Γράφει ο Σέργιος Σουμίλο*
Για εμάς, τους Ουκρανούς, το Πάσχα είναι μια από τις κύριες θρησκευτικές αλλά και εθνικές γιορτές. Στην Ουκρανία, ονομάζεται επίσης συνήθως «Η Μεγάλη Ημέρα».
Χρόνο με το χρόνο, οι Ουκρανοί προετοιμάζονται παραδοσιακά για τον πανηγυρικό εορτασμό του Πάσχα. Είναι μια γιορτή χαράς. Τη νύχτα του Πάσχα, εκατομμύρια Ουκρανοί πηγαίνουν στην εκκλησία για να τιμήσουν με προσευχή την Ανάσταση του Χριστού και, σύμφωνα με την ουκρανική παράδοση, για να ευλογήσουν τα πασχαλινά δώρα, τις πασχαλινές πίτες και τα αυγά.
Δυστυχώς, για δεύτερη συνεχή χρονιά, εκατομμύρια Ουκρανοί στερήθηκαν αυτή τη χαρά του Πάσχα. Ο επιθετικός πόλεμος που διεξάγει η Ρωσία εναντίον της Ουκρανίας έκλεψε αυτή τη χαρά.
Θάνατος, πόνος, θλίψη και θρήνος είναι τα συναισθήματα που βιώνουν οι Ορθόδοξοι Ουκρανοί για δεύτερη συνεχή χρονιά αντί για την πασχαλινή χαρά.
Στις κατακόμβες – όπως οι πρώτοι Χριστιανοί
Δεν θα ξεχάσω ποτέ πώς οι ηλικιωμένοι γονείς μου αναγκάστηκαν να προετοιμαστούν για το Πάσχα πέρυσι στο πολιορκημένο Τσερνίχιβ, σε ένα υπόγειο κελάρι, κάτω από ανελέητους ρωσικούς βομβαρδισμούς. Χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, νερό ή θέρμανση. Ήταν πράγματι Σαρακοστή.
Ολόκληρη η γειτονιά στα περίχωρα της πόλης όπου ζουν οι γονείς μου αφανίστηκε σε μεγάλο βαθμό από τους ρωσικούς «απελευθερωτικούς» πυραύλους. Αλλά παρ’ όλα αυτά, οι γονείς μου εξακολουθούσαν να προετοιμάζονται για το Πάσχα. Στο υπόγειο κελάρι, ακριβώς όπως οι πρώτοι χριστιανοί στις κατακόμβες της αρχαίας Ρώμης. Αντί για καμπάνες, υπήρχαν εκκωφαντικές εκρήξεις από ρωσικές βόμβες που έπεφταν στον κήπο μας δίπλα στο σπίτι των γονιών μου.
Κι όμως, περίμεναν το Πάσχα. Με προσευχή και ελπίδα για απελευθέρωση και νίκη. Άλλωστε, το Πάσχα είναι μια γιορτή απελευθέρωσης και νίκης της ζωής επί του θανάτου. Και το περίμεναν. Λίγο πριν από το Πάσχα, οι ρωσικές δυνάμεις κατοχής, έχοντας ηττηθεί από τον ουκρανικό στρατό, αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν από το Τσερνίχιβ.
Παρόλο που οι ρωσικές δυνάμεις κατοχής έχουν απωθηθεί στα ρωσικά σύνορα σε πολλές περιοχές της Ουκρανίας, η φρίκη του πολέμου συνεχίζεται.
Η Ρωσία δεν έχει σταματήσει να βάλλει με βόμβες και πυραύλους ειρηνικές πόλεις από το έδαφός της και να καταστρέφει τις μη στρατιωτικές υποδομές της Ουκρανίας.
Στα νοτιοανατολικά της χώρας, σε πολλά ουκρανικά χωριά και πόλεις, πολλοί πολίτες, όπως οι γονείς μου στο Τσερνίχιβ πριν από ένα χρόνο, ετοιμάζονται να γιορτάσουν το Πάσχα σε υπόγεια και καταφύγια, κάτω από αδιάκοπους ρωσικούς πυροβολισμούς και βομβαρδισμούς.
Οι Ουκρανοί στρατιώτες θα γιορτάσουν επίσης το Πάσχα. Στο μέτωπο, στα χαρακώματα, με προσευχή και πίστη στη νίκη. Στη δική τους γη.
Σχεδόν όλες οι ουκρανικές εκκλησίες ευλογούν τώρα εκ των προτέρων χιλιάδες πασχαλινές πίτες και αυγά, τα οποία αποστέλλονται στην πρώτη γραμμή του μετώπου ως σύμβολο της πνευματικής μας αλληλεγγύης, της υποστήριξης και της πίστης μας στη νίκη.
Θέλουμε οι στρατιώτες μας να είναι σε θέση να γιορτάσουν το Πάσχα μαζί μας παρά τις αντιξοότητες.
Δολοφόνοι – «υπερασπιστές της Ορθοδοξίας»
Ο Πατριάρχης της Μόσχας Κύριλλος Γκουντιάεφ ευλογεί τους Ρώσους εισβολείς για τον «ιερό πόλεμό» τους και όλα τα εγκλήματα που διαπράττονται στην Ουκρανία.
Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, προκειμένου να εκφοβιστούν οι Ουκρανοί, αναρτήθηκε στο Διαδίκτυο ένα βίντεο που δείχνει Ρώσους μαχητές της μισθοφορικής ομάδας «Βάγκνερ» να κόβουν με μαχαίρι το κεφάλι ενός Ουκρανού αιχμάλωτου στρατιώτη, άοπλου, δεμένου, εξαντλημένου από τα βασανιστήρια και τους ξυλοδαρμούς…
Αυτή η σατανική θηριωδία διαπράχθηκε από εκείνους που ήρθαν στο ουκρανικό έδαφος με τα ψεύτικα συνθήματα της «υπεράσπισης της Ορθοδοξίας», του «ρωσικού κόσμου» και της μυθικής «Αγίας Ρωσίας» και εξοντώνουν τους ορθόδοξους Ουκρανούς, που μέχρι πρόσφατα αποκαλούνταν «αδελφικός λαός».
Αυτό είναι μια εύγλωττη μαρτυρία για το ποιοι πραγματικά είναι…
Παρ’ όλα αυτά… πιστεύουμε
Πρόσφατα, η οικογένειά μου έλαβε τραγικά νέα.
Ο ξάδελφός μου Βιάτσεσλαβ, ο οποίος είναι συνταγματάρχης στις Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας, τραυματίστηκε σοβαρά στις μάχες με τους Ρώσους κατακτητές κοντά στο Κραματόρσκ. Έχασε το πόδι του, αλλά, δόξα τω Θεώ, επέζησε. Τώρα βρίσκεται στο νοσοκομείο, όπου οι γιατροί δίνουν μάχη για τη ζωή του. Έχει γυναίκα και δύο παιδιά.
Είναι δύσκολο να περιγράψει κανείς πώς θα γιορτάσουν φέτος το Πάσχα τα παιδιά του, η σύζυγός του, η οικογένειά του και οι φίλοι του.
Και υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες τέτοια παραδείγματα. Αλλά αυτό δεν είναι το χειρότερο πράγμα.
Εξάλλου, πολλοί Ουκρανοί συνεχίζουν να χάνουν καθημερινά ανεπανόρθωτα τους πατέρες, τις μητέρες, τα παιδιά, τα αδέλφια τους.
Είμαστε ήδη στο δεύτερο χρόνο του πολέμου… Πώς θα νιώσουν αυτό το Πάσχα;
Πρόσφατα, τα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν πώς ο Ουκρανός στρατιώτης Στεπάν από την περιοχή των Καρπαθίων σώθηκε από το θάνατο χάρη σε ένα βιβλίο της Καινής Διαθήκης.
Έπεσε θύμα ρωσικού βομβαρδισμού και τραυματίστηκε από θραύσματα οβίδας. Αντιμετώπιζε βέβαιο θάνατο γιατί ένα κομμάτι θραύσματος τον χτύπησε στο στομάχι… Όμως στο σημείο αυτό ο στρατιώτης είχε μια τσάντα ζώνης με μια Καινή Διαθήκη τσέπης κρεμασμένη από αυτήν. Το θραύσμα χτύπησε το ιερό βιβλίο, το διαπέρασε, αλλά χάρη σ’ αυτό δεν προχώρησε παραπέρα και προκάλεσε μόνο μικρές ζημιές στο στομάχι του στρατιώτη.
Αυτό είναι πραγματικά ένα θαύμα που συνέβη μπροστά στα μάτια μας. Και υπάρχουν πολλά τέτοια θαύματα σε αυτόν τον πόλεμο.
Πιστεύουμε ότι παρά το θάνατο, τον πόνο, τη θλίψη και το θρήνο που φέρνει αυτός ο πόλεμος, η Ουκρανία όχι μόνο θα επιβιώσει, αλλά και θα νικήσει. Με τη βοήθεια του Θεού. Αυτή η ελπίδα ενισχύει περαιτέρω την πίστη μας στον Θεό.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ετοιμαζόμαστε να γιορτάσουμε το Πάσχα με ένα ιδιαίτερο συναίσθημα όπως ποτέ άλλοτε. Δυστυχώς, συχνά χωρίς παραδοσιακούς εορτασμούς και χαρά, αλλά με βαθιά πίστη και ελπίδα.
Της γιορτής του Πάσχα προηγήθηκε ο πόνος, η σταύρωση και ο θάνατος. Ακολούθησε όμως η Ανάσταση και η νίκη της ζωής επί του θανάτου. Με αυτά τα συναισθήματα εκατομμύρια Ουκρανοί ετοιμάζονται να γιορτάσουν το Πάσχα.
* Ο Σέργιος Σουμίλο είναι Διδάκτωρ Θεολογίας, Διευθυντής του Διεθνούς Ινστιτούτου Κληρονομιάς του Άθω, Ερευνητής στο Ινστιτούτο Ιστορίας της Ουκρανίας της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών της Ουκρανίας.
