβασμού. Αντλούμε από την παρουσία Σας ευλογία και δύναμη για να συνεχίσουμε να διακονούμε τον θεσμό του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου, τον θεσμό που σφράγισε ανεξίτηλα την ιστορία της πολιτισμένης ανθρωπότητος και που εξακολουθεί να προωθεί την χριστιανική ενότητα, την ειρήνη και την καταλλαγή θρησκειών και πολιτισμών.
Επισκέπτεσθε, Παναγιώτατε, για μια ακόμη φορά το Πριγκιπάτο του Μονακό, ένα κρατίδιο το οποίο εδραιώθηκε επάνω σε έναν βράχο, στην άκρη της Κυανής Ακτής και σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία πρώτος ιδρυτής υπήρξε ο ημίθεος Ηρακλής, προς τιμήν του οποίου χτίστηκε ναός, ενώ το λιμάνι φέρει μέχρι σήμερα το όνομά του. Έκτοτε ο τόπος αυτός έγινε σταυροδρόμι οικονομικών επιχειρήσεων και έφτασαν εδώ άνθρωποι, οι οποίοι γοητεύτηκαν από την δύναμη και την δόξα του πλούτου και οικοδόμησαν φανταχτερά κτήρια και σύγχρονους ναούς του χρήματος. Την θέση των ηρώων και της τιμής του Θεού πήρε η οικονομική ισχύς, η ευημερία και η αφθονία των αγαθών. Όμως αυτά δεν έφεραν την ευτυχία και την χαρά της ζωής γι’ αυτό οι άνθρωποι δεν σταμάτησαν να αναζητούν ιδανικά και αξίες.
Και είναι, αλήθεια, πολλοί αυτοί που ενδιαφέρονται για το ορθόδοξο βίωμα, τον τρόπο ζωής και τις παραδόσεις της Ορθοδοξίας και προσβλέπουν στην διακονία και παρουσία των ενοριών της Μητροπόλεώς μας. Η Μητρόπολις Γαλλίας εξακολουθεί να πρωτοστατεί στον διάλογο και την ενότητα όλων των χριστιανών, αλλά και στον σεβασμό της διαφορετικότητος. Συνεχίζουμε με την ίδια ζέση την διακονία που παραλάβαμε από τον νυν Γέροντα Χαλκηδόνος κ. Εμμανουήλ, ο οποίος καλλιεργώντας το πνεύμα της αδελφοσύνης και της καταλλαγής ανέδειξε την σπουδαιότητα και τον ρόλο της Ορθοδοξίας στην Γαλλία και έσπειρε στις καρδιές του ποιμνίου της Μητροπόλεως Γαλλίας την αγάπη και τον σεβασμό στο Οικουμενικό μας Πατριαρχείο. Ιδιαιτέρως δε στο Πριγκιπάτο του Μονακό μετέφερε το μήνυμα και την ευαισθησία της Υμετέρας Θειοτάτης Παναγιότητος για το φλέγον ζήτημα της οικολογίας, ένα ζήτημα που βρίσκεται στο κέντρο των ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων του Πριγκιπάτου, καθότι η κλιματική κρίση δεν απειλεί πλέον μόνο το μέλλον, αλλά και το παρόν της ανθρωπότητος.
Παναγιώτατε, ευλογείστε τους ανθρώπους που με την ερ- γατικότητα και το επιχειρησιακό τους πνεύμα κέρδισαν την κατά κόσμον δόξα και αναγνώριση, δεν έπαψαν όμως να αναζητούν την ομορφιά της πίστης, την χαρά της όντως ζωής. Κουβαλώντας βαθιά μέσα τους τις αξίες του γένους και της ορθοδόξου πίστεώς μας για δικαιοσύνη, ισότητα και αλληλεγγύη δεν αφέθηκαν στην αλαζονεία της οικονομικής ισχύος και της εξουσίας, αντιθέτως στέκονται πάντοτε αρωγοί στην διακονία της τοπικής μας Εκκλησίας, συμπαραστεκόμενοι όχι μόνο υλικά αλλά και ηθικά σε κάθε συνάνθρωπό μας που βρίσκεται σε ανάγκη ανεξάρτητα από καταγωγή, γλώσσα και πίστη. Εργατικοί, δραστήριοι, προοδευτικοί, πέτυχαν την αναγνώριση και την τιμή της κοινωνίας μέσα στην οποία ζουν και επιχειρούν και δημιούργησαν τις κατάλληλες συνθήκες για την αξιοπρεπή παρουσία και δραστηριότητα της ορθοδόξου ενορίας του Μονακό αλλά και γενικότερα της Νοτίου Γαλλίας. Με τις άοκνες προσπάθειες και το έργο του π. Μιχαήλ Σεληνιωτάκη κατέστησαν την Ελληνική Κοινότητα σημείο αναφοράς και πολιτισμού στην κοινωνία του Πριγκιπάτου. Τέτοιους ανθρώπους πασχίζει να διαμορφώσει η τοπική μας Εκκλησία. Γι’ αυτό βρίσκονται σήμερα εδώ και ζητούν την ανανέωση των πνευματικών δεσμών με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, να τραφούν από τα πνευματικά νάματα της Μητρός Εκκλησίας. Ζητούν να δουν το πρόσωπό Σας και να αισθανθούν τον τρόπο της αντοχής του Φαναρίου. Όσο πιο δύσκολοι οι καιροί τόσο πιο ψυχωμένο αυτό. Αγαπούν το Οικουμενικό Πατριαρχείο και θέλουν να το βλέπουν να είναι πάντοτε όρθιο και τιμημένο, γι’ αυτό πολλά από τα εκλεκτά μέλη της κοινότητος με μεγάλη προθυμία και ευγένεια ψυχής ακολουθούν τα βήματα των μεγάλων ευεργετών του γένους και προσφέρουν κάθε δυνατή υποστήριξη δίδοντας μαρτυρία τέκνων που έχουν γαλουχηθεί με τα νάματα της Μητρός Εκκλησίας.
Toute-Sainteté,
Permettez-moi de vous dire quelques mots en français afin de vous accueillir solennellement en cette belle Principauté de Monaco. Nous nous étions déjà préparés à vous recevoir il y a quelques mois, mais les circonstances ont fait que votre visite avait dû être re- poussé. C’est donc avec un enthousiasme renouvelé que nous avons la joie de votre présence aujourd’hui.
Toute-Sainteté, ne considérez pas notre joie comme excessive, car elle n’est certainement ni formelle ni feinte, mais elle procède de notre fervent désir de rendre hommage à vos nombreuses années à la tête du Patriarcat œcuménique, au gouvernail de l’orthodoxie mondiale. Vous incarnez les espoirs, les valeurs et les traditions de notre Église, c’est pourquoi nous vous accueillons avec ferveur et respect authentiques. Votre présence nous donne le courage de con- tinuer à servir l’institution historique du Patriarcat œcuménique ayant marqué de manière indélébile l’histoire de l’humanité et qui continue de promouvoir l’unité des chrétiens, la paix et la coexis- tence harmonieuse des religions et des cultures.
Nombreux sont ceux qui s’intéressent à l’expérience de l’Eglise orthodoxe, à son mode d’existence et à ses traditions et qui ont été inspirés par votre ministère rejaillissant jusque dans la vie des paroisses de notre Métropole. La Sainte Métropole de France continue d’être à l’avant-garde du dialogue attachée à l’unité de tous les chrétiens dans le respect de la diversité. Nous poursuivons avec la même ferveur le ministère que nous avons reçu de l’actuel Métropolite du siège majeur de Chalcédoine, Son Éminence Monseigneur Emmanuel qui, en cultivant un esprit de fraternité et de collaboration a mis en valeur l’importance et le rôle de l’orthodoxie en France et semé dans les cœurs des fidèles de la Métropole de France l’amour et le respect envers le Patriarcat œcuménique. En Principauté de Monaco, il a notamment partagé votre sensibilité quant aux questions brûlantes de l’écologie et de la protection de l’environnement naturel, questions qui sont au centre des intérêts et des activités de la Principauté monégasque, alors que la crise clima- tique ne menace plus seulement l’avenir, mais aussi le présent de l’humanité.
Le simple fait que nous puissions nous retrouver aujourd’hui en cette belle chapelle de la Visitation est certainement un héritage direct de votre engagement à la fois pastoral et œcuménique. Voilà plus de dix ans que les orthodoxes de la Principauté se retrouvent dans cette magnifique chapelle, sous le soin pastoral du Révérend Protopresbytre du Trône œcuménique Michel Sélinotakis, pour prier et pour témoigner avec humilité de la riche tradition spiri- tuelle qui nous a été transmise par le Patriarcat œcuménique. Je pense très sincèrement que les trois décennies de l’incroyable mi- nistère de Sa Toute-Sainteté sur le Trône du Patriarcat œcuménique a puissamment participé au rapprochement historique de l’Église orthodoxe avec l’Église catholique et nous permet de jouir de l’hos- pitalité œcuménique qui nous est offerte par le diocèse de Monaco. Je tiens ici à remercier très chaleureusement son Excellence, Mon-seigneur Dominique-Marie David, Archevêque de Monaco qui poursuit l’héritage de feu l’Archevêque émérite de Monaco, Mon- seigneur Bernard Barsi de bienheureuse mémoire.
Votre présence parmi nous, Toute-Sainteté, est une véritable bénédiction et nous attendons vos paroles inspirantes.
Παναγιώτατε, ευλογείστε τον λαό της επαρχίας αυτής και ως ελάχιστο αντίδωρο της στοργής και της πατρικής Σας αγάπης θα έχετε τον σεβασμό και την υιϊκή μας αφοσίωση, θα στεκόμαστε πάντοτε δίπλα Σας εν υπακοή, εν αγάπη, εν σεβασμώ πολύ. Παναγιώτατε, εσείς και η τιμία συνοδεία Σας καλώς ορίσατε.
