Μήνυμα του Προκαθημένου της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας με αφορμή την επέτειο των τριών ετών από την Ενωτική Σύνοδο και την εκλογή του ως Μητροπολίτου Κιέβου και πάσης Ουκρανίας (15-12-2018).
Έχουν περάσει τρία χρόνια από την Ενωτική Σύνοδο, η οποία ένωσε τα τρία ρεύματα της κάποτε διαιρεμένης Ουκρανικής Ορθοδοξίας σε ένα ενιαίο ισχυρό και ασυγκράτητο ρεύμα. Η μόνη τοπική Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας έχει καθιερωθεί και συνεχίζει να αναπτύσσεται, δεχόμενη νέες κοινότητες και πιστούς στην οικογένειά της.
Είναι δυνατόν να απαριθμήσουμε όλα τα επιτεύγματα της Ουκρανικής Εκκλησίας όλα αυτά τα χρόνια; Δέκα δημοσιεύσεις δεν θα είναι αρκετές. Εξάλλου, η Εκκλησία δεν είναι μόνο μερικές δεκάδες επίσκοποι με επικεφαλής τον Προκαθήμενο. Δεν είναι μόνο μερικές χιλιάδες κληρικοί. Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας υπάρχει μόνο μέσα και χάρη στην ενότητα πολλών εκατομμυρίων του κλήρου και των πιστών. Ήταν η ενότητα και η πίστη μας που βοήθησαν την Ουκρανική Εκκλησία να επιβληθεί ενάντια στις καταπατήσεις και τις παρεμβάσεις εκείνων που ταράχτηκαν από την ανεξαρτησία μας. Την ανεξαρτησία που αποκτήθηκε μέσα από αιώνες αγώνων και εξορίας, την ανεξαρτησία που υπέστη δεινά – και επομένως ιδιαίτερα πολύτιμη.
Χάρη στην ιστορική του διαδρομή, ο ουκρανικός λαός γνωρίζει καλά όλες τις δυσκολίες του απελευθερωτικού αγώνα και της εγκαθίδρυσης της ανεξαρτησίας. Η παρατεταμένη παραμονή «υπό καταπίεση», η σωματική, πνευματική ή πολιτιστική κατοχή οδηγεί στο γεγονός ότι το έθνος, ο πολιτισμός και η πνευματικότητά του είτε αφομοιώνονται είτε αναπτύσσονται «αντιθετικά», τόσο μακριά από την κυρίαρχη, επιβεβλημένη κοσμοθεωρία. Και οι δύο τρόποι είναι επιβλαβείς! Άλλωστε στην πρώτη περίπτωση το έθνος χάνει τον εαυτό του. Και στη δεύτερη – αναπτύσσεται σε άνευ όρων εξάρτηση από τον «εχθρό» και καθίσταται ανίκανο να υπάρξει ανεξάρτητα, χτίζοντας το ίδιο το νόημα της ύπαρξής του στη βάση του «να μην είναι ό,τι ο εχθρός».
Και, ίσως, ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, μια από τις κύριες επιβεβαιώσεις του σχηματισμού της τα τρία αυτά χρόνια ήταν ο σχηματισμός του δικού της προσώπου – του προσώπου μιας ενιαίας και ανεξάρτητης Εκκλησίας του Ουκρανικού λαού.
Η Εκκλησία μας είναι από το λαό και με το λαό. Σε πόλεις και μικρά χωριά, σε ναούς και διαδικτυακές εκπομπές υπηρεσιών, σε χαρακώματα στην Ανατολή και κοντά σε νοσοκομειακά κρεβάτια, στην εφαρμογή «Η Εκκλησία μου» για κινητά στα τηλέφωνα πολλών πιστών, στην Πλατεία Ανεξαρτησίας με τους άπορους, σε καταφύγια για θύματα βίας και σε εκπαιδευτικά μαθήματα πρόληψης του HIV.
Η Εκκλησία μας διατηρεί την ιστορία και τις παραδόσεις της και αποδέχεται τις προκλήσεις του παρόντος. Καταρρίπτουμε τους μύθους για την Ορθόδοξη πίστη, κρατάμε σημειώσεις στο διαδίκτυο, επικοινωνούμε με τους πιστούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ταυτόχρονα στεκόμαστε σε γερά θεμέλια – πίστη στον Κύριο και αγάπη που μας ενώνει σε μια Εκκλησία.
Η Εκκλησία μας είναι αυτοκέφαλη, αναγνωρισμένη, 15η στα Δίπτυχα των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Εμείς, οι Ουκρανοί, γνωρίζουμε καλά το τίμημα της ανεξαρτησίας -ή μάλλον την ανεκτίμητη αξία της- και ως εκ τούτου την αντιμετωπίζουμε με ιδιαίτερη ευλάβεια. Το καλοκαίρι της 30ής επετείου από την αποκατάσταση της ανεξαρτησίας της Ουκρανίας, είχαμε την ευκαιρία να γιορτάσουμε με τον άνθρωπο που οδήγησε στην καθολική διακήρυξη της ανεξαρτησίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας – τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Πριν από τρία χρόνια, η Ενωτική Σύνοδος έγινε σημαντικό ορόσημο στη διαμόρφωση της τοπικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας. Αλλά μετά τη φύτευση ενός δέντρου, δεν μπορούμε να το αφήνουμε στην τύχη. Πρέπει να το καλλιεργούμε, να το ποτίζουμε, να το προστατεύουμε από τα παράσιτα και να το εμβολιάζουμε για να έχουμε καλούς καρπούς κάθε χρόνο.
«Πρέπει να ξέρετε πως όποιος σπέρνει με φειδώ θα έχει λίγη σοδειά· κι όποιος σπέρνει απλόχερα η σοδειά του θα είναι άφθονη. Ο καθένας ας δώσει ό,τι του λέει η καρδιά του χωρίς να στενοχωριέται ή να εξαναγκάζεται, γιατί ο Θεός αγαπάει αυτόν που δίνει με ευχαρίστηση. Ο Θεός έχει τη δύναμη να σας χορηγήσει πλουσιοπάροχα κάθε δωρεά, ώστε να είστε πάντοτε σε όλα τελείως αυτάρκεις, και να δίνετε με το παραπάνω για κάθε καλό σκοπό» (Β΄ Κορ. 9:6-8).
Στην τρίτη επέτειο της Ενωτικής Συνόδου της ουκρανικής Ορθοδοξίας, στις 15 Δεκεμβρίου, ο Έξαρχος του Οικουμενικού Πατριάρχη Επίσκοπος Κομάνων Μιχαήλ έλαβε μέρος στην Ευχαριστιακή δοξολογία και προσευχή που τελέστηκε στο Καθεδρικό του Αγίου Μιχαήλ, στο Κίεβο. Η συμμετοχή του έγινε κατόπιν προσκλήσεως του Μακαριότατου Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Επιφάνιου.
Αυτό αναφέρεται σε δημοσίευση στη σελίδα στο Facebook του Σταυροπηγίου του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Ουκρανία. Στη δοξολογία επίσης συμμετείχε ο Αρχιεπίσκοπος Δανιήλ από την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία ΗΠΑ, ο οποίος κατά την διεξαγωγή της Ενωτική Συνόδου ήταν Έξαρχος του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Ουκρανία.
Κατά τη διάρκεια της Ευχαριστικής δοξολογίας ακούστηκαν λόγια ευγνωμοσύνης προς τον Κύριο για την Αυτοκέφαλη Ουκρανική Εκκλησία, η οποία δημιουργήθηκε πριν από τρία χρόνια και την οποία περίμεναν εκατομμύρια Ουκρανοί.
