Ανάλυση του Θεοδώρου Καλμούκου
Ηταν πράγματι αυτό που εξήγγειλε ο τίτλος του άρθρου, του λόγιου επιφανή ιεράρχη του Φαναρίου, Μητροπολίτη Φιλαδελφείας Μελίτωνος, που δημοσιεύθηκε στον «Ε.Κ.» στις 21 Φεβρουαρίου, «Ενα βιωματικό ανθίβολο για τον τελευταίο Σχολάρχη της Χάλκης Μητροπολίτη Σταυρουπόλεως Μάξιμο». Μία μυροβόλος ανθοδέσμη στη μνήμη ενός ιεράρχη, ο οποίος τίμησε τη Μητέρα Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως, την αδικημένη και μαρτυρική Σχολή της Χάλκης και τη γενέτειρά του, τη Λέσβο.
Είναι λίγοι πλέον οι εναπομείναντες ιεράρχες στην Πόλη της προσωπικότητας και της εμβέλειας του αείμνηστου Σχολάρχη της Χάλκης, αειμνήστου Μητροπολίτη Σταυρουπόλεως Μαξίμου (Ρεπανέλλη).
Τον περιέγραψε ο Μητροπολίτης Μελίτων με τόση ακρίβεια με τη λαξευτή του γραφίδα. Ιδού τι έγραψε ανάμεσα στα άλλα: «Ο Σχολάρχης υπήρξεν ένας θεοτερπής άνθρωπος: ευθύς, αυστηρός, άκακος, δίκαιος, αληθής, διακονών το καλόν και το αγαθόν, πλήρης ιερών επιθυμιών διά τα κράτιστα περί την Σχολήν μας αυτήν και διά τους εν αυτή σπουδάζοντας τα ιερά γράμματα.
Οικείοις ασφάλεια κατεδείχθη διά του παραδείγματός του και διά της ενθέου παρρησίας του, υποστηρίζων πάντοτε το δίκαιον και το ασφαλές των οικείων του, των σπουδαστών και των πιστών ευρύτερον.
Φύλαξ πατρώων θεσμών, ους έθεντο οι Πατέρες ημών και η μακρά άλυσις Πατριαρχών και Ιεραρχών του Αγιωτάτου Αποστολικού και Πατριαρχικού Οικουμενικού Θρόνου, ουδέ κατά κεραίαν αφιστάμενος της ιεράς Παραδόσεως και Πατριαρχικής λειτουργικής τάξεως, την οποίαν διδαχθείς παρέλαβε και ετήρησε μέχρι τέλους».
Ετσι εξηγείται το γεγονός που η Σχολή της Χάλκης, αυτό το πνευματικό φυτώριο της Εκκλησίας και του Γένους έβγαλε τόσα πολλά και καλά αναστήματα της Εκκλησίας και της Θεολογίας, συμπεριλαμβανομένου και του σημερινού οιακοστρόφου της Εκκλησίας, Πατριάρχη Βαρθολομαίου του Ιμβριώτη.
Είχα τη χαρά να γνωρίζω τον αείμνηστο Σχολάρχη έχοντας κοινή την καταγωγή μας, από τη Λέσβο, καθώς και τον αείμνηστο ιερέα πατέρα του, τον π. Αντώνιο και τις αδελφές του. Καταγόταν από το χωριό Βατούσα, μικρό αλλά όμορφο και γραφικό, όπως άλλωστε είναι και ολόκληρη η Λέσβος την οποία κοσμούν τα λιόξανθα κλαδιά των ελαιώνων και οι τόσοι άνθρωποι του πνεύματος, της γραφής και της ποίησης που γέννησε και γεννά. Ένα νησί πονεμένο αλλά γεμάτο αγάπη, φιλανθρωπία, αλληλεγγύη, αγιοσύνη και ηρωισμό, που άνοιξε την αγκαλιά του και την καρδιά του και δέχθηκε χιλιάδες πρόσφυγες από τη Σμύρνη, το Αϊβαλή, τον Τσεσμέ, το Δικελή, και μοιράσθηκε μαζί τους το λιγοστό ψωμί, το λάδι και τα ψάρια.
Δυστυχώς ο Μυτιληνιός Σχολάρχης της Χάλκης, ο Μητροπολίτης Μάξιμος Ρεπανέλλης, «έφυγε» για «χώρα μακρινή και αρυτίδωτη» με την πίκρα στην καρδιά για την κλειστή Σχολή του, παρά τις ενέργειες και τις παραστάσεις μισού αιώνα.
Θυμάμαι όμως και τα λόγια της αείμνηστης γιαγιάς μου της Βασιλικής, της Σμυρνιάς, με την αρχοντική μορφή και ψυχή, η οποία μου έλεγε: «οι Τούρκοι γιε μου δεν ξεκάνουν αυτό που κάνουν». Πόσο δίκιο είχε!