Στις 20 Σεπτεμβρίου 2024, πραγματοποιήθηκε στην Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης (ΟΑΚ) στο Κολυμβάρι Ημερίδα, με θέμα: «Ο Άνθρωπος, ο ΒΟΑΚ και ο Βίος». Στην εκδήλωση συμμετείχαν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου κ. Αμφιλόχιος καθώς και εκπρόσωποι των τοπικών και περιφερειακών Αρχών, όπως επίσης αρμόδιοι Φορείς, οι οποίοι συζήτησαν το κρίσιμο ζήτημα της οδικής ασφάλειας και της καθυστέρησης στην ολοκλήρωση του ΒΟΑΚ. Πριν την έναρξη της σημαντικής αυτής συνάντησης ο Σεβασμιώτατος τέλεσε Τρισάγιο «υπέρ αναπαύσεως των θυμάτων από τροχαία ατυχήματα εν τη νήσω Κρήτη» και στη συνέχεια άρχισε η εκδήλωση υπό την προεδρία του Σεβασμιωτάτου και τον συντονισμό του Δρ Κωνσταντίνου Β. Ζορμπά, Γενικού Διευθυντού της ΟΑΚ.
Ο κ. Ζορμπάς επεσήμανε ότι η εκδήλωση αυτή αποτελεί συνέχεια προηγούμενων πρωτοβουλιών της ΟΑΚ για την ευαισθητοποίηση γύρω από την οδική ασφάλεια και την πρόληψη των τροχαίων ατυχημάτων, υπογραμμίζοντας τη σημασία της προστασίας της ανθρώπινης ζωής, με αφορμή το μαθητικό παγκρήτιο Συνέδριο, με την παρουσία του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλου (2017). Επεσήμανε επίσης ότι «είναι θλιβερό το γεγονός να θυμόμαστε την επικινδυνότητα του ΒΟΑΚ κάθε φορά που θρηνούμε θύματα, όπως ο τραγικός θάνατος τριών νέων ανθρώπων στη Γέφυρα του Γαλατά. Πολλές και διαφορετικές οι αιτίες για την πρόκληση των συχνά πολύνεκρων ατυχημάτων με πρώτη την συμπεριφορά των οδηγών και αφετέρου την κατάσταση αλλά και τις ελλιπείς υποδομές ενός οδικού άξονα που είναι γερασμένος και ήδη κορεσμένος», ενώ από την πλευρά του ο Σεβασμιώτατος επεσήμανε ότι «η σιωπή στις παραπάνω πληγές μεταφράζεται ως ανοχή, ίσως και συνενοχή, η απλή αποδοκιμασία δεν αρκεί. Χρειάζεται μια βαθιά και άμεση αντίδραση απέναντι στη βία και ίσως, αυτή η τραγωδία να οδηγήσει ποιο βαθιά τη σκέψη μας στον κόσμο των νέων και στην αβεβαιότητα που τους κληρονομούμε, για τον λόγο αυτόν και η Ακαδημία ανέλαβε την πρωτοβουλία αυτή, προκειμένου να προωθήσει τον διάλογο σε ένα εξόχως σημαντικό, υπαρξιακό θα λέγαμε ζήτημα, παγκρήτιου, πανελλαδικού και πανανθρώπινου ενδιαφέροντος».
Προτάσεις και παρεμβάσεις έκαμαν η κα Σέβη Βολουδάκη, Βουλευτής Χανίων, η οποία ανέφερε «θα έπρεπε να έχουμε έναν πιο ασφαλή δρόμο καλά φωτισμένο, με διαχωριστικά. Χρειάζεται να γίνουν μεγάλες παρεμβάσεις. Όλα αυτά έχουν μπει σε τροχιά υλοποίησης, υπάρχει χρονοδιάγραμμα μέχρι τότε όμως πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις μέχρι την ολοκλήρωση του ΒΟΑΚ, ώστε να αποφύγουμε τα δυστυχήματα. Όμως πρέπει να κοιτάξουμε και άλλους παράγοντες που επιδρούν στο πρόβλημα». Ο Ιωάννης Μαλανδράκης, Δήμαρχος Πλατανιά και ο Αντώνης Περράκης, Δήμαρχος Καντάνου, οι οποίοι με τις παρεμβάσεις τους, έκαναν λόγο για πρακτικά θέματα και πρακτική αντιμετώπιση του προβλήματος των τροχαίων. Η Σοφία Μαλανδράκη, ως Εντεταλμένη Περιφερειακή Σύμβουλος στον Τομέα Παιδείας και Πολιτισμού στην Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, οποία ανέφερε «οφείλει να απαντηθεί το θέμα των τροχαίων ατυχημάτων όχι αποσπασματικά. Το κράτος πρέπει να πει, τι πρέπει να γίνει στον ΒΟΑΚ μέχρι αυτός ο δρόμος να πάρει την κανονική του μορφή. Μέχρι τότε θα πρέπει να υπάρχει από τις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης το μάθημα της οδικής ασφάλειας». Η Παπαθανασίου Ελένη, Διοικητής Τροχαίας ΒΟΑΚ Κρήτης, είπε «όλα όσα βιώνουμε εμείς της τροχαίας, οι διασώστες και οι γιατροί στο νοσοκομείο, σε ένα τροχαίο, κανείς δεν μπορεί να μεταφέρει. Μπορούμε όμως να σας πούμε για τον εκνευρισμό που επικρατεί στους δρόμους, από τους οδηγούς, αλλά και το ότι κανείς δεν δέχεται την ποινή και την τιμωρία. Οι ανήλικοι παραβάτες έχουν χάσει την αίσθηση του ορίου και το διαπιστώνουμε από την επαναληψιμότητα των παραβάσεων. Όταν μάλιστα, έχουμε τροχαία θανατηφόρα με ανθρώπους που τους είχαμε στερήσει το δικαίωμα της οδήγησης για κάποιους μήνες λόγω παραβάσεων τους και όμως αυτοί οδηγούν ξανά. Αναρωτιέμαι γιατί παρά τις οδηγίες, τις προσπάθειες μας, ο άνθρωπος δεν μπορεί να δει τον διπλανό του και την οικογένεια του. Οι γονείς αρκετές φορές κάνουν λάθος που υποστηρίζουν τις παραβάσεις των παιδιών τους, ακόμα και μπροστά μας αποδεικνύεται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο πως, η οδηγική συμπεριφορά και τα αρνητικά αποτελέσματα είναι θέμα έλλειψης παιδείας», ενώ η κα Κίτσιου Μάρθα, Αστυνόμος Β’ Διοικητής Τροχαίας Χανίων, σημείωσε «η συμπεριφορά η δική μας είναι το Α και το Ω. Υπέρμετρος εγωισμός από οδηγούς που λένε ότι μπορώ να τα καταφέρω, είτε καταναλώσω αλκοόλ είτε τρέξω. Δεν είναι όμως έτσι. Οι μεγαλύτεροι είναι κάπως δύσκολο να αλλάξουν νοοτροπία, για αυτό στοχεύουμε στις μικρότερες ηλικίες μέσα από την εκπαίδευση. Αν αλλάξει η παιδεία και η νοοτροπία ξεκινώντας από τις μικρές ηλικίες θα έχουμε κερδίσει πολλές ζωές. Μπορεί να παιδιά να σοκαριστούν από εικόνες τροχαίων δυστυχημάτων, αλλά θα πρέπει να καταφέρουμε να γίνει η αλλαγή νοοτροπίας. Δεν τρέχω, δεν πίνω, δεν οδηγώ απρόσεκτα, όχι για τους άλλους αλλά κυρίως για εμάς τους ίδιους. Αυτό πρέπει να κατανοήσουν και να εμπεδώσουν τα παιδιά μας». Από τον ιατρικό κόσμο ο αντιπρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Νευροχειρουργός του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων κ. Αντώνης Κρασουδάκης, στην τοποθέτηση του μίλησε για 1000 νεκρούς το χρόνο, 15.000 βαριά τραυματίες, 30.000 περίπου ελαφρά τραυματίες από τροχαία στην Ελλάδα, χωρίς να υπολογίζονται οι θάνατοι που επέρχονται λόγω τροχαίου μετά από κάποιο διάστημα και δεν καταγράφεται αυτό ως αιτία θανάτου. Πρότεινε την ανάπτυξη μιας ηλεκτρονικής εφαρμογής με τη συνεργασία του Πολυτεχνείου μέσω της οποίας θα καταγράφονται όλα τα δεδομένα ενός ατυχήματος από όλους τους εμπλεκόμενους με τα τροχαία και ανέφερε «θα μπορούσαμε όλα αυτά τα στοιχεία να τα αναλύουμε και να τα επεξεργαζόμαστε και να μας καθοδηγούν για τα περαιτέρω. Το 2004 έγινε η πρώτη δράση με αφισοκόλληση για τα τροχαία από τους γιατρούς της Νευροχειρουργικής σε μπαρ και καταστήματα. Ο ΒΟΑΚ δεν είναι η μεγαλύτερη καρμανιόλα αφού έχει καταγραφεί ότι τα περισσότερα ατυχήματα γίνονται σε ακτίνα 2 χλμ από τους τόπους διαμονής ή Εργασίας» και συνέχισε «μελέτες επι μελετών για τους κυκλικούς κόμβους ή άλλα επικίνδυνα σημεία όπως η ευθεία του Πολυτεχνείου, τι περιμένουμε; Να γίνουν και άλλα τροχαία; Που είναι οι διαγραμμίσεις; Το βράδυ η άσφαλτος είναι ένα κατάμαυρο φίδι που τρώει ανθρώπους». Ο Διευθυντής της Θωρακοχειρουργικής του Γενικού Νοσοκομείου Χανίων και Γραμματέας της Ιατρικής Εταιρείας Χανίων, κ. Γεώργιος Κουλαξουζίδης και ο εκπρόσωπος των εργαζομένων Τομέα ΕΚΑΒ Χανίων κ. Καρεφυλλάκης, ανέπτυξαν στη συνάντηση τα δεδομένα που αποτελούν και την τραγικότητα για τα τροχαία στους δρόμους, επισημαίνοντας ότι το ΕΣΥ είναι που σηκώνει όλο το βάρος αυτού του προβλήματος, με υψηλό κόστος αλλά και τη διαπίστωση ότι υπάρχουν περιθώρια αλλά και η ανάγκη για κατά τμήματα αναβαθμίσεις στην παροχή υπηρεσιών και στελέχωσης τους. Σημαντική ήταν η παρέμβαση από την Αμερική του Νικόλαου Καστρινάκη, Πρόεδρος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών, ο οποίος παρουσίασε σύντομο σποτ με έμφαση στην υπευθυνότητα στο τιμόνι από καταξιωμένους Κρήτες ηθοποιούς και άλλες προσωπικότητες, καθώς και της Βασιλικής Δανέλλη- Μυλωνά, Προέδρο «Ι.Ο.ΑΣ. Πάνος Μυλωνάς Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας».
Επίσης, προτάσεις κατέθεσαν ο Καθηγητής Μιχάλης Λαγουδάκης της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, εκ μέρους του Πρύτανη Μιχάλη Ζερβάκη, του Πολυτεχνείου Κρήτης, ο Λευτέρης Κοπάσης, πρ. Πρόεδρος του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης, η Βίκυ Κόλλια, από τον Σύλλογο για την πρόληψη Τροχαίων Ατυχημάτων με επωνυμία «Με οδηγό την ΖΩΗ», η Δέσποινα Αθανασάκη, Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός, ο Καραβιώτης Γεώργιος, Σύλλογος για την Πρόληψη Τροχαίων Ατυχημάτων από το Ρέθυμνο και ο Ιωάννης Ξυπολιτάκης από την Εθελοντική Ομάδα «Δρόμοι Κρήτης ΒΟΑΚ». Χαιρετισμό απηύθυνε εκ μέρους του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ρεθύμνης κ. Προδρόμου, ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Πανοσιολ. Αρχιμανδρίτης π. Παρθένιος, ενώ τη συζήτηση παρακολούθησαν και αντιπροσωπείες μαθητών από το ΓΕΛ Κολυμπαρίου και το ΕΠΑΛ Κισάμου.
Τα βασικά θέματα που συζητήθηκαν είναι τα εξής:
- Ανάγκη Βελτίωσης της Υποδομής του ΒΟΑΚ: Η συζήτηση επικεντρώθηκε στην ανάγκη για άμεσες παρεμβάσεις στον ΒΟΑΚ, όπως η εγκατάσταση φωτισμού, διαχωριστικών και άλλων μέτρων που θα συμβάλλουν στην αποτροπή των ατυχημάτων. Επισημάνθηκε ότι ο ΒΟΑΚ εξυπηρετεί όχι μόνο τους επισκέπτες του νησιού, αλλά και τους μόνιμους κατοίκους της Κρήτης για τις καθημερινές τους ανάγκες κι εργασίες
- Ανθρώπινος Παράγοντας και Οδική Συμπεριφορά: Τονίστηκε ο ρόλος της ανθρώπινης συμπεριφοράς στα τροχαία ατυχήματα, με έμφαση στην ανάγκη αλλαγής νοοτροπίας των οδηγών. Παρουσιάστηκαν προτάσεις για την εκπαίδευση των νέων στην οδική ασφάλεια από νεαρή ηλικία, καθώς και η ενίσχυση της επιβολής του νόμου μέσω αυστηρότερων προστίμων και ποινών.
- Ιατρική Τραύματος και Υποστήριξη των Τροχαίων Θυμάτων: Εξετάστηκε η ανάγκη για δημιουργία κέντρων τραύματος απαρτισμένων από ιατρικούς και παραϊατρικούς επαγγελματίες. Επιπροσθέτως τονίστηκε η ανάγκη για ακαδημαϊκή και πρακτική αναβάθμιση της εκπαίδευσης των επαγγελματιών υγείας στη διαχείριση σοβαρών τροχαίων ατυχημάτων. Επιπλέον, συζητήθηκε η ενίσχυση των υποδομών για την έγκαιρη και αποτελεσματική φροντίδα των τραυματιών.
- Εκπαίδευση και Πρόληψη: Δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση για την οδική ασφάλεια, τόσο μέσω των σχολείων όσο και μέσω βιωματικών σεμιναρίων για οδηγούς και νέους. Προτάθηκαν βιώσιμα εκπαιδευτικά προγράμματα που θα προωθούν την καλή οδική συμπεριφορά και θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη συνείδησης ασφαλούς οδήγησης.
- Διαβουλεύσεις και Συνεργασία: Η Ημερίδα αποτέλεσε ευκαιρία διαλόγου και συνεργασίας ανάμεσα στους αρμόδιους φορείς και την τοπική κοινωνία, με στόχο τη λήψη αποφάσεων που θα ενισχύσουν την οδική ασφάλεια. Τέλος, επισημάνθηκε η ανάγκη για διαρκή διαβούλευση και συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων μερών για την υλοποίηση των προτεινόμενων δράσεων.
Εν κατακλείδι, το θέμα των τροχαίων δεν αφορά μόνο την εκάστοτε Πολιτεία για θέματα υποδομών και ασφάλειας. Το πρόβλημα είναι πρωτίστως ανθρωπολογικό. Είναι καιρός, πέρα από τις υποχρεώσεις της Πολιτείας, να ασχοληθούμε και με την παρακμή του πολιτισμού. Αυτό πρέπει να μας ανησυχεί και οφείλουμε να σταματήσουμε και να αντιστρέψουμε, αν είναι δυνατόν, αυτό το φαινόμενο της παρακμής. Για τον λόγο αυτό καθίσταται ακόμη πιο προφανής και επιτακτική η ανάγκη της ειλικρινούς αναζήτησης των όρων και των προϋποθέσεων της συνεχούς υποστήριξης του Διαλόγου για το μέλλον της Κρήτης. Η ΟΑΚ, ως Ίδρυμα διαλόγου και επικοινωνίας, συνεχίζει να στηρίζει τις προσπάθειες για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και την εξασφάλιση ασφαλών συνθηκών οδήγησης στην Κρήτη, αναδεικνύοντας την ευθύνη όλων μας για την αντιμετώπιση αυτού του μείζονος κοινωνικού προβλήματος. Σε συνεργασία δε με τους αρμόδιους Φορείς, παραμένει αφοσιωμένη στην προώθηση πρωτοβουλιών που ενισχύουν την οδική ασφάλεια και προάγουν την ατομική υπευθυνότητα, και θα συμβάλει στην οδική παιδεία και τον γενικότερο προβληματισμό με συγκεκριμένες δράσεις.
