ὑπὸ
Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου
Τελευταίως, ὡς μὴ ὤφελε, πολὺς λόγος γίνεται περὶ τῆς πολυποθήτου διαφανείας. Τί εἶναι ὅμως αὕτη; Οὔτε ὁ Rilke ἠμπόρεσε νὰ τὴν προσδιορίσει, ὁ ὁποῖος στό “Βιβλίο τῶν Ὡρῶν” λέγει: Ὁ τοῖχος εἶναι “Ἀπ’ τὶς εἰκόνες Σου καμωμένος, κι’ αὐτὲς στέκουν σὰν ὀνόματα ἐμπρός Σου”. Ἑπομένως ὁ τοῖχος εἶναι ἀδιαφανής (opaque) καὶ ἐμποδίζει νὰ βλέπει κανεὶς τὸν Θεόν, ἀφοῦ εἶναι “ἐμπρός” Του. Ἀλλὰ εἶναι καὶ διαφανὴς ἐπειδὴ εἶναι “ἀπ’ τὶς εἰκόνες Του καμωμένος”. Ἡ λέξις προερχομένη ἐκ τοῦ διὰ καὶ φαίνεται δηλοῖ τὴν ἀλήθειαν ἡ ὁποία ἠμπορεῖ νὰ κρύπτεται ὄπισθεν ἐμποδίων, καὶ ἡ ὁποία ποικίλλει κατὰ τὸ μέγεθος, τὴν μορφήν, τὸ χρῶμα κλπ.
Ἂς ἀρχίσωμεν λοιπὸν τώρα ἀπὸ τὴν μόδαν. Οὕτως, βλέπομεν εἰς τὰ εὐρέως διαδεδομένα unisex τζὶν παντελόνια, τῶν ὁποίων ἡ κατασκευὴ εἶναι ἐπικίνδυνος γιὰ τὴν ὑγεία καὶ τὰ ὁποῖα εἰσέρχονται παντοῦ ἀκόμη καὶ εἰς τὴν ὄπεραν καὶ τὴν Σύγκλητον τοῦ Πανεπιστημίου!, λόγῳ λαϊκισμοῦ, νὰ φέρουν διαφόρους σχισμὰς καὶ περιέργους ὀπὰς κατὰ τό “ἐν ὄρεσιν καὶ σπηλαίοις καὶ ταῖς ὀπαῖς” (Ἑβρ. 11, 38) τοῦ σώματος, αἱ ὁποῖαι ἀποκαλύπτουν μᾶλλον τυχαῖα μέρη τῆς σαρκός, ὡς καὶ ἄλλαι ὑφασματικαὶ τομαὶ τῆς μόδας -ὡς παράθυρα οἱονεὶ χαίνοντα Λιβυσσιακά- οὐχὶ ὅμως καὶ ἕτερα ὡς prohibita! Καὶ τοῦτο διότι δὲν ἠμπορεῖ τις νὰ δημοσιοποιεῖ τά “πάντα” τοὐλάχιστον σήμερον, ἐκτὸς τοῦ γυμνισμοῦ.
Ἐξ ἄλλου κάπως παρόμοια ὑφίστανται ἐκ λόγων θρησκευτικῶν παλαιόθεν, ὅμως ἰδιαιτέρως περιποιημένα εἰς τὴν γυναικείαν ἀμφίεσιν τοῦ Μουσουλμανισμοῦ, ἡ ὁποία πολλάκις ἀφήνει θεατοὺς δίκην σχισμῶν μόνον τοὺς ὀφθαλμοὺς κατὰ τό “ὁ λύχνος τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός” (Ματθ. 6, 22), πολλάκις γοητευτικοὺς ἢ κρέμονται πρὸ τοῦ προσώπου πέπλα διαφανῆ πρὸς τὰ ἔξω, πράγματα μειζόνως τὴν ἑλκυστικότητα προκαλοῦντα, παρὰ τὸ τελείως ἢ τμηματικῶς ἀκάλυπτον σῶμα, τὸ σύμβολον τῆς ἀληθείας.
Τὴν διαφάνειαν λοιπὸν ἢ ἡμιδιαφάνειαν χρησιμοποιεῖ κατὰ κόρον, οὐχὶ ἀσφαλῶς ἐκ λόγων θρησκευτικῶν καὶ ἡ σύγχρονος μόδα, παραπέμπουσα ἐν ταὐτῷ καὶ ὁδηγοῦσα μὲ τὰ ποικίλα μορφολογικὰ καὶ χρωματικά της τρύκ εἰς ἕτερα σημεῖα καὶ προκαλοῦσα τὴν περιέργειαν.
Ἡ διαφάνεια ὅμως αὕτη ἐπεκτείνεται καὶ εἰς πολλοὺς ἑτέρους τομεῖς, ὅπως τὴν σκέψιν, ἐξαιρουμένης τῆς κομφουζιονικῆς, τὸν λόγον καὶ τὴν διατύπωσιν, ὁ ὁποῖος ἠμπορεῖ νὰ εἶναι καὶ χρησμικὸς ὡς τῆς Πυθίας, τὴν τέχνην, τὴν μοντέρναν ἀρχιτεκτονικὴν τῆς ὑάλου καὶ τοῦ ἀτσαλιοῦ, τὴν ὁποίαν μόνον τὰ drone εἰς τὰ πανύψηλα κτήρια ἠμποροῦν νὰ κατασκοπεύσουν ἢ αἱ εἰδικαὶ ἠλεκτρικαὶ συσκευαὶ διὰ νὰ μὴν ἔχωμεν ἠρεμίαν οὔτε εἰς τὸν ὕπνον οὔτε εἰς τὸν ξύπνον μας, κυρίως ὅμως εἰς τὴν οἰκονομίαν. Παντοῦ λοιπὸν διαφάνεια δῆθεν “πραγματική” καὶ ἀδιαφανὴς τοιαύτη, ὡσὰν παλαιότερον νὰ ἦσαν τὰ πάντα ἀδιαφανῆ, καίτοι αὕτη εἶναι ἑλκυστικοτέρα, ἐνθυμίζουσα ἔργα τοῦ Ter Borch, τὰ ὁποῖα παριστοῦν τὰ νῶτα τοῦ εἰκονιζομένου, κρύπτοντα τὴν μορφήν.
Ἄλλωστε πῶς δικαιολογοῦνται τὰ τεράστια οἰκονομικὰ σκάνδαλα μεγάλων ὀργανισμῶν, θεσμῶν καὶ ἐπιφανῶν καρεκλοκενταύρων, τὰ ὁποῖα συχνάκις συνταράσσουν τὴν ἀνθρωπότητα καὶ τόν “πιστὸν λαὸν τοῦ Θεοῦ”.
Τίθεται λοιπὸν τὸ ἐρώτημα: Ὑπάρχει πραγματικὴ διαφάνεια; Εἶναι αὐτὴ δυνατὴ ἢ ὄχι, καθ’ ὅτι προβάλλεται καταλλήλως ὑπὸ τῶν οἰκονομικῶν γιγάντων, ἀλλὰ καὶ τῶν μικρῶν ἀνεγκεφάλων ὡς οἰκονομικῶς καὶ ἄλλως σύμφορος πρὸς αὐτούς. Ἄρα εἶναι φαινομενικὴ καὶ ἀδιαφανής. Καὶ τοῦτο διότι ποῖος ἐλέγχει αὐτὴν καὶ τὰς ταλαιπώρους κράκτας της, ἔστω καὶ ἂν γενικῶς δὲν ὑπάρχουν σήμερον τὰ παλαιὰ Hacı Baba Usülü, ἀλλὰ οἱ ἠλεκτρονικοὶ ὑπολογισταί, οἱ ὀρκωτοὶ λογισταὶ καὶ οἱ “ἀδέκαστοι” οἰκονομικοὶ ἐπιθεωρηταί. Διότι τί ἐκπροσωποῦν τὰ ραπόρτα τους ὅταν δίδεται καὶ εἰς αὐτοὺς πλημμελὴς τροφὴ ἐπὶ τῆς ὁποίας ἐξάγουν τὰ συμπεράσματά των, ἀφοῦ προηγουμένως κλείονται ἑρμητικῶς ὑπὸ τῶν ἐντολοδόχων ἅπασαι αἱ θύραι καὶ τὰ παράθυρα πρὸς ἀποφυγὴν πάσης “διαρροῆς”, οἱ ὁποῖοι μάλιστα κατόπιν λαμβάνουν καὶ τὰ συγχαρητήρια τῶν ἐλεγκτῶν διὰ τὴν ἄψογον καὶ διαφανῆ των διαχείρισιν! Ποῖος λοιπὸν ἐγγυᾶται τὴν ὑπαρκτὴν διαφάνειαν, μήπως ἡ πολυθρύλητος ἀλληλεγγύη; Κουκλοθέατρο οἰκονομικό. Ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου (Λουκ. 15, 21).
