Του Αρχιμανδρίτου του Οικουμενικού Θρόνου Γεράσιμου Φραγκουλάκη
Αννόβερο Γερμανίας
Η γιορτή της Μεταμορφώσεως του Χριστού κατέχει ξεχωριστή θέση στον εορταστικό κύκλο της Εκκλησίας μας και αυτό οφείλεται στο γεγονός, ότι μέσω της εορτής αυτής προβάλλεται η σπουδαιότητα της συνύπαρξης των δύο φύσεων, της ανθρώπινης και της θεϊκής στο πρόσωπο του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Είχαν συνηθίσει την επί γης παρουσία του Κυρίου μας οι άνθρωποι και μάλιστα όπως μας πληροφορεί η Καινή Διαθήκη δεν ήταν λίγες οι φορές που υπήρχε σύγχυση με το πρόσωπό του. Άλλοι νόμιζαν ότι ήταν ο Ιωάννης ο Βαπτιστής, άλλοι θεωρούσαν ότι ήταν ο Ηλίας, άλλοι πίστευαν ότι πρόκειται για τον Προφήτη Ιερεμία, οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι προσπαθούσαν να πείσουν το λαό ότι επρόκειτο περί ανθρώπου που είχε δαιμόνιο, το οποίο μάλιστα χρησιμοποιούσε για την θεραπεία δαιμονιζομένων και γενικώς υπήρχε μια ασάφεια γύρω από το Άγιο πρόσωπό του ακόμη και σε αυτούς τους ίδιους τους Μαθητές του.
Έρχεται λοιπόν ο ίδιος ο Χριστός να ξεκαθαρίσει την κατάσταση παρουσιάζοντας στους προκρίτους των Μαθητών του, σ’ αυτούς δηλαδή που ξεχώριζαν από τους υπόλοιπους, στον Πέτρο, στον Ιάκωβο και στον Ιωάννη, την μέλλουσα δόξα του ως Θεού με την Μεταμόρφωσή του. Εκεί πάνω στο όρος Θαβώρ περιλούζεται με φως το οποίο ήταν άυλο, θείο και καθαρότατο. Δεν είχε καμιά σχέση το φως αυτό, με εκείνο της δημιουργίας, με το φως του κόσμου, ήταν φως “άκτιστο”, δεν είχε καμιά σχέση με ύλη, ήταν φως δόξας, θεϊκό. Για να διαλυθούν οι παρερμηνείες και οι συγχύσεις μέσα σε αυτή τη θεϊκή σκηνή, την υπερκόσμια εικόνα, παρουσιάζονται και οι Μωυσής και Ηλίας, οι οποίοι δεν ζούσαν πλέον, βεβαιώνοντας έτσι, ότι ο Ιησούς είναι διαφορετικό πρόσωπο και όπως επεσήμανε η φωνή του Θεού-Πατέρα που ακούστηκε από τον ουρανό, επρόκειτο για τον Υιό του Θεού.
Με τον τρόπο αυτό ο Χριστός δίνει στους Μαθητές του την ευκαιρία να δουν την ανθρώπινη φύση ανακαινισμένη και θεωμένη. Όλα γύρω του μεταμορφώνονται και γίνονται λαμπρά. Έχει ιδιαίτερη σημασία το γεγονός ότι, στην Μεταμόρφωση αυτή συμμετέχει και η φύση, πράγματα υλικά. Έλαμψε διηγείται ο ευαγγελιστής Ματθαίος, το πρόσωπό του σαν τον ήλιο και τα ρούχα του έγιναν άσπρα σαν το φως. Όμως και όλο το τοπίο είχε αλλάξει, είχε μεταμορφωθεί και ήταν τόσο όμορφο, που ο Πέτρος πρότεινε στον Ιησού να μείνουν εκεί!
Όλα αυτά τα θαυμαστά και εξαίσια συμβαίνουν λίγο πριν από την Σταύρωση του Χριστού και σύμφωνα με τους Πατέρες της Εκκλησίας μας σαράντα μέρες νωρίτερα. Θα αναλογιστούν κάποιοι: αφού συνέβη η Μεταμόρφωση του Χριστού πριν από την Σταύρωσή του, γιατί δεν γιορτάζεται την ανάλογη χρονική περίοδο.
Η Μεταμόρφωση του Χριστού γιορταζόταν μέχρι τον 4ο αιώνα πριν από την Σταύρωση. Βασικός λόγος της μεταφοράς της εορτής υπήρξε το γεγονός ότι, η περίοδος πριν από το Πάσχα όπου γιορταζόταν έπεφτε μέσα στην νηστεία, οπότε ατονούσε έτσι ο πανηγυρικός χαρακτήρας της εορτής.
Γιατί επελέγη τώρα η 6η Αυγούστου και όχι κάποια άλλη ημερομηνία. Αφετηρία του εορτασμού στις 6 Αυγούστου αποτέλεσαν τα εγκαίνια του ναού της Μεταμορφώσεως που έκτισε η Αγία Ελένη πάνω στο όρος Θαβώρ. Ο όλος εορτασμός της Μεταμορφώσεως με τα προεόρτια και τα μεθεόρτια πέφτει στο μέσον του Δεκαπενταύγουστου που όπως είναι γνωστό, γιορτάζουμε την Κοίμηση της Θεοτόκου, την μεγαλύτερη εορτή της Παναγίας μας, η οποία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην σωτηρία του ανθρώπου και το γεγονός της Μεταμορφώσεως του Κυρίου είναι συνδεμένο με την σωτηρία του ανθρώπου και αυτό. Δεν είναι τυχαίο επίσης ότι η εορτή της Μεταμορφώσεως βρίσκεται στο μέσον περίπου του χρονικού διαστήματος από το Πάσχα μέχρι τα Χριστούγεννα, δύο κατ’ εξοχήν εορτές που παρουσιάζουν την ύπαρξη της ανθρωπίνης και της θείας φύσεως στον Ιησού, γεγονός το οποίο καταδεικνύεται και στην Μεταμόρφωση. Εκτός όμως όλων αυτών δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός πως από τις 6 Αυγούστου που γιορτάζεται η Μεταμόρφωση του Χριστού, μέχρι τις 14 Σεπτεμβρίου ημέρα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, ημέρα που προσομοιάζει με την Μεγάλη Παρασκευή ημέρα της Σταυρώσεως, μεσολαβούν σαράντα ημέρες.
Με τα εξαίσια αυτά γεγονότα της Μεταμορφώσεώς του ο Κύριος θέλησε να ενδυναμώσει την πίστη των Μαθητών του, ούτως ώστε να μη δειλιάσουν όταν θα τον δουν καταματωμένο με το ακάνθινο στεφάνι να υπομένει το μαρτύριο του σταυρικού θανάτου, το οποίο υπέμεινε με την θέλησή του προκειμένου να σώσει τον άνθρωπο και να τον ελευθερώσει από την υποδούλωση του χαιρέκακου και μισάνθρωπου διαβόλου. Γι’ αυτό και αφήνει μέσα από αυτά τα συμβάντα να φανεί το μεγαλείο της θείας δόξης του.
Όμως συμβαίνει και κάτι άλλο σημαντικό για εμάς, για όλους τους ανθρώπους. Με την Μεταμόρφωση του Χριστού γίνεται κατανοητή η ενανθρώπηση του Θεού και η θεοποίηση του ανθρώπου. Μια θεοποίηση η οποία επιτυγχάνεται με την μετοχή μας στο Θείο Φως της δόξας του Χριστού, της βασιλείας του Θεού. Μας καλεί ο Χριστός να μεταμορφωθούμε κι εμείς μαζί του. Και η μεταμόρφωση αυτή, η κατά Χριστόν μεταμόρφωση είναι αναγκαία στις μέρες μας. Σε έναν κόσμο που σπρώχνει τον άνθρωπο στην παραμόρφωση και όχι στην μεταμόρφωση, εμείς οι Χριστιανοί και ιδιαίτερα οι Ορθόδοξοι έχουμε χρέος να αντισταθούμε στις παραμορφωτικές δυνάμεις όποιες κι αν είναι, απ’ όπου κι αν προέρχονται. Βλέπουμε όλοι μας τα κοινοβούλια της δήθεν προοδευτικής Ευρώπης, να νομοθετούν την ανομία, να εκλογικεύουν την παράνοια, να αναγνωρίζουν την διαστροφή και την ανωμαλία ως κανονικότητα και φυσικότητα. Βλέπουμε την προσπάθεια που γίνεται μέσα από τα “προοδευτικά” ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα, αντί να ασχολούνται με την εκπαίδευση των παιδιών να προπαγανδίζουν την υποδούλωση και την χειραγώγηση στο όνομα δήθεν των ατομικών συμφερόντων. Βλέπουμε στο χώρο της εργασίας, πώς αντιμετωπίζεται ο εργάτης. Καλύτερη περιποίηση και φροντίδα έχουν οι μηχανές παρά οι άνθρωποι που τις χειρίζονται. Γενικώς όπου κι αν στρέψουμε την ματιά μας, μέσα στην δήθεν επαναλαμβάνουμε χριστιανική Ευρώπη, βλέπουμε να συμβαίνουν άχρηστα και άχριστα πράγματα. Άχρηστα δηλαδή αχρείαστα, περιττά και πολλές φορές επιβλαβή και άχριστα χωρίς Χριστό. Ο Χριστός εκδιώκεται, ο Χριστός πολεμείται, επιχειρείται η ολοκληρωτική εξαφάνισή του από το περιβάλλον της χριστιανικής Ευρώπης. Και είναι εν μέρει φυσικό αυτό που συμβαίνει, διότι κυριαρχεί η απάνθρωπη αρχή, που έχει γίνει δόγμα και που λέει: “ο θάνατός σου ζωή μου”. Αυτό ισχύει σήμερα για εμάς τους ανθρώπους, οπότε πού να βρει απήχηση, πού μπορεί να χωρέσει ο αντίθετος λόγος του Χριστού. “Ο θάνατός σου ζωή μου” λέει ο άνθρωπος, “ο θάνατός μου ζωή σου” αντιλέγει ο Χριστός. Αντιπαράθεση της ανθρώπινης μιζέριας με το θεϊκό μεγαλείο.
Όσοι έχουμε την μεγάλη ευλογία, την υψίστη τιμή να ονομαζόμαστε από τον ίδιο το Χριστό και να λεγόμαστε Χριστιανοί και μάλιστα Ορθόδοξοι, μην κάνουμε αυτό το πλεονέκτημά μας μειονέκτημα. μην μετατρέπουμε την ευλογία σε κατάρα. Μπορούμε εμείς οι Χριστιανοί οι Ορθόδοξοι, ανεξαρτήτως εθνικότητας, που κατοικούμε στην Ευρώπη, να την επανευαγγελίσουμε και να την επαναφέρουμε στο δρόμο του Χριστού, που είναι δρόμος ασφαλής και σωτήριος.
Στην εορτή της Μεταμορφώσεως ψάλλουμε: “λάμψον και ημίν τοις αμαρτωλοίς το φως σου το αΐδιον”. Αυτό το φως είναι το μοναδικό που μπορεί, να φωτίσει, να οδηγήσει, να ζεστάνει, να αγιάσει. Αυτό το φως, το φως του Χριστού το έχουμε. Ας απλώσουμε τα χέρια να το πάρουμε, να το κάνουμε δικό μας και να το σκορπίσουμε σε όλο τον κόσμο. Για να ηρεμήσει ο κόσμος, να ησυχάσει, να αγαλλιάσει και να αγιασθεί.
