Του Δρος Συμεών Σολταρίδη
«Την Ρωμιοσύνη μην την κλαις» τραγούδησε ο Γιώργος Νταλάρας στην λήξη του συνεδρίου που διοργάνωσε το Ζωγράφειο Λύκειο σε συνεργασία με τα Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη στην Πόλη για τον ποιητή της Ρωμιοσύνης, τον Γιάννη Ρίτσο. Ψυχή τής όλης διοργάνωσης ο διευθυντής του Γιάννης Δεμιρτζόγλου, όπως κι όλων των συνεδρίων ή ημερίδων και διημερίδων που πραγματοποιούνται στο ιστορικό σχολείο και συνδυάζει την μάθηση και τον πολιτισμό και μεταλαμπαδεύει στις νεότερες γενιές της Ομογένειας την «Ρωμιοσύνη», η οποία «ζει» και «θεριεύει» στην Πόλη.
Παρόντες στην αίθουσα εκατοντάδες Ρωμιοί, Αρχιερείς, ο εκπρόσωπος της Α.Θ.Π του Οικουμενικού Πατριάρχη, η Ελληνική Διπλωματική αποστολή με επικεφαλής τον Γενικό Πρόξενο, Πρέσβη κ. Κωνσταντίνο Κούτρα, ο Ζουλφί Λιβανελή, που ανέβηκε στη σκηνή και τραγούδησε με τον Έλληνα καλλιτέχνη, οι τοπικές Τουρκικές αρχές και ο Δήμαρχος του Πέρα, όπως πάντα ανταποκρινόμενοι θετικά σε κάθε αίτημα της Ομογένειας.
Σειόταν η αίθουσα, όταν ακούσθηκε το τραγούδι «μες του Βοσπόρου τα στενά» και ο κόσμος, Ρωμιοί και Τούρκοι, τραγουδούσαν μαζί χαρούμενοι και αδελφωμένοι, ευχόμενοι να μην χρειαστεί στο μέλλον να μιλούν για νέα πάθη των δύο λαών.
Παρά την συρρίκνωση που υπέστη το Ρωμαίικο σήμερα αγωνίζεται, ανασυγκροτείται και οργανώνεται. Βέβαια θα πρέπει να αναφερθούμε στην αδειοδότηση των διοργανώσεων με τις αρχές οι οποίες παρέχουν κάθε δυνατή διευκόλυνση και τιμούν με την παρουσία τους την εκάστοτε διοργάνωση.
Κάποιος θα τοποθετηθεί και θα διερωτηθεί «γιατί να μην δώσουν άδειες αφού δεν έμειναν Ρωμιοί;» Αυτό είναι μια άλλη πτυχή της ιστορίας που θα πρέπει να αναλυθεί για να αναζητηθούν τα αίτια της συρρίκνωσης ένθεν κακείθεν. Γιατί όσοι δεν έχουν αναλύσει αρχεία, ίσως συναισθηματικά ορμώμενοι να θέτουν ερωτηματικά και προβληματισμούς. Και αυτό γιατί οι δύο χώρες, Ελλάδα και Τουρκία, ασπαζόμενες την θεωρία της «ομογενοποίησης» επέβαλαν και εφάρμοσαν πολιτικές προφασιζόμενες την ανύπαρκτη «αμοιβαιότητα» με αποτέλεσμα αρνητικών συνεπειών στις μειονότητες Ελλάδας και Τουρκίας, σημειώνοντας ότι είναι το «μακρύ χέρι των πατρίδων τους».
Τώρα που η μία χώρα διάκειται ευμενώς, για τους δικούς της λόγους, παρά την ύπαρξη ακόμη εμποδίων και νομοθεσιών που αντιτίθενται στα ανθρώπινα δικαιώματα και τα σχετικά άρθρα των διεθνών συμβάσεων, αλλά παρέχει δυνατότητες έναντι των μειονοτήτων της με γοργά βήματα, η άλλη συνεχίζει να περπατά σαν χελώνα στις παροχές με αποτέλεσμα να επιφέρει άρνηση ακόμη και σε ότι καλοπροαίρετο προτείνεται.
Μετά από σαράντα χρόνια που ενδιάτριψα πάνω στα Μειονοτικά ζητήματα Ελλάδας και Τουρκίας παρατηρώ τα γοργά βήματα της Άγκυρας σε αντίθεση με της Αθήνας, που είναι φοβικά και ατελέσφορα. Οι ιθύνοντες νόες της πολιτικής φαίνεται ότι ασπάσθηκαν την λανθάνουσα και ψευδεπίγραφη εθνικά ρητορική «δεν παρέχω τίποτα στην μειονότητα στην Θράκη, τώρα που έσβησε η ομογένεια στην Πόλη και στα Αιγαιοπελαγίτικα νησιά» είναι οι ίδιοι, οι οπαδοί της πολιτικής «η καλύτερη λύση είναι η μη λύση». Ποιος τους είπε ότι εμείς εδώ στην Πόλη δεν ζούμε ή ότι σβήσαμε; Κάνουν μεγάλο λάθος και εγκληματούν. Θεωρώ ότι η ιστορία θα καταγράψει ένθεν κακείθεν τους λόγους που οι Ρωμιοί συρρικνώθηκαν.
Ας επανέλθουμε όμως στην πολιτική και τους πολιτικούς για τη μειονότητα. Σιγοντάρονται από μια ειδησεογραφία, που ερμηνεύει κατά το δοκούν, α-πολίτικη, δεν επιτρέπει την προσέγγιση χρησιμοποιώντας λεκτικούς νεολογισμούς, που δυναμιτίζουν κάθε προσπάθεια και πολώνουν το κλίμα. Αυτή όμως η πολιτική της κακοπροαίρετης στάσης, εθνικά επικίνδυνης, παρεμποδίζει την ανάπτυξη και πρόοδο της Θράκης αφού προβάλει επικίνδυνα σενάρια γεμάτα φαντασίες. Πάντοτε υποστήριζα ότι τα τοπικά λάθη και οι παραλήψεις επί της μειονοτικής πολιτικής που προτείνονται στην Αθήνα περιέχουν σπέρματα συμφερόντων οικονομικών και πολιτικών. Αυτά παρεμποδίζουν την επίλυση αφού καλλιεργείται ένας έντονος επαγγελματικός πατριωτισμός, που προσφέρει το άλλοθι στην αντίπερα όχθη. Ή παρέχονται από άτομα τα οποία ακολουθούν το δόγμα «πατρίς, θρησκεία, οικογένεια» και υπεραμύνονται των πάτριων, όταν αυτοί οι «θρησκόληπτοι υπερπατριώτες» είναι υπαίτιοι για κάθε δεινό που υπέστη η χώρα.
Αισθάνθηκα την ανάγκη να περιοριστώ σε αυτά τα λίγα μετά από μια μακρά σιωπή μου, γιατί ένιωσα την ανάγκη να τοποθετηθώ αφενός μεν γιατί παραβρέθηκα στην συναυλία του Νταλάρα και στην διοργάνωση των συνεδρίων του Ζωγραφείου, καθώς και στην φωτογραφική έκθεση που παρουσιάσθηκε στο επισκευασμένο σχολείο του Γαλατά, που έχει μετατραπεί σε Ρωμαίικο πολιτιστικό κέντρο, ένα κομψοτέχνημα με δωρεά του εφοπλιστή Μαρτίνου. Η εκδήλωση μέσα από την παρουσίαση του βιβλίου της κ. Πουρνάρα από τη μια και τα εγκαίνια της φωτογραφικής έκθεσης με θέμα την οθωμανική και σύγχρονη Δράμα, θέλησε να δηλώσει πόσα κοινά ενώνουν τους δύο λαούς τόσο από το μακρινό αλλά και το πρόσφατο παρελθόν και να δημιουργήσει μια γέφυρα φιλίας, όπως το δημοφιλές παραδοσιακό τραγούδι «Drama köprüsü».
Και αφετέρου για να ξανακτυπήσω τον κώδωνα του κινδύνου προς όλους που έμαθαν να μην ακούνε ότι έφθασε καιρός να δοθούν τα κίνητρα για ενσωμάτωση της μειονότητας στην Θρακική κοινωνία και να αποδυναμωθούν τα τυχόν επιχειρήματα. Η Θράκη είναι η δεύτερη πατρίδα μου για την οποία αγωνίσθηκα και προσπάθησα να δώσω έστω το έλασσον των δυνάμεων και δυνατοτήτων μου.
