Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος θα επισκεφθεί τη Λιθουανία την επόμενη εβδομάδα.
“Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως θα φτάσει στη Λιθουανία την επόμενη εβδομάδα”, δήλωσε η Κυβερνητική Καγκελαρία στο δίκτυο BNS.
Η είδηση κυριαρχεί πλέον στα Μ.Μ.Ε. της Λιθουανίας.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης θα συναντηθεί με την πρωθυπουργό Ingrida Šimonyte την προσεχή Τρίτη 21 Μαρτίου 2023.
Φτάνει στη Λιθουανία μετά την αποκατάσταση από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως πέντε Λιθουανών κληρικών, οι οποίοι καθαιρέθηκαν από την ιερωσύνη με αποφάσεις που εξέδωσε το περασμένο καλοκαίρι ο Μητροπολίτης Ιννοκέντιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Λιθουανίας, η οποία υπάγεται στο Πατριαρχείο της Μόσχας.
Οι κληρικοί προσέφυγαν κατά της απόφασης αυτής στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο οποίος τους αποκατέστησε.
Το ανακοινωθέν της Αρχιγραμματείας της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, που εκδόθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2023, αναφέρει τα εξής:
Πρό τινων μηνῶν ἀπηυθύνθησαν διά γραμμάτων τῇ Ἀ.Θ.Παναγιότητι τῷ Ἀρχιεπισκόπῳ Κωνσταντινουπόλεως – Νέας Ρώμης καί Οἰκουμενικῷ Πατριάρχῃ κ.κ. Βαρθολομαίῳ οἱ ἐκ Λιθουανίας Αἰδεσιμολογιώτατοι Πρωθιερεῖς κ. Vladimiras Seliavko καί Vitalijus Mockus καί Πρεσβύτεροι κ. Vitalis Dauparas, Gintaras Sungaila καί Georgy Ananiev, καθυποβληθέντες τῇ ποινῇ τῆς ἀπό τῆς ἱερωσύνης καθαιρέσεως ὑπό τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας, καί ἤσκησαν, καθ᾽ ὅ ἔχουσι δικαίωμα, ἔκκλητον προσφυγήν ἐνώπιον Αὐτοῦ.
Ὁ Πατριάρχης ἡμῶν, ἀποκλειστικῶς ἔχων, ἔκ τε τῶν Θείων καί Ἱερῶν Κανόνων (9 καί 17 τῆς Τετάρτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου) καί ἐκ τῆς καθηγιασμένης πράξεως τῆς Ἐκκλησίας, καί τήν τῆς ἐκκλήτου εὐθύνην, ἀπεδέξατο τά ὑποβληθέντα αἰτήματα.
Μετά ἀπό ἐνδελεχῆ μελέτην τῶν ὑπό κρίσιν περιπτώσεων, διεπιστώθη ἀφ᾽ ἑνός μέν ὅτι αὗται εἶχον τελεσιδικήσει ἐνώπιον τῆς ἐπιβαλούσης τάς ποινάς ἐκκλησιαστικῆς των ἀρχῆς, ἀφ᾽ ἑτέρου δέ ὅτι οἱ λόγοι δι᾽ οὕς ἐπεβλήθησαν αἱ ποιναί οὐδόλως προέρχονται ἐκ κριτηρίων ἐκκλησιαστικῶν, ἀλλά ἐκ τῆς δικαίας ἐναντιώσεως τῶν εἰρημένων κληρικῶν εἰς τόν πόλεμον τῆς Οὐκρανίας. Δι᾽ ὅ καί ὁ Παναγιώτατος, κρίνας ἀμετακλήτως τάς ἐκκλήτους αὐτάς προσφυγάς, εἰσηγήθη τῇ περί Αὐτόν Ἁγίᾳ καί Ἱερᾷ Συνόδῳ τήν ἄρσιν τῆς ἐπ᾽ αὐτούς ἐπιβληθείσης ἀπό τῆς ἱερωσύνης καθαιρέσεως καί τήν ἀποκατάστασίν των εἰς τόν ὅν ἔφερον ἐκκλησιαστικόν βαθμόν, ὅπερ καί ὁμοφώνως ἀπεφασίσθη.
Πρός τούτοις καί μετά τήν οὑτωσί γενομένην ἀποκατάστασιν, ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης ἐδέχθη, κατόπιν αἰτήματός των, ὑπό τό σεπτόν ὠμοφόριον Αὐτοῦ τούς διαληφθέντας κληρικούς, λαβών ὑπ᾽ ὄψιν τά περί τοῦ Θρόνου Αὐτοῦ παραδεδομένα, ὡς ἄλλως τε ἐνδεικτικῶς καταγράφονται καί εἰς τήν τοῦ Θεοδώρου Ἀντιοχείας τοῦ Βαλσαμῶνος ἑρμηνείαν εἴς τε τούς 17ον καί 18ον Κανόνας τῆς ἐν Τρούλλῳ ἀλλά καί εἰς τόν 10ον τῆς Ἑβδόμης Οἰκουμενικῶν Συνόδων («Ἀπὸ δὲ τοῦ παρόντος κανόνος σημείωσαι ἐν ῥητῷ, ὅτι μόνῳ τῷ πατριάρχῃ Κωνσταντινουπόλεως ἐφεῖται κληρικοὺς ἀλλοτρίους δέχεσθαι, καὶ δίχα ἀπολυτικῆς γραφῆς τοῦ χειροτονήσαντος αὐτοὺς»).
Η υπαγόμενη στην Μόσχα Αρχιεπισκοπή της Λιθουανίας δηλώνει ότι δεν αναγνωρίζει την απόφαση αυτή του Οικουμενικού Πατριάρχη.
Οι πέντε κληρικοί ελπίζουν ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο θα σχηματίσει σύντομα μια μόνιμη εκκλησιαστική δομή υπό την δικαιοδοσία του στη Λιθουανία, όπως έκανε στο παρελθόν στην Εσθονία. Ωστόσο, δεν έχει ληφθεί ακόμη καμία απόφαση για το θέμα αυτό. Φαίνεται, όμως, ότι η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, δρομολογεί την εκκλησιαστική απεξάρτηση των Ορθοδόξων της Λιθουανίας από την κυριαρχία του Πατριαρχείου Μόσχας.
Από την πλευρά της, η Ορθόδοξη Εκκλησία της Λιθουανίας επιδιώκει μεγαλύτερη αυτονομία και δηλώνει ότι βρίσκεται πιο κοντά στο να γίνει ανεξάρτητη εκκλησία, αίτημα το οποίο η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Μόσχας παρέπεμψε στη Σύνοδο των Επισκόπων για συζήτηση.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως ο Σεβ. Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος κ. Εμμανουήλ επισκέφθηκε την Λιθουανία τον περασμένο Δεκέμβριο και συναντήθηκε με την πρωθυπουργό της Λιθουανίας Ingrida Šimonytė.
Επίσης, πριν λίγους μήνες, στις 19 Σεπτεμβρίου 2022, ο Υφυπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας, Δρ. Mantas Adomėnas, επισκέφθηκε το Φανάρι και έγινε δεκτός από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Στη συνάντηση παρέστησαν ο Πρέσβης της Λιθουανίας στην Άγκυρα κ. Ričardas Degutis, και η Ευγεν. κ. Galina Vascenkaite, Σύμβουλος της Εξοχ. κ. Πρωθυπουργού, ενώ από την πλευρά του Οικουμενικού Πατριαρχείου ο Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος κ. Εμμανουήλ, και ο Μ. Εκκλησιάρχης κ. Αέτιος, Διευθυντής του Ιδιαιτέρου Πατριαρχικού Γραφείου.
