Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΗΛΥΒΡΙΑΣ ΜΑΞΙΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΝΕΚΤΑΡΙΟ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ “ΠΕΙΡΑΪΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ”

Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος εἶναι ἕνας ἀπό τούς μεγαλύτερους σύγχρονους Ἁγίους, ὁ ὁποῖος μάλιστα χαρακτηρίστηκε ὡς ὁ Ἅγιος τοῦ 20οῦ αἰῶνα. Μέ τήν εὐκαιρία τῆς ἱερᾶς συμπληρώσεως 100 ἐτῶν ἀπό τῆς ἐν Κυρίῳ κοιμήσεως τοῦ Ἁγίου, ἡ συντακτική ἐπιτροπή τοῦ περιοδικοῦ μέ παρεκάλεσε εὐγενῶς νά καταθέσω, ὡς ἐλάχιστος Ἐπίσκοπος τῆς γενέτειρας τοῦ Ἁγίου, τῆς ἱστορικῆς Σηλυβρίας, καποιες σκέψεις καί ἀπόψεις σχετικά μέ τόν χαρισματικό γόνο τῆς Σηλυβρίας. Εἶναι ἀδύνατο νά ἐξαντλήσουμε στά ὅρια ἑνός ἄρθρου-ἀφιερώματος τίς πτυχές τῆς προσωπικότητας τοῦ Ἁγίου, λαμβανομένου μάλιστα ὑπ’ ὄψιν ὅτι μεγάλος ἀριθμός συγγραμμάτων, μελετῶν καί ἄρθρων ἀναλύει λεπτομερῶς τά τοῦ βίου του. Μέ τήν ἐπιστασία καί βοήθεια τοῦ Ἁγίου θά προσπαθήσω νά ἀναδείξω τά, κατά τήν ταπεινή μου κρίση, χαρακτηριστικά τoῦ ἱεροῦ προσώπου του, τά ὁποῖα πρέπει νά ἀποτελοῦν σταθερό πρότυπο γιά κληρικούς καί λαϊκούς. 

Ὅ Ἅγιος ἦταν μέτοχος τῆς θείας ἀγάπης τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Βίωσε, μέ τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καί ἐγκωμίασε μέ ὕμνους-μέ τό δικό του τραγούδι- τή θεία ἀγάπη. Τά συγγράμματά του ἀποτυπώνουν τό βίωμα αὐτό καί ὁ βίος του μαρτυρεῖ περί αὐτῆς, τόσο στήν ὁριζόντια, ὅσο καί στήν κάθετη διάστασή της. 

Παιδιόθεν ἀγαποῦσε καί λάτρευε τόν Κύριο. Κάθε φορά πού περνῶ ἀπό τόν χῶρο, ὅπου βρισκόταν ἡ οἰκία τοῦ Ἁγίου στή Σηλυβρία, ἀναπολῶ τά εὐλογημένα παιδικά του χρόνια, τίς προσευχές πού ψέλλιζε ἀπό στήθους καί τήν ἱκεσία του ἐνώπιον τῆς ξακουστῆς γιά τά θαύματά της εἰκόνας τῆς Παναγίας τῆς Σηλυβριανῆς, ἡ ὁποία βρισκόταν στόν πλησίον τῆς οἰκίας του Ἱ. Ναό τοῦ Γενεσίου τῆς Θεοτόκου. Ὁ Ναός σήμερα δέν ὑφίσταται, ἡ δέ εἰκόνα διασώθηκε καί εἶναι ἀποτεθησαυρισμένη στόν Ἱ. Ναό Τιμίου Προδρόμου Καβάλας. Ἡ πόλη τῆς Σηλυβρίας, μέ τήν πίστη καί εὐλάβεια τῶν γονέων τοῦ Ἁγίου καί τῶν κατοίκων της, τοῦ ἔδωσε τά ἀπαραίτητα πνευματικά ἐφόδια γιά τήν ἐν Χριστῷ μόρφωσή του καί τελείωση. Συνοψίζοντας θά ἔλεγα ὅτι ἡ ἔντονη ἐκκλησιαστική-λατρευτική ζωή τοῦ Ἁγίου ἦταν ὁ βασικός ἄξονας πέριξ τοῦ ὁποίου περιστρεφόταν ὁ ἐπί γῆς βίος του καί ἀπό αὐτή ἀντλοῦσε ὡς χάρισμα τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τόν πλησίον. Βίωνε τήν κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τήν ὁποία λαμβάνουμε ὡς χάρισμα στό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τήν Ἐκκλησία. 

Ἡ ἀγάπη του πρός τόν Κύριο ἦταν ἀμετάπτωτη καί, ἐπειδή ἀγαποῦσε Αὐτόν μέ καρδιακή θέρμη, ὑπέμεινε μέ ταπεινό φρόνημα καί ἀδιαμαρτύρητα τούς μεγάλους πειρασμούς τῶν διωγμῶν καί τῶν συκοφαντιῶν, τούς ὁποίους θεωροῦσε ὡς σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας καί τοῦ ἀγαπητικοῦ θελήματος τοῦ Κυρίου του. Ὁ Ἅγιος εἶχε παραδοθεῖ ψυχῇ τε καί σώματι στό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί ἦταν ἀφοσιωμένος μέ ἀγαπητική ὑπακοή στήν Ἐκκλησία. Ἀκόμη καί στήν περίοδο τῶν ἀδίκων διωγμῶν του, πού ὑπέστη ἀπό ἐκκλησιαστικά στελέχη, προσευχόταν πρός τόν Κύριο ὑπέρ τῶν διωκτῶν του. Ὁ Θεός, ὁ Ὁποῖος εἶναι ἡ πηγή καί ὁ χορηγός τῆς ἁγιότητας, εἶδε τήν ἀγαθή προαίρεση τοῦ Νεκταρίου καί τόν ἀνέδειξε Ἅγιο τῆς Ἐκκλησίας. 

Τεκμήριο τῆς ἀληθινῆς του ἐν Χριστῷ ἀγάπης ἦταν ἡ προσευχή του ὑπέρ τῶν διωκτῶν του, τούς ὁποίους ἀντιμετώπιζε μέ ὑποδειγματική συγχωρητικότητα καί ἀνοχή, ὡρισμένους δέ τούς εὐεργέτησε. Ὡς μέτοχος τῆς ἐν Χριστῷ ἀγάπης, ἐμιμεῖτο τόν Σταυρωθέντα Κύριο, ὁ Ὁποῖος σήκωσε τίς ἁμαρτίες τοῦ κόσμου καί θυσιάστηκε ὑπέρ δικαίων καί ἁμαρτωλῶν. Βίωνε καί ἀσκοῦσε ἔμπρακτα τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο. Ἡ ἀγάπη τοῦ Ἁγίου δέν ἦταν δυνατόν νά μήν περιλάμβανε καί τήν κτίση τοῦ Θεοῦ. Τά συγγράμματα τοῦ Ἁγίου καί οἱ περί τοῦ βίου τοῦ Ἁγίου μελέτες βεβαιώνουν τοῦ λόγου τό ἀληθές. Ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαῖος στόν πρόλογο τοῦ ἐφετινοῦ ἡμερολογίου τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Σηλυβρίας, τό ὁποῖο εἶναι ἀφιερωμένο στόν Ἅγιο τῆς ἀγάπης, Νεκτάριο τόν Σηλυβριανό, ἀναφέρει σχετικά: “Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος κατέλιπεν ὡσαύτως τῇ Ἐκκλησίᾳ πολύτιμον καί πολύτομον θεολογικόν συγγραφικόν ἔργον, ἐξυμνήσας ἰδιαζόντως τήν ἀγάπην καί τόν θεῖον ἔρωτα… τήν ὁποίαν (ἀγάπην) ἐμπειρικῶς καί βιωματικῶς περιγράφει ὡς ἄριστα καί σκιαγραφεῖ διά παραθέσεως καί σχετικῶν ἀναφορῶν τῶν πρό αὐτοῦ Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας.”

Σύμφωνα μέ προφορική μαρτυρία τῆς μακαριστῆς μοναχῆς Νεκταρίας, Ἡγουμένης τῆς Ἱ.Μονῆς Ἁγίου Μηνᾶ Αἰγίνης, ὁ Ἅγιος, τήν ἡμέρα τοῦ Πάσχα, ἔστελνε μία μοναχή μαζί μέ τά παιδιά πού φιλοξενοῦνταν στό Μοναστῆρι του νά ψάλλουν στό βουνό τό «Χριστός Ἀνέστη» γιά νά τό ἀκούσει ὅλη ἡ φύση καί ἀπό τή σημαντική αὐτή μαρτυρία ἐξάγεται τό συμπέρασμα ὅτι ὁ Ἅγιος ἀγαποῦσε τήν κτίση καί πίστευε ὅτι θά λυτρωθεῖ ἀπό τή φθορά καί τό θάνατο. 

Ἡ ἐν Χριστῷ ἀγάπη του πρός τόν πλησίον, ἐκδηλουμένη μέ τά πολλά θαύματά του, τόν κατέστησαν πανορθόδοξο-οἰκουμενικό καί λαοφιλῆ Ἅγιο, ὄχι μόνο τοῦ 20οῦ, ἀλλά καί τοῦ 21ου αἰῶνα, καί ἕνα ἀπό τούς μεγαλυτέρους Ἁγίους στήν ἱστορία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. 

Διαβάζοντας τόν βίο τοῦ Ἁγίου θά δοῦμε ὅτι σεβόταν τούς ἱερούς θεσμούς τῆς Ἐκκλησίας καί ὅτι ὑπῆρξε ὑπόδειγμα ἐκκλησιαστικοῦ ἤθους. Τό ἐκκλησιαστικό του καί πατερικό ἦθος ἀπεδείχθη καί ἀπό τό γεγονός ὅτι ἐργαζόταν σθεναρῶς γιά τήν ἑνότητα τῶν Χριστιανῶν. Θεωροῦσε μάλιστα τήν ἕνωση τῆς Ὀρθόδοξης μέ τή ΡΚαθολική Ἐκκλησία ὡς θεάρεστο ἔργο, χωρίς βεβαίως νά ἀγνοοῦνται οἱ διαφορές μεταξύ τῶν δύο Ἐκκλησιῶν. Ἀνέπτυξε μάλιστα ἀλληλογραφία μετά τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου σχετικά μέ πρόταση τῶν Παλαιοκαθολικῶν περί ἕνωσης αὐτῶν μέ τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί φρονοῦσε ὅτι τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο εἶναι τό μόνο ἁρμόδιο γιά ὁποιαδήποτε συζήτηση περί τοῦ θέματος τῆς ἕνωσης τῆς Ὀρθοδόξου μετά τῆς ΡΚαθολικῆς Ἐκκλησίας. Στήν ἀγαπῶσα ρωμέϊκη καρδιά τοῦ Σηλυβριανοῦ Ἁγίου δέν εἶχε θέση ὁ ζηλωτισμός, τόν ὁποῖο ἀπέρριπτε αὐστηρά καί κατηγορηματικά. Ὁ Ἅγιος ἦταν μέτοχος τῆς ζωῆς τῶν Ἁγίων ἀσκητῶν τῆς ἐρήμου, οἱ ὁποῖοι προέτρεπαν νά ἔχουμε “καῦσιν καρδίας ὑπέρ πάσης τῆς κτίσεως.” 

Ἀπό τά παραπάνω λεχθέντα περί τῆς προσωπικότητος τοῦ Ἁγίου συμπεραίνουμε ὅτι ἡ ἔντονη λατρευτική του ζωή, ἡ ἀγάπη του πρός τόν Θεό, τόν πλησίον καί τήν κτίση ὁλόκληρη, ὁ σεβασμός πρός τούς θεσμούς καί ἡ μέριμνά του γιά τήν ἕνωση τῶν Ἐκκλησιῶν εἶναι τά συστατικά στοιχεῖα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἤθους πού μᾶς διδάσκει ὁ Ἀνατολικοθρακιώτης Ἐπίσκοπος Πενταπόλεως. 

Κατά τήν ἐπιτέλεση τῆς διακονίας μας στή γενέθλια πόλη τοῦ Ἁγίου αἰσθανόμεθα τήν πατρική στοργή καί θαυματουργική ἀγάπη του, καθώς καί τή διηνεκῆ στήριξή του σέ ὅ,τι πραγματοποιεῖται γιά τήν ἐκκλησιαστική ἀναζωογόνηση καί στερέωση τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σηλυβρίας. Κάθε φορά πού μέ συγκίνηση ψάλλουμε στήν ἰδιαίτερη πατρίδα τοῦ Ἁγίου, τό Ἀπολυτίκιο του “Σηλυβρίας τόν γόνον” εἴμαστε βέβαιοι ὅτι ὁ Ἅγιος σκεπάζει μέ τή χάρη του τόν κόσμο ὁλόκληρο καί ἰδιαιτέρως τήν πατρίδα του Σηλυβρία, τήν ὁμώνυμη Ἱερά Μητρόπολη καί τήν εὐλογημένη Μονή του στήν Αἴγινα. 

Μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ, τήν πρός Κύριο μεσιτεία τοῦ Ἁγίου καί τίς πατρικές εὐλογίες τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, ἡ ἱστορική Ἱερά Μητρόπολη Σηλυβρίας μετά ἀπό σχεδόν ἕνα αἰῶνα ἀναθάλλει πνευματικά μέ τήν ἀνέγερση Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου, ἐντός τοῦ ὁποίου λειτουργεῖ παρεκκλήσιο ἐπ’ ὀνόματι τῆς Παναγίας τῆς Σηλυβριανῆς καί τοῦ Ἁγίου, μέ τή συγκρότηση Ὀρθόδοξης κοινότητας, ἀποτελουμένης ἀπό ρωμιούς καί σλαβοφώνους πιστούς καί μέ τήν τακτική τέλεση Θ. Λειτουργιῶν ἀπό τόν ἐφημέριο π. Βασίλειο Ἰωαννίδη. Ἐπίσης, μέ τήν ἄδεια τῶν ἁρμοδίων κρατικῶν ἀρχῶν, στήν ἀκρόπολη τῆς Σηλυβρίας (Kale Park) τελεῖται Θεία Λειτουργία στή μνήμη τοῦ Ἁγίου, στήν ὁποία προσέρχονται πολλοί πιστοί ἀπό τήν Πόλη καί τό ἐξωτερικό. Πνευματικό ἀποκορύφωμα τῶν πανηγύρεων αὐτῶν ἦταν ἡ κατά τό ἔτος 2018 τελεσθεῖσα Πατριαρχική Θεία Λειτουργία μέ τή συμμετοχή 1.000 περίπου πιστῶν. Ἡ πατρική καί ἐπιστηρικτική παρουσία τοῦ Πρώτου τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας στήν ἔνδοξη καί ἱστορική Σηλυβρία ὑπῆρξε μοναδικό ἱστορικό γεγονός καί προκάλεσε ἔντονα αἰσθήματα εὐγνωμοσύνης, συγκίνησης καί χαρᾶς στίς ψυχές τοῦ Ποιμενάρχου, τοῦ ποιμνίου καί τῶν ἀπογόνων τῶν προσφύγων τῆς Σηλυβρίας καί τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης. 

Ἡ ἁγιότητα εἶναι ἕνα λησμονημένο ὅραμα, ὅπως ὀρθά ἐπισημαίνει ὁ τίτλος ἑνός ἐκδοθέντος πρό ἐτῶν βιβλίου. Ἡ προβολή τῆς ἱερᾶς μορφῆς τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου, μέ τήν εὐκαιρία συμπληρώσεως 100 ἐτῶν ἀπό τῆς κοιμήσεως αὐτοῦ, μᾶς ὑπενθυμίζει αὐτό τό λησμονημένο ὅραμα σέ μιά ἐποχή πού κυριαρχεῖ ὁ θανατηφόρος ἀτομισμός σέ κάθε ἐπίπεδο τοῦ βίου μας. Σέ αὐτή, λοιπόν, τήν ἐποχή ὁ Ἅγιος εἶναι τό ὑπόδειγμα τοῦ κατά Χριστόν ἀγαπητικοῦ ἤθους. Ἄς προσευχηθοῦμε θερμά στό μεγάλο πνευματικό τέκνο τῆς Σηλυβρίας ὥστε νά ἀξιωθοῦμε τῆς αἰώνιας Βασιλείας τῆς ἀγάπης τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Ἀμήν!