ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ
Γραφείο Τύπου και Επικοινωνίας
Με ιδιαίτερη λαμπρότητα τελέστηκε το πρωί της Κυριακής, 8 Νοεμβρίου 2020, στον πανηγυρίζοντα Ι. Ναό Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μ. Ρεύματος, η εις Επίσκοπον χειροτονία του Θεοφιλ. εψηφισμένου Επισκόπου Κομάνων κ. Μιχαήλ, Εξάρχου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Ουκρανία και Προεστώτος του Σταυροπηγίου του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου στο Κίεβο.
Της Θείας Λειτουργίας προεξήρχε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, συμπαραστατούμενος από τους Σεβ. Αρχιερείς, Περεγιασλάβσκι και Βισνέβσκυ κ. Αλέξανδρο, επι κεφαλής της επίσημης Αντιπροσωπείας της Αυτοκέφαλης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, Μύρων κ. Χρυσόστομο, Ικονίου κ. Θεόληπτο και Βολοδιμήρ-Βολίνσκι και Τουρίσκ κ. Ματθαίο.
Πριν από την χειροτονία, ο Οικουμενικός Πατριάρχης, απηύθυνε προς τον εψηφισμένο Επίσκοπο κ. Μιχαήλ εγκάρδιους λόγους οικοδομής και πατρικές συμβουλές επιστηριγμού της διακονίας του ως Εξάρχου Του στην Ουκρανία, και αναφέρθηκε στη μέριμνα που επιδεικνύει πάντοτε ο Οικουμενικός Θρόνος, στο πλαίσιο του χρέους και της ευθύνης του, για την ενότητα και την ευστάθεια της Ορθοδόξου Εκκλησίας.
“Προσφυέστατα παρομοιάζεται η μαρτυρία του Οικουμενικού Θρόνου με την φιλάνθρωπον αγάπην του Καλού Σαμαρείτου της ευαγγελικής παραβολής. Δεν διαχωρίζει η Μεγάλη Εκκλησία μεταξύ ημετέρων και ξένων, φροντίζει τας πληγάς των περιπεσόντων εις τους ποικιλωνύμους ληστάς, πολλοί εκ των οποίων λυμαίνονται σήμερον, κατά προτεραιότητα, τας ψυχάς των ανθρώπων, υπείκουσα εις την εντολήν του Κυρίου προς τους μαθητάς Αυτού: «Εντολήν καινήν δίδωμι υμίν ίνα αγαπάτε αλλήλους, καθώς ηγάπησα υμάς» (Ιωάν. ιγ’, 34).
Η αγαπητική μέριμνα του Οικουμενικού Θρόνου ήτο το κίνητρον και το αμετακίνητον κριτήριον διά την απόφασίν του να χορηγήση αυτοκέφαλον καθεστώς εις την εν Ουκρανία Εκκλησίαν, η οποία υπέφερε λόγω της διασπάσεώς της και επεθύμει την εν Χριστώ κοινωνίαν και ενότητα. Όσα λέγονται και γράφονται, ανερυθριάστως, περί άλλων κινήτρων εις την σχετικήν απόφασιν του Οικουμενικού Πατριαρχείου, είναι μυθεύματα.”
Στη συνέχεια, ο Παναγιώτατος, αναφερόμενος στην χορήγηση του Αυτοκεφάλου στην Εκκλησία της Ουκρανίας σημείωσε:
“Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον, επί μακρόν είχε διεξαγάγει διάλογον μετά του Πατριαρχείου Μόσχας διά την εν Ουκρανία εκκλησιαστικήν κατάστασιν. Η ρωσσική Εκκλησία, με συστηματικόν τρόπον, παρημπόδιζε την πρόοδον και την θετικήν έκβασιν αυτού του διαλόγου. Δι᾽ αυτό και ωδηγήθημεν εις το Ουκρανικόν αυτοκέφαλον, το οποίον καμμία αμφισβήτησις ή καμμία προσπάθεια από οιανδήποτε Εκκλησίαν δεν δύναται να ακυρώση. Κάθε προσπάθεια, είτε αυτή λέγεται μονομερής διακοπή ευχαριστιακής κοινωνίας, είτε «αδελφική συνάντησις», ως προ μηνών εις το Αμμάν της Ιορδανίας, είτε προσπάθεια δυσφημίσεως του Οικουμενικού Πατριαρχείου και του Προκαθημένου του προσωπικώς ως δήθεν υπαιτίων διά τα προβλήματα εις τας διορθοδόξους σχέσεις, όχι μόνον δεν οδηγούν εις θετικόν αποτέλεσμα, αλλά προξενούν περαιτέρω εντάσεις, αμαυρώνουν την εικόνα της Ορθοδοξίας εις τα όμματα των λοιπών Χριστιανών και εξασθενούν την μαρτυρίαν της εις τον σύγχρονον κόσμον.
Η δύναμις της Μεγάλης Εκκλησίας δεν είναι κοσμική. Εις τους κοσμικούς θεσμούς ασφαλώς κυριαρχεί η λογική της ισχύος, αλλά την Εκκλησίαν διέπουν αδιαπραγμάτευτοι θεόγραπτοι και θεοπαράδοτοι πνευματικοί νόμοι. Η Κωνσταντινουπολίτις Εκκλησία ηυλογήθη υπό του αγαθοδότου Θεού να είναι θεματοφύλαξ της Παραδόσεως των Αποστόλων και των Πατέρων, την οποίαν συγκροτούν η δογματική διδασκαλία και η κανονική παράδοσις, η λειτουργική και μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας, οι Άγιοι και οι μάρτυρες της πίστεως, η άσκησις και η προσευχή, ο σταυροαναστάσιμος βίος του χριστεπωνύμου πληρώματος. Επί τη βάσει αυτής της Παραδόσεως, των αποφάσεων των Οικουμενικών Συνόδων, των θείων και ιερών Κανόνων και της αδιαπτώτου εκκλησιαστικής πρακτικής, το Οικουμενικόν Πατριαρχείον ήτο και παραμένει η Πρωτόθρονος Εκκλησία της Ορθοδοξίας, εκ της οποίας έλαβον το αυτοκέφαλον καθεστώς όλαι αι νεοπαγείς κατά τόπους Ορθόδοξοι Εκκλησίαι, και η Εκκλησία της Ουκρανίας. Πάσα αμφισβήτησις του ρόλου της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας κλονίζει την ευστάθειαν και διαρρηγνύει την ενότητα της Ορθοδοξίας.”
Αμέσως μετά, ο εψηφισμένος Επίσκοπος Κομάνων, στην αντιφώνησή του, εξέφρασε την αφοσίωση και τον σεβασμό του προς το πρόσωπο του Παναγιωτάτου και ευχαρίστησε τους Συνοδικούς Αρχιερείς για την εκλογή του.
“Μόνον η Εκκλησία διασώζει τον αυθεντικόν Χριστόν εις τους αιώνας. Μόνον η Εκκλησία σώζει την Αλήθειαν. Μόνον η Εκκλησία γνωρίζει και διδάσκει το Θέλημα του Θεού.
Η ψυχή μου βρήκε την Κιβωτό της στο σκάφος της Μητρός Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως. Στο πρόσωπό Σας βρήκα τον σωσάνθρωπο Νώε ο Οποίος με τον ήχο όχι ξύλου αλλά των παλμών της καρδιάς Σας, καλείτε προς την οδό της ορθής εκκλησιολογίας και της σωτηρίας κάθε άνθρωπο καλής Θελήσεως. Αγιότητα δίχως την Ορθόδοξο Εκκλησία δεν μπορούμε να επιτύχουμε και αυτό δεν το γνωρίζω από τα βιβλία μόνο, το ζω ως εμπειρία πολύτιμη. Σας ευχαριστώ για αυτό το βίωμα, και για όλα, Παναγιώτατε.”
Ο Θεοφιλ. κ. Μιχαήλ εξέφρασε και τις ιδιαίτερες ευχαριστίες του και προς τον Μακαριώτατο Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ.κ. Επιφάνιο, τους Ιεράρχες και τον Ιερό κλήρο της Εκκλησίας της Ουκρανίας για όλη την αγάπη και την υποστήριξη που έδειξαν προς το πρόσωπό του, “πράγμα που φανερώνεται σήμερα με την συμμετοχή επίσημης αντιπροσωπείας του εδώ με τον Μητροπολίτη Αλέξανδρο και τον Επίσκοπο Ματθαίο”.
Εμφανώς συγκινημένος ο εψηφισμένος Επίσκοπος Κομάνων είπε προς τον Παναγιώτατο.
“Με τιμήσατε πολύ όταν με διωρίσατε Έξαρχό Σας στην Ορθόδοξο Εκκλησία της Ουκρανίας. Οι ώμοι μου ασθενείς, όμως η δύναμις του Χριστού εν ασθενεία τελειούται. Διάδοχος μεγάλων μορφών της Ιστορίας, σπουδαίων Εξάρχων εν Ουκρανία, αλλά το μόνο που με συνδέει μαζύ τους είναι η κοινή αφοσίωσι, η απόλυτη αφοσίωσι στη Μητέρα Εκκλησία και στον Πατριάρχη μου. Το Σταυροπήγιον του Αγίου Ανδρέου έχει διπλήν υπόστασι: Από τη μία φανερώνει ότι εν Ουκρανία υπήρχαν και υπάρχουν πολλά Σταυροπήγια Προκατόχων Σας, η Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή αξία των οποίων ουδέποτε εκπίπτει καθώς η υπογραφή του Πατριάρχου είναι η ανωτέρα εγγύησι, και από την άλλη είναι η επιβεβαίωσι του διαχρονικού Σταυροπηγιακού προνομίου και της ευθύνης Σας η οποία πηγάζει από την αδιάψευστη ιστορική και εκκλησιαστική παράδοση πολλών αιώνων και την οποία κανείς δεν δικαιούται να αναιρέση.”
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας, ο νεοχειροτονηθείς Επίσκοπος Κομάνων, αφού έλαβε την Αρχιερατική Μίτρα και την ράβδο από τα χέρια του Παναγιωτάτου, τέλεσε, κατά την τάξη, την απόλυση από τον Αρχιερατικό Θρόνο.
Ακολούθως, προσφώνησαν ο Σεβ. Μητροπολίτης Μυριοφύτου και Περιστάσεως κ. Ειρηναίος, Αρχιερατικώς Προϊστάμενος της Περιφερείας Βοσπόρου, και ο Πρόεδρος της Κοινότητας Μεγάλου Ρεύματος Εντιμ. κ. Γεώργιος Παπαλιάρης.
Παρέστησαν συμπροσευχόμενοι ο Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Ανθηδώνος κ. Νεκτάριος, Επίτροπος του Παναγίου Τάφου στην Πόλη, o Γενικός Πρόξενος της Ουκρανίας στην Πόλη Εντιμ. κ. Ολεξάντρ Γκαμάν, οι Πρόξενοι της Ελλάδος στο Κίεβο και στην Πόλη, Εντιμ. κ. Αλέξανδρος Μπουντούρης και Ευγεν. κ. Δανάη Βασιλάκη, Άρχοντες Οφφικιάλιοι της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας και πλήθος πιστών από την Πόλη.
Aμέσως μετά, ο Παναγιώτατος τέλεσε Τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των αοιδίμων Πατριαρχών Σοφρωνίου Β’, Γαβριήλ Δ΄, Κωνσταντίου Β΄ και Γρηγορίου Στ΄, τα λείψανα των οποίων βρίσκονται ενταφιασμένα στον περίβολο του Ναού.
Ακρόαση της επίσημης Αντιπροσωπείας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας από τον Οικουμενικό Πατριάρχη
Η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος δέχθηκε σε ακρόαση την Παρασκευή, 6 Νοεμβρίου, την επίσημη Αντιπροσωπεία της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας, υπό τον Σεβ. Μητροπολίτη Περεγιασλάβσκι και Βισνέβσκυ κ. Αλέξανδρο, οι οποίοι ήρθαν στην Πόλη με αφορμή την χειροτονία του νέου Επισκόπου Κομάνων κ. Μιχάηλ, Πατριαρχικού Εξάρχου στο Κίεβο.
“Κάθε φορά που υποδεχόμεθα αδελφούς από την Ουκρανία είναι χαρά για εμάς, γιατί αυτές οι επισκέψεις, αυτές οι επικοινωνίες, μάς συνδέουν με τον ευσεβή ουκρανικό λαό”, είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης και αναφερόμενος στις δυσκολίες και τις περιπέτειες που βίωσε ο Ουκρανικός λαός τόνισε:
“Σε όλες αυτές τις δυσκολίες σας ήσασταν στην προσευχή και την καρδιά του Οικουμενικού Πατριαρχείου, μέχρις ότου ήρθε η μεγάλη ιστορική στιγμή το Πατριαρχείο μας να σάς δώσει και το καθεστώς της αυτοκεφαλίας. Ήταν δικαίωμά σας [να τη ζητήσετε] και ήταν δικαίωμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου να σάς δώσει αυτή την αυτοκεφαλία”.
Εκ μέρους της Αντιπροσωπείας μίλησε ο Σεβ. Μητροπολίτης κ. Αλέξανδρος, ο οποίος ευχαρίστησε το Οικουμενικό Πατριαρχείο για την μέριμνα και την αγάπη του προς τον μαρτυρικό Ουκρανικό λαό.
Φωτογραφίες: Ν. Μαγγίνας | Οικουμενικό Πατριαρχείο