Ο Επίσκοπος Αρούσας Αγαθόνικος για την ρωσική εισβολή στην Αφρική

Ἀνοιχτὴ Ἐπιστολὴ πρὸς κάθε ἐμπλεκόμενoν στὸ θέμα τῆς ρωσικῆς εἰσπήδησης στὸ Πατριαρχεῖο Ἀλεξανδρείας

ἤ

πῶς ὁ Ρωσικὸς Ἰμπεριαλισμὸς ἐρείδεται στὴν ἀνέχεια τῶν Ἀφρικανῶν ἀδελφῶν μας

Γράφει ὁ Θεοφ. Ἐπίσκοπος Ἀρούσας καὶ Κεντρικῆς Τανζανίας κ. Ἀγαθόνικος

Κάποια ἡμέρα ὁ Προφητάναξ Δαβίδ, μετὰ τὸν μεσημερινόν του ὕπνον, ἀπὸ τὴν βεράντα τοῦ παλατιοῦ του, εἶδε μιὰ ὄμορφη γυναίκα, τὴν Βηρσαβεέ ἡ ὁποία ἦταν παντρεμένη μὲ τὸν Οὐρία, γενναῖον στρατιώτη τοῦ Δαβίδ, τὴν ὁποίαν ἐκάλεσε στὸ δωμάτιό του, κοιμήθηκε μαζί της καὶ τὴν κατέστησεν ἔγκυον. Στὴν συνέχεια μὲ διαταγή του, ἔστειλε τὸν Οὐρία στὴν πρώτη γραμμὴ τοῦ πολέμου, ὥστε νὰ σκοτωθεῖ, ὅπερ καὶ ἐγένετο. Κατόπιν τούτων ἔλαβε ὁ Δαβίδ «νόμιμον» σύζυγον τὴν Βηρσαβεὲ ἡ ὁποία γέννησε τὸν γιὸ τοῦ Βασιλιᾶ. Ὅμως ὅλο αὐτὸ τὸ γεγονὸς στὰ μάτια του Θεοῦ ἐφάνη πολύ κακή πρᾶξις. 

«Ὁ Κύριος ἔστειλε πρὸς τὸν Δαβίδ τὸν προφήτην Νάθαν, ὁ ὁποῖος εἰσῆλθεν στὸ ἀνάκτορον ἐκείνου καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· “εἰς μίαν πόλιν ἐζοῦσαν δύο ἄνδρες, ὁ ἕνας πλούσιος καὶ ὁ ἄλλος πτωχός. Ὁ πλούσιος εἶχε πάρα πολλά πρόβατα καὶ βόδια. Ὁ πτωχός δὲν εἶχε τίποτε ἄλλο, παρά μίαν μόνον προβατίνα μικράν, τὴν ὁποίαν εἶχεν ἀγοράσει. Αὐτός προσωπικῶς τὴν περιποιόταν, τὴν ἀνέθρεψε, τὴν ἐμεγάλωσε μαζὶ μὲ τὰ παιδιά του. Αὐτή ἔτρωγε ἀπό το ψωμί του καὶ ἔπινε νερό ἀπό τὸ ποτήρι του. Εἰς τὴν ἀγκαλιά του κοιμόταν καὶ τὴν εἶχεν ὡσάν θυγατέρα του.

Κάποιος λοιπὸν ὁδοιπόρος ἐπισκέπτης ἦλθεν στὸν πλούσιον ἄνθρωπον. Αὐτός, προκειμένου νὰ φιλοξενήση τὸν ξένον του, ἐλυπήθη νὰ σφάξη ἀπό τὰ πρόβατά του καὶ ἀπό τὰ βόδια του, διὰ νὰ παραθέση τράπεζαν φιλοξενίας στὸν ὁδοιπόρον, ποὺ τὸν εἶχεν ἐπισκεφθῆ. Καὶ ἐπήρε τὴν προβατίνα τοῦ πτωχοῦ, τὴν ὁποίαν ἔσφαξε καὶ ἡτοίμασε διὰ τὸν ξένον ὁδοιπόρον, ποὺ εἶχεν ἔλθει πρὸς αὐτόν”.

Ὅταν ἄκουσε αὐτὰ ὁ Δαβίδ, ἐκυριεύθη ἀπό μεγάλην ὀργήν ἐναντίον τοῦ πλουσίου ἀνθρώπου ἐκείνου καὶ εἶπε πρὸς τὸν Νάθαν· “ὁρκίζομαι ἐνώπιον τοῦ ζῶντος Κυρίου, ὅτι αὐτός ὁ ἄνθρωπος, ποὺ ἔκαμε τοῦτο, εἶναι ὁπωσδήποτε ἄξιος θανάτου καὶ θὰ θανατωθῆ. Θὰ ἐπιστρέψη δὲ στὸν ἀδικηθέντα πτωχὸν ἐπτά προβατίνες, διότι ἔκαμε τὴν κακήν αὐτήν πρᾶξιν, δὲν ἐλυπήθη δηλαδή τὸν πτωχόν κύριον τῆς μιᾶς προβατίνας”.

Ὁ Νάθαν εἶπε τότε πρὸς τὸν Δαβίδ· “ἐσὺ εἶσαι ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος, ποὺ ἔπραξε τοῦτο. Δι’ αὐτό τὰ ἑξῆς λέγει Κύριος ὁ Θεός τοῦ Ἰσραήλ· Ἐγώ εἶμαι ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος σὲ ἔχρισα βασιλέα τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, καὶ ἐγώ εἶμαι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος σ’ ἐγλύτωσα ἀπό τὰ χέρια τοῦ Σαούλ. Σοῦ ἔδωκα δὲ ὅλην τὴν περιουσίαν τοῦ Σαούλ. Καὶ τὶς γυναίκες του σοῦ ἔφερα εἰς τὴν ἀγκάλην σου καὶ ὅλους τοὺς Ἰσραηλίτας τοὺς ἔθεσα ὑπό τὴν ἐξουσίαν σου. Ἐάν ὅλαι αὐταί αἱ εὐεργεσίαι ἦσαν ὀλίγαι, ἐγώ ἠδυνάμην καὶ εἶχα τὴν πρόθεσιν νὰ προσθέσω καὶ ἄλλας περισσοτέρας. Διατί ὅμως ἐσὺ κατεφρόνησες καὶ κατεξηυτέλισες τὸν νόμον τοῦ Κυρίου, ὥστε νὰ διαπράξης αὐτό τὸ κακόν ἐνώπιον τῶν ὀφθαλμῶν του; Σὺ ἐφόνευσες τὸν Οὐρίαν τὸν Χετταῖον μὲ μάχαιραν καὶ ἐπῆρες τὴν γυναίκα του ὡς δικήν σου γυναίκα. Διότι σὺ ἔδωσες διαταγήν καὶ ἐνήργησες ἐσκεμμένως νὰ φονευθῆ ἀπό τὴν ρομφαίαν τῶν Ἀμμωνιτῶν. Ἀπό τώρα καὶ πέρα δὲν θὰ σταματήσουν πλέον οἱ φόνοι εἰς τὴν οἰκογένειάν σου, διότι μὲ περιεφρόνησες καὶ μὲ κατεξηυτέλισες καὶ ἐπῆρες τὴν γυναίκα τοῦ Οὐρίου τοῦ Χετταίου, διὰ νὰ εἶναι ὡς σύζυγός σου.

Αὐτά λέγει ὁ Κύριος· Ἰδού ἐγώ θὰ παραχωρήσω νὰ παρουσιασθοῦν παρόμοιαι συμφοραί ἐναντίον τοῦ οἴκου σου, καὶ θὰ ἀφήσω ἐνώπιον τῶν ὀφθαλμῶν σου τὰς γυναίκας σου νὰ παραδοθοῦν εἰς ἄνθρωπον ἰδικόν σου, ὁ ὁποῖος ἀναισχύντως καὶ ὑπό τὸ φῶς τοῦ ἡλίου θὰ κοιμηθῆ μὲ τὰς γυναίκας σου. Ὅ,τι ἐσὺ διέπραξες κρυφίως, ἐγώ θὰ σὲ τιμωρήσω φανερὰ ἐνώπιον ὅλου τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ὑπό τὸ φῶς τοῦ ἡλίου”», (Βασιλειῶν Β΄, 12).

Σχετικὰ μὲ τὴν ἀνήθικη εἰσπήδηση ἐκ μέρους τῶν Ρώσων στὸ Πατριαρχεῖο Ἀλεξανδρείας καὶ τὴν Ἐκκλησία τῆς Ἀφρικῆς, οἱ συνειρμοὶ καὶ οἱ προσομοιώσεις τοῦ ἀνωτέρω ἀποσπάσματος ἐκ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης νομίζω πὼς εἶναι προφανεῖς καὶ δὲν χρειάζονται περισσότερη ἀνάλυση. Οἱ νόμοι τῆς Ἐκκλησίας τέθηκαν ἀπὸ τοὺς Ἁγίους Ἀποστόλους καὶ Πατέρες μας στὶς Οἰκουμενικὲς Συνόδους γιὰ νὰ ὑπάρχουν ἠθικοὶ φραγμοὶ στοὺς «βαρεῖς λύκους» (Πραξ. κ΄, 29) καὶ τὴν ἀπληστία τους.

Ὡς Ἐπίσκοπος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀλεξανδρείας ἐκφράζω τὴν διαμαρτυρία μου γιὰ τὴν ἀνεκδιήγητη αὐτὴ πράξη τῆς «προσπάθειας ἄλωσης» τοῦ Πατριαρχείου μας, ἡ ὁποία δὲν μπορεῖ νὰ χαρακτηρισθεῖ «ἐκκλησιαστική», διότι δὲν ἔχει τέτοιον χαρακτῆρα. Γιὰ τὴν κανονικότητα ἤ ὄχι τοῦ προκειμένου ἐγκλήματος, παραπέμπεται ὁ ἐνδιαφερόμενος στὴν Συνέντευξη καὶ Γνωμάτευση τοῦ Καθηγητοῦ Κανονικοῦ Δικαίου τοῦ ΕΚΠΑ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Περιστερίου κ. Γρηγορίου, ἡ ὁποία εἶναι σαφέστατη καὶ ἐκκλησιολογικότατη!

Ἀπὸ τὴν πλευρά μου, ἔχω μερικὲς ἀπορίες καὶ ἐρωτήσεις νὰ ἀπευθύνω στοὺς Ἄρχοντες τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας, οἱ ὁποῖοι κάθε λίγο καὶ λιγάκι ἀνταλλάσσουν παράσημα μὲ τοὺς Πολιτικούς τους Ἄρχοντες, σὰν νὰ εἶναι πλέον τὸ Πατριαρχεῖο τους τὸ προκεχωρημένο Φυλάκιο τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν τῆς πατρίδος τους….

Α) Γιὰ τὸ θέμα τῆς Αὐτοκεφαλίας τῆς Οὐκρανίας, ὅλες οἱ Ἐκκλησίες, ἐκτὸς τῆς Ρωσίας καὶ τῶν οἰκονομικῶν δορυφόρων της ἤ ὅσες κατὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ γραμματολογία ἀνήκουν στὴν σφαίρα ἐπιρροῆς της, ἀνακηρύχθηκαν σχισματικές. Ἡ ἐρώτησή μου εἶναι ἁπλοϊκὴ καὶ ρητορική: ποιὸς ἔδωσε τὶς Αὐτοκεφαλίες σ’ ὅλες αὐτὲς τὶς Ἐκκλησίες ποὺ ἀνιστόρητα διαμαρτύρονται; Δὲν τὶς ἔδωσε τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο;

B) Διακηρύσσουν οἱ Ρῶσοι ὅτι οἱ Ἀφρικανοὶ Κληρικοὶ τοὺς ἐκάλεσαν ἐπειδὴ δὲν συμφωνοῦν μὲ τὴν ἀπόφαση τοῦ Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας κ. Θεοδώρου Β΄ νὰ ἀναγνωρίσει τὴν Αὐτοκεφαλία τῆς Οὐκρανίας. Κυκλοφορεῖ, ὡστόσο,μεταξύ τῶν Ἀφρικανῶν Κληρικῶν ἐπιστολὴ μὲ λίστα, δίκην δολώματος, περιέχουσα τὰ ὀφέλη ποὺ ὑπόσχονται οἱ Ρῶσοι σὲ ὅσους τοὺς ἀκολουθήσουν.

Ἡ λίστα περιέχει τὰ ἑξῆς: ὑψηλοὺς μισθοὺς στοὺς Ἱερεῖς, προνομιακὲς ἐπιτελικὲς θέσεις, αὐτοκίνητο 5 θυρῶν (sic), ὑγειονομικὴ περίθαλψη, σεμινάρια ἐπιμόρφωσης τῶν Ἱερέων, ὑπόσχεση ὅτι θὰ σπουδάζουν τὰ παιδιὰ τῶν Ἱερέων σὲ Πανεπιστήμια τῆς Μόσχας, κλπ.

Ἐν προκειμένῳ ἡ ἐρώτησή μου εἶναι ἡ ἑξῆς καὶ πάλι ρητορική: Μήπως, ἀδελφοὶ Ρῶσοι, δὲν εἶστε εἰλικρινεῖς ἀπέναντι στὴν κοινὴ γνώμη καὶ διαδίδετε ψέματα; Ποιὸς ξεσήκωσε τοὺς Ἀφρικανοὺς Κληρικοὺς καὶ πῶς; Μήπως ἐσεῖς, τάζοντάς τους, κατὰ τὸ δὴ λεγόμενον, λαγοὺς μὲ πετραχήλια; Ποιὸς νοήμων θὰ σᾶς πιστέψει ὅτι οἱ Ἀφρικανοὶ Κληρικοὶ σᾶς κάλεσαν νὰ τοὺς «προστατέψετε» ἀπὸ τοὺς κακοὺς Ἕλληνες, τὴν στιγμὴ ποὺ ἄν ἐρωτήσεις ὁποιονδήποτε Ἀφρικανὸ Κληρικό, ποῦ βρίσκεται στὸν χάρτη ἡ Οὐκρανία, ἀδυνατεῖ νὰ σοῦ ἀπαντήσει;

Γ) Βοηθεῖστε με παρακαλῶ νὰ καταλάβω, διότι εἶμαι ἀγράμματος καὶ περιορισμένης ἀντιλήψεως, τὸ ἑξῆς: πῶς εἶναι δυνατὸν μία «Ἱερὰ Σύνοδος» ἑνὸς Πατριαρχείου, ὁμοδόξου καὶ ἀδελφῆς Ἐκκλησίας, νὰ ἀποφασίζει ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι καὶ βάσει τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ, τέτοιου εἴδους ἐχθρικὲς ἀποφάσεις, νὰ «εἰσπηδήσει» δηλαδὴ σὲ ἄλλη Ἐκκλησία καὶ μάλιστα Ἀρχαία καὶ Ἀποστολική, καταργώντας ὅλους τοὺς Ἱεροὺς Κανόνες τῶν Ἀποστολικῶν καὶ Οἰκουμενικῶν Συνόδων; Ἡ πρόφαση ἐκ μέρους τῶν Ρώσων ὅτι ἡ Ἀφρικὴ εἶναι «κενὴ ἄδεια γῆ» ἐπειδὴ τάχα προσχώρησε σὲ Σχίσμα, εἶναι μιὰ καλὴ πρόφαση γιὰ τὴν πολιτικὴ ἐπεκτατισμοῦ καὶ ἰμπεριαλισμοῦ τους, ἀλλὰ δὲν εἶναι «ἐκκλησιαστικὴ» δικαιολογία. Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, παρότι τὸ Πρωτόθρονο Πατριαρχεῖο τῆς Ρώμης ἐξέπεσε τῆς ἀξίας του λόγῳ αἰρέσεως καὶ διακοπῆς Θείας Κοινωνίας, οὐδέποτε δημιούργησε Ἐκκλησιαστικὴ δομή Πατριαρχικῆς ἀξίας στὴν Ρώμη. Ἄς μοῦ ἀπαντηθοῦν παρακαλῶ καὶ μερικὲς ἀκόμη ἀπορίες: εἶναι δυνατὸν τὰ «μόνιμα διορισμένα ἰσόβια μέλη» τῆς Συνόδου τοῦ Πατριαρχείου τῆς Ρωσίας νὰ ἀντιγράφουν μεθόδους τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν, προκειμένου νὰ ἐναρμονιστοῦν μὲ τὸ Ὑπουργεῖο τῶν Ἐξωτερικῶν τῆς πατρίδος τους; Δὲν καταλαβαίνουν ὅτι «πρωτοτυποῦν παγκοσμίως» μὲ ἀθεολόγητες προφάσεις ἐν ἁμαρτίαις; Ὁ μεγάλος Ρῶσος Θεολόγος π. Γεώργιος Φλωρόφσκι, λέει πῶς: «Τὸ νὰ ἐργάζεται κανεὶς θεολογικῶς μέσα στὴν Ἐκκλησία, ἰσοδυναμεῖ μὲ τὸ νὰ ἐργάζεται ἐπὶ τοῦ ἱστορικοῦ στοιχείου. Ἡ χριστιανικὴ θεολογία εἶναι ἀνάγκη νὰ κατανοηθεῖ ὡς θεολογία τῆς ἱστορίας καὶ ὄχι ὡς ἀφηρημένα δόγματα ἤ ἰδέες». Δὲν καταλαβαίνουν σὰν «Σύνοδος» ὅτι πυροβολοῦν τὰ πόδια τους, ἀντιβαίνοντας στὴν Ἱερὰ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας; Γιὰ μένα τὸν φτωχό, εἶναι ἀδιανόητο πῶς μία «Ἱερὰ Σύνοδος» κηρύσσει πόλεμο σὲ μιὰ ἄλλη ἀδελφὴ Ἐκκλησία. Προκειμένου νὰ κατορθωθεῖ τὸ «ἵνα ὦσιν ἕν» τοῦ Κυρίου, ἀξίζει νὰ γίνει κάθε θυσία καὶ προσπάθεια. Πῶς θὰ ἐπιτευχθεῖ ὅμως ἡ ἑνότητα τῆς Ἑκκλησίας, ὅταν ἐμμένουμε σὲ ἀνιστόρητες θεωρίες καὶ προβαίνουμε σὲ μονομερεῖς ἐχθρικὲς πράξεις;

Δ) Διακηρύσσει ὁ συμπαθέστατος κατὰ τὰ ἄλλα, Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ἱλαρίων, ὅτι δέχθηκαν (οἱ Ρῶσοι) αἰτήματα ἀπὸ Ἀφρικανοὺς Κληρικοὺς γιὰ νὰ τοὺς προστατέψουν, τὰ ὁποῖα αἰτήματα μελέτησαν ἕνα πρὸς ἕνα λίαν προσεκτικὰ καὶ ἐμπεριστατωμένα. Ἀναπάντητη θὰ μείνει ἡ ἐρώτησή μου ἑς ἀεί: γιατὶ στὶς φωτογραφίες ποὺ κυκλοφοροῦν στὸ Διαδίκτυο βλέπω τοὺς ρώσους «πράκτορες» δίπλα σὲ Ἀφρικανοὺς Κληρικούς, ἐμπλεγμένους σὲ κάθε εἴδους παρανομία; Ἐξηγοῦμαι. Ἡ πλειοψηφία τους εἶναι, εἴτε πρώην καθηρεμένοι, εἴτε μάγοι Κληρικοὶ ἐκδιωγμένοι, εἴτε αὐτοχειροτονημένοι εἴτε…, πάντως κάθε εἴδους καιροσκόποι καὶ ἄνθρωποι παραβατικῆς συμπεριφορᾶς. Καὶ ξαναρωτῶ. Θὰ δημιουργήσετε Ἐκκλησία, ἀδελφοί, μὲ καθηρημένους; Τότε τὶ σᾶς φταίει ἡ Αὐτοκέφαλη Οὐκρανία, ποὺ κατὰ τὴν γνώμη σας εἶναι ὅλοι οἱ Κληρικοὶ της καθηρεμένοι καὶ σχισματικοί; Εἶναι κάτι ποὺ δὲν καταλαβαίνετε; Νὰ σᾶς τὸ ἐξηγήσω λοιπὸν πιὸ καθαρά. Ἤρθατε καὶ ξεσηκώσατε μὲ οἰκονομικὰ δολώματα τοὺ φτωχοὺς Ἀφρικανοὺς Κληρικούς μας. Σκοπὸς σας δὲν εἶναι ἡ ἐκδίκηση τοῦ Πατριάρχου μας. Αὐτὸ εἶναι μιὰ βολικὴ πρόφαση. Σκοπός σας εἶναι νὰ δημιουργήσετε μιὰ παγκόσμια ἐκκλησία. Πεῖτε λοιπὸν τὴν ἀλήθεια καὶ πάψτε νὰ χρησιμοποιεῖτε ἀστεῖα καὶ ἀνυπόστατα ἄλλοθι.

Σὲ πρόσφατη χαριτωμένη συνέντευξή του ὁ Ὑπουργὸς τῶν Ἐξωτερικῶν (sic) τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας Μητροπολίτης Ἱλαρίων, φέρεται νὰ εἶπε τὰ ἑξῆς: «Οἱ χριστιανοὶ τῆς Ἀφρικῆς μὲ μεγάλη ἐλπίδα καὶ προσδοκία προσβλέπουν στὴ Ρωσία, τὸν Πρόεδρό της, στὴ Ρωσική Ἐκκλησία καὶ τὸν Πατριάρχη. Πρόσφατα τὰ πρακτορεῖα εἰδήσεων διένειμαν τὴ φωτογραφία, ὅπου οἱ Αἰθίοπες χριστιανοί (ἦταν μιὰ μεγάλη ὁμάδα) ἐξῆλθαν γιὰ νὰ ὑποδεχθοῦν τοὺς Ρώσους προσκεκλημένους τους, κρατώντας πανὸ ποὺ ἔγραφαν: «Εὐχαριστοῦμε τὸν Πούτιν», «Εὐχαριστοῦμε τὸν Πατριάρχη Κύριλλο».

Πρώτη μου ἀπορία: δὲν γνωρίζει ὁ Ὑπουργὸς Ἐξωτερικῶν τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας Μητροπολίτης Ἱλαρίων, ὅτι οἱ Αἰθίοπες Χριστιανοὶ εἶναι Κόπτες Μονοφυσίτες; Λοιπόν, ἡ «Νέα Ἐκκλησία τῆς Ἀφρικῆς» ποὺ θὰ ἐγκαθιδρύσουν οἱ «ὀρθόδοξοι ἀδελφοί μας» Ρῶσοι, θὰ εἶναι διομολογιακή; Καὶ μιὰ δεύτερη ἀπορία ἡ ἑξῆς: μιὰ ἐκκλησία ποὺ ἐποχεῖται ἐπ’ ἄρματος πολιτικοῦ, εἶναι δηλαδὴ πρωτίστως «Ρωσικὴ» καὶ ἐλέῳ καὶ χρηματοδοτήσει «Πούτιν», μήπως ἐξέπεσε τῆς ἀποστολῆς της καὶ διολίσθησε στὸν τρίτο πειρασμὸ τοῦ Χριστοῦ, τῆς ἐκκοσμίκευσης πρῶτον καὶ τοῦ ἐθνοφυλετισμοῦ ἀφ’ ἑτέρου;

Δὲν ἔχουν Σεβασμιώτατε Ἱλαρίων οἱ Χριστιανοὶ τῆς Ἀφρικῆς τὴν ἀνάγκη ἀπὸ τὴν προστασία τῆς Ρωσίας καὶ τῆς Ρωσικῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, ὅπως δηλώνετε, ἀλλὰ ἐσεῖς ἔχετε τὴν ἀνάγκη τους γιὰ νὰ θεσμοθετήσετε τὴν παρανομία σας. Αὐτὸ ποὺ σίγουρα θὰ καταφέρετε θὰ εἶναι αὐτὸ ποὺ ἤδη ἄρχισε. Παγκόσμια Ρωσικὴ ἀπαρέσκεια καὶ κατακραυγή. Καὶ σίγουρα οἱ ἐπιφορὲς τοῦ ἀδυσώπητου «πνευματικοῦ νόμου», ποὺ ὑπονοοῦνται στὸ προηγηθὲν Παλαιοδιαθηκικὸ ἀπόσπασμα, τὸ ὁποῖο ἀπεύχομαι, ἀλλὰ εἶναι νομοτελειακὰ ἀναπόφευκτο στοὺς ἀμετανοήτους ὑπερόπτες.

Μὲ πόνο καρδιᾶς

Ὁ Ἐπίσκοπος Ἀρούσας καὶ Κεντρικῆς Τανζανίας Ἀγαθόνικος