Η Μονή Βατοπεδίου του Αγίου Όρους, της οποίας η Αδελφότητα είχε πνευματικό πατέρα και καθοδηγητή τον μακαριστό Γέροντα Ιωσήφ (1921-2009) θα κάνει από την προσεχή Τετάρτη, 14.2.2024, αισθητή την παρουσία της στην Κύπρο, αφού το πατρικό του σπίτι στην Δρούσεια της Πάφου μετατράπηκε σε μουσείο. Πάντως, τόσο ο Αρχιεπίσκοπος Γεώργιος, όσο και ο Μητροπολίτης Πάφου Τυχικός, δεν απάντησαν σε σχετικό ερωτηματολόγιο, το οποίο τους στείλαμε.
Τα εγκαίνια θα γίνουν, στις 15:30, από τον Πανοσιολογιώτατο Καθηγούμενο της Μονής Βατοπεδίου Αρχιμανδρίτη Εφραίμ. Με την ευκαιρία αυτή αναμένεται, σύμφωνα με πληροφορίες από την Δρούσεια, ότι θα υπάρξει κοσμοσυρροή στην κοινότητα.
Η πρόσκληση, που στάλθηκε, είναι από την «Ομάδα Πρωτοβουλίας» για την ανακαίνιση της πατρικής κατοικίας και προστίθεται ότι πρόκειται για «τα εγκαίνια του σπιτιού του μακαριστού Γέροντα στο χωριό του τη Δρούσεια».
Πλην της αναφοράς ότι τα εγκαίνια θα τελέσει ο Καθηγούμενος της Μονής Βατοπεδίου Εφραίμ, στην πρόσκληση δεν γίνεται οποιαδήποτε σύνδεση με την Μονή, ούτε πως το σπίτι θα λειτουργεί, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες μας, ως μουσείο.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες ο Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος, πνευματικό παιδί του Ιωσήφ και παλαιός αδελφός της Μονής Βατοπεδίου, είχε επικοινωνήσει με το Κοινοτικό Συμβούλιο Δρούσειας για να μάθει για τον σημερινό ιδιοκτήτη του σπιτιού, προκειμένου να απευθυνθούν σε αυτόν οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές. Το σπίτι ανήκε σε ανιψιό του μακαριστού.
Αν και οι πληροφορίες ότι το ανακαινισμένο σπίτι θα λειτουργεί ως μουσείο προέρχονται από έγκυρη πηγή, σημασία έχει ότι θα είναι επισκέψιμο και αργά ή γρήγορα θα μετατραπεί σε χώρο προσκυνήματος. Με τον τρόπο αυτό, λένε πρόσωπα από τον εκκλησιαστικό χώρο, “θα αποκτήσει, όπως γίνεται εσχάτως και με την Μονή Μίνθης, η Μονή Βατοπεδίου ένα ισχυρό επιχείρημα προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ώστε να καταταχθεί ο μακαριστός Γέροντας Ιωσήφ ο Βατοπεδινός στο αγιολόγιο της Εκκλησίας”.
Ο μακαριστός είχε κληθεί το 1979 από τον αοίδιμο Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο Β’, όταν αυτός ήταν Μητροπολίτης Πάφου, να εγκαταβιώσει και να δημιουργήσει μοναστική συνοδεία και για το σκοπό αυτό παραχώρησε την Ιερά Μονή Τιμίου Σταυρού Μίνθης. Εκεί, μαζί με τον μακαριστό Ιωσήφ ήταν ο μακαριστός μοναχός Χρυσόστομος, ο διάκονος Αθανάσιος (νυν Μητροπολίτης Λεμεσού), ο οποίος σπούδαζε Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, και ο θεολόγος Βασίλης Κουτσού, ο μετέπειτα και μέχρι σήμερα Ηγούμενος Βατοπεδίου Εφραίμ.
Ωστόσο, το 1981 προέκυψαν σοβαρά προβλήματα μεταξύ Πάφου Χρυσοστόμου B’ και Ιωσήφ για «ηθικές παρεκτροπές» του δεύτερου, όπως είχε καταγγείλει ο Μητροπολίτης. Ο τότε Πάφου, Χρυσόστομος Β’, κάλεσε τον Ιωσήφ, τον οποίο είχε εγκαταστήσει Ηγούμενο στις, 25 Μαρτίου 1979, και του ζήτησε να εγκαταλείψει την Μονή και την Μητρόπολη. Αν και δεν έθεσε θέμα για τους υποτακτικούς του Ιωσήφ, εκείνοι τον ακολούθησαν. Η άλλη πλευρά υποστήριξε και υποστηρίζει ότι επρόκειτο για «συκοφαντίες, οι οποίες κατέπεσαν». Επίσης, λέγεται ότι ο τότε Πάφου θεώρησε πως «η αγάπη και ο σεβασμός του κόσμου προς την συνοδεία έπρεπε να σταματήσει και γι΄αυτό επέλεξε την οδό της σπίλωσης του Ηγουμένου». Ορισμένοι επισκέπτες της Μονής μας ανέφεραν ότι άκουσαν από συνοδό τους να υποστηρίζει την εκδοχή ότι ο τότε Πάφου “επεδίωκε και το πέτυχε να εκδιώξει τον Ιωσήφ για να γίνει πλησίον μεγάλο γήπεδο γκολφ”. Ωστόσο, είναι γνωστό ότι το γκολφ “Minthis Hills” κατασευάστηκε το 1994, δηλαδή μετά από 13 χρόνια!
*Τα εγκαίνια της κατοικίας στην Δρούσεια θα γίνουν 43 χρόνια μετά την εκδίωξη του Γέροντα Ιωσήφ από την Μονή Μίνθης και 34 χρόνια, αφότου η συνοδεία του εγκαταστάθηκε στο Βατοπέδι.
Φεύγοντας από την Πάφο, ο Ιωσήφ απευθύνθηκε στον τότε Μητροπολίτη Μόρφου Χρύσανθο για να παραχωρήσει την Ι. Μ. Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή, αλλά η απάντηση δεν ήταν θετική.
Ο Ιωσήφ, με την τριμελή συνοδεία του, επέστρεψε στο Άγιο Όρος, όπου είχε μονάσει και ήταν από τα πρώτα πνευματικά παιδιά του Γέροντος (σημερινού Οσίου) Ιωσήφ του Ησυχαστή ή Σπηλαιώτη.
Επειδή η Μονή Βατοπεδίου βρισκόταν σε μαρασμό, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, κατόπιν προσκλήσεως της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Όρους και του τότε πολιτικού Διοικητή, Κωνσταντίνου Λούλη, έστειλε Εξαρχία, η οποία απαρτιζόταν τους Μητροπολίτες, μακαριστό Σταυρουπόλεως Μάξιμο, Φιλαδελφείας Βαρθολομαίο (νυν Οικουμενικό Πατριάχη) και Ηλιουπόλεως Αθανάσιο (σήμερα πρώην μητροπολίτη Χαλκηδόνος). Μετά από επαφές η Εξαρχία αποφάσισε να εγκατασταθεί στην Μονή Βατοπεδίου η υπό τον μακαριστό Ιωσήφ αδελφότητα. Αυτό έγινε το 1990 και η Μονή μετατράπηκε από ιδιόρρυθμη σε κοινοβιακή.
Τον Μάρτιο του 1990, μετά από εκλογές Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Βατοπεδίου αναδείχθηκε, σε ηλικία 34 ετών, ο Ιερομόναχος Εφραίμ (κατά κόσμον Βασίλειος Κουτσού), ο οποίος γεννήθηκε στην Περιστερωνοπηγή Αμμοχώστου και μετά την τουρκική εισβολή και μέχρι να φύγει για σπουδές στην Αθήνα έζησε πρόσφυγας στο χωριό Τερσεφάνου της επαρχίας Λάρνακας.
Τον Απρίλιο του 1990, την Κυριακή των Μυροφόρων, ο Ιερομόναχος Εφραίμ προχειρίστηκε σε Αρχιμανδρίτη και ενθρονίστηκε Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Βατοπεδίου.
Ο Ιωσήφ παρέμεινε ο πνευματικός καθοδηγητής της Μονής μέχρι την κοίμηση του, την 1η Ιουλίου 2009. Το σκήνωμά του ετάφη στον περίβολο της Μονής δίπλα από το Καθολικό και ο τάφος του αποτελεί σημείο αναφοράς για τους αδελφούς της Μονής.
Στις 20 Οκτωβρίου 2021, η Αδελφότητα της Μονής τέλεσε την ανακομιδή των λειψάνων του μακαριστού Γέροντος Ιωσήφ .
Φέτος, με την συμπλήρωση 15 χρόνων από την κοίμηση του, η Μονή Βατοπεδίου αφιέρωσε στον Γέροντα Ιωσήφ το εγκόλπιο ημερολόγιό της για το έτος 2024. Την έκδοση του Ημερολογίου χαιρετίζει ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και προλογίζει ο Καθηγούμενος, Αρχιμανδρίτης Εφραίμ.
Αρχιεπίσκοπος Γεώργιος και Πάφου Τυχικός
Φαίνεται ότι η υπόθεση της ανακαίνισης της πατρικής κατοικίας του μακαριστού Γέροντα Ιωσήφ κατέλαβαν εξαπίνης τόσο τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Γεώργιο, όσο και τον Μητροπολίτη Πάφου Τυχικό, οι οποίοι απέφυγαν να απαντήσουν σε ερωτηματολόγιο της ιστοσελίδας ageliaforos.com.
Παρατίθεται το ερωτηματολόγιο προς τον Αρχιεπίσκοπο Γεώργιο, το οποίο διαβιβάστηκε με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, στις 31 Ιανουαρίου 2024.
1. Μακαριώτατε, πληροφορίες από την Πάφο αναφέρουν ότι το σπίτι στην Δρούσια του μακαριστού μοναχού Ιωσήφ Βατοπεδινού έχει μετατραπεί σε Μουσείο, του οποίου τα εγκαίνια θα συμπέσουν τις ημέρες, που θα βρίσκεται στην Μητρόπολη Πάφου η Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι τα εγκαίνια θα κάνετε εσείς. Αληθεύουν οι πληροφορίες; Έχετε συζητήσει το θέμα με τον Μητροπολίτη Πάφου Τυχικό;
2. Ποιά είναι η θέση της Ι. Σ. για την λειτουργία του Μουσείου; Οι τοπικές αρχές ζήτησαν την γνώμη της Εκκλησίας;
3. Αληθεύει ότι την μετατροπή του σπιτιού σε Μουσείο χρηματοδότησε η μονή Βατοπεδίου; Αν ναι, δόθηκε έγκριση από την Εκκλησία Κύπρου, αν όχι, αυτό δεν συνιστά αντικανονική εισπήδηση;
4. Σας προβληματίζει το ενδεχόμενο το Μουσείο να μετατραπεί σε τόπο προσκυνήματος και η Μονή Βατοπεδίου να το χρησιμοποιήσει ως επιχείρημα για την κατάταξη από το Οικουμενικό Πατριαρχείου του Ιωσήφ Βατοπεδινού στο Αγιολόγιο της Εκκλησίας;
5. Η Εκκλησία της Κύπρου είχε ασχοληθεί με κατηγορίες κατά του γέροντος Ιωσήφ από τον μακαριστό προκάτοχό σας και ποια απόφαση έλαβε;
Το ερωτηματολόγιο για τον Μητροπολίτη Πάφου Τυχικό στάλθηκε, στις 5. 2. 2024, στην ηλεκτρονική διεύθυνση της Μητρόπολης. Επειδή δε πληροφορηθήκαμε ότι υπήρχε κάποιο πρόβλημα στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, το στείλαμε, μέσω Viber, και στο τηλέφωνο του κ. Τυχικού.
Πανιερώτατε, παρακαλώ να απαντήσετε στις ερωτήσεις, που ακολουθούν:
1. Πληροφορίες αναφέρουν ότι το σπίτι στην Δρούσια του μακαριστού μοναχού Ιωσήφ Βατοπεδινού έχει μετατραπεί σε Μουσείο, του οποίου τα εγκαίνια θα συμπέσουν τις ημέρες, που θα βρίσκεται στην Μητρόπολη Πάφου η Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι τα εγκαίνια θα κάνετε εσείς. Αληθεύουν οι πληροφορίες; Αν όχι, ποιος θα κάνει τα εγκαίνια; Εσείς θα παραστείτε;
2. Ποιός αγόρασε το σπίτι και με ποιου έξοδα αυτό μετατράπηκε σε Μουσείο. Πρόκειται για πρωτοβουλία της Μητρόπολης, ή άλλων; Αν είναι άλλων, ποιοι είναι αυτοί; Σας ενημέρωσαν; Δώσατε την συγκατάθεση σας ως ο οικείος Ποιμενάρχης;
3. Θα στηρίξετε αίτημα για κατάταξη του μακαριστού στο Αγιολόγιο της Εκκλησίας;
*Όταν υποβλήθηκε το ερωτηματολόγιο δεν γνωρίζαμε ότι η Τιμία Ζώνη θα μεταφερθεί, σύμφωνα με το πρόγραμμα, στην Μητρόπολη Πάφου στις 18 Φεβρουαρίου.
