Της εκπαιδευτικού Μαρίας Δήμου
Όσοι επισκέπτονται το Μπαλίνο, τον Ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου στα σύνορα Μπαλατά κι Αϊβάνσαράι, το ερώτημα που θέτουν είναι για την προέλευση του ονόματός του, που άλλοτε γίνεται Παλίνο κι άλλοτε Βαλίνο.
Ο Ακύλας Μήλλας αναφέρει ότι σύμφωνα με τον Τζαννή Παπαδόπουλο ο προσδιορισμός «Μπαλίνο» προέρχεται από το όνομα του Μαγίστρου Παυλίνου, της εποχής του Θεοδοσίου του Β΄, ενώ ο Βυζάντιος αναφέρει ότι η περιοχή πήρε το όνομά της από τον Βάιλο, Πρέσβη των Ενετών στην Κωνσταντινούπολη. Πιο πιθανή όμως σύμφωνα με τους Παπαστρατή και Μασσαβέτα θεωρείται η περίπτωση το όνομα της περιοχής και της εκκλησίας να προέρχεται από κάποιον Γενουάτη ευγενή ονόματι Παλίνο ή Μπαλίνο.
Σε μία έκδοση του 1959 του εκδοτικού Οίκου «Πυρσός» με τίτλο «Ιστορικά Σημειώματα του Ιερού Ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του Παλίνου» ο συγγραφέας, που αναφέρεται μόνο με τα αρχικά Κ.Α.Κ.Γ., αναπτύσσει μία άλλη πολύ ενδιαφέρουσα άποψη.
Ξεκινώντας από την αναφορά του ονόματος «τα Παυλίνου» για την περιοχή του Κοσμιδίου και τον Ναό των Αγίων Αναργύρων θεωρεί πως υπάρχει άμεση σύνδεση με την περιοχή αυτή, που βρίσκεται έξω από τα τείχη, στα βορειοδυτικά του Αγιάσματος των Βλαχερνών, με την περιοχή που βρίσκεται σήμερα η Παναγία Μπαλίνου. Θεωρεί πως η ονομασία «Μπαλίνου» είναι παραφθορά αυτής του «Παυλίνου» και πως κάποιοι από τους κατοίκους μετά από την καταστροφή των Αγίων Αναργύρων μετοίκησαν μέσα στα τείχη.
Το τοπωνύμιο «Τα Παυλίνου» ακολουθεί την τακτική της εποχής να δίνεται το όνομα ενός σημαίνοντος προσώπου, που είχε άμεση σχέση με την περιοχή, μετασχηματισμένο στον πληθυντικό του ουδετέρου για να δηλώσει τα κτήματα, τις γαίες. Έτσι και «Τα Παυλίνου» αναφέρονται είτε στον Μάγιστρο Παυλίνο κατά τον Κεδρηνό είτε κατά τον Cyril Mango στην Παυλίνα με καταγωγή από τη Συρία, μητέρα Λεοντίου του σφετεριστή (484–488). Εξάλλου η λατρεία των Αγίων Αναργύρων ξεκίνησε στην περιοχή της Συρίας κι από εκεί εξαπλώθηκε στον υπόλοιπο χριστιανικό κόσμο. Δε θεωρείται λοιπόν απίθανο η ευγενικής καταγωγής σύρια Παυλίνα να μετέφερε την λατρεία των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού στην περιοχή όπου προϋπήρχε ιερό των Διόσκουρων, που θεωρείται ότι πέρασαν στην νέα θρησκεία, από τους Ελληνίζοντες χριστιανούς, ως οι Άγιοι Ανάργυροι.
Τόσο ο Κεδρηνός (11ος αι) όσο και ο Κωδινός (15ος αι) αποδίδουν την ονομασία «Παυλίνου» στον Μάγιστρο του Θεοδοσίου του Β΄ με μία ιστορία σαν παραμύθι επιλέγοντας όμως διαφορετικό τέλος.
Γράφουν λοιπόν πως, όταν κάποιος χωρικός θέλοντας να ευχαριστήσει τον Αυτοκράτορα του προσέφερε ένα τεράστιο μήλο. Εκείνος το χάρισε στη σύζυγό του Ευδοκία. Εκείνη πάλι έχοντας ερωτική σχέση με τον Μάγιστρο Παυλίνο του πρόσφερε το μήλο, που ξαναβρέθηκε στα χέρια του Θεοδοσίου ως δώρο από τον Μάγιστρό του κάνοντάς τον έξαλλο, αφού κατάλαβε τη σχέση της Ευδοκίας και του Παυλίνου. Όταν λοιπόν ο Αυτοκράτορας κατεδίωξε τον Μάγιστρο, ο Κεδρηνός λέει, πως τον αποκεφάλισε, ενώ ο Κωδινός γράφει πως σώθηκε χάρη στη βοήθεια των Αγίων Αναργύρων στο όνομα των οποίων έχτισε τον Ναό στο μυχό του Κερατίου.
Η περιοχή αναφέρεται τόσο στο Τυπικό του Ιερού Παλατίου (10ος αι) όσο και στο «Θεοφάνους Συνεχισταί» (11ος αι) και από τον Ιωάννη Σκυλίτση (11ος αι.) ως «Παυλίνου» αν και οι Άβαροι κατέστρεψαν την εκκλησία στην πολιορκία του 626. Καθώς όμως η περιοχή βρισκόταν εκτός της προστασί9ς των τειχών υπέφερε επανειλημμένα από τις επιδρομές και τις επιθέσεις των επίδοξων κατακτητών. Έτσι δεν είναι αβάσιμες οι υποθέσεις, ειδικά μετά το διάταγμα του Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγου να μετοικήσουν εντός των τειχών οι κάτοικοι των γύρω οικισμών, οι κάτοικοι των Παυλίνων να μετακινήθηκαν στην περιοχή μετά την Ξυλόπορτα. Ένα ακόμα στοιχείο που συντείνει στην άποψη αυτή είναι ότι στην εκκλησία του Μπαλίνου υπήρχαν ( υπάρχουν?) λείψανα των Αγίων Αναργύρων.
Εύλογη είναι λοιπόν η σύνδεση της περιοχής του Κοσμιδίου με την ονομασία «Τα Παυλίνου» με την περιοχή και το Ναό του Μπαλίνου τόσο εξαιτίας της εγγύτητας, όσο και της ομοιότητας της ονομασίας. Μπορεί τα ίχνη του Κοσμιδίου και των Παυλίων να χάθηκαν κάτω από τα αλλεπάλληλα στρώματα ιστορίας, η ονομασία τους όμως παραμένει και διαιωνίζεται μέσα από την Παναγία Μπαλίνου, αυτήν την μικρή αλλά τόσο σημαντική εκκλησία της περιοχής Κερατίου.
