φωτογραφίες: Robert Kiderle
Την Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 2020 πραγματοποιήθηκε εκδήλωση – παρουσίαση του βιβλίου του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου “Συνάντηση με το μυστήριο” στα γερμανικά, στο Πολιτιστικό Κέντρο «Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος» του Ιερού Ναού των Αγίων Πάντων στο Μόναχο.
Ο γερμανικός εκδοτικός Οίκος Ferdinand Schöningh μετέφρασε το βιβλίο στα γερμανικά και το εξέδωσε με τον τίτλο “Begegnung mit dem Mysterium. Das orthodoxe Christentum von heute verstehen”.
Την εκδήλωση χαιρέτισε ο Σεβ. Μητροπολίτης Γερμανίας Αυγουστίνος, ενώ την παρουσίαση του βιβλίου έκανε ο Καρδινάλιος Reinhard Marx, ο οποίος συνομίλησε με τον Γεώργιο Βλαντή, Διευθυντή του Συμβουλίου των Χριστιανικών Εκκλησιών Βαυαρίας.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης περιλάμβανε και βυζαντινούς ύμνους από Χορό Ιεροψαλτών υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Κωνσταντίνου Νικολακόπουλου.
Αναλυτικά στη συνέχεια.
Με συμμετοχή και συμβολή του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γερμανίας κ. Αυγουστίνου και του Προκαθημένου της Συνόδου των Καθολικών Επισκόπων της Γερμανίας Καρδιναλίου κ. Reinhard Marx, έλαβε χώρα στις 24 Ιανουαρίου 2020 στο «Πολιτιστικό Κέντρο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος» στο Μόναχο η επίσημη παρουσίαση του βιβλίου „Begegnung mit dem Mysterium. Das orthodoxe Christentum von heute verstehen“, πόνημα της Σεπτής Κορυφής της Ορθοδοξίας, του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου.
Η έκδοση του βιβλίου στα γερμανικά από τον εκδοτικό οίκο Ferdinand Schöningh προλογίζεται από τον Σεβ. Μητροπολίτη Γερμανίας κ. Αυγουστίνο και τον Λουθηρανό Επίσκοπο Βαυαρίας και Πρόεδρο της Συνόδου της Ευαγγελικής Εκκλησίας της Γερμανίας (EKD) κ. Heinrich Bedford-Strohm. Παρατίθεται επίσης και έπαινος συνταχθείς από τον Πρωθυπουργό της Βάδης-Βυτεμβέργης κ. Winfried Kretschmann.
Το εκ 200 σελίδων αποτελούμενο βιβλίο συνοψίζει την ιστορία, τη ζωή, τη διδασκαλία και την πνευματικότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας, όπως αυτές καταγράφονται από την τιμία Χείρα του Πρώτου της Ορθοδοξίας, ακαμάτου θεράποντος και γνησίου εκφραστή της ορθόδοξης θεολογίας, λατρείας και ζωής, τόσο μέσα στην πανορθόδοξη οικογένεια, όσο και στο λοιπό διαχριστιανικό, διαθρησκειακό και παγκόσμιο πολιτικό περιβάλλον.
Την εκδήλωση οργάνωσαν από κοινού η Ιερά Μητρόπολη Γερμανίας και ο εκδοτικός οίκος Ferdinand Schöningh.
Στην παρουσίαση έλαβαν μέρος ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γερμανίας κ. Αυγουστίνος, ο Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Μονάχου και Φράισινγκ και Προκαθήμενος της Συνόδου των Καθολικών Επισκόπων της Γερμανίας Καρδινάλιος κ. Reinhard Marx, ο εκπρόσωπος του εκδοτικού οίκου, καθηγητής της Ευαγγελικής Θεολογικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο Halle κ. Martin Illert και ο Διευθυντής του Συμβουλίου Χριστιανικών Εκκλησιών Βαυαρίας κ. Γεώργιος Βλαντής.
Στον χαιρετισμό του ο υπεύθυνος του «Πολιτιστικού Κέντρου Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος», Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Σιώμος καλωσόρισε τους υψηλούς επισκέπτες και αφού αναφέρθηκε στο θέμα της συνάντησης με εισαγωγικές σκέψεις σχετικά με την προσωπικότητα της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη και τις πρόσφατες επαφές και ομιλίες του στο Νταβός της Ελβετίας, προέβη στον περαιτέρω συντονισμό της παρουσίασης του προγράμματος.
Ακολούθως έλαβε το λόγο ο Σεβ. Μητροπολίτης κ. Αυγουστίνος, ο οποίος επεσήμανε στο χαιρετισμό του, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
α) Στη δεκαετία του 1960 η Ορθοδοξία δεν ήταν γνωστή στο γερμανόφωνο χώρο, λόγω έλλειψης λιπαράς σχετικής βιβλιογραφίας. Υπήρχε αρχικά μόνο το σύγγραμμα του Μητροπολίτη Σεραφείμ Λάντε, και αργότερα ακολούθησαν τα συγγράμματα του Μητροπολίτη Αιμιλιανού Τιμιάδη και άλλων ορθόδοξων θεολόγων, όπως λ.χ. των καθηγητών Μπρατσιώτη, Αλεβιζάτου και Νησιώτη.
β) Στη σημερινή εποχή η Ορθοδοξία έχει μία στιβαρή παρουσία στην οικουμενική κίνηση στη Γερμανία, ενώ γι᾽ αυτήν υπάρχει πλούσια βιβλιογραφία, αποτελούμενη τόσο από έργα που εγράφησαν πρωτοτύπως στα γερμανικά, όσο και από μεταφράσεις.
γ) Το υπό παρουσίαση βιβλίο δηλώνει ήδη με τον τίτλο του ότι το Μυστήριο βιώνεται στο γεγονός της συνάντησης. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ο «πράσινος Πατριάρχης» όπως χαρακτηρίζεται, δεν θα καταχωρηθεί στην εκκλησιαστική ιστορία μόνο ως ο «Θεολόγος της Δημιουργίας» που προσφέρει πολυάριθμα οικολογικά ερεθίσματα, αλλά και ως ο Πατριάρχης του οικουμενικού και διαθρησκειακού διαλόγου, όπως και ως ο Πατριάρχης της συνάντησης Εκκλησίας και Επιστήμης, της Εκκλησίας με όλο τον κόσμο. Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει ήδη τη θέση του στην ιστορία και είναι άξιος μαθητής και συνεχιστής του έργου του αλησμόνητου Πατριάρχη Αθηναγόρα.
δ) Η παρουσίαση του βιβλίου από τον Προκαθήμενο της Συνόδου των Καθολικών Επισκόπων της Γερμανίας, Καρδινάλιο Marx, αποδεικνύει το γεγονός ότι η εποχή της άγονης πολεμικής ανήκει πλέον στο παρελθόν. Η συμμετοχή και συμβολή του Καρδιναλίου στη παρουσίαση συνιστά θαυμάσιο τεκμήριο της προόδου του οικουμενικού διαλόγου.
Ο εκπρόσωπος του εκδοτικού οίκου, καθηγητής της Ευαγγελικής Θεολογικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο Halle κ Martin Illert, στην εισήγησή του ανέφερε τα ακόλουθα:
Το βιβλίο πληρεί από εκδοτικής πλευράς ένα κενό στην αυτοπαρουσίαση της Ορθόδοξης Εκκλησίας στη γερμανική γλώσσα. Αποτελεί μια θαυμάσια εισαγωγή στην Ορθοδοξία.
Με το έργο αυτό διορθώνονται πολλά στερεότυπα που υπάρχουν στη δική του (ευαγγελική) Εκκλησία. Στο έργο του Παναγιωτάτου: α) δεν παρουσιάζονται εθνικιστικές εκκλησιαστικές προοπτικές, αλλά, συμφώνως προς το ιδιαίτερο γνώρισμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, μια γενική (καθολική) προοπτική. β) η κοινωνική ηθική διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο, ενώ η ευχαριστιακή θεολογία και οι κοσμολογικές προεκτάσεις της αναλύονται εκτενώς και γ) η σχέση ανθρώπου-φύσης/περιβάλλοντος περιγράφεται με εμπνευσμένο τρόπο.
Στη συνέχεια ο θεολόγος και Διευθυντής του Συμβουλίου των Χριστιανικών Εκκλησιών Βαυαρίας κ. Γεώργιος Βλαντής έθεσε εν είδει συνεντεύξεως τα ακόλουθα ερωτήματα στον Καρδινάλιο Μαρξ:
α) Ποια είναι η προσωπική του σχέση και εμπειρία με την Ορθοδοξία και ποιες οι εντυπώσεις του αναφορικά προς το πρόσωπο του Οικουμενικού Πατριάρχη;
β) Πετυχαίνει το έργο στο γερμανική του μετάφραση το στόχο της εξήγησης της Ορθοδοξίας σε «δυτικό» κοινό; Τι θα επιθυμούσε ένας «δυτικός» χριστιανός ευχαρίστως να μάθει; Τι θέλει να μάθει για την Ορθοδοξία ένας «δυτικός»χριστιανός; Πώς είναι δυνατόν να μεταφραστούν το θεολογικό περιεχόμενο και οι πολιτισμικές συνδηλώσεις μιας χριστιανικής παράδοσης στη γλώσσα μιας άλλης και τί χάνεται στη μεταφραστική διαδικασία;
γ) Ο διάλογος μεταξύ της Ρωμαιοκαθολικής και της Ορθόδοξης Εκκλησίας συνεχίζεται, παρά τις αντιδράσεις ορισμένων φονταμενταλιστών εκατέρωθεν.
Ο σημερινός πάπας της Ρώμης θα καταχωρηθεί στην ιστορία ως ίσως ο πρώτος Πάπας που φίλησε το χέρι Οικουμενικού Πατριάρχη (συνάντηση στα Ιεροσόλυμα). Επισκεπτόμενος το Φανάρι ο Πάπας Φραγκίσκος παρακάλεσε τον Πατριάρχη να ευλογήσει την Εκκλησία της Ρώμης. Πόσο επηρεάζει τον θεολογικό διάλογο αυτή η προσωπική θερμή σχέση, πώς προσλαμβάνεται γενικώς ο διάλογος; Τί υπολείπεται ακόμη για την αποκατάσταση της πλήρους ενότητας των Εκκλησιών; Πώς θα μπορούσε η χώρα όπου γεννήθηκε η Μεταρρύθμιση να δώσει ερεθίσματα και να βοηθήσει τον διάλογο μεταξύ Ορθοδόξων και Καθολικών;
δ) Μπορούν τα θέματα που αναπτύσσει ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος στο βιβλίο του, όπως λ.χ. λειτουργία, εικόνες, μοναχισμός, διαθρησκειακός διάλογος, ανθρώπινα δικαιώματα, ανοχή και αλληλοσεβασμός, οικολογία, πόλεμος και ειρήνη κ.λ.π. να παράσχουν ερεθίσματα στο „Συνοδικό Δρόμο“, στην προσπάθεια ανανέωσης της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας που προσφάτως άρχισε στη Γερμανία; Δύναται γενικά η Ορθοδοξία να εμπλουτίσει τον χριστιανικό διάλογο στη Γερμανία;
Ο Καρδινάλιος απάντησε σε όλες τις ερωτήσεις με αδελφική εγκαρδιότητα, ειλικρίνεια και εκκλησιολογικώς άκρως θεμελιωμένη τοποθέτηση, με τρόπο και επιχειρηματολογία που ένας ορθόδοξος θεολόγος και εκκλησιαστικός ηγέτης θα συμφωνούσε.
Η προσωπική του εμπειρία με την Ορθοδοξία βασίζεται στις εγκάρδιες συναντήσεις και συζητήσεις του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη και με τον Μητροπολίτη Γερμανίας, καθώς επίσης και στη σχέση του με τις ενορίες της Ελληνορθόδοξης Μητρόπολης Γερμανίας στο Μόναχο.
Η μετάφραση του βιβλίου εμπλουτίζει τη „δυτική“ λεγόμενη χριστιανοσύνη, και οι παρεμβάσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη αποτελούν ανεκτίμητη βάση και πλαίσιο περαιτέρω οικουμενικών και διαθρησκειακών συσκέψεων και πρωτοβουλιών για μια ευλογημένη διακονία των Εκκλησιών στον κόσμο. Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία βρίσκεται, πέρα από τις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στο εσωτερικό της για την προσφορά μιας σύγχρονης διακονίας στους πιστούς της, και σε συνεχή διάλογο με τις άλλες ομολογίες, με σκοπό την κοινή μαρτυρία προς τον λοιπό, μη χριστιανικό κόσμο. Η οικουμενική κίνηση αποτελεί για τον Καρδινάλιο τη μόνη οδό για το μέλλον της χριστιανοσύνης, για μια από κοινού απάντηση σε θέματα κοινωνικά, οικολογικά, κατά του πολέμου, της βίας, της πείνας, του ρατσισμού και της μισανθρωπίας. Από την Ορθοδοξία έχουμε πολλά να μάθουμε, υπογράμμισε επανειλημμένα ο Καρδινάλιος.
Την εκδήλωση πλαισίωσε με βυζαντινούς ύμνους και με τη φήμη του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου ο Βυζαντινός Χορός Ιεροψαλτών υπό τη διεύθυνση του καθηγητή και Προέδρου του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας στο Λουδοβίκειο Πανεπιστήμιο Μονάχου, Δρ. Κωνσταντίνου Νικολακοπούλου.
Στην εκδήλωση παρευρέθησαν η Γενική Πρόξενος κ. Παναγιώτα Κωνσταντινοπούλου, ο Αρχιερατικός Επίτροπος Βαυρίας Αρχιμανδρίτης Πέτρος Κλιτς, οι Πρωτοπρεσβύτεροι Απόστολος Μαλαμούσης, Γεώργιος Βλέτσης και Πλούταρχος Κωσταντινίδης, ο εκπρόσωπος του Σεβ. Μητροπολίτη Βερολίνου και Γερμανίας κ. Μάρκου (Ρωσική Εκκλησία της Διασποράς) Πρωτοπρεσβύτερος Nikolai Artemoff, ο σέρβος κληρικός Bojan Simic, ο ρουμάνος καθηγητής της Ορθόδοξης Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου, Πρωτοπρεσβύτερος Daniel Berga και ο επιστημονικός συνεργάτης και ακαδημαϊκός σύμβουλος στο ίδιο Πανεπιστήμιο κ. Ανάργυρος Αναπλιώτης.
Από πλευράς βαυαρικών φορέων και ιδρυμάτων παρέστησαν: το μέλος του Εβραϊκού Συμβουλίου Μονάχου καθηγητής επί τιμή Δρ. Abi Pitum, ο τουρκικής καταγωγής Δημοτικός Σύμβουλος κ. Cetin Oraner, ο εισηγητής του Καρδιναλίου για οικουμενικά θέματα, Δρ. Florian Schuppe, ο διευθυντής του Τμήματος Ποιμαντικής και Εκκλησιαστικής Ζωής της Αρχιεπισκοπής Μονάχου και Φράισινγκ Monsignore Thomas Schlichting, ο πρώην σύμβουλος του Καρδιναλίου για οικουμενικά θέματα Δρ. Lothar Waldmüller, ο διευθυντής του Συμβουλίου Χριστιανικών Εκκλησιών Μονάχου πάστορας Gottfried von Segnitz και ο ευαγγελικος αρχιερατικός επίτροπος ανατολικού Μονάχου Δρ. Peter Marinković.
Από την Ελληνική Παροικία Μονάχου παρέστησαν:
Ο πρόεδρος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών κ. Μανώλης Κουγιουμουτζής, η πρόεδρος του Ιδρύματος ΠΑΛΛΑΔΙΟΝ κ.Δρ. Βασιλική Τριάρχη-Hermann, η πρόεδρος της Λέσχης Ελλήνων Επιστημόνων κ. Φανή Αθέρα, η πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων κ. Ελένη Βούλγαρη-Ποπ, ο διευθυντής του Ελληνικού Σπιτιού Μονάχου κ. Κωνσταντίνος Γιαννακάκος, ο ομότιμος καθηγητής ΑΕΙ κ. Ιωάννης Μποφίλιας, η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Μαρία Καραβεζύρογλου, η πρώην διευθύντρια του Ελληνικού Λυκείου Μονάχου κ. Ευαγγελία Γρίβα, η καθηγήτρια κ. Ελένη Βουλγαρίδου, η εκδότρια κ. Ιωάννα Μάμαλη, ο ογκολόγος ιατρός Δρ. Αθανάσιος Μπαγκατζούνης, το μέλος της Επιτροπής Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού κ. Αναστασία Ντικ, ο παραγωγός-εικονολήπτης κ. Φώτης Μάραντος, ο κ. Λάκης Σπυριδωνίδης, μέλος του Ποντιακού Συλλόγου Μονάχου, ο κ. Βασίλειος Αδημούδης κ.α.
Παρέστησαν επίσης και εκπρόσωποι τύπου από την Αρχιεπισκοπή Μονάχου και Φράισινγκ και το Πρακτορείο Καθολικών Ειδήσεων (KNA), οι οποίοι και δημοσίευσαν άκρως επαινετικά ρεπορτάζ από τη συμβολή του Καρδινάλιου στην παρουσίαση του βιβλίου.
Μετά το πέρας της εκδήλωσης ακολούθησε δεξἰωση.
Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης
