Ρέα Πουρνάρα
Στο εγκόλπιο ημερολόγιο του Οικουμενικού Πατριαρχείου έτους ,βθ΄μάς έγραφε:
«Εν τω του Χριστού αγάπη, εν ευχαίς ολοκαρδίοις, και εν αντιπελαργήσει,
ελάχιστος Αρχιμ. Δοσίοθεος
‘ολίγον άρωμα Πόλεως’ ».
Σίγησε η φωνή του π. Δοσιθέου πριν λίγες μέρες, σταμάτησε την επικοινωνία με τον ιερομόναχο Γερμανό που ήταν στο πλευρό του νυχθημερόν, για να προετοιμαστεί, ευχαριστημένος στο πολύ μικρό κελί του- στο μετόχι του Αγίου Νεκταρίου της Μονής που ηγουμενεύει πάνω από πενήντα έτη, στην επικοινωνία με την ουράνια βασιλεία. Και ήρθε η στιγμή, στην προεόρτια ημέρα των Θεοφανείων, τώρα που ανοίγουν οι ουρανοί για να ακουστεί η φωνή του Θεού: ούτος εστί ο υιός μου ο αγαπητός εν ω ευδόκησα, να φύγει από τα επήγεια και να καθήσει στα επουράνια…
Μαυροφορεμένη από το πρωί για τον ‘Ελάχιστο’ με τον νου και την καρδιά μου στην Μονή Παναγίας Τατάρνης όπου κηδεύεται ο Γέρων πολυσέβαστος, πηγαίος στοχαστής, ο πάντα ακραιφνής Ρωμηός ιερωμένος.
Πρώτη στην οικογένεια τον ανακάλυψε η μαμά, που ζούσε στην Πόλη: «Αχ παιδί μου ένας παπάς… δεν σταμάτησαν τα δάκρυα μου με τα λόγια που έλεγε…». Μετά τον συναντήσαμε μαζί στους Γ΄ Χαιρετισμούς, το πρωί, στις Βλαχέρνες. Ήταν το 2005: «να έρθετε στην Τατάρνα στην Μονή, σας περιμένω» μάς είπε. Με άδεια του Πατριάρχου συμμετείχαμε με τις κόρες μας στον δεύτερο αρχαιολογικό περίπατο που διοργανώθηκε με την προτροπή του ιδίου του Πατριάρχου για τους νέους τον Μάιο 2009 στην Πόλη. Τι πλούτος καρδιάς, τι γνώση, τι ωραιότης ο π. Δοσίθεος. Δεν εξηγούσε, ζούσε το Βυζάντιο.
Το ζούσε όμως και στο Μοναστήρι του:
«η παράδοσις τοποθετεί την ίδρυση του το 1111 ως βασιλομονάστηρο, με την εύρεση μια σπουδαίας μικρής ψηφιδωτής εικόνας από ένα βοσκό, το σέμνωμα και το καύχημα της Μονής: η Άκρα Ταπείνωσις. Παριστάνει τον Χριστό αμέσως μετά την Αποκαθήλωση. Έργο μοναδικό στον κόσμο. Από αυτό το παλιό Μοναστήρι απέμεινε το όνομα Τατάρνα ή Τετάρνα, που μάλλον προέρχεται από τα σερβοκροατικά και σημαίνει τόπος με πλούσια βλάστηση». (1)
«Ήρθαν όμως χρόνια δίσεκτα. Το Μοναστήρι αφανίστηκε. … με τους Οθωμανούς κατακτητές. Όμως λησμονούμε το μεγάλο θαύμα της επιβιώσεως της πονεμένης Ρωμηοσύνης. Και της ανακάμψεως της. Αρχίζει να γλυκοχαράζει. Από πολύ νωρίς. Βρισκόμαστε στα 1555. Δύο μοναχοί ο Μεθόδιος και ο Δαβίδ έρχονται στον έρημο τόπο, με την φήμη του παλαιού Μοναστηριού και με ζήλο να το ξαναχτίσουν. Κτίτωρ ο Δαβίδ, έγραψε σε περγαμινή που σώζεται μέχρι σήμερα πως πραγματοποιήθηκε το εξαίσιο αυτό έργο. Με σιγγίλιο του Οικουμενικού Πατριάρχου Διονύσου η Μονή ανακηρύσσεται Σταυροπηγιακή και Πατριαρχική και ονομάζεται Παναγία Φανερωμένη. Έκτοτε το Μοναστήρι διαδραματίζει σοβαρό και πρωτεύοντα ρόλο στα πράγματα της περιοχής. Η φιλοξενεία που παρέχει είναι παροιμιώδης. Ακόμη και σήμερα σε όλη την Ρούμελη όταν θέλουν να επαινέσουν κάποιον για την φιλοξενία του λένε ‘Τατάρνα τόκαμε το σπίτι του’. Οι πατέρες διαρκώς και πληθύνονται. Και τα μετόχια της Μονής. Πέρα των γύρω περιοχών και στην Θεσσαλονίκη, στην Πόλη, στις παραδουνάβιες ηγεμονίες. Από την μακρυνή Ρωσία έρχονται πλούσια δώρα. Ένας μοναχός θυγατρικής Μονής γίνεται Αρχιεπίσκοπος Ελασσώνος και συνοδεύει τον Οικουμενικό Πατριάρχη Ιερεμία τον Τρανό στο ταξίδι του για την Μόσχα στα 1586. Σκοπός η ανακήρυξις του Πατριαρχείου Μόσχας. Όμως ο Ελασσώνος δεν επιστρέφει. Αλλά και δεν ξεχνά την Τατάρνα. Στέλνει εγκόλπια, χειρόγραφα, εικόνες μεγάλης αξίας….» (1)
Οι ένδοξες μέρες του Μοναστηριού, γράφει ο Γέροντας, μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους άρχισαν να τείνουν σε παρακμή, να σπάνει η παλαιά ομοψυχία. Με πύρινα γράμματα γράφομε ότι το μεγάλο αίτιο είναι η βίαια αποκοπή των Πατριαρχικών Μονών από την Μητέρα Εκκλησία… Ώσπου τα πάντα κατέρρευσαν από κατολίσθηση το 1963… Αλλά η Παναγία έχει τα δικά της σχέδια. Αρχίζει το 1969 η πλήρης ανακαίνηση και η σύχρονη περίοδος της Μονής. Όλα καινούργια από δωρεές ευσεβών χριστιανών. Μνησθείη Κύριος ο Θεός της αγάπης των. Η εικόνα της Παναγίας Ταταρνιωτίσσης γεμάτη με αναθήματα. Ο κυρίως ναός τιμάται στο Γενέθλιον της Θεοτόκου. Τα μικρά παρεκκλήσια που κοσμούν τον περίβολο της Μονής είναι του Αγίου Σάββα, της Αγίας Παρασκευής, της Αναλήψεως… Οι θησαυροί μας είναι, γράφει ακόμα, τα μεγάλης αξίας χειρόγραφα, όπως του Γρηγορίου του Θεολόγου επί περγαμηνής του ΙΑ’ αιώνος, πατριαρχικά έγγραφα, σουλτανικά φιρμάνια, ιερά ευαγγέλια και σκεύη, βιβλία ποικίλης ύλης, μηναία με ενθυμήσεις. Δοξάζουμε τον Άγιον Θεόν για τις πολλές του δωρεές πρός ημάς τους αμαρτωλούς. (1)
Και ένας μεγάλος ιεράρχης του Οικουμενικού Θρόνου γράφει για τον ιερωμένο της Ευρυτανίας:
«η Αυλή του Φαναρίου τον έχει αδελφό της εν Χριστώ. Τον αγκάλιασε ο Πατριάρχης ευλογώντας τον μετά ζέσεως πολλής. Γιά οσα χαρακτηρίζει αρχοντικά, μυρωμένα, εύοσμα. Ανάμεσα στα βλεπόμενα και τα νοούμενα. Τα μυστικά και τα φανερά. Τα αγνοόυμενα και τα επιγινωσκόμενα… Βιώνοντας την Πόλη με το ράσο του πάθους κατείδε το θάμβος των αιώνων». (2)
Και ο ιερωμένος της Ευρυτανίας γράφει για τον Πατριάρχη:
«Ο Πατριάρχης μας δουλεύει τω Κυρίω μετά πάσης ταπεινοφροσύνης… Εσπερινός εις τον Πάνσεπτον Πατριαρχικόν Ναόν άνευ ειδόδου. Παρών ο εφημέριος εις το Άγιον Βήμα, και η ελαχιστότητης μου εις το δεξιόν αναλόγιον. Μόλις είχε σημάνει η μικρή καμπάνα. Πριν ποιήσει ‘Ευλογητόν’ ο ιερεύς, παρατηρώ ότι εφάνη επί της μεσαίας θύρας, προερχόμενος εκ του νάρθηκος, ένας καλόγηρος, πράγμα ουχί σπάνιον διά την Πόλιν. Πλησιάζει. Ήτο ο Πατριάρχης. Ίσταται εξ αριστερών μου και μου λέγει: ‘ Αρχισε σύ π. Δοσίθεε’. Τότε πως να ψάλης; Κόβονται τα πόδια σου, ξεραίνεται το στόμα σου και εί τι έτρον μη καταγραφόμενον. Πρώτος εγώ! Δεύτερος ο Πατριάρχης: Γίνεται; Δεν γίνεται… κι όμως έγινε. Αλλά και τώρα που το ενθυμούμαι αισθάνομαι κάτι να χτυπάει γρηγορότερα μέσα μου».(3)
Η κυρία Παναγιώτα Αποστολοπούλου, 87 ετών Καρπενησιώτησσα, γύρισε από την νεκρώσιμη ακολουθία του π. Δοσιθέου από την Τατάρνα:
« Είχε 60 παπάδες παιδί μου, είπε στον γιό της στην Αθήνα, 3,5 ώρες λειτουργία και ακολουθία, έφυγε όπως έπρεπε να φύγει ένας Άγιος!»
Τι άλλο; Η πονεμένη κυρία Παναγιώτα που έχασε πριν μερικά χρόνια την κόρη της, μαθήτρια του π. Δοσιθέου στο κατηχητικό, έννοιωσε μεγάλη ανακούφιση που σήμερα η μονάκριβη της είναι μαζί με τον π. Δοσίθεο… Τι άλλο;
Τον επισκεφθήκαμε αρκετές φορές και στην Τατάρνα και στο Καρπενήσι. Τελευταία φορά στις 28 Ιουνίου 2022. Και μιλήσαμε τελευταία φορά στις 5 Σεπτεμβρίου 2022, ακριβώς 4 μήνες πριν. Από την Αττάλεια. Για να μάθει πρώτος τα νέα της Πισιδίας. Τους αλησμόνητους θησαυρούς της πίστεως μας. Τι άλλο;
«μετά ζέσεως πολλής» γραμμένα από τον χώρο μιας εν Χριστώ αγάπης και απέραντου σεβασμού και αδιαλήπτου ευχαριστίας προς τον αείμνηστο Γέροντα π. Δοσίθεο.
Γενεύη ε’ Ιανουαρίου ,βκγ’
(1) Προσκύνημα στο Μοναστήρι της Τατάρνας, Αρχιμ. Δοσιθέου, Εκδόσεις Επτάλοφος, 2007.
(2) «Εκ Φαναρίου…» Γ΄, Ευαγγέλου Γαλάνη, Μητροπολίτου Πέργης, Εκδόσεις Μίλητος, 2006.
(3) Ευλογημένες στιγμές με τον Πατριάρχη μας, Αρχιμ. Δοσιθέου, Εκδόσεις Επτάλοφος, Απρίλιος 2022.
