Ιερομόναχος Νικήτας Παντοκρατορινός
Διαβάσαμε προσφάτως μια δημοσίευση που αφορά μια έκκληση του μητροπολίτη Τσερκάσι Θεοδοσίου προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη για τα γεγονότα που διαδραματίζονται στην μητρόπολή του. Είναι τοις πάσι γνωστό ότι ο μητροπολίτης Θεοδόσιος είναι προσκολλημένος στο άρμα της ρωσικής Εκκλησίας. Είναι επίσης γνωστό ότι δεν έχει διακόψει την μνημόνευση του Πατριάρχη Μόσχας παρ’ όλη την “απόφαση” της συνόδου της Εκκλησίας του, τον Μάιο του 2022, ότι διακόπτει κάθε σχέση με την ρωσική Εκκλησία. Επίσης είναι από τους προτεργάτες που αντιστέκονται σθεναρά εναντίον κάθε προσπάθειας που έχει γίνει για διάλογο και ενότητα με την Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας, προωθώντας την γνωστή “θεολογία” της Μόσχας περί σχισματικών, αχειροτονήτων κλπ.
Ξεκινώντας την συνέντευξή του απευθύνεται στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο εκ μέρους του ποιμνίου του και τονίζει πως η άμεση προσφώνησή του δεν αποτελεί αυθάδεια, διότι ο ίδιος ο Πατριάρχης του έδωσε το δικαίωμα να του μιλάει απευθείας για τα προβλήματα της Ορθοδοξίας στην Ουκρανία. Άραγε μπορεί να απευθυνθεί το ίδιο άμεσα και στον Πατριάρχη του, τον Μόσχας Κύριλλο; Ίσως να είναι αυθάδεια να του αναφέρει τα όσα δεινά περνάει το ποίμνιό του από τους βομβαρδισμούς και τον θάνατο που σκορπούν οι ρωσικοί πύραυλοι και στην επισκοπή του. Αυτές είναι οι πραγματικές τραγικές συνθήκες, όχι τα όσα περιγράφει παρακάτω ο μητροπολίτης για την κατάληψη ενός ναού του.
Ο μητροπολίτης εκφράζει την απογοήτευσή του για την σιωπή που δείχνει ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος σχετικά με αυτά τα εγκλήματα που ο ίδιος περιγράφει. Ξεχνάει, λοιπόν, ίσως εσκεμμένα, το 5ο άρθρο της ιεράς συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου που έλαβε χώρα στις 9-11 Οκτωβρίου 2018 και όπου έγινε η απόδοση Αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Ουκρανίας, με το οποίο η σύνοδος: “κάμῃ ἔκκλησιν πρός πάσας τάς ἐμπλεκομένας πλευράς νά ἀποφεύγουν καταλήψεις Ναῶν, Μονῶν καί ἄλλων περιουσιακῶν στοιχείων, ὡς καί πᾶσαν πρᾶξιν βίας καί ἐκδικητικότητος, εἰς ἐπικράτησιν τῆς εἰρήνης καί τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ”. Όπως πολύ καλά γνωρίζει ο Σεβασμιώτατος, στην Κριμαία, αλλά και σε όλες τις υπό κατάληψη περιοχές της Ουκρανίας από τους Ρώσους, έγινε εκκαθάριση όλων όσοι ήταν μέλη της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ουκρανίας. Μέχρι και εκτελέσεις ιερέων της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας έχουν αναφερθεί. Σε αυτά φυσικά δεν αναφέρεται. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, όμως, με το προορατικό του βλέμα προέτρεψε και έκανε έκκληση εξ αρχής για να αποφευχθούν όλα αυτά. Καμία σιωπή λοιπόν εκ μέρους του. Όποιος θέλει να κάνει υπακοή στην Μητέρα Εκκλησία σώζεται από κάθε κακό, όπως η ίδια η ιστορία έχει αποδείξει.
Αναφέρει έπειτα ο μητροπολίτης ότι ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει καταδικάσει τα γεγονότα στο Τσερκάσι και έχει ζητήσει άμεση διερεύνηση. Δεν κάνει καμία, όμως, αναφορά για την καταδίκη του ΟΗΕ για τα εγκλήματα πολέμου των Ρώσων, δηλαδή, σκόπιμες δολοφονίες, επιθέσεις εναντίον αμάχων, παράνομη κράτηση, βασανιστήρια, βιασμούς, βίαιη μεταφορά και απέλαση παιδιών στην Ρωσία. Μια μονομερής παρουσίαση των γεγονότων, λοιπόν, σε απόλυτη συμφωνία με την φιλολογία των Ρώσων.
Έπειτα με έναν φαιδρό, αν μήτι άλλο, παραλληλισμό με την κατάσταση του 20ου αιώνα, αναφέρει ότι ένας προκάτοχος του Οικουμενικού Πατριάρχη συνεργάστηκε με τους μπολσεβίκους στις διώξεις κατά της Εκκλησίας. Είναι φοβερό που δεν τολμάει να κάνει έναν παραλληλισμό των κατεδαφίσεων των ναών που έκαναν οι Μπολσεβίκοι, 100 χρόνια πριν, σε σχέση με την καταστροφή άνω των 380 ορθοδόξων μνημείων και ναών που μέχρι τώρα έχει επιτελεστεί με τους καθημερινούς βομβαρδισμούς. Οι περισσότεροι ναοί μάλιστα, άνηκαν στην Εκκλησία τους. Καμία αναφορά δεν υπάρχει ούτε από τον Πατριάρχη Μόσχας Κυρίλλο προς τον δοκιμαζόμενο ουκρανικό λαό και στους γκρεμισμένους ναούς του ποιμνίου του. Κάποιοι αρχιερείς προσπάθησαν να σηκώσουν ανάστημα στον Πατριάρχη Κύριλλο μετά την καταστροφή των μητροπολιτικών τους ναών, όπως ο Αγαθάγγελος Οδυσσού, αλλά και αρκετοί ακόμα. Συνειδητοποίησαν ότι οι Ρώσοι μόνο το καλό τους δεν θέλουν και ότι για αυτούς πρώτα είναι η Ρωσία και έπειτα η Ορθοδοξία. Αυτή είναι η μια πλευρά της θεωρίας του Ρωσικού κόσμου την οποία έχει καταδικάσει το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας.
Έπειτα, ο μητροπολίτης Θεοδόσιος καλεί τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο να ανακαλέσει τον Τόμο που χορήγησε στην Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας και να αποκαταστήσει την κανονική τάξη, επαναλαμβάνοντας με αυτόν τον τρόπο την ρητορική και τις θέσεις την ρωσικής Εκκλησίας πάνω στο θέμα. Θέσεις και επιχειρήματα τα οποία από καιρό έχουν αποδομηθεί, αλλά με πεισματική υπομονή επαναλαμβάνονται κατά καιρούς για να μπορέσουν να συντηρήσουν την διχόνοια μέσα στην ουκρανική Εκκλησία. Εν συντομία θα αναφέρουμε ότι όλη η διαδικασία χορήγησης της Αυτοκεφαλίας έγινε ακριβώς σύμφωνα με τους κανόνες και την Ιερά Παράδοση της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, όσο κι αν διαφωνεί ο μητροπολίτης Θεοδόσιος. Η διαίρεση δεν προέκυψε με υπαιτιότητα του Οικουμενικού Πατριάρχη, αλλά με την υπαιτιότητα της Εκκλησίας της Ρωσίας, η οποία στηρίζει και συντηρεί τον διχασμό. Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος αντίθετα, ένωσε τρεις παρατάξεις που υπήρχαν στην Ουκρανία και επανειλημμένως καλεί όλους τους αντιφρονούντες σε ενότητα. Αν δεν ενδιαφέρεται αυτός που προσκαλεί προς ενότητα, ποιός άραγε ενδιαφέρεται; Αυτός που δεν κάνει αποδεκτή την πρόσκληση; Όμως το ότι όλα θα συζητηθούν σύμφωνα με τους κανόνες και την εκκλησιαστική Παράδοση, φοβίζει. Διότι η Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας και οι κανόνες δεν μπορούν να αλλάξουν για τα συμφέροντα μιας τοπικής Εκκλησίας. Ο μητοπολίτης αναφέρει στην συνέντευξή του ότι ποτέ δεν πρόκειται να ενωθούν οι Εκκλησίες στην Ουκρανία. Και όπως είναι γνωστό έχει φροντίσει ο ίδιος για αυτό σε μεγάλο βαθμό.
Τέλος, προτρέπει τον Οικουμενικό Πατριάρχη να μην επιτρέψει στην προσωπική τιμή ή στην τιμή του θρόνου που κατέχει να σταθούν εμπόδιο στην επούλωση των δεινών εκατομμυρίων Ορθοδόξων χριστιανών. Αντ’ αυτού θα μπορούσε σε αυτό το σημείο ο μητροπολίτης, ο οποίος στην συνέντευξή του ονομάζει την επιθετική εισβολή της Ρωσίας στην πατρίδα του “πολιτική διαφορά”, να προτρέψει τον Πατριάρχη Μόσχας Κύριλλο να μη διστάσει ακόμα και να θυσιάσει τον θρόνο του για να σταματήσει ο πόλεμος και να μη σταθεί αυτό εμπόδιο στην επούλωση των δεινών εκατομμυρίων Ουκρανών Ορθοδόξων χριστιανών. Ακριβώς την ίδια προτροπή που έκανε ο Οικουμενικός Πατριάρχης στον Μόσχας πριν ενάμιση χρόνο. Ο οποίος Πατριάρχης Μόσχας, αντιθέτως, ως “μη έχων ώτα ακούειν”, ευλογεί τον πόλεμο και προσεύχεται μόνο για την νίκη, όχι την ειρήνη. Ενώ το Πατριαρχείο Μόσχας θα έπρεπε να λειτουργήσει ως παράγοντας ειρήνης, σταθερότητας και ισορροπίας. Με αυτόν τον τρόπο θα ελύνετο και το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα ομαλά, χωρίς ενδοορθόδοξες συγκρούσεις.
Αν δεν καταλάβουμε όλοι μας ότι η Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας είναι κάτω από την ευλογία της Μητρός Εκκλησίας, που παρείχε σε όλες τις Εκκλησίες την Αυτοκεφαλία, και ότι πρόκειται περί μιας τετελεσμένης εκκλησιαστικής πράξης, δεν θα μπορέσουμε να συμβάλλουμε και εμείς στην ενότητα των ορθοδόξων Εκκλησιών που όλοι πρέπει να προσμένουμε και να ποθούμε.