Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
«Φαρισαῖε τυφλέ, καθάρισον πρῶτον τὸ ἐντὸς τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος,
ἵνα γένηται καὶ τὸ ἐκτὸς αὐτοῦ καθαρόν» (Ματθ. κγ’ 23).
Ο μητροπολίτης Κυθήρων Σεραφείμ απέστειλε τον Δεκέμβριο του 2021 επιστολή προς την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, για «ετεροδιδασκαλίες» του Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ Χρυσόστομου Σταμούλη, που «άπτονται των κρασπέδων της αιρετικής διδαχής».
Στην επιστολή του αυτή δεν πήρε απάντηση ο Κυθήρων, διότι η Σύνοδος – προφανώς – δεν έδωσε την σημασία που θα ήθελε ο κ. Σεραφείμ σε αυτό που χαρακτήρισε «δεινήν αίρεσιν και βαρυτάτην βλασφημίαν».
Αλλά την πρέπουσα και καταλυτική απάντηση για την «θεολογία Σταμούλη» την πήρε σήμερα (Πέμπτη, 26 Μαΐου 2022) ο μητροπολίτης Κυθήρων από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο οποίος απένειμε στον Καθηγητή Χρυσόστομο Σταμούλη το οφφίκιο του Άρχοντος Διδασκάλου της Εκκλησίας, παρουσία και του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου.
Αυτή η κίνηση της Εκκλησίας θα έπρεπε να προβληματίσει κάπως τον μητροπολίτη Κυθήρων για τον δικό ρόλο, την δική του παρουσία μέσα στην Εκκλησία.
Επειδή, όμως, δεν έχω αυταπάτες ότι ο Κυθήρων Σεραφείμ θα πάρει το μήνυμα, θα του το καταστήσω σαφέστερο.
Στην πρόσφατη εγκύκλιό του «Ιερο-κατηγοριών αναίρεσις», «απαντάει» (στο Α’ μέρος), στο κείμενό μου «ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ ΣΤΑΜΟΥΛΗ ΑΠΟ ΚΥΘΗΡΩΝ ΣΕΡΑΦΕΙΜ, ΨΑΛΤΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΙΧΙΣΜΕΝΟΥΣ ΓΥΜΝΑΣΤΕΣ».
Για πρώτη φορά μου απαντάει μετά από αρκετά χρόνια που του γράφω για την απαράδεκτη στάση του μέσα στην Εκκλησία. Με γνωρίζει πολύ καλά ο μητροπολίτης Κυθήρων μέσα από την αρθρογραφία μου – έστω αυτή που τον αφορά – αλλά μοιάζει να με …συναντάει για πρώτη φορά! Έστω.
Γράφει, λοιπόν, προς την Ι. Σύνοδο για να την ενημερώσει για τις «ετεροδιδασκαλίες» Σταμούλη, ποιος;
Αυτός που πολέμησε και καταφρόνησε την Ι. Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος για την συμμετοχή της και την υπογραφή των αποφάσεων της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Κρήτη (2016).
Αυτός που πολέμησε και καταφρόνησε την Ι. Σύνοδο και για την αναγνώριση της Αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ουκρανίας, σε σημείο που αναγκάστηκε η Ι. Σύνοδος να απαντήσει στις αιτιάσεις του: «Με αφορμή Ανακοίνωση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κυθήρων κ. Σεραφείμ, η οποία αναρτήθηκε στο διαδίκτυο, σχετικά με την από 12ης Οκτωβρίου τ.έ. απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος περί της Αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ουκρανίας, η οποία κοινοποιήθηκε με Δελτίο Τύπου από την αρμοδία Επιτροπή Τύπου, ανακοινώνεται και διευκρινίζεται ότι, όπως δύνανται να μαρτυρήσουν όλοι οι παρόντες Σεβασμιώτατοι Ιεράρχες, αλλά και έχει καταγραφεί στα επίσημα Πρακτικά της Ιεράς Συνόδου, το εκδοθέν Δελτίο Τύπου, το οποίο στηρίχθηκε τόσο στην εισήγηση του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου και στην γενομένη συζήτηση κατά την οποία συμμετείχαν 33 Αρχιερείς, όπως και στα συμπεράσματα, τα οποία στο τέλος της συζητήσεως ανακοίνωσε ο Μακαριώτατος, αναγνώσθηκε εις επήκοον πάντων και κατόπιν γενομένων υπό των Αρχιερέων διορθώσεων, έλαβε την τελική του μορφή και απετέλεσε απόφαση της Ιεραρχίας».
Αυτός που πολέμησε και καταφρόνησε τις αποφάσεις της Ι. Συνόδου για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού, μέχρι του σημείου που η Ι. Σύνοδος ανακοίνωσε για την περίπτωσή του: «Μετά λύπης ο Μακαριώτατος Πρόεδρος της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου διεπίστωσε, και συναπεδέχθησαν οι Σεβασμιώτατοι Συνοδικοί Αρχιερείς, ότι ιδίως ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κυθήρων κ. Σεραφείμ, και μέσω νεωτέρου κειμένου του προς την Διαρκή Ιερά Σύνοδο, καταφέρεται εναντίον των Αποφάσεων Αυτής, επιμένει να μην αντιλαμβάνεται την κρισιμότητα των δυσκόλων και εκτάκτων αποφάσεων της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου για την δημόσια υγεία και την προστασία της ανθρώπινης ζωής, αυτοαπομονώνεται και θέτει εαυτόν μακράν της συλλογικής προσπάθειας της Εκκλησίας της Ελλάδος, η οποία στο σύνολό Της πασχίζει και εργάζεται τόσο για την ακώλυτη επιτέλεση της Θείας Λατρείας, όσο και για την τήρηση των υγειονομικών μέτρων».
Άλλωστε εκκρεμεί ακόμη η ολοκλήρωση της ανακριτικής διαδικασίας για τον Κυθήρων Σεραφείμ, που αφορά στο ζήτημα για τη στάση την οποία τήρησε σχετικά με το ωράριο τέλεσης των ιερών ακολουθιών την περίοδο του Πάσχα του 2021, καταφρονώντας τις αποφάσεις της Ι. Συνόδου.
Αυτός που, ενώ είναι παντελώς άσχετος με την υπόθεση των Διαχριστιανικών Διαλόγων, κατήγγειλε στην Ι. Σύνοδο (2010) τον έμπειρο στους Διαλόγους και Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσόστομο για «εκκλησιολογική εκτροπή» (sic).
Αυτός που εξακολουθεί να καταφρονεί την Ι. Σύνοδο και την εγκύκλιό της περί «Λειτουργίας ἱστοσελίδων ἐκ μέρους ἐκκλησιαστικῶν φορέων καί ἐκ μέρους κληρικῶν καί μοναχῶν» (15/1/2015), όπου αναφέρεται ρητώς και κατηγορηματικώς ότι: «…τόσον οἱ μοναχοί ὅσον καί οἱ κληρικοί παντός βαθμοῦ ὀφείλουν νά μήν λησμονοῦν, ὅτι τήν ἰδιότητά τους αὐτή δέν τήν χάνουν καί δέν μετατρέπονται σέ ἁπλοῦς ἰδιῶτες, ὅταν διαδίδουν τίς ἀπόψεις τους στό διαδίκτυο, ὅπως δέν τήν χάνουν οὔτε ὅταν ἐκφράζουν τίς ἀπόψεις τους διά τοῦ τύπου ἤ σέ δημόσιο χῶρο. Ὁ σεβασμός πού ἐμπνέει τό μοναχικό ἤ ἱερατικό σχῆμα τους στό κοινό τῶν ἀναγνωστῶν τους δέν μπορεῖ νά χρησιμοποιεῖται γιά τήν ἀνάπτυξη διχαστικοῦ λόγου, τόν προπαγανδισμό, τήν ὑποστήριξη παρατάξεων, τήν ἔκφραση προσωπικῆς ἐμπαθείας, τήν προσβολή τῆς τιμῆς καί τῆς ὑπολήψεως λαϊκοῦ ἤ κληρικοῦ ἤ ἀκόμη καί τήν πρόκληση σχίσματος πρός τόν τοπικό Ἐπίσκοπο ἤ πρός ὅσους ἔχουν τήν εὐθύνη διοικήσεως ἄλλων Μητροπόλεων, ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καί Πατριαρχείων, δηλαδή γιά ἐπιδιώξεις, πού ἀνήκουν στήν ἀνθρώπινη παθολογία, δέν ἐντάσσονται στό σωτηριολογικό σκοπό τῆς Ἐκκλησίας καί προκαλοῦν διαίρεση τοῦ Σώματός Της. Ὁ δημόσιος λόγος πού ἀναπαράγει τά προαναφερθέντα χαρακτηριστικά δέν εἶναι ἁπλῶς «παράνομος» ἤ «ἀνήθικος» ἤ «ἀντικανονικός». Εἶναι λόγος παντελῶς ἄσχετος μέ τήν Ἐκκλησία, ἀποτελεῖ «αἵρεση», δηλαδή ἐκτροπή τοῦ κληρικοῦ καί τοῦ μοναχοῦ ἀπό τήν ἀποστολή στήν ὁποία προσῆλθε ἑκουσίως, καί προτίμηση (αἵρεση) προσωπικῆς ἐκδοχῆς γιά τό καθῆκον του ὡς κληρικοῦ ἤ μοναχοῦ καί τό περιεχόμενο τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ γεγονότος, καί, ὡς τοιοῦτος, εἶναι λόγος ἀποδοκιμαστέος».
Αλλά για τον Κυθήρων Σεραφείμ καμία αξία δεν έχουν οι Συνοδικές εγκύκλιοι. Τις γράφει στα παλαιότερα των υποδημάτων του και στο κείμενό του «Ιερο-κατηγοριών αναίρεσις» γράφει ανενδοιάστως: «Περιποιεῖ ἰδιαίτερη τιμή γιά τόν Ἀρχιμανδρίτη ἤ ὅποιον ἄλλον Κληρικό, ὅταν ὑπεραμύνεται δογματικῶν καί ἄλλων σοβαρῶν θεμάτων Ὀρθοδόξου Πίστεως καί Παραδόσεως καί ἀντιπαρατίθεται ἀκόμη καί σέ Καθηγητάς Πανεπιστημίου» και στη συνέχεια καλύπτει πλήρως τον κληρικό του Παύλο Καλλίκα όταν γράφει:
«Ὁ Διευθυντής τῶν «Κυθηραϊκῶν» κ. Καλλίγερος ἐπεκτείνει τήν κριτική του καί εἰς ἄλλον Ἱερέα, τόν π.Παῦλο τῶν Ἐνοριῶν Καρβουνάδων – Κεραμωτοῦ. Τοῦ καταλογίζει ὅτι σχολιάζει ἐνέργειες Ἀρχιερέων, Ἀρχιεπισκόπων, Ἱ. Συνόδου καί Πατριαρχῶν. Ὡς Κληρικός καί δή Θεολόγος θεωρεῖ ὡρισμένες ἐνέργειες καί πρωτοβουλίες (ἰδιαίτερα ἐκεῖνες πού Ὀρθόδοξοι Κληρικοί ὅλων τῶν βαθμῶν συγχρωτίζονται καί συμπροσεύχονται μέ ἑτεροδόξους καί ἀλλοθρήσκους), ὅτι ἀντίκεινται στήν Ὀρθόδοξη Παράδοσι, τούς Ἱερούς Κανόνες καί τούς Δογματικούς Ὅρους τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας καί ἐκφράζει τόν πόνο καί τίς ἀνησυχίες του».
Επιλείψει με διηγούμενον ο χρόνος για την αντιεκκλησιαστική στάση του Κυθήρων Σεραφείμ, ο οποίος αντί να ασχολείται με την μικρή επαρχία του, την οποία ο ίδιος όπως μας αποκαλύπτει στο «Ιερο-κατηγοριών αναίρεσις» είναι ανίκανος να ποιμάνει, θέλει να …διορθώσει Πατριάρχες και Συνόδους.
«Σκανδαλίστηκε» και από μια συνάντηση του Οικουμενικού Πατριάρχου με τον Πάπα Φραγκίσκο και του έστειλε σχετική επιστολή (11-4-2014) και ο Πατριάρχης του απάντησε σοφώς και λακωνικώς: «Έχουσι γνώσιν οι φύλακες». Το αστείο είναι ότι αυτήν ακριβώς την φράση χρησιμοποιεί ο Κυθήρων Σεραφείμ απευθυνόμενος στον διευθυντή των Κυθηραϊκών: «Ἔχουσι γνῶσιν οἱ φύλακες» κ.Καλλίγερε.
Στο τέλος δε του κειμένου του «Ιερο-κατηγοριών αναίρεσις» γράφει: «Αὐτές τίς ἐξηγήσεις ἤθελα νά δώσω στό λογικό μας Ποίμνιο, θεωρώντας ὅτι εἶναι Ποιμαντικό μου χρέος νά κάνω αὐτή τήν ἐνημέρωσι, διότι ὅπως ἀποδεικνύεται κάποιοι ἐπιχειροῦν νά ἐνσπείρουν ζιζάνια στόν «πνευματικό ἀγρό» τῶν Κυθήρων καί νά κλονίσουν τήν ἐμπιστοσύνη τοῦ Ποιμνίου στόν Ἐπίσκοπο, τούς Ἱερεῖς καί τήν Τοπική μας Ἐκκλησία καί νά φέρουν ταραχή στό Χριστεπώνυμο Πλήρωμα».
Τα γράφει αυτά Αυτός που κάνει ακριβώς τα ίδια στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Με τα δικά του κείμενα και κάποιων κληρικών του, σπείρει ζιζάνια με σκοπό να κλονίσει την εμπιστοσύνη των πιστών στον Οικουμενικό Πατριάρχη, την Ιερά Σύνοδο κ.ο.κ.
Τι άλλο μπορεί να πει κανείς για την περίπτωση του Κυθήρων, παρά το ψαλμικόν:
«…και φαρισαϊκής υποκρίσεως ρύσαι με…».
