ΑΓΙΟΝ ΠΑΣΧΑ 2025ου σωτηρίου ἔτους
«Φθάσαντες πιστοί, τὸ σωτήριον Πάθος Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, τὴν ἄφατον αὐτοῦ μακροθυμίαν δοξάσωμεν, ὅπως τῇ αὐτοῦ εὐσπλαγχνίᾳ, συνεγείρῃ καὶ ἡμᾶς, νεκρωθέντας τῇ ἁμαρτίᾳ, ὡς ἀγαθὸς καὶ φιλάνθρωπος»,
(Ἰδιόμελον τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Δευτέρας).
Βαδίζοντας ἤ ἐνίοτε καί σέρνοντας τά βήματα αὐτῆς τῆς ζωῆς σέ μιά συνοδοιπορία μέ τήν Ἐκκλησία πρός τά προσωπικά μας ἔσχατα ἀλλά καί στά ἔσχατα τοῦ παρόντος αἰῶνος, εὑρισκόμεθα πολλές φορές σέ μιά ἀπελπιστική σύγχυση. Ταυτίζουμε τά προσωπικά μας ἔσχατα μέ τά ἔσχατα τοῦ κόσμου. Σάν ὁ κόσμος νά δημιουργήθηκε γιά νά ἐμφανιστοῦμε ἐμεῖς καί… τίποτε ἄλλο!
Δυστυχῶς, καί φωνές μέσα ἀπό τόν ἐκκλησιαστικό χῶρο, πού δέν μπόρεσαν νά συλλάβουν τό εὖρος τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, ἐμφανίζουν τήν ἴδια συμπτωματολογία∙ ταυτίζουν τά ἔσχατα κάθε «ἁγίου γέροντος» καί μή, μέ τά ἔσχατα τοῦ κόσμου.
Ἡ ἐνιαύσιος ἑορτή τοῦ Πάσχα εἶναι μιά διαρκής εὐκαιρία νά ἐπανατοποθετηθοῦμε σωστά ἀπέναντι στίς λάθος θεωρήσεις μας. Διότι: «Αὕτη ἡ κλητὴ καὶ ἁγία ἡμέρα, ἡ μία τῶν Σαββάτων, ἡ βασιλὶς καὶ κυρία» ἐγένετο γιά τήν δική μας παιδεία στά ἔσχατα. Αὐτή ἡ ἡμέρα τῆς «καταπαύσεως» τό «εὐλογημένον Σάββατον» εἶναι οὐσιαστικά ἡμέρα ἐνδοσκοπήσεως καί ἀρρήτου καί σιωπηλῆς δοξολογίας. Εἶναι ἡ πρόγευση καί φανέρωση τῆς αἰωνίου ζωῆς ἤ τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν, ὅπως τήν ἐκήρυττε ὁ Κυριός μας, ἀρξαμένης «ἐκ τῶν ἔνδον ἀβύσσων», ἀπό ἐκεῖ πού ξεκινᾶ καί ἡ κάθε ἀμφισβήτηση καί ἀπό ἐκεῖ ὅπου ἐμφωλεύει τό πνεῦμα τοῦ κόσμου.
Ὅμως, ἄς οἰκειοποιηθοῦμε τή σκέψη τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου Νύσσης κι ἄς ἐντρυφήσουμε στή διαλεκτική του μέ κάθε ἀμφισβήτησή μας: «εἰ ἀνάστασις οὐκ ἔστι, μῦθος ὁ Λάζαρος καὶ ὁ πλούσιος καὶ τὸ φρικῶδες χάσμα καὶ ἡ τοῦ πυρὸς ἄσχετος φλόγωσις καὶ ἡ διακαὴς γλῶσσα καὶ ἡ ποθουμένη σταγὼν τοῦ ὕδατος καὶ ὁ δάκτυλος τοῦ πτωχοῦ. πρόδηλον γάρ, ὅτι ταῦτα πάντα τὸ μέλλον ἐξεικονίζει τῆς ἀναστάσεως· γλῶσσα γὰρ καὶ δάκτυλος οὐ τῆς ἀσωμάτου ψυχῆς μέλη νοεῖται, ἀλλὰ μέρη τοῦ σώματος. καὶ μηδεὶς οἰέσθω ταῦτα ἤδη πεπρᾶχθαι, ἀλλὰ προαναφώνησιν εἶναι τοῦ μέλλοντος· ἔσται δὲ τότε, ὅταν ἡ μετακόσμησις ψυχώσασα τοὺς νεκροὺς πρὸς τὰς εὐθύνας ἕκαστον τῶν βεβιωμένων ἀναγάγῃ σύνθετον ὄντα καθὼς πρότερον καὶ διὰ ψυχῆς καὶ σώματος συνεστῶτα»*, (Ἁγίου Γρηγορίου Νύσσης, Λόγος Γ’-Εἰς τό Ἅγιον Πάσχα, PG 46, 676 BC).
Ἐκ τῆς, ποικιλοτρόπως, διακεκαυμένης Ἀφρικανικῆς γωνιᾶς τοῦ Καμερούν
«ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ»
ὁ Καμερούν Γρηγόριος
ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ
Διονύσιος Σκλήρης
Ο Μητροπολίτης Καμερούν Γρηγόριος (Στεργίου) ασκεί την ιεραποστολική εποπτεία από το 2004 στο Καμερούν, στο Τσαντ, στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και στην Ισημερινή Γουινέα. Ποιες είναι σήμερα οι μεγαλύτερες προκλήσεις για έναν ιεραπόστολο στην Αφρική;
Συζητώντας με «Το Βήμα» ξεκινά με τα βασικά: «Σκεφθείτε το ζήτημα της γλώσσας. Πόσο δύσκολο είναι να μεταγγίσεις λεπτές θεολογικές έννοιες όταν στο Καμερούν έχεις 230 γλώσσες διαφορετικών φυλών, χωρίς αλφάβητο. Υπάρχει επίσης συγκρητισμός, δηλαδή ανάμειξη διαφορετικών θρησκειών. Πολλοί ζητούν τελετές για λύση από τη μαγεία. Δυστυχώς, ένα μέρος του αφρικανικού κλήρου επιδίδεται στον συγκρητισμό. Χρειάζονται γενιές για να αλλάξουν οι νοοτροπίες, γι’ αυτό δουλεύουμε με μικρά παιδιά» λέει.
Πόσο εμπλέκεται σήμερα η γεωπολιτική στην ιεραποστολή; «Η ευρύτερη ρωσική διείσδυση στην Αφρική μετά την ουκρανική κρίση συνδέθηκε με μισθοφορικές εταιρίες, όπως η «Βάγκνερ»» απαντά ο Μητροπολίτης Γρηγόριος. «Μετά τον θάνατο του αρχηγού της Γιεβγκένι Πριγκόζιν ενσωματώθηκε στα επίσημα ρωσικά στρατεύματα ως «Africa Corps». H άνοδος της ρωσικής επιρροής συμπίπτει με απόσυρση της γαλλικής. Τα πρόσφατα πραξικοπήματα σημαίνουν έξοδο από την υπάρχουσα νομισματική ένωση της Δυτικής Αφρικής και κίνδυνο πληθωρισμού. Το «Africa Corps» δραστηριοποιείται στον πλούσιο σε ουράνιο Νίγηρα, στο Μάλι, στο Τσαντ, στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, στην Μπουρκίνα Φάσο και στο Μπενίν. Δημιουργείται έτσι νέα ένωση των χωρών αυτών με έκδοση εναλλακτικού νομίσματος, υποστηριζόμενου από τη Ρωσία. Η Ελλάδα δεν έχει συνεκτική αφρικανική πολιτική. Στο Καμερούν δίναμε 10 υποτροφίες ανά δύο χρόνια για στρατιωτικές σχολές. Η Ρωσία δίνει σήμερα περίπου 200 υποτροφίες για στρατιωτικές σπουδές, οπότε Αφρικανοί, λ.χ. από Καμερούν, Γκαμπόν και Τσαντ, σπουδάζουν στις ρωσικές στρατιωτικές σχολές. Οι Ρώσοι οικοδομούν επί της σοβιετικής παράδοσης, ενώ η Ευρώπη αποσύρεται. Εν μέσω παρόμοιων γεωπολιτικών δυσκολιών, κηρύττουμε το Ευαγγέλιο, την Ανάσταση, τη δικαιοσύνη του Θεού».
Τελικά όμως πόσο εύκολο είναι να βιώσει κανείς την αγάπη του Πάσχα σε ένα τόσο δύσκολο περιβάλλον; Υπάρχουν ιστορίες που δίνουν ελπίδα; «Ελπίδα δίνει η αλληλεγγύη στα προβλήματα» απαντά ο Μητροπολίτης. «Στην Αφρική υπάρχει μηδενική κουλτούρα αμβλώσεων. Οι κοινωνίες δεν είναι ταμπουικές· είναι συνηθισμένο μια κοπέλα να γυρίσει από το σχολείο έγκυος. Αμβλώσεις γίνονται μόνο σε περίπτωση αιμομιξίας, όχι σε περίπτωση λάθους, ούτε καν βιασμού. Αν χρειαστεί, μεγαλώνουν το παιδί οι παππούδες, ώσπου η κόρη να τελειώσει την εκπαίδευση. Αντιθέτως, κανένας Αφρικανός δεν ρισκάρει να νυμφευθεί μια γυναίκα που δεν έχει αποδειχθεί ότι κάνει παιδιά, διότι, αν είναι στείρα, θεωρείται ότι εισέρχεται κατάρα στην οικογένεια. Η στείρα γυναίκα υφίσταται διωγμό ή δηλητηρίαση. Να σας πω, λοιπόν, μια ιστορία: Μια κοπέλα γέννησε δίδυμα, αλλά αδυνατούσε να τα αναθρέψει. Τα άφησε σε μια σακούλα στην υπαίθρια λαϊκή αγορά. Οι ενορίτισσές μας άρχισαν να μαλώνουν μεταξύ τους ποια θα πρωτοπάρει τα παιδιά. Παρ’ όλη τη φτώχεια και την πολυτεκνία τους, τα μεγάλωσαν» λέει ο Μητροπολίτης Γρηγόριος.
Ποια είναι εν τέλει η προσφορά της ιεραποστολής; «Τα αφρικανικά κράτη είναι νεαρά, μόλις 60 ετών. Η ιεραποστολή θέτει ως βάση τη δικαιοσύνη του Θεού, την αγάπη προς τον πλησίον, τη συγχώρεση, κυρίως τη φυλετική. Τα φυλετικά μίση είναι πολύ ορατά. Οταν μία φυλή λάβει την εξουσία, ευνοεί τον εαυτό της και τις φίλιες φυλές, παραμελώντας τις άλλες. Ο χριστιανισμός διδάσκει το κοινό καλό, την υποχώρηση. Πάσχα στην Αφρική θα πει συμφιλίωση ανάμεσα στις φυλές. Αυτό είναι το λιθαράκι που βάζουμε» καταλήγει ο κ. Γρηγόριος.
