Ἡ σελήνη ἐπρόβαλλε, μόλις ἀρχίσασα νὰ φθίνῃ τρίτην νύκτα μετὰ τὸ ὁλογέμισμά της, εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ βουνοῦ, κ᾽ ἐκείνη, ἀσπροφορεμένη, μετὰ τόσους στεναγμοὺς καὶ τόσα περιπαθῆ ᾄσματα, ἔκραξε: – Νὰ ἔμβαινα σὲ μιὰ βαρκούλα, τώρα-δά… ἔτσι μοῦ φαίνεται… νὰ φτάναμε πέρα! Κ᾽ ἐδείκνυε μὲ τὴν χεῖρά της πέραν τοῦ λιμένος. Ὁ Μαθιὸς δὲν παρετήρησεν ἴσως ὅτι αὐτὴ εἶχε τρέψει τὸν λόγον εἰς τὸν πληθυντικόν, εἰς τὸ τέλος τῆς εὐχῆς της. Ἀλλ᾽ αὐθορμήτως, χωρὶς νὰ τὸ σκεφθῇ, ἀπήντησε: – Μπορῶ νὰ ρίξω ἐκείνη τὴ βάρκα στὸ γιαλό… Τί λές, δοκιμάζουμε;
Απόσπασμα από την “Νοσταλγό” του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.
Σήμερα, Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2022 στις 8:30μμ στο Ίδρυμα Β&Μ Θεοχαράκη (Βασιλίσσης Σοφίας 9 & Μέρλιν 1, Αθήνα) παρουσιάζουμε την “Νοσταλγό”.Το κορυφαίο αφήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Η Νοσταλγός», συνδυασμένο με βυζαντινούς ύμνους, αλλά και ύμνους γραμμένους από τον ίδιο. Οι φωνές των ψαλτών διαλέγονται με την ευαισθησία, την τρυφερότητα, τη μοναξιά, τον ερωτικό καημό, την νοσταλγία της Λιαλιώς, της Νοσταλγού, προβάλλοντας τον αισθησιασμό και την αγιότητα του συγγραφέα.
Αφήγηση: Ιουλίτα Ηλιοπούλου
Τραγούδι: Δάφνη Πανουργιά
Ψάλλει το Βυζαντινό σύνολο «Πολύτροπον» υπό την διεύθυνση του Παναγιώτη Ανδριόπουλου.
Στο σύνολο μετέχουν: Παναγιώτης Ανδριόπουλος, Άγγελος Μπέντης, Ανδρέας Πετράκης, Roni Bou Saba, Φωκίων Καλογεράς.
Ύμνοι και άσματα
– «Σέλας φαεινότατον…», ήχος πλ. δ’.
– «Εν πόλει του Θεού ημών…», Δοξαστικόν, ήχος β’.
– «Κύριε αμαρτάνων ου παύομαι…», Κατανυκτικά ήχου πλ. α’
– «Πότε θα κάμουμε πανιά…», παραδοσιακό.
– «Τον προφήτην Ιωνάν…», τροπάρια κανόνος, ήχος α’, μέλος Κολλυβάδικο.
– Κράτημα τεριρέμ, ήχος α’, Ιωάννου Πρωτοψάλτου.
– «Δάκρυα μοι δος ο Θεός…», Κατανυκτικόν, ήχος πλ.δ’.
– «Μόλις κοιμηθεί το κύμα…», Πολυφωνικό της Β. Ηπείρου.
– «Εις οσμήν μύρου σου έδραμον…», από το Δοξαστικόν «Εκ δεξιών του Σωτήρος…», ήχος πλ. β΄.
– «Εν θαλάσση με πλέοντα…», ήχος δ’, μέλος Κολλυβάδικο.
– Κράτημα τεριρέμ, ήχος πλ. δ’, Θεοδώρου Φωκαέως.
– Τροπάρια από τον Παρακλητικό Κανόνα στην Υπεραγία Θεοτόκο την Γοργοεπήκοο, ποίημα Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη, ήχος πλ. δ’ (τρίφωνος), μέλος Κολλυβάδικο.
– «Χαίρε ολκάς των θελόντων σωθήναι…», από τον Ακάθιστο ύμνο (εμμελής απαγγελία).
– «Θάλασσαν έπηξας…», Ειρμός, ήχος πλ. δ’.
– «Βαρκαρόλα στα νερά του Παπαδιαμάντη», στίχοι: Ιουλίτα Ηλιοπούλου, μουσική: Γιώργος Κουρουπός.
Ιουλίτα Ηλιοπούλου
Σπούδασε Βυζαντινή και Νεοελληνική Φιλολογία στη Φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και Θέατρο στην Δραματική σχολή του Ωδείου Αθηνών. Έχει εκδώσει ποίηση: «Καλούς Ενιαυτούς Μάρκο», «Δίγαμμα», «Ευχήν Οδυσσεί», «Από το Ένα στο Δύο», «11 τόποι για 1 καλοκαίρι», «Το σπίτι», «Ιοκάστη», «Το ψηφιδωτό της Νύχτας», (όλα από τις εκδόσεις ύψιλον/βιβλία) παραμύθια: «Τι Ζητάει ο Ζήνων;» (κρατικό βραβείο 2005), «Η Πράσινη Σκουφίτσα», «Άλλο και τούτο!», «Τίμος ο Αθηναίος», το Χριστουγεννιάτικο μουσικό παραμύθι «Μα πότε θα φτάσει αυτός ο Μάγος» (μουσική: Γιώργος Κουρουπός, εκδ. Ίκαρος), δοκίμια «Η Κούκλα», «Αναζητώντας την Δέκατη Τέταρτη Ομορφιά, Δοκίμια για τον Οδυσσέα Ελύτη» και την μετάφραση στο έργο τού P.B. Shelley «Υπεράσπιση της Ποίησης». Έχει γράψει τα ποιητικά κείμενα στα μουσικά έργα του Γιώργου Κουρουπού: «Το καράβι του Έλατου», «Ιοκάστη», «Λεπορέλλα» (λιμπρέτο βασισμένο στο ομώνυμο έργο του Στ.Τσβάιχ), καθώς και στίχους τραγουδιών του ίδιου συνθέτη και των: Π.Περάκη, Σ.Γυφτάκη, Τ.Ζωγράφου. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά και ισπανικά. Επιμελείται και παρουσιάζει από σκηνής προγράμματα ποίησης και μουσικής και καθώς και παραμύθια.
Δάφνη Πανουργιά
Σπούδασε Φυσική Αγωγή και Αθλητισμό στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας (Τ.Ε.Φ.Α.Α.) και τραγούδι στο Ωδείο Αθηνών με την Μ. Χαραλαμπίδου. Συνέχισε τις σπουδές της με τον Φραγκίσκο Βουτσίνο και την Δέσποινα Καλαφάτη, ενώ συμμετείχε και σε σεμινάρια τραγουδιού στην Ελλάδα και στη Στουτγκάρδη της Γερμανίας. Ως λυρική τραγουδίστρια έχει συνεργαστεί σε πολλές παραγωγές με τους σημαντικότερους πολιτιστικούς θεσμούς της Ελλάδας: Εθνική Λυρική Σκηνή, Μέγαρο Μουσικής, Εθνικό Θέατρο, Φεστιβάλ Αθηνών, χορωδία της Ε.Ρ.Τ., Χοροθέατρο ΡΟΕΣ, Ένωση Ελλήνων Μουσουργών, Ορχήστρα των Χρωμάτων (και στο Μουσικό Αναλόγιο της Ορχήστρας των Χρωμάτων στο Ίδρυμα «Μελίνα Μερκούρη» σε επιμέλεια Ιουλίτας Ηλιοπούλου), Μουσικό Σύνολο Μάνος Χατζιδάκις, Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Μουσείο Γουλανδρή κ.α. Έχει επίσης συμμετάσχει σε διοργανώσεις – θεσμούς, όπως: Τελετή Αφής Ολυμπιακής Φλόγας στην Αρχαία Ολυμπία με την μεγάλη χορογράφο Μαρία Χορς, Πάτρα – Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2006, Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Πάτμου κ.α. Με την Χορωδία της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης και διευθυντή τον Μίκη Θεοδωράκη περιόδευσε σε Ευρώπη και Αμερική (1993-96).Τον Ιούλιο του 2011 συμμετείχε στην παράσταση της Ελληνικής ομάδας για τον εορτασμό των 50 χρόνων από την ίδρυση της Ακαδημίας Carl Orff στο Salzburg της Αυστρίας.Έχει συνεργαστεί με αρκετούς συνθέτες, ποιητές και τραγουδοποιούς σε συναυλίες, παραστάσεις, τηλεοπτικές εκπομπές και ηχογραφήσεις (δισκογραφία). Έχει τραγουδήσει πολλά έργα ελλήνων συνθετών σε πρώτη εκτέλεση. Συνεργάζεται με τον συνθέτη Γιώργο Κουρουπό και την ποιήτρια Ιουλίτα Ηλιοπούλου, στην παρουσίαση της ποίησης του Οδυσσέα Ελύτη και με τον συνθέτη Αλέξανδρο Καλογερά στο Φεστιβάλ Σύγχρονης Ελληνικής Μουσικής Χίου και στις Ημέρες Μουσικής Νάξου. Δίδαξε λυρικό τραγούδι για 14 χρόνια στο Δημοτικό Ωδείο Ζωγράφου (Αθήνα).
Καλλιτεχνικό Σύνολο «Πολύτροπον»
Ιδρύθηκε το 2004 από τον Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλο και παρουσιάζει στην Ελλάδα και το εξωτερικό πρωτότυπες παραγωγές βασισμένες κυρίως στην ελληνική ποίηση και μουσική. Ανάμεσά τους: «Το τετράδιο του Πατριάρχη», «Ιερατική Ποίηση», «Το μουσικό έργο της Εύας Πάλμερ – Σικελιανού», «Ο Gustav Mahler του Μάνου Χατζιδάκι», «Η Αραπιά του Βασίλη Τσιτσάνη, της Μάτσης Χατζηλαζάρου, του Νίκου Σκαλκώτα και του Μάνου Χατζιδάκι», «Ο Καβάφης της Συρίας και της Μέσης Ανατολής», «Οι μουσικές των Χριστιανών της Μέσης Ανατολής», «Οι Πύρινες γλώσσες του Γιάννη Χρήστου», «Πατρινοί συνθέτες – Πατρινοί ποιητές», «Θήλεις Άγγελοι – Γυναίκες που ασκήτεψαν σε ανδρικά μοναστήρια», «Ο Κωστής Παλαμάς δύο Πατριαρχών» (ελληνικά και αραβικά), «Επί τα όρη τα Αραράτ» (ελληνοαρμενική συναυλία), αφιερώματα στον Λυκούργο Αγγελόπουλο, στον Αντρέι Ταρκόφσκι, τους Ρώσους της Διασποράς, τον Ντμίτρι Σοστακόβιτς, τον Αλεξάντρ Σολζενίτσιν κ.α. Την διετία 2017-2019 συνεργάστηκε με τον διάσημο χορογράφο και χορευτή φλαμένκο Israel Galvan. Στο πλαίσιο της documenta14 (Αθήνα και Kassel) συμμετείχε στην παραγωγή La farsa monea και κατόπιν στην παραγωγή του Israel Galvan, La fiesta, σε διεθνή περιοδεία (Φεστιβάλ Grec Βαρκελώνης, Φεστιβάλ Αβινιόν Γαλλίας, παραστάσεις στο Λουξεμβούργο, Μονπελιέ, Πόρτο κ.α.).
