Του Αρχιμανδρίτου του Οικουμενικού Θρόνου Γεράσιμου Φραγκουλάκη
Αννόβερο Γερμανίας
Η απουσία του Πούτιν από τις συνομιλίες για επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία εγείρει πολλά ερωτήματα και αναδεικνύει τις περίπλοκες γεωπολιτικές δυναμικές που διαμορφώνονται στην περιοχή. Η παρουσία ή απουσία ισχυρών ηγετών σε τέτοιες συναντήσεις αποκαλύπτει συχνά τις προτεραιότητες τους και τους στρατηγικούς στόχους τους.
Η επιρροή του Βλαντιμίρ Πούτιν, ως ηγέτη της Ρωσίας, αναμφισβήτητα είναι σημαντική στις εξελίξεις της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου. Η Ρωσία προσπαθεί να επιτυγχάνει τους στόχους της μέσω έμμεσης επιρροής και συμμαχιών, παρά της άμεσης εμπλοκής. Ωστόσο, η απόφασή του να μην συμμετάσχει σε αυτή στην συνάντηση στην Τουρκία μπορεί να ερμηνευτεί με διάφορους τρόπους. Μπορεί να αποτελεί ένδειξη δυσαρέσκειας προς τις προτάσεις που έχουν τεθεί στο τραπέζι ή να υποδηλώνει μια στρατηγική επιλογή που αποσκοπεί στην ενίσχυση της θέσης του σε άλλες γεωπολιτικές σκακιέρες, θεωρώντας μικρά τα οφέλη που θα αποκομίσει συμμετέχοντας σε μια ειρηνευτική προσπάθεια για ένα θέμα που έτσι κι αλλιώς το θεωρεί τελειωμένο. Εκτός αυτού φαίνεται ξεκάθαρα ότι, με δεδομένη την εμπλοκή του Αμερικανού Προέδρου Τραμπ στην ειρηνευτική διαδικασία με τις όποιες ήξεις αφίξεις και την ανάδειξή του ως παγκοσμίου ηγετικού παράγοντα, ο Πούτιν επιδιώκει να αναδείξει εαυτόν ως τον δεύτερο ισότιμο πόλο παγκοσμίου επιρροής.
Επιπλέον, η απουσία του Πούτιν μπορεί να υποδεικνύει την πρόθεσή του να αφήσει άλλους διεθνείς παίκτες να αναλάβουν την πρωτοβουλία, με την ελπίδα ότι το αποτέλεσμα της συνάντησης θα εξυπηρετήσει τελικά τα ρωσικά συμφέροντα.
Η Ρωσία άλλωστε έχει διαχρονικά επιδείξει την ικανότητα να επιτυγχάνει τους στόχους της μέσω της έμμεσης επιρροής και της καλλιέργειας συμμαχιών, παρά της άμεσης εμπλοκής. Ανάμεσα στα παραδείγματα αυτής της στρατηγικής είναι η μακροχρόνια στήριξη της Ρωσίας προς την κυβέρνηση της Συρίας κατά τον εμφύλιο πόλεμο της χώρας. Χωρίς να εμπλακεί άμεσα σε μαζικές στρατιωτικές επιχειρήσεις η Ρωσία κατάφερε να διατηρήσει την επιρροή της στην περιοχή μέσω πολιτικής και στρατιωτικής βοήθειας. Κατά παρόμοιο τρόπο ενεπλάκη και στις πολιτικές εξελίξεις της Ουκρανίας, όπου στηρίζοντας διάφορες φιλορωσικές ομάδες και χρησιμοποιώντας οικονομικά και πολιτικά μέσα προσπάθησε να επηρεάσει την πολιτική κατάσταση στη χώρα και να διατηρήσει την επιρροή της στην περιοχή του Ντονμπάς και της Κριμαίας.
Η Ρωσία έχει επίσης επιδιώξει να ενισχύσει τη θέση της στην Ανατολική Ευρώπη και στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, μέσω της καλλιέργειας συμμαχιών και της οικονομικής βοήθειας. Μέσω συμφωνιών ενέργειας και εμπορίου, η Ρωσία έχει καταφέρει να διατηρήσει τη στρατηγική επιρροή της σε χώρες όπως η Λευκορωσία, η Αρμενία και το Καζακστάν.
Σε κάθε περίπτωση, η απουσία του Ρώσου ηγέτη από τις συνομιλίες αναδεικνύει τη σημασία της συνεργασίας και της συμμετοχής όλων των εμπλεκόμενων μερών σε ειρηνευτικές προσπάθειες. Η ειρήνη και η σταθερότητα στην περιοχή απαιτούν συντονισμένες ενέργειες και ειλικρινή διάλογο, και η απουσία σημαντικών παραγόντων μπορεί να δυσχεράνει την επίτευξη αυτών των στόχων.
Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα αξιολογήσει αναλόγως τις επιπτώσεις της απουσίας του Πούτιν στις ειρηνευτικές προσπάθειες. Η ελπίδα είναι ότι, παρά τις προκλήσεις, η ειρηνευτική διαδικασία θα συνεχιστεί και μακάρι να οδηγήσει σε θετικά αποτελέσματα για την περιοχή και τον κόσμο.
Ο Πούτιν ως ηγέτης μιας χώρας με βαθιές υποτίθεται θρησκευτικές παραδόσεις έχει χρησιμοποιήσει την Ορθοδοξία ως μέσο ενίσχυσης της εθνικής ταυτότητας και της γεωπολιτικής θέσης της Ρωσίας. Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει επιρροή στη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής της Ρωσίας, και μάλλον η απουσία του Πούτιν αντικατοπτρίζει τις θέσεις της Εκκλησίας σε θέματα που αφορούν την περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου. Άλλωστε ο Πατριάρχης Κύριλλος και ο Πρόεδρος Πούτιν με την σύμπλευση τους περισσότερο μοιάζουν με σιαμαία.
Η θρησκευτική διάσταση της εξωτερικής πολιτικής της Ρωσίας προσθέτει ένα ακόμα επίπεδο πολυπλοκότητας στις γεωπολιτικές σχέσεις και αναδεικνύει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ηγέτες καθώς προσπαθούν να βρουν κοινό έδαφος για την ειρήνη και τη συνεργασία. Επομένως εκείνο που μας απομένει να πούμε είναι: ο Θεός να βάλει το χέρι Του!
