Της Μαρίας Δήμου
Μοιάζει πια σαν ένα ραντεβού, που έχει καθιερωθεί να δίνεται τις πρώτες μέρες του Αυγούστου στην πρώτη ανηφοριά του πέμπτου λόφου της Πόλης. Εκεί που κάποτε επέλεξαν να χτίσουν τα αρχοντικά τους οι μεγάλες οικογένειες των Ηγεμόνων των Παραδουνάβιων περιοχών για να είναι κοντά στα κέντρα των αποφάσεων και να μπορούν να γίνονται μέτοχοι των διεργασιών του κοσμικού και του θρησκευτικού κέντρου.
Στην πλαγιά του Φαναρίου έχτισαν τα σπίτια τους οι Σούτσοι και ο Καντεμίρ και πάνω από όλους οι Καντακουζινοί. Άρχοντες της Βλαχίας και της Μολδαβίας, που κράτησαν τη μνήμη του Βυζαντίου ζωντανή, που στήριξαν τον οικουμενικό Θρόνο και την παράδοση αιώνων.
Εδώ είχαν και τη δική τους εκκλησία, την Παναγία Παραμυθία, το Βλαχ-Σαράι, που στέκει πια ερείπιο, μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 1970, πάνω στο πλάτωμα, που φτιάχτηκε για να το θεμελιώσει.
Σ’ αυτόν τον τόπο τι άλλο θα μπορούσε σήμερα να ακουστεί εκτός από τη μουσική που συνέθεσαν οι λόγιοι Ρωμιοί της Πόλης. Φαναριώτες συνθέτες με δράση στα Οθωμανικά ανάκτορα, Λαμπαδάριοι και Πρωτοψάλτες του Πατριαρχείου κι άλλων εκκλησιών της Πόλης, που δεν αρκέστηκαν στη θρησκευτική μουσική αλλά τους συνεπήρε και το κοσμικό μέλος. Ακούστηκαν κομμάτια του Ζαχαρία Χανεντέ, του Πέτρου Λαμπαδάριου, του Γρηγόριου Πρωτοψάλτη και του Δημήτρη Καντεμίρ, που επέλεξαν οι μουσικοί που συμμετείχαν στο σχήμα της συναυλίας.
Ο Νίκος Ανδρίκος στο τραγούδι και το πολίτικο λαούτο, ο Hasan Kiriş στο τραγούδι, το tanbur, το yaylı tanbur και η Φωτεινή-Ασινέθ Κοκκάλα στο κανονάκι μας ταξίδεψαν στο χρόνο καθώς ο τόπος της δημιουργίας και των πρώτων εκτελέσεων των μουσικών αυτών κομματιών παρέμεινε ο ίδιος. Κι αυτό ήταν που έκανε μαγικό το απόγευμα αυτό του Αυγούστου. Στη σκιά των δέντρων της αυλής του Βλαχ-σαράι αν γύριζε κανείς τα μάτια στα νερά του Κερατίου κι άφηνε το βλέμμα να πλανηθεί πάνω από τις στέγες των παλιών ρωμαίικων σπιτιών θα μπορούσε μέσα από τις μελωδίες να κάνει ένα ταξίδι στο χρόνο.
Εύχομαι η Επιτροπή της Κοινότητας Παραμυθίας και ο Πρόεδρός της κ. Λάκης Βίγκας να κάνουν πράγματι θεσμό τη μουσική αυτή εκδήλωση στην καρδιά του καλοκαιριού. Να αποτελεί μια μικρή ανάσα μέσα στη ραστώνη του θέρους, μια ανάπαυλα των αισθήσεων το απόγευμα αυτό στην δροσερή αυλή του Βλαχ-σαράι με τα μακάμια και σιτζάζια, με το αεράκι των αυγουστιάτικων μελτεμιών και τα χρώματα του δειλινού στα νερά του Κεράτιου.
