11 Νοεμβρίου 2022
ΒΟΣΤΩΝΗ. Ο Μητροπολίτης Κωνσταντίας και Αμμοχώστου Βασίλειος σε συνέντευξή του στον «Εθνικό Κήρυκα» αποκαλύπτει την τελευταία τους συνομιλία με τον αείμνηστο Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο, την υποψηφιότητά του για τον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο της Εκκλησίας της Κύπρου, ενώ μίλησε και για τη μετάβαση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου στην Κύπρο.
Η συνέντευξη έχει ως εξής:
«Εθνικός Κήρυκας»: Πανιερώτατε, πότε ήταν η τελευταία φορά που είχατε συναντηθεί και συνομιλήσει μαζί του;
Μητρ. Βασίλειος: Τον είχα δει τρεις μέρες πριν από την εκδημία του. Είχε κλειστά τα μάτια και του είπα είμαι ο Κωνσταντίας. Με αναγνώρισε, άνοιξε τα μάτια του, χαμογέλασε, ασπάσθηκα το χέρι του, δεν μπορούσε να κάνουμε διάλογο.
Την προηγούμενη φορά που πήγα πριν από δύο εβδομάδες ήταν ομιλητικός κι όταν του είπα είμαι ο Μητροπολίτης Κωνσταντίας μου είπε σε περίμενα.
«Ε.Κ.»: Τι άλλο σας είπε;
Μητρ. Βασίλειος: Να προσπαθήσετε εσύ, ο Πάφου και ο Κιτίου να μπείτε στο τριπρόσωπο για να εκλεγεί ένας από εσάς Αρχιεπίσκοπος γιατί δεν θέλω να αλλάξει ο χαρακτήρας της Εκκλησίας της Κύπρου, αυτό ήταν η βαθύτερή του επιθυμία και η έγνοια του που είχε για την Εκκλησία και η συνέχιση του έργου το οποίο άφησε. Εχει κάνει σημαντικές τομές για την Εκκλησία της Κύπρου. Μεταξύ αυτών των τομών είναι η ανασύσταση των αρχαίων Μητροπόλεων και Επισκοπών συμπεριλαμβανομένης και της δικής μου Κωνσταντίας και Αμμοχώστου, η οποία μαζί με άλλες Μητροπόλεις είχαν καταργηθεί από τους Λατίνους το 1200.
Αλλωστε παλαιότερα κύριε Καλμούκο έλεγε ότι οι δύο που μπορούν να είναι στη διαδοχή μου είναι ο Πάφου και ο Κωνσταντίας.
«Ε.Κ.»: Εσείς θα επιθυμούσατε να εκλεγείτε Αρχιεπίσκοπος εφόσον ήταν και επιθυμία του;
Μητρ. Βασίλειος: Βεβαίως έχω εκδηλώσει το ενδιαφέρον μου. Δέχτηκα πολλές πιέσεις και από κληρικούς και από πολλούς φίλους ότι πρέπει να θέσω τον αυτό μου στη διάθεση της Εκκλησίας κατ’ αρχήν εκλογή του τριπροσώπου από τον λαό και από τη Σύνοδο. Επομένως ναι πλέον είμαι μεταξύ εκείνων που διεκδικούν τον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο.
Οταν ήμουν Επίσκοπος Τριμυθούντος και ασθενούσε ο τότε Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος ο Α’ είχα αναλάβει όλη τη διοίκηση της Αρχιεπισκοπής και επομένως έχω κάποια εμπειρία από εκείνη την περίοδο. Αλλά βεβαίως και το να θεμελιώσω από την αρχήν μια Μητρόπολη δεν ήταν και εύκολο εγχείρημα.
«Ε.Κ.»: Πώς αξιολογείτε την έλευση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου στην Κύπρο για την Εξόδιο Ακολουθία του μακαριστού Χρυσοστόμου έπειτα από 587 χρόνια που έχει Οικουμενικός Πατριάρχης να πατήσει στην Κύπρο; Νομίζω ο Ιερεμίας ο Γ’ ήταν ο τελευταίος το 1635.
Μητρ. Βασίλειος: Ναι, αυτή την περίοδο και μάλλον ήταν εξόριστος ο Ιερεμίας. Η έλευση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό γεγονός. Ο Παναγιότατος πλειστάκις εξέφρασε την επιθυμία του να επισκεφθεί την Κύπρο αλλά οι συνθήκες οι πολιτικές δεν το επέτρεπαν. Ακόμα και τώρα θα έλθει το Σάββατο το πρωί, θα τελεστεί η Εξόδιος Ακολουθία και αμέσως θα φύγει, δεν θα επισκεφθεί άλλους χώρους. Αλλά αυτή η αυθόρμητη απόφασή του να έλθει στην κηδεία εκφράζει ο ίδιος την εκτίμηση και την αγάπη που είχε στο πρόσωπο του αειμνήστου Αρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσοστόμου δεδομένης της στηρίξεως που προσέφερε πάντοτε ο αείμνηστος στο Οικουμενικό Πατριαρχείο γενικότερα και ειδικότερα τη στήριξη στη Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης.
«Ε.Κ.»: Νομίζετε ότι εν προκειμένω η έλευση του Οικουμενικού συνιστά μία ανατροπή αιώνων;
Μητρ. Βασίλειος: Ναι, συνιστά ανατροπή. Βέβαια δεν θα έχει τη δυνατότητα να επισκεφθεί άλλες Μητροπόλεις ή να πάει οπουδήποτε αλλού λόγω του ότι είναι πολύ μικρό το χρονικό διάστημα. Αλλά έστω το γεγονός ότι και με αυτόν τον τρόπο έρχεται στην Κύπρο, ναι, συνιστά ανατροπή.
Βλέπουμε ανά τους αιώνες να εκφράζεται από όλους τους Οικουμενικούς Πατριάρχες υποστήριξη όταν η Κύπρος ήταν κάτω από δύσκολες ιστορικές συνθήκες, επομένως και ο Βαρθολομαίος συνεχίζει αυτή την παράδοση του Οικουμενικού Πατριαρχείου και την εκτίμηση προς μία Αυτοκέφαλη Εκκλησία και είναι κρίμα να λέγεται από μερικούς ότι παρεμβαίνει το Οικουμενικό Πατριαρχείου στα της Εκκλησίας της Κύπρου, αυτό είναι τελείως ανυπόστατο.
«Ε.Κ.»: Νομίζετε ότι ο ρόλος του Αρχιεπισκόπου Κύπρου πέρα από εκκλησιαστικός έχει και άλλη διάσταση λόγω του Κυπριακού αλλά και των διαμορφούμενων γεωστρατηγικών ανασυνθέσεων ιδιαίτερα σήμερα;
Μητρ. Βασίλειος: Αυτό είναι ένα καίριο ερώτημα κ. Καλμούκο. Αυτό που λέγω πάντοτε είναι πως ο εθναρχικός ρόλος του Αρχιεπισκόπου κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν σημαντικός για την ευθύνη που είχε κατ’ εξοχήν για το Εθνος που σήμαινε την Παιδεία και ό,τι άλλο μπορούσε να περιλαμβάνει η έννοια του εθναρχικού ρόλου που είχε η Εκκλησία. Αυτό συνέχισε και για την περίοδο της Αγγλοκρατίας και μάλιστα υπήρχε συμβούλιο για την Παιδεία στο οποίο προήδρευε πάντοτε ο Αρχιεπίσκοπος. Το 1930 οι Αγγλοι προσπάθησαν να καταργήσουν την ελληνική γλώσσα από την Παιδεία της Κύπρου και να εισαγάγουν την Αγγλική. Τότε έγινε η επανάσταση, τα λεγόμενα Οκτωβριανά, δεν κατόρθωσαν οι Αγγλοι να περάσουν αυτή την πολιτική.
Τώρα έρχομαι στο σήμερα και η Κύπρος από το 1960 είναι Κυπριακή Δημοκρατία, έχει τους εκλεγμένους εκπροσώπους, κυβέρνηση εκλεγμένη από τον λαό που έχει και την ευθύνη της Παιδείας, άρα η Εκκλησία δεν μπορεί νομικά να αναμειγνύεται στα της Παιδείας παρά μόνο συμβουλευτικά θα μπορούσε να πει την άποψή της. Το δεύτερο είναι η ένταξη της Κύπρου στην Ενωμένη Ευρώπη, αλλά ο Εθναρχικός ρόλος της Εκκλησίας δεν καταργείται αλλά αλλάζει περιεχόμενο με την έννοια της καλλιέργειας και της προβολής των αρχών και των αξιών του Εθνους πάνω στις οποίες βασίστηκε η ύπαρξή του.
«Ε.Κ.»: Πανιερώτατε, 48 χρόνια έχουν περάσει και δυστυχώς το πρόβλημα της Κύπρου και τα αδιέξοδα συνεχίζονται. Γιατί;
Μητρ. Βασίλειος: Είναι ένα καυτό ερώτημα που μπορεί να αποδεικνύει και δικά μας σφάλματα που έγιναν δίνοντας την ευκαιρία στην Τουρκία να επεκτείνει τις αξιώσεις και τις πράξεις που έχει κάνει εναντίον της Κύπρου. Το πραξικόπημα που έγινε στην Ελλάδα έδωσε την αφορμή να εισβάλλει η Τουρκία.
