Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Στο βιβλίο «Στην Αφρική» (εκδόσεις της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, 2010) καταγράφονται ίχνη της ιεραποστολικής “πορείας στην Αφρική” του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστασίου, καθώς και μελετήματά του για την αφρικανική θρησκευτικότητα, που καταδεικνύουν με πόσο σεβασμό και γνώση προσπάθησε να προσεγγίσει την αφρικανική ψυχή, προσφέροντας της τον θησαυρό της ορθόδοξης αλήθειας, της σταυρωμένης αγάπης και της αναστάσιμης ελπίδας του Χριστού.
Το πόνημα αυτό του Αρχιεπισκόπου παραμένει διαχρονικό, δίνοντας λύσεις και σε προβλήματα του καιρού μας.
Έχουμε την εισβολή της ρωσικής Εκκλησίας στην Αφρική, ως αντίποινα στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας για την αναγνώριση της Αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ουκρανίας. Η Μόσχα καταπατά την κανονική δικαιοδοσία του παλαιφάτου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας στην Αφρικανική Ήπειρο, ιδρύει «Εξαρχία» και επομένως παράλληλη δικαιοδοσία.
Για κάποια ανάλογη – ας την πούμε έτσι – περίπτωση που έζησε κατά την θητεία του στην Αφρική ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας, απεφάνθη πως «δεν είναι ορθό να δρουν μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ανατολικής Αφρικής ξεχωριστές «ιεραποστολικές» ομάδες ή πρόσωπα, από τη Φιλλανδία, την Ελλάδα, την Κύπρο, την Αμερική κ.λπ., αλλά όλοι οφείλουν να είναι ενταγμένοι στην αρμόδια Μητρόπολη του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας».
Παραθέτουμε το σχετικό απόσπασμα από το βιβλίο «Στην Αφρική»:
«Στην Ανατολική Αφρική δρούσαν για πολλά χρόνια, ανεξάρτητα από την Ι. Μητρόπολη Ειρηνουπόλεως ή ημιαυτόνομα, διάφορα πρόσωπα ή ομάδες ενισχυόμενες και χρηματοδοτούμενες κυρίως από Ορθόδοξες Εκκλησίες της Αμερικής και της Φιλλανδίας. Το γεγονός αυτό είχε επανειλημμένως προκαλέσει τη δυσφορία και αγανάκτηση του μητροπολίτη κυρού Φρουμεντίου και τον είχε φέρει συχνά σε προστριβές και αδιέξοδα.
Αρχικά προσπαθήσαμε να καλέσουμε σε συνεργασία και να εντάξουμε τους ανθρώπους αυτούς οργανικά στη Μητρόπολη. Υπήρξε όμως σοβαρότατη αντίσταση – φανερή ή συγκαλυμμένη – διότι είχαν αναπτυχθεί «μικρά φέουδα» εξαρτώμενα από διάφορα κέντρα του εξωτερικού.
Τελικά, ύστερα από πολυχρόνια αλληλογραφία, υπομνήματα και προσωπικές επαφές με τους αρμόδιους εκκλησιαστικούς φορείς στο εξωτερικό, έγινε αποδεκτό ότι δεν είναι ορθό να δρουν μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ανατολικής Αφρικής ξεχωριστές «ιεραποστολικές» ομάδες ή πρόσωπα, από τη Φιλλανδία, την Ελλάδα, την Κύπρο, την Αμερική κ.λπ., αλλά όλοι – έστω και αν ενισχύονται οικονομικά από διάφορα κέντρα – οφείλουν να είναι ενταγμένοι στην αρμόδια Μητρόπολη του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας. Σήμερα (Μάρτιος 1987), με τη χάρη του Θεού έχει διαμορφωθεί ένα διορθόδοξο ιεραποστολικό κλιμάκιο που εργάζεται αρμονικά στην Ι. Μητρόπολη Ειρηνουπόλεως (εκτός από τους Κενυάτες, διακονούν ιεραποστολικώς στην Κένυα: 2 Έλληνες κληρικοί, 1 Ελληνο-αμερικανός, 1 Ουγκαντός και 6 Έλληνες λαϊκοί, 2 Ελληνο-αμερικανοί και 2 Φιλλανδοί). Η διορθόδοξη αυτή συνεργασία – μοναδική, καθώς γνωρίζω στη σημερινή ορθόδοξη πραγματικότητα – είναι ένα ελπιδοφόρο «σημείο» και μία μαρτυρία της ενότητος της Ορθοδοξίας στο σύγχρονο ιεραποστολικό έργο».
Επομένως, από τα παραπάνω προκύπτει ότι καμία ρωσική δικαιοδοσία δεν μπορεί να υφίσταται σήμερα στην Αφρική, καθώς οι ορθόδοξοι που μπορεί να δραστηριοποιούνται ιεραποστολικά «όλοι οφείλουν να είναι ενταγμένοι στην αρμόδια Μητρόπολη του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας», σύμφωνα με τον Αλβανίας Αναστάσιο.
