Ρέα Πουρνάρα
«Το βιβλίο και οι βιβλιοθήκες δεν θα πάψουν ποτέ να είναι στο επίκεντρο της πνευματικής σκέψης και αναζήτησης, όσο κι αν εξελιχθεί η τεχνολογία και η διαδικτυακή τροφοδότηση πληροφοριών» είπε στην εισηγητική του ομιλία ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Θερμοπυλών κ. Ιωάννης, πρόεδρος του Διορθοδόξου Κέντρου της Εκκλησίας της Ελλάδος και Ηγούμενος της Μονής Πεντέλης, στη διαδικτυακή συνάντηση που οργανώθηκε από το Κέντρο μέσω zoom το Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2022. Για να τιμηθεί ο Άγιος και Μέγας Φώτιος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (858-867, 877-886) ανιδρυτής της Μονής Αγίας Τριάδος Χάλκης και προστάτης των βιβλιοθηκών και της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Αναφέρθηκε στην πρώτη και δεύτερη συνάντηση του Δικτύου Εκκλησιαστικών και Θεολογικών Βιβλιοθηκών που πραγματοποιήθηκαν σε συνεργασία με την Εφορία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, τον Φεβρουάριο και Ιούνιο του 2021, αντίστοιχα, σημειώνοντας την θεσμοθέτηση του Δικτύου για την καταλογογράφηση, θεματοποίηση, ψηφιοποίηση και συντήρηση του υλικού των βιβλιοθηκών.
Μετά τον χαιρετισμό του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου, η διαδικτυακή ομήγυρη απόλαυσε την διάλεξη με θέμα «Εκκλησία και Βιβλιοθήκες» του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Χίου, Ψαρών και Οινουσσών κ. Μάρκου, προσκεκλημένου στη συνάντηση.
Η γλαφυρή του ομιλία ήταν η επισκόπηση της ιστορίας των βιβλιοθηκών, το ταμείο των πνευματικών θησαυρισμάτων της πίστεως μας και της αρχαιοελληνικής και βυζαντινής γραμματείας. Οι ξακουστές βιβλιοθήκες των Ιεροσολύμων, της Αντιόχειας, της Αλεξάνδρειας, της Καισαρείας, της Κωνσταντινουπόλεως. Άλλες επισκοπικές και άλλες πατριαρχικές, περίφημες ανά τους αιώνες για τα πλούσια πατερικά τους έργα, τα σπουδαία αρχαία ελληνικά καθώς και λατινικά τους κείμενα. Σε παπύρους και περγαμηνές, και σε βιβλία. Βιβλιοθήκες που άνθισαν και έγιναν φυτώρια γνώσης και σκέψης και πίστης και δημιουργίας από τον πρώτο κιόλας αιώνα.
Αυτές οι βιβλιοθήκες που ενέπνευσαν και μοναχούς όταν ο μοναχισμός ήρθε στην Κωνσταντινούπολη από την Συρία στα τέλη του 4ου αιώνα και καθιερώθηκαν οι λεγόμενες μοναστηριακές βιβλιοθήκες. Με το παλαιότερο κέντρο μοναχικού βίου την Αγία Αικατερίνη του Σινά, που ίδρυσε ο Ιουστινιανός τον 6ο αιώνα, και την θαυμαστή βιβλιοθήκη της. Και αργότερα από τον 9ο αιώνα η μεγάλη βιβλιοθήκη της Μονής Στουδίου της Κωνσταντινουπόλεως, οι βιβλιοθήκες των Μονών του Αγίου Όρους, η βιβλιοθήκη της Μονής του όρους Λάτρος κοντά στην Μίλητο, η οποία αποτέλεσε την αρχική συλλογή της γνωστής βιβλιοθήκης της Μονής Ιωάννου του Θεολόγου στην Πάτμο. Οι μοναστηριακές βιβλιοθήκες, οι οποίες διέσωσαν την κλασσική γραμματεία και πολλά πατριαρχικά έγγραφα και χειρόγραφα, έχουν μια αδιαμφισβήτητη θέση στην ιστορία των βιβλιοθηκών.
Η παρουσίαση του αγίου Χίου για την διαχρονική σχέση βιβλιοθηκών και Εκκλησίας ολοκληρώθηκε με μια ευχή που συνετάχθη για τα εγκαίνια της βιβλιοθήκης Άγιος Αγαπητός της Μητροπόλεως του. Η ευχή στηρίζει και ενδυναμώνει τους ανθρώπους για άριστες επιδόσεις στις ερευνητικές τους αναζητήσεις ώστε να λάμψει στις καρδιές τους το ανέσπερο φως του Θεού και να γίνουν οι ίδιοι υιοί φωτός για τους επόμενους.
Προτού κλείσει η συνάντηση με τις ευχαριστίες του συντονιστή κ. Σέργιου Βοΐλα, η ομήγυρη πήρε έναν αέρα από το Φανάρι, με τον χαιρετισμό του καθηγητού κ. Κωνσταντίνου Δεληκωνσταντή. Και ενημερώθηκε για το διήμερο διεθνές επιστημονικό Συμπόσιο της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, 6-7 Φεβρουαρίου 2022, στην αίθουσα τελετών της Σχολής με τίτλο «“Από των λυπηροτέρων επί τα θυμηδέστερα: ευχή και προσευχή”». Η συμπλήρωση 50 ετών από την διακοπή της λειτουργίας ‘της Χάλκης’ από το τουρκικό κράτος, αλλά και 30 ετών από την εκδημία του τελευταίου Σχολάρχου της αειμνήστου Μητροπολίτου Σταυρουπόλεως κυρού Μαξίμου γίνονται αφορμή για περισυλλογή, οξύνοια και προσευχή.
7 Φεβρουαρίου 2022
