Έχοντας πρόσφατα ανακοινώσει την πρόθεσή του να παραιτηθεί, ο Αρχιεπίσκοπος Ελσινκίου και πάσης Φινλανδίας Λέων απευθύνθηκε στη Γενική Συνέλευση της Εκκλησίας του. Συγκεκριμένα, σχολίασε τις δραστηριότητες του Πατριαρχείου Μόσχας. Η ομιλία του βασίστηκε στην παραβολή του καλού Σαμαρείτη.
“Όλοι μας συναντάμε ανθρώπους που υποφέρουν κάποια στιγμή και σήμερα ο αριθμός τους αυξάνεται. Πρέπει καθημερινά να αποφασίζουμε αν θα είμαστε καλοί Σαμαρείτες ή αδιάφοροι θεατές”.
Ο Αρχιεπίσκοπος Λέων τόνισε ότι η παραβολή δεν πρέπει να ερμηνεύεται υπερβολικά πρωτόγονα. Δεν πρόκειται απλώς για ένα ζήτημα θρησκευτικής επιλογής:
“Βλέπουμε πολύ καθαρά ότι η έλλειψη κοινωνικής και πολιτικής δραστηριοποίησης μετατρέπει τον κόσμο μας σε έρημο. Βλέπουμε ότι οι δια-εθνικές και διεθνείς συγκρούσεις αγνοούν τους ανθρώπους και τις προσωπικότητές τους.”
Δυστυχώς, πρέπει να πούμε ότι δεν έχει απομείνει κανένα ίχνος Ορθοδοξίας στο Πατριαρχείο της Μόσχας!
“Η οικογένεια των Ορθοδόξων Εκκλησιών βρίσκεται σήμερα σε κρίση και είναι βαθιά διχασμένη. Η σύγχρονη εποχή μας έχει γεννήσει έναν νέο μύθο και μια νέα ολοκληρωτική ιδεολογία με το πρόσχημα της Ορθοδοξίας, η οποία στην πραγματικότητα απέχει πολύ από τον Χριστιανισμό. Πριν από μερικά χρόνια, μπορούσα ακόμη να αναγνωρίσω κάποια απομεινάρια της αληθινής Ορθοδοξίας στο Πατριαρχείο της Μόσχας, αλλά τώρα έχουν αντικατασταθεί από ένα μείγμα ρωσικού μεσσιανισμού, ορθόδοξου φασισμού και εθνοφυλετισμού (που καταδικάστηκε από τη Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης, το 1872). Αυτό αναδεικνύει ένα βασικό πρόβλημα στον σύγχρονο ορθόδοξο κόσμο, τόσο στα ιστορικά ορθόδοξα εδάφη όσο και στον Νέο Κόσμο.
Παραδόξως, η Ρωσία βλέπει τώρα τον εαυτό της ως τη μόνη δύναμη του καλού στον κόσμο, ενώ καθήκον της είναι να αντισταθεί στη Δύση, η οποία λέγεται ότι έχει γίνει κακή. Αυτό, με τη σειρά του, αντιπροσωπεύει τη μανιχαϊστική αίρεση, στην οποία ο κόσμος χωρίζεται σε αντίθετα: φως και σκοτάδι, καλό και κακό κ.ο.κ.
Αυτές οι αλλαγές στη θρησκευτική πολιτική είχαν συνέπειες στη Φινλανδία:
“Φοβάμαι ότι αυτό θα συνεχιστεί. Η κανονική επικράτεια της τοπικής μας Εκκλησίας στη Φινλανδία έχει ίσως επηρεαστεί από τον σημερινό ρωσικό επεκτατισμό. Αν ξεκινήσουμε από τα λόγια της παραβολής, τότε ο “κλέφτης” της εποχής μας θα μπορούσε να βρει συμμάχους ανάμεσα σε εκείνους που περνούν και κάνουν τα στραβά μάτια. Μόνο που, δυστυχώς, σε αυτή την περίπτωση δεν πρόκειται απλώς για περίπατο, αλλά για την επιθυμία να ριζώσει κάποιος για τη δική του ιδεολογία. Γνωρίζουμε πλέον ότι η εισβολή στην Ουκρανία έλαβε την ευλογία της Εκκλησίας και μάλιστα ανακηρύχθηκε “ιερός πόλεμος”. Πρέπει να είμαστε πιστοί στο λόγο του Χριστού και να μην αποδεχτούμε ποτέ τις ψευδείς αξίες της αίρεσης ως αλήθεια”.
Helsinki – Finland: In a scathing speech, Archbishop Leo of Helsinki and All Finland accused the Patriarchate of Moscow of abandoning Christian principles and embracing a dangerous ideology.
Speaking at his church’s General Assembly, Archbishop Leo, who recently announced his retirement, used the parable of the Good Samaritan to highlight the importance of helping those in need. He criticized religious institutions that turn a blind eye to suffering, both within and outside the religious sphere.
His strongest condemnation was reserved for the Moscow Patriarchate. Archbishop Leo stated that “a new totalitarian myth and ideology” has replaced Orthodoxy in Moscow, a blend of “Russian Messianism, Orthodox fascism and ethnophyletism.” He accused the Patriarchate of promoting a “Manichean heresy” dividing the world into good and evil.
These concerns, Archbishop Leo argued, have direct consequences in Finland. He expressed worry that “Russian expansionism” and the invasion of Ukraine, blessed by the Moscow Patriarchate, might have found allies within Finland’s Orthodox community.
The Archbishop concluded by emphasizing the importance of church unity in truly Christian action. He called for a united church to uphold Gospel values and confront these challenges.