Του Θεόδωρου Καλμούκου
Εθνικός Κήρυξ
Στην ιστορική Σταυροπηγιακή Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος των Τζαγκαρόλων, στα Χανιά της Κρήτης, θεσπίζεται ένα πρωτοποριακό και σπουδαίο έργο ιστορικής κληρονομιάς, που δεν υπάρχει πουθενά στη Γη όμοιό του, το Ίδρυμα Μελέτης και Ερευνών «Πατριάρχης Βαρθολομαίος». Μέσα του θα αποθησαυρισθούν και θα διαφυλαχθούν από τη φθαρτική διαδοχή του χρόνου, τα Αρχεία και τα Αντικείμενα του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, του οποίου η πατριαρχία έχει σημαδέψει ανεξίτηλα την πορεία τής υπό τον ουρανό Ορθόδοξης Εκκλησίας. Θα προσκληθεί να το εγκαινιάσει ο ίδιος ο Οικουμενικός Πατριάρχης πιθανόν περί τον Οκτώβριο του 2023.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Περιοδικού» του «Ε.Κ.», πρόεδρος του Ιδρύματος θα είναι ο Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος Εμμανουήλ.
Στο μεγάλο αυτό έργο πρωτοστατεί ο ηγούμενος της Μονής Αγίας Τριάδος Τζαγκαρόλων, Επίσκοπος Δορυλαίου Δαμασκηνός, ένας εκ των πλέον λογίων και ικανών ιεραρχών του Οικουμενικού Θρόνου, με άνετη εκφορά λόγου, με όραμα και ανοιχτούς ορίζοντες για το σήμερα και το αύριο της Εκκλησίας, η οποία πορεύεται με τα βήματα και τους παλμούς του Χριστού, αφού η Εκκλησία είναι το Είναι Του.
Ο Επίσκοπος Δαμασκηνός επειδή τολμά και βλέπει πέρα από την επιγειοποίηση στην οποία οδηγούν ανθρώπινες αντιζηλίες και μικροψυχίες, αποτελεί την ανερχόμενη εφεδρεία για την Ορθόδοξη Εκκλησία.
Ο Επίσκοπος Δορυλαίου Δαμασκηνός πλαισιωμένος από Μοναχούς της Μονής Τζαγκαρόλων.
Για την εις Επίσκοπο εκλογή του δεν χρησιμοποιήθηκαν ανθρώπινα μέσα και παρεμβάσεις, καθότι ούτε ο ίδιος γνώριζε περί αυτής.
Σε συνέντευξή του στο «Περιοδικό» του «Εθνικού Κήρυκα» μίλησε με για το Ιδρυμα Μελέτης και Ερευνών «Πατριάρχης Βαρθολομαίος», με καταπληκτική λεπτομέρεια για την ιστορία της Μονής, για την καθημερινή ζωή σ’ αυτή, για σύγχρονα θέματα και ερωτήματα που θέτουν οι άνθρωποι όλων των ηλικιών ιδιαίτερα σήμερα στην εποχή της πανδημίας του κορωνοϊού, ο οποίος κατέρριψε την υπεροψία της «παντοδυναμίας» μας και μας υποχρέωσε να αποκτήσουμε αίσθηση θανάτου.
Με τον θεοφιλέστατο Επίσκοπο Δορυλαίου Δαμασκηνό είπαμε τα εξής:
Θεοφιλέστατε, ποιο είναι το κλίμα στην εκκλησιαστική ζωή της Μονής με την πανδημία του κορωνοϊού;
Η Λειτουργική ζωή στη Μονή μας δεν έχει επηρεαστεί από την πανδημία του κορωνοϊού. Αντίθετα, η προσευχητική ζωή των μοναχών έχει γίνει πιο δυνατή παρακαλώντας τον Κύριο να βοηθήσει να εξαφανιστεί γρήγορα ο θανατηφόρος αυτός ιός. Οι πιστοί, άλλωστε, αυτό μας ζητούν και αυτό είναι και το καθήκον του μοναχού, να προσευχηθούμε, όπως πάντοτε, να μας ελεήσει ο Θεός. Τώρα, που η ανθρώπινη ζωή τέθηκε σε τόσο μεγάλο κίνδυνο, το έχουμε όλοι περισσότερο ανάγκη από ποτέ.
Σας παρακαλούμε μιλήστε μας για την Ιερά Μονή των Τζαγκαρόλων, την ίδρυσή της, την ιστορική της πορεία, τη μαρτυρία και προσφορά, τη μοναδικότητά της.
Ο Επίσκοπος Δορυλαίου Δαμασκηνός συνομιλεί με επισκέπτριες της Μονής Τζαγκαρόλων
Η Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος των Τζαγκαρόλων οικοδομήθηκε στο χώρο του ναού του Αγίου Παύλου που ανήκε στην οικογένεια των Μουρτάρων. Στην απογραφή του 1637 αναφέρεται ως μονή και ναός του Αγίου Παύλου. Οι Μουρτάροι ήταν μια από τις 63 οικογένειες προσφύγων ευγενών που κατέφυγαν στην Κρήτη από την Κωνσταντινούπολη μετά το 1453. Ο Ιωάννης (Ιερεμίας) και ο Λουκάς (Λαυρέντιος) ήταν αδελφοί, από την οικογένεια των Τζαγκαρόλων, ορθοδόξων ευγενών βενετοκρητικής καταγωγής. Ο Ιερεμίας το 1589 ήταν απλός μοναχός στο Γδερνέτο, μάλλον μαζί με τον Λαυρέντιο, αλλά έφυγαν δυσαρεστημένοι. Τότε αποφάσισαν την ανοικοδόμηση της Αγίας Τριάδας και ο Ιερεμίας μετέβη στο Αγιο Ορος για να βρει σχέδια του οικοδομήματος.
Αρχικά έμεινε στη μονή Βατοπεδίου, όπου ορίστηκε ξυλοφόρος (να μεταφέρει ξύλα για τους μοναχούς) και αντέγραψε κάποια σχέδια των οικοδομών. Ύστερα πήγε στη Λαύρα, ανέλαβε το ίδιο έργο και σχεδίαζε μυστικά για αρκετό καιρό. Από μια φιλονικία μεταξύ των πατέρων σε μια φράση της Γραφής, διαπιστώθηκε ότι δεν ήταν κάποιος απλός μοναχός, αναγκάστηκε να αποκαλυφθεί και του επέτρεψαν να αντιγράφει σχέδια.
Η οικοδόμηση της μονής της Αγίας Τριάδος φαίνεται ότι είχε ήδη αρχίσει από τα τέλη του ΙΣΤ ́ αι. και ηγούμενος ήταν ο Λαυρέντιος, που όμως πέθανε από δηλητηρίαση στην Αγία Κυριακή Χαλέπας και ετάφη στην Αγία Τριάδα πριν την ανέγερση της μονής. Τον διαδέχτηκε στην ηγουμενία ο Ιωακείμ Σοφιανός, γόνος χανιώτικης οικογένειας με πολιτικά δικαιώματα, που τελείωσε μεγάλο μέρος του περιβόλου μέχρι το 1610. Πέθανε αφήνοντας σημαντική περιουσία, αλλά όρισε στη διαθήκη του τα εισοδήματα να διανέμονται στους μοναχούς κατά τα πρότυπα της ιδιόρρυθμης διαβίωσης και άφησε τη διαχείριση σε λαϊκούς επιτρόπους.
Άμεση συνέπεια ήταν η παραμέληση της περιουσίας της μονής, με αποτέλεσμα την καταστροφή της και την εκτροπή της σε ιδιόρρυθμη. Γι’ αυτό οι κρατικοί επίτροποι των Χανίων το 1610 υπέβαλαν αίτηση στον ρέκτορα για την οργάνωση της μονής και την ανάθεση της ηγουμενίας στον Ιερεμία, που ήταν μοναχός της Αγίας Κυριακής.
Ο Ιερεμίας πρότεινε να γίνει η Αγία Τριάδα κοινόβιο και του ανατέθηκε η ηγουμενία της για εξαετία, τον Ιανουάριο του 1611. Οι κυριότερες οικοδομικές εργασίες έγιναν μεταξύ 1622-1634. Κατασκευάστηκαν η στέρνα ανατολικά του περιβόλου και ισόγεια οικοδομήματα το 1613 (επιγραφή στην οιναποθήκη), τα κλάουστρα (τοξωτά διώροφα κελιά), το ηγουμενείο και άρχισε η ανοικοδόμηση του ναού. Ο πυλώνας κατασκευάστηκε το 1634 και η πρόσοψη του Καθολικού φέρει επιγραφή 1636, άρα ολοκληρώθηκαν μετά τον θάνατο του Ιερεμία το 1634.
Το οικοδόμημα για την εποχή, ήταν ασυνήθιστο και επιβλητικό, κτιζόταν συνεχώς επί μισό αιώνα και με προσπάθεια πολλών ανδρών, αρχόντων και ιερωμένων, λαϊκών και μοναχών. Το καθολικό όμως δεν ολοκληρώθηκε, αφού οι Τούρκοι κατέλαβαν τα Χανιά και γι’ αυτό κατασκευάστηκε ξύλινος τρούλος.
Την πρώτη εκατονταετία της τουρκοκρατίας η μονή προόδευε, αλλά οι καταπιέσεις των γενιτσάρων, οι φόροι και τα χρέη την έφεραν σε πτώχευση. Στα τέλη Ιουνίου 1821 οι Τούρκοι όρμησαν στο Ακρωτήρι, οι μοναχοί διέφυγαν στα βουνά και οι Τούρκοι πυρπόλησαν και ερήμωσαν τη μονή. Κάηκε ο ξύλινος τρούλος, ένας εντυπωσιακός βενετσιάνικος πολυέλαιος, με δικεφάλους και εμβλήματα του οίκου της Αυστρίας, αφιέρωμα ενός προξένου, το πλούσιο και επιχρυσωμένο τέμπλο και το κουβούκλιο της Αγίας Τράπεζας. Οι Τούρκοι κατέστρεψαν και άρπαξαν εικόνες, αφιερώματα, δυο αργυρά ευαγγέλια, σταυρούς, αργυρές καντήλες, λαμπαδοστάσια, δισκοπότηρα, θυμιατά, εγκόλπια, ράβδους, μίτρες, δικηροτρίκηρα, κειμήλια, κώδικες, βιβλία, μέρος του Αρχείου, την παλιά εικόνα των Εισοδίων της Τριμάρτυρης και βεβήλωσαν τους τάφους στο παρεκκλήσι της Μεταμόρφωσης και στο οστεοφυλάκιο.
Η μονή ερημώθηκε και μόλις το 1827 με γραπτή άδεια του Μουσταφά πασά οι ιερομόναχοι Καλλιόπιος και Γρηγόριος, Ακρωτηριανοί στην καταγωγή, εγκαταστάθηκαν στη μονή. Διαπίστωσαν, όμως, ότι η κατοίκησή τους δεν ήταν ασφαλής, αφού Σελινιώτες Τούρκοι είχαν εγκατασταθεί στο Ακρωτήρι και νέμονταν κτήματα της μονής. Ετσι, την εγκατέλειψαν και επανήλθαν με γραπτή άδεια (5/11/1830), μαζί με όσους μοναχούς επέζησαν από την Επανάσταση. Ανέθεσαν τη διεύθυνση της μονής στον γέροντα Ιλαρίωνα Στρατηγάκη, επισκεύασαν τα οικήματα, η μονή έγινε κατοικήσιμη και στέγασαν τον τρούλο του καθολικού.
Το 1832-33 ιδρύθηκε στη μονή ελληνικό σχολείο και το 1862 επίσης ελληνικό σχολείο με διευθυντή τον μοναχό Ιερεμία Βερναδάκη και άλλο ελληνικό σχολείο στα Χανιά με έξοδα της μονής, η οποία επιπλέον συντηρούσε σπουδαστές και χορηγούσε υποτροφίες. Ακόμη, η Αγία Τριάδα έδινε 30.150 γρόσια για τα σχολεία, από τα 60.000 γρόσια που έδιναν ετησίως οι τέσσερις μονές των Χανίων. Το 1892 ιδρύθηκε εδώ το Ιεροδιδασκαλείο για την εκπαίδευση ιερέων και διδασκάλων, το οποίο μετεξελίχτηκε σε Ιερατική Σχολή το 1930.
Στην επανάσταση του 1866 πολλοί μοναχοί την εγκατέλειψαν, φοβούμενοι επιθέσεις των Τούρκων αν και η μονή προστατεύθηκε από τουρκική φρουρά και δεν υπέστη καμιά ζημιά. Το καλοκαίρι του 1889 στη μονή κατέφυγαν 2.000 χριστιανοί για να προστατευθούν. Στις 24/1/1897 οι επαναστάτες ύψωσαν στην Αγία Τριάδα την ελληνική σημαία. Στη διάρκεια της επανάστασης η μονή αποτελούσε ξενώνα, αποθήκη και νοσοκομείο των επαναστατών, και ήταν ο κύριος τροφοδότης του Επαναστατικού Στρατοπέδου Ακρωτηρίου. Ακόμη, χορηγούσε τροφές στους Ακρωτηριανούς και στα περίπου 2.000 πεινασμένα γυναικόπαιδα που είχαν καταφύγει στα φαράγγια της περιοχής.
Ο Επίσκοπος Δορυλαίου Δαμασκηνός προΐσταται της Θείας Λειτουργίας. Παραχώρηση Ιεράς Μονής Τζαγκαρόλων στον Εθνικό Κήρυκα
Με το Νόμο 276/1900 η μονή χαρακτηρίστηκε ως διαλυτή. Ο επίσκοπος Νικηφόρος διέταξε τους μοναχούς να εγκατασταθούν έξω από τη μονή, για τη στέγαση του ιεροδιδασκαλείου, εκείνοι όμως αρνήθηκαν προβάλλοντας το σταυροπηγιακό χαρακτήρα της και ξεκίνησε διένεξη. Από τη μια πλευρά οι μοναχοί που υποστηρίχθηκαν από τις εφημερίδες και τους βουλευτές της δυτικής Κρήτης και από την άλλη ο Νικηφόρος και ο Σύμβουλος Παιδείας και Δικαιοσύνης Α. Βορεάδης. Οι εφημερίδες των Χανίων και οι βουλευτές της δυτικής Κρήτης υποστήριξαν τη διατήρησή της, επικαλούμενοι θρησκευτικούς, εθνικούς, ιστορικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς λόγους και τις μεταποιήσεις χώρων με δαπάνες των μοναχών για το ιεροδιδασκαλείο. Το ζήτημα απασχόλησε τη Σύνοδο της Κρήτης και το Πατριαρχείο, συντάχθηκαν πρακτικά και πλήθος εγγράφων, οι μοναχοί επέμεναν και η έριδα έληξε μετά την ανασύσταση των μονών με το Ν. 553/1903. Συνολικά η συμβολή της στο έθνος και στην παιδεία ήταν εντυπωσιακή.
Ως κτίσμα είναι το εντυπωσιακότερο μοναστικό συγκρότημα των Χανίων. Είναι φρουριακού τύπου, σχηματίζει ένα μεγάλο τετράπλευρο και στο κέντρο της κυριαρχεί το εντυπωσιακό Καθολικό. Ο ναός είναι μονόχωρος τρίκογχος με τρούλο και πρόναο, και δυο μικρά παρεκκλήσια ενσωματωμένα, το νότιο των Ταξιαρχών, το βόρειο του Τιμίου Προδρόμου και άλλα δυο πάνω από τα οποία το νότιο του Τιμίου Σταυρού και το βόρειο των Αγίων Αποστόλων που εγκαινιάστηκαν το 1863. Νοτιοανατολικά του ναού υπάρχει το παρεκκλήσι της Μεταμόρφωσης κτισμένο το 1612. Από τα σημαντικότερα δείγματα της Κρητικής Αναγέννησης, η μονή συνδυάζει στοιχεία της Ορθόδοξης μοναστηριακής πρακτικής με δυτικές αρχιτεκτονικές μορφές και έτσι εκφράζεται η σύγκλιση της βυζαντινής τέχνης με τις αναγεννησιακές τάσεις. Χαρακτηριστικά της είναι η αυστηρή συμμετρία και η χρήση μορφών από την κλασική αρχαιότητα. Στην πρόσοψη εντυπωσιάζουν οι δωρικοί κίονες με επιγραφή στο υπέρθυρο δηλωτική της αφιέρωσης «ΕΙΣ ΘΕΟΣ ΕΝ ΤΡΙΣΙ ΚΑΙ ΤΑ ΤΡΙΑ ΕΝ». Στο θριγκό του ναού τα γράμματα ΒΓΥΘΤΠ και στην είσοδο επιγραφή αναφέρει τους κτήτορες Ιερεμία και Λαυρέντιο και το έτος ΑΧΛΔ=1634.
Ο Επίσκοπος Δαμασκηνός υποδέχεται την Υπουργό Πολιτισμού Λινα Μενδώνη στην Μονή Τζαγκαρόλων στα Χανιά. Παραχώρηση Ιεράς Μονής Τζαγκαρόλων στον Εθνικό Κήρυκα
Για το κτίσιμο της μονής αφιέρωσαν μεγάλες εκτάσεις οι οικογένειες των Μουρτάρων και των Τζαγκαρόλων, ο ηγούμενος Ιωακείμ Σοφιανός, ιερομόναχοι και κτηματίες σε διάφορες περιοχές των Χανίων. Τα μετόχια της κατά καιρούς ήταν ο Αγιος Παύλος (σήμερα κατασκηνώσεις), ιδιοκτησία ιερομονάχου επί Ιερεμία κτήτορος, ο Αγιος Ιωάννης ο Ελεήμων στον Παζινό που ίσως ανοικοδομήθηκε το 1637, ο Άγιος Ονούφριος στα Κουνουπιδιανά, ο Άγιος Αντώνιος στο Βόθωνα, ο Άγιος Νικόλαος στο Φουρνόσχισμα, η Αγία Μονή του Σαρακήνα στις Μουρνιές, ο Προφήτης Ηλίας Μουρνιών (1637), η Χαρωδιά, το Καρύδι, η Αγιά Φωτεινή στα Τσικαλαριά, ο Άγιος Δημήτριος στις Στέρνες, η Κοίμηση της Θεοτόκου στο Μουζουρά, το Γενέσιο της Θεοτόκου στην Περβολίτσα (τέλη ΙΖ ́ αι.), η Κοίμηση της Θεοτόκου στα Χωραφάκια, η Μεταμόρφωση στη Λαθήρα, ο Αγιος Γεώργιος στους Φεγγίτες Ακρωτηρίου (1637), ο Άγιος Ιωάννης στο Σαμόλι και ακόμη στα Τοπόλια και στο Κακοδίκι.
Ο Tournefort γράφει ότι άλλοτε είχε 100 μοναχούς αλλά το 1700 μόνο 50, το 1778 είχε 12, το 1794 αναφέρονται πολλοί μοναχοί, πριν από το 1821 ήταν 50 μοναχοί και 13 διάκονοι, περίπου 30 την περίοδο 1838-1866 και 22 στην απογραφή του 1881.
Στο μουσείο εκτίθενται τα κειμήλια που διασώθηκαν και είναι κυρίως εικόνες, άμφια, ιερά σκεύη, χειρόγραφα, παλαίτυπα βιβλία και επίσημα έγγραφα.
Τι θα είναι το Ιδρυμα Μελέτης και Ερευνών «Πατριάρχης Βαρθολομαίος», σε τι θα συνίσταται, τι θα περιλαμβάνει, ποια η αποστολή του;
Ο Επίσκοπος Δορυλαίου Δαμασκηνός και η υπουργός Πολιτισμού συζητούν για το Ίδρυμα «Μελέτης και Ερευνών Πατριάρχης Βαρθολομαίος».
Ένα πρωτοποριακό και σπουδαίο έργο ιστορικής κληρονομίας που θα διαφυλάξει Αρχεία και Αντικείμενα του Οικουμενικού μας Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου. Θα επιτρέψει τη δημιουργία αρχειακού υλικού με απώτερο στόχο τη διάσωσή του αλλά και παράδοσή του στις επόμενες γενιές. Τα παραπάνω αποτελούν την ουσία του εγχειρήματος και είμαστε όλοι πολύ περήφανοι που οδηγούμαστε στην άμεση υλοποίησή του. Το Ίδρυμα θα διοικείται από το Συμβούλιο το οποίο θα αποτελούν σημαντικά πρόσωπα από τον χώρο της Ορθοδόξου Εκκλησίας και της κοινωνίας μας γενικότερα.
Τι σας ώθησε στην ίδρυσή του;
Προβήκαμε στην δημιουργία του ύστερα από σχετική πρόταση της υπουργού Πολιτισμού κ. Λίνας Μενδώνη και με έγκριση του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη. Η συμβολή τους στην ίδρυση του Ιδρύματος υπήρξε καθοριστική. Θεωρούμε πολύ σημαντικό το γεγονός να εντοπίζεται κάτι που δεν υπάρχει όμοιό του και να δημιουργείται. Όταν πλέον δεχθήκαμε την ευλογία και την έγκριση του Παναγιωτάτου Πατριάρχου μας κ.κ. Βαρθολομαίου πλημμυρισμένοι από χαρά ήμασταν βέβαιοι ότι θα είναι ένα έργο σημαντικό για την ιστορία μας και ωφέλιμο για τον τόπο.
Υπάρχει κάτι παρεμφερές στην Αρχιεπισκοπή Κρήτης ή σε άλλο μέρος της Ελλάδος ή του κόσμου;
Από το Πατριαρχικό και πολυαρχιερατικό συλλείτουργο κατά την εις Επίσκοπο χειροτονία του Επισκόπου Δορυλαίου Δαμασκηνού, στον Ιερό ναό Παμμεγίστων Ταξιαρχών του Μεγάλου Ρεύματος Κωνσταντινούπολης.
Είναι το μοναδικό ιστορικό ίδρυμα που θα διαφυλάξει μία τέτοια παγκόσμια θρησκευτική και πολιτιστική κληρονομιά της Ορθοδοξίας μας. Αυτός είναι και ο λόγος που όλες οι προετοιμασίες γίνονται με την απαραίτητη προσοχή ώστε το αποτέλεσμα να είναι αυτό που έχουμε οραματιστεί. Η απάντηση επομένως στην ερώτησή σας είναι ότι είναι το πρώτο ίδρυμα που δημιουργείται για αυτόν τον σκοπό και ανυπομονούμε να ξεκινήσει τη λειτουργία του.
Πότε προσδιορίζετε την ολοκλήρωσή του;
Με συστηματικές ενέργειες που γίνονται και την βοήθεια του Θεού τον Οκτώβριο του 2023 προσπαθούμε η ΑΠΘ και Οικουμενικός μας Πατριάρχης να εγκαινιάσει αυτό το μοναδικό ίδρυμα. Πάντα πρώτα ο Θεός. Προσευχόμαστε να μας αξιώσει να γευτούμε αυτή τη χαρά.
Θα μας περιγράφατε πώς κυλά η ημέρα στη Μονή;
Η μέρα στη Μονή μας ξεκινάει με την Ακολουθία του Όρθρου και της Θείας Λειτουργίας. Κατόπιν οι μοναχοί απασχολούνται στα διάφορα διακονήματα. Τα διακονήματα περιλαμβάνουν τη μαγειρική, τη φροντίδα των καλλιεργειών και των κτηνοτροφικών μονάδων, τη φιλοξενία των επισκεπτών, την καθαριότητα κ.ά. Η ενασχόληση με την αμπελουργία, την ελαιουργία, την μελισσοκομία και την κτηνοτροφία αποτελούν την προσπάθεια της μονής μας να αναδείξει τις αγροτικές εργασίες του τόπου μας. Το μεσημέρι τράπεζα. Η ιερή ώρα του φαγητού βρίσκει όλους τους μοναχούς γύρω από το τραπέζι να επικοινωνούν και να οργανώνουν τις λοιπές εργασίες που είναι απαραίτητο να γίνουν γευματίζοντας, παράλληλα, το φαγητό που ετοίμασε ο αδελφός που έχει αναλάβει αυτό το διακόνημα για την εβδομάδα αυτή. Το απόγευμα τελείται ο Εσπερινός, και το απόδειπνο. Όταν οι αδελφοί έχουν ελεύθερο χρόνο, συνήθως τον περνούν στη βιβλιοθήκη της Μονής, ένας χώρος μελέτης και έρευνας.
Η μητέρα του Επισκόπου Δαμασκηνού κυρία Νίκη Λιονάκη συμμετέχει με συγκίνηση στην εις Επίσκοπο χειροτονία του γιου της, Επισκόπου Δαμασκηνού, στην Κωνσταντινούπολη από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος ενώπιον της Ωραίας Πύλης ευλογεί τον τότε Αρχιμανδρίτη Δαμασκηνό λίγο πριν τις εις Επίσκοπο χειροτονία του.
Όντας ο Μοναχισμός το χαροποιόν πένθος της Εκκλησίας, η μαρτυρία των εσχάτων στο τώρα και το σήμερα, τι μήνυμα νομίζετε έχει να δώσει στο σύγχρονο κόσμο;
Πέθανε πριν πεθάνεις για να μην πεθάνεις όταν πεθάνεις. Η ζωή του μοναχού είναι καθημερινά αυτή η έκφραση. Όταν πεθαίνεις καθημερινά μέσα από τα γήινα και τα υλικά βιώνεις μετά την ψυχική ανάσταση. Η ψυχική ανάσταση είναι αυτό για το οποίο προσευχόμαστε καθημερινά. Η πλήρης αφοσίωση στον προορισμό αυτό δεν επιτρέπει καμία προσκόλληση στα υλικά αγαθά και γι’ αυτό ο μοναχός προσπαθεί με την προσευχή να μην έχει ανάγκη οποιαδήποτε υλική και γήινη ευχαρίστηση.
Ποιες είναι μερικές από τις ερωτήσεις που σας υποβάλλουν οι άνθρωποι και ιδιαίτερα οι νέοι για την Ορθόδοξη Πίστη; Τι θέματα τους απασχολούν όχι μόνο τώρα λόγω κορωνοϊού, αλλά γενικότερα;
Η αμφισβήτηση είναι ένα ωραίο και διαχρονικό ερώτημα που απασχολούσε πάντοτε. Το μεγάλο γιατί να συμβαίνει στον κόσμο όλο αυτό; Πώς θα γλυτώσουμε; Γιατί να κλείνουν οι εκκλησίες… Είμαστε πολύ χαρούμενοι όταν μας επισκέπτονται στο Μοναστήρι νέοι και νέες και αισθάνονται όμορφα να μας επικοινωνούν τις αγωνίες τους, τα προβλήματά τους, τις χαρές και τις λύπες τους. Μιλώντας μαζί τους μπορούμε να τους κατανοήσουμε και να τους δώσουμε μια συμβουλή, μια νουθεσία. Μέσα από αυτή την επικοινωνία μαθαίνουμε κι εμείς πολλά και χρήσιμα πράγματα και οι νέοι δεν σταματούν ποτέ να μας εκπλήσσουν γιατί είναι αυτή ακριβώς η αμφισβήτηση που τους οδηγεί στην αναζήτηση της αλήθειας, στον Χριστό. Ερωτήματα για τις διαπροσωπικές τους σχέσεις, υπαρξιακές αναζητήσεις, διλήμματα με τα οποία έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι, η αναζήτηση λύσεων στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν αποτελούν μερικές από τις συζητήσεις μας.
Έχει κάτι να πει η Ορθόδοξη Θεολογία σήμερα, κι αν ναι, τι είναι αυτό και με ποια γλώσσα ή τέλος πάντων με ποιο τρόπο να το εκφράσει;
Σε μία τέτοια δύσκολη εποχή η Ορθοδοξία μιλάει καθημερινά στις ψυχές όλων μας, στο χτυποκάρδι στις αίθουσες του Covid με τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των ιατρών, στην αλληλεγγύη προς τους εμπερίστατους αδελφούς, στη συμπόνια προς τους δυστυχισμένους του κόσμου, με ένα εμβόλιο αγάπης και αλτρουισμού ακολουθώντας το παράδειγμα του Κυρίου μας. Η Ορθοδοξία ήταν, είναι και θα είναι πάντα κοντά σε όλους τους ανθρώπους που δυσκολεύονται, ακόμα κι όταν αυτό δεν φαίνεται και δεν διατυμπανίζεται. Η υλική υποστήριξη, η προτροπή για τον δρόμο του Θεού και κυρίως η προσευχή είναι η δύναμη που προσφέρει η Ορθοδοξία προς την ανθρωπότητα.
Τι νομίζετε για την Ομογένεια της Αμερικής; Τι είμαστε εμείς για σας;
Είστε οι πολύτιμοι πρεσβευτές μας σε μία τόση μακρινή ήπειρο που κρατάει ολοζώντανο το ελληνορθόδοξο φρόνημα. Είστε αυτοί που για τον έναν ή τον άλλο λόγο αναγκάστηκαν να απομακρυνθούν από τα πάτρια εδάφη, όμως, ποτέ δεν γυρίσατε την πλάτη σας σε αυτή τη μικρή αλλά ταυτόχρονα μεγάλη χώρα, την Ελλάδα μας. Είστε αυτοί που τιμούν κάθε επέτειο της Ιστορίας της Ελλάδος, που μαθαίνετε στα παιδιά σας τη γλώσσα μας και εκείνα τη μεταδίδουν με τη σειρά τους στην επόμενες γενιές. Ξέρετε, η διάδοση της γλώσσας μας σημαίνει αυτόματα τη διάδοση του πολιτισμού μας κι εσείς αποτελείτε την αστείρευτη πηγή διάδοσης του Ελληνικού Πολιτισμού στα πέρατα της Οικουμένης. Είμαστε περήφανοι να σας βλέπουμε να προοδεύετε και να διαπρέπετε!
Βιογραφικό
Ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Δορυλαίου κ.κ. Δαμασκηνός (κατά κόσμον Νικόλαος Λιονάκης) γεννήθηκε στον Πλατανιά Χανίων, την 7η Ιανουαρίου 1979.
Μετά τις εγκύκλιες σπουδές φοίτησε στην Ανωτάτη Σχολή Κρήτης, και έπειτα στη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στο Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας, όπου σπούδασε την ιερά επιστήμη της Θεολογίας και αποφοίτησε με άριστα.
Στη συνέχεια, παρακολούθησε Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Ορθοδόξου Θεολογίας στο Σαμπεζύ της Γενεύης λαμβάνοντας μεταπτυχιακό τίτλο στο θέμα «Bapte meet chris mation dansla theologie de saint Nicodeme l’ Hagiorite».
Το 2007 εκάρη μοναχός και Διάκονος στην Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Αγίας Τριάδος Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Αγίας Τριάδος των Τζαγκαρόλων από τον μακαριστό Μητροπολίτη Ρεθύμνου κ.κ. Ανθιμο.
Το 2009 χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος λαμβάνοντας και το οφφίκιο του Αρχιμανδρίτου από τον Μητροπολίτη Κυδωνίας και Αποκορώνου κ. Δαμασκηνό.
Εκ του ιδίου Μητροπολίτου το 2011 διορίστηκε Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Κυδωνίας και Αποκορώνου.
Στις 27 Νοεμβρίου 2019 εξελέγη παμψηφεί από την Αγία και Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου βοηθός Επίσκοπος της Α.Θ.Π. Οικουμενικού μας Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου της πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Επισκοπής Δορυλαίου και Καθηγούμενος της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Αγίας Τριάδος των Τζαγκαρόλων.
Στις 15 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους χειροτονήθηκε στην Κων/πολη Επίσκοπος Δορυλαίου από τα τίμια χέρια του Οικουμενικού μας Πατριάρχου.
Κατά τη διακονία του:
1) Περιόδευε λειτουργών, κηρύττων και εξομολογών στις Ενορίες της Ιεράς Μητροπόλεως.
2) Υπηρέτησε ως Διευθυντής στο Οικοτροφείο της Ιεράς Πατριαρχικής και Εκκλησιαστικής Σχολής Κρήτης, ανακαινίζοντας και τον Ιερό Ναό του Αγίου Ματθαίου της Εκκλησιαστικής Σχολής.
3) Διατελεί Αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Εκκλησιαστική Διακονία της Ιεράς Μητροπόλεώς μας.
4) Διορίσθηκε Πρόεδρος του Νοσοκομειακού Ναού Αγίου Γεωργίου και είναι υπεύθυνος των Ξενώνων Συνοδών Ασθενών που δημιουργήθηκαν με δικές του ενέργειες.
5) Ανακαίνισε τον Ιερό Ναό στην Ιερά Μονή Κορακιών Ακρωτηρίου, τον Ιερό Ναό του Αγίου Ματθαίου στην Πατριαρχική Εκκλησιαστική Σχολή Κρήτης και τον Ιερό Ναό Αγίου Χαραλάμπους στα Λενταριανά Χανίων, ενώ παράλληλα ίδρυσε στην εκεί Ενορία, Κοινωνικό παντοπωλείο, οδοντιατρείο, Ιματιοθήκη.
6) Ως υπεύθυνος του φιλανθρωπικού έργου της Μητροπόλεώς μας διοργάνωσε φιλανθρωπικές εκδηλώσεις, παζάρια αγάπης, τηλεμαραθωνίους, φιλανθρωπικές συναυλίες.
7) Ανακαίνισε εκ βάθρων τον ραδιοφωνικό σταθμό Μαρτυρία και δημιούργησε τη διαδικτυακή τηλεόραση web-tv μαρτυρία το 2013.
8) Είναι συνεργάτης του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Ιεράς Μητροπόλεως «ΜΑΡΤΥΡΙΑ» με τακτικές και έκτακτες εκπομπές.
9) Αρθρογραφεί τακτικώς στο περιοδικό της Ιεράς Μητροπόλεως «ΜΑΡΤΥΡΙΑ» και στον τοπικό Τύπο για διάφορα πνευματικά και επίκαιρα θέματα, ενώ είναι υπεύθυνος για την έκδοση του περιοδικού και του εορτολογίου.
10) Συμμετείχε σε Συνέδρια και Ημερίδες και προσκλήθηκε και έδωσε διαλέξεις στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.
