Καθηγητής Μ. Γ. ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ
Κοσμήτορας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης – Άρχων Προστάτης των Γραμμάτων της Μ.τ.Χ.Ε.
Υπάρχουν βιβλία που από την πρώτη ανάγνωσή τους γίνεται κατανοητό ότι θα αποτελέσουν σταθμό στη σχετική βιβλιογραφία, συχνά όχι εξαιτίας της πρωτοτυπίας ή του όγκου τους, αλλά πρωτίστως λόγω των ιδεών που περικλείουν και του τρόπου με τον οποίο τις εκφράζουν. Βιβλία μικρά και ολιγοσέλιδα, ωστόσο συγκλονιστικά και καθοριστικά, που αντανακλούν τη λάμψη μεγάλων προσωπικοτήτων, τα λόγια, τις σκέψεις και τα διανοήματα των οποίων περιέχουν.
Ένα τέτοιο βιβλίο μας έδωσε πρόσφατα ο Άρχων του Οικουμενικού Θρόνου κ. Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος, υπό τον τίτλο Νιγηρίας Αλεξάνδρου Παρακαταθήκες (Αθήνα 2024, έκδ. Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου Νέου Ψυχικού, σελ. 151). Μικρός αλλά εξαιρετικά περιεκτικός τόμος, όπου σκιαγραφείται η προσωπικότητα και το έργο του μακαριστού Μητροπολίτου Νιγηρίας κυρού Αλεξάνδρου, του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής.
Μετά το σημείωμα του εκδότη (σ. 3) και το προλογικό σημείωμα του συγγραφέα και επιμελητή της ύλης του τόμου (σ. 7), ακολουθούν τα πλήρη κείμενα τεσσάρων μεγάλων συνεντεύξεων του μακαριστού Μητροπολίτη στον κ. Παναγιώτη Ανδριόπουλο, μουσικολογιώτατο εκκλησιαστικό δημοσιογράφο και θεολόγο, Άρχοντα Δικαιοφύλακα της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, με τους εξής κατά σειρά χαρακτηριστικούς τίτλους: «Τα πρώτα βήματα στη Νιγηρία …» (σ. 11), «Οδεύοντας προς την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο …» (σ. 45), «Ιεραποστολή στον 21ο αιώνα …» (σ. 75) και «Η εισβολή του Πατριαρχείου Μόσχας στην Αφρική …» (σ. 111). Ο τόμος κλείνει με τρίστιχα του π. Παναγιώτη Καποδίστρια (σ. 147), αφιερωμένα στον μακαριστό Αλεξανδρινό ιεράρχη, την προσωπικότητα και το εκκλησιαστικό έργο του.
Μέσα από τα κείμενα αυτών των συνεντεύξεων, διακριτικά διακοσμημένα με χαρακτηριστικές φωτογραφίες του Νιγηρίας Αλεξάνδρου, γνωρίζουμε όχι μόνο τα σχετικά με την ποιμαντική διακονία του στη Μαύρη Ήπειρο και όσα αφορούν τον τρόπο με τον οποίο κατανοούσε και ασκούσε το ιεραποστολικό έργο, αλλά και όσα σχετίζονται με την ευρύτερη εκκλησιαστική και πανορθόδοξη διακονία του. Συγκεκριμένα όσα αφορούν την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης, του 2016, στην οποία πήρε ενεργό μέρος, τόσο ως μέλος της αντιπροσωπείας του παλαιφάτου δευτεροθρόνου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής, όσο και ως μέλος της Πανορθοδόξου Γραμματείας της, αλλά και την εισπήδηση του Πατριαρχείου Μόσχας στα εδάφη της κανονικής δικαιοδοσίας του Αλεξανδρινού Θρόνου, που αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα εθνοφυλετικής αντίληψης και δράσης στη σύγχρονη Ορθόδοξη Εκκλησία.
Ο μακαριστός Μητροπολίτης Νιγηρίας Αλέξανδρος Γιαννίρης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 15 Μαΐου 1960. Αποφοίτησε από τη Γεωπονική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1983 και από τη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1994. Διάκονος χειροτονήθηκε την 1 Οκτωβρίου 1988 και Πρεσβύτερος στις 2 Οκτωβρίου 1988. Στις 24 Νοεμβρίου 1997 χειροτονήθηκε Επίσκοπος Νιγηρίας. Στις 27 Οκτωβρίου 2004 μετά την προαγωγή της Επισκοπής Νιγηρίας σε Μητρόπολη προήχθη σε Μητροπολίτη. Εκοιμήθη στην Αθήνα στις 30 Ιουνίου 2023, μετά από μακρόχρονη και πολυώδυνη ασθένεια. Υπήρξε από τους αδάμαντες της Αλεξανδρινής ιεραρχίας, Αρχιερεύς με άποψη και θέσεις, με πρωταγωνιστικό ρόλο στα εκκλησιαστικά πράγματα της εποχής του και με μεγάλο ιεραποστολικό έργο. Προασπίστηκε τα δίκαια του Γένους και την ορθοπραξία της ορθοδοξίας στο εκκλησιολογικό πεδίο, ιδίως απέναντι στις επεκτατικές ρωσικές εκκλησιαστικές βλέψεις της εποχής μας.
Πρόκειται λοιπόν για συλλογή κειμένων που όντως συνοψίζουν τις παρακαταθήκες του μακαριστού Νιγηρίας Αλεξάνδρου στην Εκκλησία, γι’ αυτό και αξίζουν συγχαρητήρια στον κ. Παναγιώτη Ανδριόπουλο, του οποίου τα έργα είναι πάντοτε ενδιαφέροντα και καινοτόμα για το σύγχρονό μας θεολογικό και εκκλησιολογικό πεδίο, για την πρωτοβουλία του αυτή, που πραγματικά πλουτίζει την τρέχουσα θεολογική βιβλιογραφία μας.