Ὁμιλία τῆς Α.Θ.Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου κατά τήν χοροστασίαν εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Εὐαγγελιστρίας Προπόδων Ταταούλων (24 Μαρτίου 2025)
Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Καλλιουπόλεως καί Μαδύτου κύριε Στέφανε, Ἀρχιερατικῶς Προϊστάμενε τῆς Περιφερείας Ταταούλων,
Ἐξοχώτατε κύριε Πρέσβυ,
Εὐλαβέστατοι Κληρικοί,
Ἐντιμολογιώτατοι Ἄρχοντες,
Λαέ τοῦ Θεοῦ ἠγαπημένε,
Μέ ἱερά συγκίνησι προσήλθαμε τήν ἑσπέρα αὐτή εἰς τό προσκύνημα τοῦτο τῆς Μεγαλόχαρης, μετά ἀπό διετῆ ἀπουσία, λόγῳ τῶν ἀνακαινιστικῶν ἐργασιῶν πού ἐπετελέσθησαν εἰς αὐτό, μέ τήν εὐγενῆ καί γενναιόδωρον χορηγίαν τοῦ Ἐντιμολογιωτάτου Ἄρχοντος καί ἐπιφανοῦς εὐεργέτου τοῦ Γένους κυρίου Ἀθανασίου Μαρτίνου καί τῆς Εὐγενεστάτης συζύγου αὐτοῦ κυρίας Μαρίνης.
Γνωρίζουμε, βεβαίως, ὅλοι ὅτι ὁλόκληρος ἡ Πόλις αὐτή τοῦ Κωνσταντίνου εἶναι ἕνα μεγάλο προσκύνημα καί ἕνας ἀπέραντος ναός ὅπου ἀναγράφονται διαρκῶς τά εὐχαριστήρια, διά τά νικητήρια, εἰς τήν Ὑπέρμαχον Στρατηγόν.
Ἀκόμη περισσότερο, ὅμως, ἡ Εὐαγγελίστρια τιμᾶται εἰς τούς πανηγυρίζοντες ναούς της, ὅπως αὐτός ἐδῶ ὁ καλλιμάρμαρος ναός πού μᾶς συνεκέντρωσεν ἀπόψε καί μεταρσιωθήκαμε μέ τήν μελωδική ἐκτέλεσι τῶν ὕμνων τῆς ἑορτῆς ἀπό τήν Χορωδία τοῦ Συνδέσμου Μουσικοφίλων Πέραν, ὑπό τήν διεύθυνσιν τοῦ Μουσικολογιωτάτου Ἄρχοντος Πρωτοψάλτου τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας κ. Παναγιώτου Νεοχωρίτου. Ἐπαινοῦμε καί ἐπευλογοῦμε πατρικῶς ὅλους τούς συμμετέχοντας ἱεροψάλτας γιά τήν ἀποψινή μουσική πανδαισία, καθώς καί γιά τό γεγονός ὅτι συνεχίζετε ἀταλάντευτοι τήν ὡραία αὐτή παράδοσι δεκαετιῶν νά λαμπρύνετε κατ᾽ ἔτος τήν ἑσπέραν αὐτήν τά ἱερά ἀναλόγια τοῦ σεβασμίου τούτου οἴκου τῆς Θεομήτορος.
Ἀπόψε ἤλθαμε κοντά σας, ὅμως, ὄχι μόνον γιά νά ἀκούσουμε ἀλλά καί γιά νά μεταδώσουμε τό χαρμόσυνον μήνυμα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου, ὁ ὁποῖος ἐφέτος ἑορτάζεται ἐντός τῆς ἑβδομάδος πού τιμοῦμε ἐπίσης καί τήν προσκύνησιν τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ. Εἶναι ἐξόχως διδακτική ἠ ἐφετεινή σύμπτωσις τοῦ λειτουργικοῦ ἔτους.
Ὁ Εὐαγγελισμός τῆς Θεομήτορος, ὁ ὁποῖος προηγεῖται τοῦ Σταυροῦ εἶναι τό αἰώνιον δίδαγμα τῆς ὑπακοῆς στό θέλημα τοῦ Θεοῦ: «Ἰδού ἡ δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά τό ρῆμα σου». Ἐάν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας ὀνομάζουν τήν ταπείνωσιν «θεοποιόν», τοῦτο ἁρμόζει πρωτίστως εἰς τήν Παναγίαν, διότι διά τῆς ὑπακοῆς της αὐτῆς «υἱόν ἐποίησεν ἀνθρώπου Θεόν, καί τόν ἄνθρωπον υἱόν Θεοῦ».
Ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ ἀνεκοίνωσεν εἰς τήν νεάνιδα Μαριάμ τήν βουλήν τοῦ Θεοῦ καί ἐκείνη δέν ἐσιώπησε. Ἀνταπεκρίθη εἴς τήν θείαν κλῆσιν μέ πίστιν καί ταπείνωσιν. Αὐτή ἡ ἀνθρωπίνη ἀνταπόκρισις τῆς Παναγίας εἶναι ὅ,τι ἀκριβῶς χρειαζόταν. Ἡ ὑπακοή τῆς Μαρίας ἀντισταθμίζει τήν ἀνυπακοή τῆς Εὔας. Μέ αὐτήν τήν ἔννοιαν ἡ Θεοτόκος εἶναι ἡ νέα Εὔα καί ὁ Υἱός της ὁ νέος Ἀδάμ.
Ἀλλά καί ὁ Σταυρός, ὁ ὁποῖος ἀκολούθησε τόν Εὐαγγελισμό, δέν εἶναι μήπως καί αὐτός τρανή μαρτυρία ὑπακοῆς στό θεῖο θέλημα, καί μάλιστα ἀπό μέρους τοῦ ἰδίου τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ; Ὁ Ἰησοῦς ἐζήτησεν εἰς τόν κῆπον τῆς Γεσθημανῆ ἀπό τόν Πατέρα Του νά παρέλθῃ ἀπ᾽ Αὐτοῦ τό πικρόν ποτήριον τῆς δοκιμασίας καί τοῦ θανάτου, ἀλλά προσέθεσε ἀμέσως: πλήν, «γενηθήτω τό θέλημά σου»!
Ὑπακοή, λοιπόν, εἰς τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ὄχι ὅμως μόνον ὅταν τό θέλημά Του εἶναι νά εὐημεροῦμε καί νά εὐτυχοῦμε, ἀλλά καί ὅταν ἐπιτρέπῃ νά δοκιμαζώμεθα, νά στεναχωρούμεθα, νά βασανιζώθα, νά ὑποφέρωμεν. Ἄλλως τε ὁ ἴδιος ὁ Υἱός Του δέν ἔφθασεν εἰς τήν Ἀνάστασιν διά τοῦ Πάθους καί τοῦ Σταυροῦ Του; «Ἰδού γάρ ἦλθε διά τοῦ Σταυροῦ χαρά ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ». Γιατί, λοιπόν, ἐμεῖς ἀξιοῦμε νά ζοῦμε μόνον Ἀνάστασιν καί πάντοτε Ἀνάστασιν ἄνευ Σταυροῦ;
Καί ἡ Παναγία, προτοῦ δοξασθῇ καί καθεσθῇ ἐκ δεξιῶν τοῦ Υἱοῦ της «ἐν ἰματισμῷ διαχρύσῳ περιβεβλημένη πεποικιλμένη» (Ψαλ. μδ´, 10) καί προτοῦ τήν μακαρίσουν ὅλαι αἱ γενεαί τῶν ἀνθρώπων, μήπως δέν δοκίμασε τόν πόνο τοῦ σταυρικοῦ θανάτου τοῦ ἀθώου παιδιοῦ της; «Καί σοῦ δέ αὐτῆς τήν ψυχήν διελεύσεται ρομφαία», εἶχε προφητεύσει ὁ πρεσβύτης Συμεών. Γι᾽ αὐτό καί δύναται νά καταλάβῃ καλύτερα ἀπό τόν καθένα τόν ἀβάσταχτο πόνο κάθε μητέρας πού θρηνεῖ τόν χαμό τοῦ παιδιοῦ της.
Ἐμεῖς τήν παρακαλοῦμε μέ θέρμη καί εὐλάβεια, ἰδιαίτερως ἀπόψε, νά ἁπαλύνῃ καί νά γαληνέψῃ τήν καρδιά κάθε πονεμένης μητέρας καί νά ἀποδιώξῃ τούς πολέμους καί τίς συμφορές πού ταλανίζουν τόν κόσμο μας. Εἴθε νά ἁπλωθῇ παντοῦ τό σωτηριῶδες μήνυμα τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Χριστοῦ καί μαζί του ἡ ἀγάπη, ἡ δικαιοσύνη καί ἡ εἰρήνη πού τό συνοδεύουν. Μόνον αὐτές μποροῦν νά φέρουν μόνιμη καί ἀναφαίρετη χαρά στούς ἀνθρώπους καί στούς λαούς τῆς γῆς, ἀκριβῶς ἐκείνη τήν χαρά πού εὐαγγελίζεται ἡ Ἐκκλησία μας στά πέρατα τῆς οἰκουμένης: «Εὐαγγελίζου γῆ χαράν μεγάλην, αἰνεῖτε οὐρανοί Θεοῦ τήν δόξαν»!
Μέ αὐτό τό πνεῦμα τῆς ἀπολύτου ἀφοσιώσεως εἰς τόν Θεόν, ἄς ἑορτάσουμε ἐφέτος τήν προσκύνησι τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καί τόν Εὐαγγελισμό τῆς Θεοτόκου. Ἄς ἀπαντήσουμε καί ἐμεῖς μαζί μέ τήν Παναγία μας: «ἰδού οἱ δοῦλοι Κυρίου, γένοιτο ἡμῖν κατά τό ρῆμα Του».
Μέ αὐτές τίς ἑόρτιες σκέψεις εὑρισκόμεθα τήν ἑσπέραν αὐτήν ἐν τῷ μέσῳ ὑμῶν, ἀγαπητοί προσκυνητές τῆς Εὐαγγελίστριας, γιά νά σᾶς εὐχηθοῦμε πατρικῶς χρόνια πολλά!
Ἀκόμη, γιά νά συγχαροῦμε θερμῶς τόν καθ᾽ ὅλα ἄξιον Ἐπόπτην τῆς Περιφερείας αὐτῆς καί προσφιλέστατον ἀδελφόν ἅγιον Καλλιουπόλεως καί Μαδύτου κύριον Στέφανον διά τόν ζῆλον πού ἐπιδεικνύει εἰς τήν ἐπιτέλεσιν τοῦ διακονήματος πού ἀνέθεσε εἰς αὐτόν ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία, διά τήν ἀγάπην του διά τάς ἱεράς ἀκολουθίας, καθώς καί δι᾽ ὅλους ἐσᾶς τούς Χριστιανούς μας τῶν Ταταούλων. Ἄλλως τε ὁ Ἐπόπτης σας εἶναι σάρκα ἐκ τῆς σαρκός τῆς Περιφερείας αὐτῆς τῆς καθ᾽ ἡμᾶς Ἁγιωτάτης Ἀρχιεπισκοπῆς. Ἐδῶ ἐγεννήθη καί ἠνδρώθη ἐκκλησιαστικῶς πρό τῆς εἰσόδου του εἰς τήν Πατριαρχικήν Αὐλήν. Σᾶς γνωρίζει καί τόν γνωρίζετε. Σᾶς ἀγαπᾷ καί τόν ἀγαπᾶτε! Ἐμεῖς τόν εὐχαριστοῦμε ἐκ βάθους καρδίας διά τήν εὔκαρπον διακονίαν του καί τοῦ εὐχόμεθα τά κράτιστα παρά Κυρίου.
Συγχαίρομεν πατρικῶς τόν ἱερατικῶς προϊστάμενον Αἰδεσιμολογιώτατον Οἰκονόμον τῆς Ἁγιωτάτης Ἀρχιεπισκοπῆς Κωνσταντινουπόλεως κ. Φιλόθεον Κελεπούρην, εὐλαβῆ κληρι-κόν, ἐξαίρετον οἰκογενειάρχην, ὑποδειγματικόν στέλεχος τῶν Συνοδικῶν Σεκρέτων. Ἐκφράζομεν, τέλος, τόν ἔπαινον τῆς ἡμῶν Μετριότητος πρός τήν Ἔντιμον Ἐφοροεπιτροπήν τῆς Κοινότητος Προπόδων Ταταούλων καί τούς λοιπούς συνεργάτας αὐτῆς, διά τό ἐνταῦθα ἐπιτελούμενον ἱερόν καί θεάρεστον ἔργον.
Περαίνοντες τόν λόγον, καλωσορίζομεν πάντας ὑμᾶς, τούς τε ἐκ τῆς Πόλεως καί τούς φίλους ἐπισκέπτας, καί εὐχαριστοῦμεν διά τήν παρουσίαν καί τήν συμμετοχήν σας εἰς τήν πανήγυριν τῆς Εὐαγγελιστρίας. Ἰδιαιτέρως ὑποδεχόμεθα τούς ἀποφοίτους τῆς Ἀστικῆς Σχολῆς Γαλατᾶ, οἱ ὁποῖοι ἐπραγματοποίησαν τό περασμένο Σάββατο τήν καθιερωμένη πλέον, 10η συνεστίασί τους, στό πλήρως ἀνακαινισμένο κτίριο τῆς Σχολῆς, δαπάναις καί πάλιν τοῦ φιλογενοῦς ζεύγους Μαρτίνου. Ἀπόψε ἐτελέσαμε μόλις τρισάγιον ὑπέρ ἀναπαύσεως τῆς ψυχῆς τῶν ἀποθανόντων διδασκάλων καί ἀποφοίτων τοῦ ἱστορικοῦ αὐτοῦ ἐκπαιδευτηρίου τῆς Ὁμογενείας τῆς Πόλεώς μας, μεταξύ τῶν ὁποίων ἦταν καί τό ὄνομα τοῦ μακαριστοῦ Γέροντός μας Μητροπολίτου Χαλκηδόνος Μελίτωνος, ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε ἀπόφοιτος τῆς Σχολῆς Γαλατᾶ. Εἴη ἡ μνήμη ἁπάντων αἰωνία καί ἄληστος.
Τέλος, θά ἦταν παράλειψίς μας νά μή ἀπευθύνουμε καί λίγα λόγια ἐγκαρδίου χαιρετισμοῦ καί πρός τόν ὅμιλο καθηγητῶν καί μαθητῶν τῆς Γ´ Γυμνασίου τοῦ Ἀμερικανικοῦ Κολλεγίου Ἑλλάδος.
Ἐλλογιμώτατοι ἐκπαιδευτικοί καί ἀγαπητά μας παιδιά,
Συνηθίζουμε νά προτρέπουμε τούς προσκυνητές πού μᾶς ἐπισκέπτονται, διότι περί προσκυνήματος πρόκειται ἐδῶ καί ὄχι περί ἐκδρομῆς ἤ περιηγήσεως, νά μή ἀρκοῦνται στά κατάλοιπα τοῦ ἐνδόξου Βυζαντισμοῦ μας καί στά ὁρώμενα, ἀλλά νά ἐπεκτείνουν τήν προσοχή καί τό ἐνδιαφέρον τους καί στά μή ὁρώμενα καί νά ἀκοῦν τίς μυστικές φωνές τοῦ παρελθόντος, διότι ὅλα αὐτά τά φαινομενικῶς παρωχημένα εἶναι ἐξ ἴσου πραγματικά καί ὑπαρκτά καί ἴσως περισσότερο διδακτικά ἀπό αὐτά πού μποροῦμε νά δοῦμε καί νά ψηλαφήσουμε σήμερα. Τήν ἴδια ἀκριβῶς προτροπή ἀπευθύνουμε καί σέ ἐσᾶς, εὐχόμενοι ἡ διαμονή σας ἐδῶ νά εἶναι εὐχάριστη, ἀλλά καί ἐπωφελής καί ἐποικοδομητική.
Μέ πολλή χαρά σᾶς βλέπουμε ὅλους ἀπόψε ἐδῶ στό σπίτι τῆς Εὐαγγελιστρίας. Δεχθῆτε πρῶτα τήν χάριν της καί ὕστερα τήν πατρική μας εὐλογία καί τήν εὐχή νά διέλθετε μέ ὑγεία καί κατάνυξι τό ὑπόλοιπο τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καί νά ἑορτάσετε ἕνα εὐφρόσυνο καί εὐλογημένο Ἅγιο Πάσχα!
Χρόνια πολλά εἰς ὅλους!
