Μαρία Αντωνιάδου
Για εγωισμό, εθνοφυλετισμό και προσπάθεια καταστροφής του ενοριακού έργου του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας στην Αφρική κατηγορεί το Πατριαρχείο Μόσχας ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. Θεόδωρος.
Γνωστός ως ένας από τους πλέον μειλίχιους αρχιερείς της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο κ. Θεόδωρος από το 2019 – οπότε μαζί με τους Μητροπολίτες της Εκκλησίας της Αλεξανδρείας προχώρησε στην αναγνώριση της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας – δέχεται διαρκώς τις βολές και τις επιθέσεις του Πατριαρχείου Μόσχας.
Στην αρχή ο Πατριάρχης Μόσχας και πασών των Ρωσιών κ. Κύριλλος διέκοψε τη μνημόνευσή του ενώ στη συνέχεια όρισε τον Μητροπολίτη Λεωνίδα Κλιν Πατριαρχικό Εξαρχο Αφρικής. Η δράση του ιεράρχη στις ενορίες της Αφρικής προκάλεσε εκατοντάδες προβλήματα στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Δεκάδες καταγγελίες έφτασαν σε βάρος του στην έδρα του Πατριαρχείου από κληρικούς και εκπροσώπους ενοριών χωρών της Αφρικής για υποσχέσεις οικονομικών ενισχύσεων χιλιάδων δολαρίων προκειμένου να ενταχθούν στις τάξεις του Πατριαρχείου Μόσχας και το ωμοφόριο του κ. Κυρίλλου, παρά το γεγονός ότι οι χώρες της Αφρικής υπάγονται στην εκκλησιαστική δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας.
Ο κ. Θεόδωρος, μην έχοντας πλέον επιλογές, προχώρησε στην καθαίρεση του Λεωνίδα Κλιν. Μερικά 24ωρα αργότερα η Μόσχα έκρινε «άκυρες και ανυπόστατες» τις αποφάσεις του κ. Θεοδώρου και της Συνόδου της Εκκλησίας της Αλεξανδρείας.
«Είναι γνωστό ότι το Πατριαρχείο Μόσχας αποτελεί την αιχμή του δόρατος της εξωτερικής πολιτικής της Ρωσικής Ομοσπονδίας» δηλώνει στο «Βήμα της Κυριακής» ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας και όπως προσθέτει: «Η Ρωσία προσπαθεί να διεισδύσει στην Αφρική, να αποκτήσει ερείσματα στη διεθνή σκηνή για να ικανοποιήσει τις γεωστρατηγικές επιδιώξεις της και προς υλοποίηση αυτών των επιδιώξεων χρησιμοποιεί το Πατριαρχείο Μόσχας με τη μορφή της soft power. Παλαιά τακτική την οποία πάντοτε χρησιμοποίησε η Ρωσία, είτε με το τσαρικό καθεστώς είτε με το σοβιετικό, όπως ακριβώς και σήμερα».
Μακαριότατε, έχετε προσχωρήσει σε κάποιο Σχίσμα, όπως σας κατηγορεί με την απόφασή του στα τέλη Δεκεμβρίου το Πατριαρχείο Μόσχας;
«Η απόφαση του Πατριαρχείου Μόσχας και η θεώρησή του σχετικά με το ότι το παλαίφατο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας βρίσκεται σε σχίσμα είναι ανεδαφική, ανυπόστατη και αντικανονική και μονομερής. Η Εκκλησία Αλεξανδρείας παραμένει αναπόσπαστα ενωμένη με όλες τις κατά τόπους ορθόδοξες Εκκλησίες, μετέχοντας στην ίδια πίστη και αρδεύοντας από την ίδια κανονική παράδοση της Εκκλησίας. Η απόφαση του Πατριαρχείου Μόσχας μάλλον ερείδεται σε καθαρώς εσφαλμένες ιδέες και, το κυριότερο, αποτελεί προσχηματική δήλωση για να δικαιολογήσει τις ανορθόδοξες και αντικανονικές πρακτικές της στην Αφρική πρωτίστως, αλλά και σε άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες, οι οποίες θα «αντισταθούν» στις επιδιώξεις της Μόσχας».
Πώς κρίνετε την απόφαση του Πατριαρχείου Μόσχας σύμφωνα με την οποία έκρινε άκυρη και ανυπόστατη την απόφασή σας να καθαιρέσετε τον Λεωνίδα Κλιν;
«Η απόφαση αυτή του Πατριαρχείου Μόσχας είναι πλήρως εκτός των κανονικών ορίων της κανονικής παράδοσης της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η ήπειρος της Αφρικής είναι κανονικώς αναγνωρισμένη ως έδαφος της δικαιοδοσίας του Πατριαρχείου από όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες. Μάλιστα όσα ιεραποστολικά κλιμάκια άλλων ορθοδόξων εκκλησιών εργάζονται στην Αφρική ανήκουν δικαιοδοτικά στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και με αυτό συνεργάζονται για την ανάπτυξη του ορθοδόξου ιεραποστολικού κηρύγματος. Η παρουσία του ανωτέρου επισκόπου στο όριο της δικαιοδοσίας μας και η τέλεση ιεροπραξιών χωρίς την άδεια της επιτοπίου εκκλησιαστικής αρχής αποτελεί κανονικό παράπτωμα της «εισπήδησης», το οποίο καταδικάζουν πλήθος Κανόνων της Εκκλησίας, όπως για παράδειγμα ο 16 της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, ο 3 της Αντιοχείας, ο 17ος της Πενθέκτης κ.ο.κ. Το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας στοιχούμενο στην κανονική παράδοση της Ορθοδόξου Εκκλησίας και εφαρμόζοντας τις προβλέψεις των ανωτέρω Κανόνων προέβη όλως κανονικώς στην καθαίρεση του ανωτέρω επισκόπου. Αυτά τα οποία επικαλείται η απόφαση του Πατριαρχείου Μόσχας είναι προφάσεις εν αμαρτίαις».
Μετά την απόφασή σας να αναγνωρίσετε την Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας, το Πατριαρχείο Μόσχας προσπαθεί να διεισδύσει στις χώρες της Αφρικής που υπάγονται στην εκκλησιαστική σας δικαιοδοσία. Πώς θα περιγράφατε την κατάσταση; Πιστεύετε ότι «κινδυνεύουν» και άλλες Αυτοκέφαλες Εκκλησίες;
«Δυστυχώς το Πατριαρχείο Μόσχας, ενεργώντας εντελώς εγωιστικά, άρχισε τη δράση του στην Αφρική στρεφόμενο εναντίον μιας αδελφής Εκκλησίας και καταργώντας ολόκληρη την εκκλησιολογία της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας. Κινούμενο άκρως ανορθόδοξα και με ιδιοτελείς σκοπούς προσπαθεί να καταστρέψει το πλούσιο ενοριακό δίκτυο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και να αποσπάσει κληρικούς, ναούς και ιεραποστολικά κέντρα τα οποία το Πατριαρχείο μας ίδρυσε με κόπους, ιδρώτα και «αίμα». Δυστυχώς με τις ενέργειες αυτές το Πατριαρχείο Μόσχας κινείται εντελώς εθνοφυλετικά και πισωγυρίζει σε παλαιότερα μορφώματα τα οποία έχουν καταδικαστεί πλήρως στη συνείδηση των ορθοδόξων. Εξάλλου είναι γνωστό ότι το Πατριαρχείο Μόσχας αποτελεί την αιχμή του δόρατος της εξωτερικής πολιτικής της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Η Ρωσία προσπαθεί να διεισδύσει στην Αφρική, να αποκτήσει ερείσματα στη διεθνή σκηνή για να ικανοποιήσει τις γεωστρατηγικές επιδιώξεις της και προς υλοποίηση αυτών των επιδιώξεων χρησιμοποιεί το Πατριαρχείο Μόσχας με τη μορφή της soft power. Παλαιά τακτική την οποία πάντοτε χρησιμοποίησε η Ρωσία, είτε με το τσαρικό καθεστώς είτε με το σοβιετικό, όπως ακριβώς και σήμερα. Ως προς το εάν «κινδυνεύουν» και άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες δεν διαφαίνεται προς το παρόν. Πάντως θα πρέπει να είναι στα σχέδια του Πατριαρχείου Μόσχας, αλλά πιθανόν να αναζητεί τρόπους».
Και μια τελευταία ερώτηση
Πιστεύετε ότι υπάρχει πιθανότητα να ξεπεραστούν τα προβλήματα στο εσωτερικό της Ορθοδοξίας; Τι λύση θα προτείνατε;
«Στην Ορθόδοξη Εκκλησία πάντοτε τα αναφυόμενα προβλήματα ελύνοντο πανορθοδόξως και συνοδικώς. Εχω την πεποίθηση ότι το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα θα λυθεί, όταν σταθούμε όλοι μας νηφάλια απέναντί του. Τότε θα πρυτανεύσει η κατά Χριστόν Αγάπη και το φιλάδελφο πνεύμα της ειρήνης, της καταλλαγής και της αλληλοπεριχώρησης. Η Ορθοδοξία διήλθε πάντοτε εν μέσω τρικυμιών, όμως και πάντοτε έβρισκε τον υπήνεμο λιμένα. Για τον λόγο αυτόν, έχω την πίστη ότι και το ουκρανικό θα λυθεί επωφελώς για σύμπασα την Ορθόδοξη Εκκλησία».
