Ιερά Βασιλική, Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή
Μονή των Βλατάδων, Θεσσαλονίκης
ΙΜΒΡΟΣ Νήσος Πεφιλημένη
ΕΚΘΕΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ του Κωνσταντίνου Β. Τερψίδη και φίλων*
26/5/2022 – 26/6/2022
Αφιερωμένη στα 31 χρόνια ευκλεούς πατριαρχίας,
τα 51 χρόνια ταπεινής υπηρεσίας στο Φανάρι
και τα 61 χρόνια αόκνου διακονίας στη Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία
της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαίου του Ίμβριου.
Τιμητική παρουσία του αείμνηστου Νίκου Μαγγίνα.
Εγκαίνια από την Α.Θ.Π. τον Οικουμενικό Πατριάρχη την Πέμπτη 26/5/2022 και ώρα 11.00
Οργάνωση εκδήλωσης: ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Τον Ιούνιο του 2020 αποφάσισα να προσκυνήσω το μαρτυρικό νησί της Ίμβρου με την καλύτερη συγκυρία: την παρουσία Του Ευπατρίδη Πατριάρχη μας στο νησί Του, την ενθρόνιση του νέου Μητροπολίτη Ίμβρου και Τενέδου κ. Κυρίλλου αλλά και την παρουσία της αγαπημένης οικογένειας Μαρίνου στα Αγρίδια.
Πολλές οι συγκινήσεις, αλλά κυρίαρχη, ανεξίτηλη και μοναδική εκείνη της αύρας Του Πατριάρχη στις ολοήμερες, ως εκ θαύματος πολλές φορές, συναντήσεις μας, σε σημείο που κάποια στιγμή μου είπε: «Μ’ ακολουθείτε, σας ακολουθώ ή άνωθεν μας ανταμώνουν;». Δεν είναι ούτε δύσκολο, ούτε εύκολο να περιγράψω την εμπειρία αυτού του συναπαντήματός μας στη Νήσσο την Πεφιλημένη Του.
Είχα την τύχη, εγώ, ο μη Ίμβριος, να βιώσω μαζί με Αυτόν, Τον Πρώτο, Το γέννημα θρέμμα, Το καμάρι της Ίμβρου, μοναδικές στιγμές και ανεπανάληπτα συναισθήματα. Η πατρίδα Του, το καταφύγιό Του, είναι γι’ αυτόν όλος ο κόσμος, και η πίστη Του να κάνει το καλό γι’ αυτήν και το καλύτερο για την Ορθοδοξία ολοζώντανη. Αν κι έχει γυρίσει όλο τον κόσμο, ποτέ δεν περιφρόνησε το νησί Του, την Ίμβρο Του. Πρώτος στους καθεδρικούς ναούς όλου του κόσμου, πρώτος στους ναούς, στα ξωκλήσια και τα ερημοκλήσια της. Το Ομηρικό «ουδέν γλύκιον της πατρίδος» κράτησε ζωντανή την αγωνία Του, τη φροντίδα Του και την αγάπη Του γι’ αυτήν. Δυστυχώς, αν και οι συμπατριώτες Του πειθαρχούσαν στον νόμο, η πατρίδα Του τυραννίστηκε και έχασε την ευδαιμονία της. Ήταν και αυτός ένας από τους πολλούς που Τον ανάγκασαν να την εγκαταλείψει όχι όμως και η οικογένειά του η οποία και παρέμεινε μαζί με άλλους Ίμβριους φυλάσσοντας τα Άγια των Αγίων των προγόνων τους στα μαύρα χρόνια της δεκαετίας του 60. Την αποχωρίστηκε αλλά πήρε μαζί Του για πάντα τον πόθο και τη γλυκύτητά της. Τη λάτρεψε γιατί Τον ανάθρεψε, Τον πόνεσε, και την αδίκησαν. Αυτή Του είπε τι πρέπει να κάνει και το έκανε. Η αγάπη Του δεν είναι συγκίνηση της στιγμής, σπίθα που σβήνει αλλά απύθμενος πόθος, άσβεστο καντήλι, «ποτάμι ορμητικό, βουβό» που με παρέσυρε και με βάφτισε και εμένα Ίμβριο.
Ο Δημήτριος Αρχοντώνης, το τρίτο από τα τέσσερα παιδιά του Χρήστου και της Μερόπης, παπαδοπαίδι του π. Αστέριου, πνευματικό τέκνο του Μητροπολίτη Χαλκιδώνος Μελίτωνα, έφυγε από την Ίμβρο με αγωνία ως ιερολογιώτατος διάκος δ. Βαρθολομαίος, τον Αύγουστο του 1961. «Με την δύναμη της διάπλασης που του έδωσαν οι γονείς, οι δάσκαλοι και κυρίως ο Θεός», γύρισε με μεγαλύτερη αγωνία ως πνευματικός πατέρας όλης της Ορθοδοξίας, ως ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαίος ο Ίμβριος, τον Ιούνιο του 1992. Έκτοτε δεν χάνει ευκαιρία για να την επισκεφτεί. Κάθε φορά που τα πόδια Του πατάνε το χώμα της Γης της Πεφιλημένης, το σώμα Του αναζωογονείται, η ψυχή Του ηλεκτρίζεται, η καρδιά Του πάλλεται, η σκέψη του ελαφρώνει από το βάρος των πέτρινων χρόνων, «νιώθει χαλασμό στα σπλάχνα Του», αναγεννιέται, ανασυντάσσεται, παίρνει νέες δυνάμεις. Χαλασμός και αναζωογόνηση διακατέχει και τους συμπατριώτες Του. Το ίδιο συμβαίνει όταν επισκέπτεται και τον άλλο λατρευτό τόπο ψυχικής ανάπαυσης, τη Σχολή Του, τη Θεολογική Σχολή στο νησί της Χάλκης. Ίμβρος και Χάλκη ένα κουβάρι μέσα στα στήθη Του νησιώτη, Του μαθητή, Του εργάτη, Του υπηρέτη, Του διακονιάρη. Από το μπαλκονάκι του πατρικού Του, στους Αγίους Θεοδώρους, η ματιά Του απλώνεται ελεύθερη κάτω στον κάμπο της Ίμβρου, στον Αϊ Γιώργη, στο σχολειό Του, στο κοιμητήριο των προγόνων Του και σ’ όλο τον κόσμο. Όταν Τον βλέπεις με σηκωμένο το κεφάλι προς τον ήλιο της και τα γένια Του ανεμίζουν στον αέρα της, το νιώθεις, γίνεται άλλος άνθρωπος. Όταν κάθεται με τους συγχωριανούς Του, δεν ξεπετάγεται, δεν ορθώνεται σαν Πατριάρχης, αλλά γίνεται ένα μ’ αυτούς όπως ο καπετάνιος με το τσούρμο Του. Όταν ακουμπάει σε μια πέτρα από τα χαλάσματα μιας εκκλησιάς το νιώθεις να την προσκυνάει. Οι τάφοι των προγόνων Του είναι όλο το σύμπαν Του γιατί Τον συνδέει μ’ αυτούς το τιμιότερο, το σεμνότερο και το αγιότερο, η Ίμβρος. Δεν μπορεί ακόμα και δημόσια να συγκρατήσει το δάκρυ Του γι’ αυτήν. Ποτέ δεν θα προσπεράσει ένα σημάδι της ιστορίας των προγόνων, θα κοντοσταθεί, θα σηκώσει τη μαγκούρα και θα σ’ το δείξει. Θυμάται τους πάντες και τα πάντα, δεν Του ξεφεύγει τίποτα. Δεν είναι τυχαίο ότι σε κάθε Του επίσκεψη όλο το νησί βρίσκεται στο πόδι. Αυτό είναι «της ζωής Του το πανηγύρι, της χαράς Του η γιορτή». Η αγάπη για τον προγονικό τόπο, τη Γη την Πεφιλημένη, δεν περιορίζεται σε λόγια και τυπικές επισκέψεις, αλλά μετουσιώνεται σε έναν αγώνα οργώματος για να ξαναζωντανέψει την τριφίλητο γη, να την ξανασπείρει, να την ανθίσει, να την καρπίσει. Μέσα από τις στάχτες, τ’ αποκαΐδια και τα ερείπια έχει αναστήσει το νησί, στο οποίο συνταξιδεύει προσκαλώντας σημαντικές προσωπικότητες, προβάλλοντάς το με τον καλύτερο τρόπο και δίνοντας επί τόπου λύσεις σε πολλά και δύσκολα προβλήματα που το απασχολούν, συνεργαζόμενος άριστα και με τις τοπικές αρχές.
Πολλοί μιλούν για την πατρίδα και περιμένουν υλική ανταμοιβή απ’ αυτήν· ο Βαρθολομαίος ποτέ. Με υπομονή, επιμονή και όραμα φυτεύει και ποτίζει τα δένδρα της ιστορίας της, του πολιτισμού της, της παιδείας της, της οικονομίας, της φιλανθρωπίας και της πίστης της. Η ψυχή Του είναι ζωντανή γιατί έχει θρονιασμένη την Ίμβρο μέσα της. Την υπεραγαπά, γι’ αυτό και αγαπάει όλο τον κόσμο. Αγαπάει και τιμάει τους συγχωριανούς Του, ζωντανούς και πεθαμένους, κι όλους τους ανθρώπους, αγαπάει τη φύση της και αγωνίζεται για τη φύση όλου του πλανήτη, βλέπει τα κοντινά αλλά και τα μακρινά, αυτά που πέρασαν κι αυτά που θα έρθουν.
Με την αυδή την πεφιλημένη Του, την ελληνική Του γλώσσα, τα λέει όλα ξεκάθαρα με τ’ όνομά τους γιατί όλα τα δίκια είναι με το μέρος Του. Δίνει πολλά για το νησί Του, αλλά παίρνει ακόμη περισσότερα. Όχι οικονομικά, αλλά ψυχικά ανταλλάγματα. Ποτέ δεν ξεπούλησε την αγάπη Του κι αυτό γιατί η Ίμβρος Τον δεσμεύει και Τον ελευθερώνει. Τολμάει και ομολογεί, και κάποιοι το παρεξηγούν, ότι είναι πρώτα Ίμβριος και μετά Πατριάρχης.
Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι από τα σημαντικά που δεν παρέλαβε ως Πατριάρχης αλλά θα παραδώσει, εκτός της παγκόσμιας ευαισθητοποίησης για το περιβάλλον, της σύγκλησης της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, των αγιοκατατάξεων, του διαχριστιανικού διαλόγου, της ανασυγκρότησης της Εκκλησίας της Αλβανίας, της επίλυσης του Ουκρανικού Εκκλησιαστικού Ζητήματος και της εκκλησίας της Βόρειας Μακεδονίας, της αναδιοργάνωσης των Επαρχιών του Θρόνου και πολλών άλλων, έχω να προσθέσω και να επισημάνω, την ανέλπιστη παραδειγματική προσφορά ελπίδας, ζωής και οράματος στην πατρίδα Του Ίμβρο καθώς και την καθιέρωση, για πρώτη φορά από το 1922, του ετήσιου αδιάλειπτου προσκυνήματός Του στην πατρίδα μου, την ένθεο, υψιπετή, ευσεβόφρονα και αγιομάρτυρα Καππαδοκία, από το 2000. Στα πλαίσια των 100 χρόνων του ξεριζωμού μας θα ήθελα να τον ευχαριστήσω για τις ατελείωτες επισκέψεις Του στην καθ’ ημάς Ανατολή και τις επαναλειτουργίες των προσκυνημάτων μας, ακόμα κι αν αυτά είναι χαλάσματα, συνοδευόμενος από αρχιερείς, προσωπικότητες και πιστούς. Τον ευχαριστούμε γιατί αυτή η αγάπη και προσφορά Του μας εμπνέει, μας συγκινεί, μας διδάσκει και μας καθοδηγεί, προκειμένου να αγαπήσουμε όλες της πατρίδες των Ρωμιών. Είναι το ζωντανό και έμπρακτο παράδειγμα της δικής Του παραίνεσης: «Ποτέ μην ξεχάσετε να είστε υπερήφανοι και άξιοι απόγονοι ενδόξων προγόνων». Να είναι Θεοφύλακτος και απολύτως βέβαιος ότι ο Πανάγαθος Θεός θα Τον αξιώσει να εκτελέσει το μέγιστο καθήκον ως Πατριάρχης του Γένους· να παραδώσει περισσότερα απ’ όσα παρέλαβε.
Το βίωμα αυτής της αγάπης Του, αυτής της χαράς μου, αυτής της μετουσίωσής μου σε Ιμβριώτη, θέλησα να μοιραστώ μαζί σας μέσα από την παρούσα έκθεση. Πέντε χρόνια πριν, τιμώντας τα 25 χρόνια της ένθρονης παρουσίας Του Στη Μεγάλη Του Χριστού Εκκλησία στην Κωνσταντινούπολη, Του αφιέρωσα μια έκθεση για την αγαπημένη Του Σχολή, τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Με την παρούσα έκθεση, την οποία αφιερώνουμε στην υπεραγαπημένη Του πατρίδα, την πεφιλημένη Ίμβρο, τιμούμε τον μακροβιότερο από τους 270 Πατριάρχες της ιστορίας του Γένους μας. 31 χρόνια από τις 2 Νοεμβρίου 1991 στον Οικουμενικό Θρόνο Του Μεγάλου Μοναστηριού της Ορθοδοξίας, στην Βασιλεύουσα Πόλη. Τον ευχαριστούμε για τα 51 χρόνια ακάματης προσφοράς Του στο Φανάρι. Γιορτάζουμε τα 61 χρόνια της αποφοίτησής Του από τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης και την εν συνεχεία χειροτονία Του στις 13 Αυγούστου του 1961 σε διάκονο στη Μητρόπολη του νησιού Του, και βέβαια για πρώτη φορά στην ιστορία του Βυζαντίου την επί τετράκις τέλεση από Πατριάρχη «του σεπτού, του μέγα, του περιβόητου, του περίδοξου, του φωτιστικού, του χαροποιού και αγιαστικού Μυστηρίου», του καθαγιασμού του Αγίου Μύρου στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό ναό.
Προσωπικά για μένα, η όλη προσπάθεια ήταν μια ευλογία να γνωρίσω, να αφουγκραστώ, να πονέσω, να χαρώ και να σεβαστώ την πατρίδα Του. Ψυχή και αγάπη μου πρόσφερε, ψυχή κι αγάπη Του καταθέτω μέσω αυτής της έκθεσης για το νησί Του στο οποίο εκτός των άλλων οφείλουμε και την διασφάλιση της αναγκαίας ισορροπίας Του ανάμεσα στους «αλάλητους στεναγμούς» του επί πόνου, κόπου και ενίοτε πίκρας, διακονήματος του Θρόνου της Μ.τ Χ.Ε. και της απελευθέρωσης του ευαίσθητου εσωτερικού Του κόσμου. Όπως πρόσφατα μου εξομολογήθηκε ο πατριώτης και στενός Σας συνεργάτης εντιμότατος Ιμβριώτης κ. Δεληκωνσταντής: «Τι να κάνουμε; Γιι αυτές τις ευαισθησίες Του τον αγαπάμε» και τον τιμούμε, και τον σεβόμαστε θα προσθέσω, Έλληνες και Τούρκοι κι όλη η Οικουμένη φανερά και κρυφά «ανεξάρτητα από εθνική, θρησκευτική, πολιτική και γενεαλογική καταγωγή» όπως πρόσφατα δήλωσε ο Πρόεδρος των Σκοπίων Στέβο Πενταρόφσκι.
Ως Θεσσαλονικιός με την παρούσα έκθεση αισθάνθηκα το χρέος να τιμήσω τον Πρώτο της Ορθοδοξίας, ο οποίος ως φορέας ιδεών και αξιών συνεχίζει να διαμορφώνει και να επηρεάζει τον σύγχρονο παγκόσμιο πολιτισμό. Επειδή «το καθήκον ταις σχέσεσι προσμετρείται»(Επίκτητος), τιμώ επίσης με σεβασμό το μαξιλάρι το οποίο πολλές φορές στα δύσκολα της ιστορία της αυτή η πόλη και όχι μόνο είχε σαν αποκούμπι. Το μαξιλάρι με την ανεξίτηλη λέξη, «του ιστορικού παράδοξου, του μυστηρίου της Ιστορίας» κατά τον συντοπίτη μας Μακεδόνα Καταφυγιώτη Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη Ζηζιούλα, που λέγεται ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ.
Σ’ αυτή την έκθεση δίπλα Του και όχι τυχαία, επέλεξα να τοποθετήσω ως ένδειξη τιμής και τις δώδεκα φωτογραφίες του «συνεργού και ισάδελφού» Του, αείμνηστου, ενός και μοναδικού Νίκου Μαγγίνα, τις οποίες άμεσα μου απέστειλε για τον σκοπό της έκθεσης λίγο πριν μας εγκαταλείψει και με τον οποίο είχα τη χαρά να συμβιώσω, δυστυχώς για τελευταία φορά, αυτό το προσκύνημα στην Πεφιλημένη Ίμβρο. Με ενθουσιασμό ανταποκρίθηκε στην ιδέα να προβληθεί η έμπρακτη αγάπη του Πατριάρχη προς την νεολαία και μάλιστα προς την μαθητιώσα νεολαία της Ίμβρου, τα σχολεία της οποίας ανέστησε από τις στάχτες.
Πρωθιεράρχη της ζηλευτής φεγγοβόλου Μεγάλης του Χριστού Εκκλησία μας στη Κωνσταντινούπολη Πόλη, των ονείρων μας,
Μας έχετε προσφέρει ως Πατριάρχης πάρα πολλά σπάζοντας για το καλό της Ορθοδοξίας, του Γένους και της ανθρωπότητας όλα τα ρεκόρ από ιδρύσεως του Βυζαντίου, διακονίας, παρουσίας, Πατριαρχίας, καθαγιασμού του Άγιου Μύρου και πολλά άλλα, όπως και η Ιερά Βασιλική Πατριαρχική Μονή Βλατάδων, το μοναστήρι που είναι το μοναδικό από τα πολλά της βυζαντινής περιόδου της κτητορικής του Μεγάλου Αλεξάνδρου και προστάτιδας του Μυροβλύτη Αγίου Δημητρίου πόλης της Θεσσαλονίκης το οποίο επέζησε από τις ορδές των βαρβάρων και εξακολουθεί να λειτουργεί μέχρι σήμερα. Σας ευγνωμονούμε.
Μαζί με την έκθεση, Σας αφιερώνω και τον στοχασμό του ποιητή:
Κύματα τα σύνορά μου, φως και αγέρας τα χωριά μου, θρύλους γράψαν τα όνειρά μου και ιστορία τα γονικά μου, Ίμβρος είναι τ’ όνομά μου και Διγενίδες τα παιδιά μου.
Ο Δεσπότης και Πατέρας μας, η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης μας κ. κ. Βαρθολομαίος είναι ένα απ’ αυτά τα παιδιά. Ας αφεθούμε στην ξενάγησή Του μέσω των όσων ο ίδιος έχει πει για τον τόπο Του και αυτολεξεί παραθέτουμε μαζί με τις λεζάντες των φωτογραφιών της έκθεσης. Κάποιοι μου είπαν: «Τι κουράζεσαι; Ο κόσμος δεν διαβάζει πλέον». Τους απάντησα: «Και μία μόνο να διαβάσει, είναι αρκετή για να περάσει μέσα του αυτό που μοναδικά και υποδειγματικά Εκείνος νιώθει και πιστεύει για το νησί Του». Ειδικά οι νέοι, για τους οποίους δείχνει μέγιστη ευαισθησία και αγάπη, αξίζει να γνωρίσουν, να αγαπήσουν και να επισκεφτούν το πονεμένο νησί Του. Αυτή είναι και η επιθυμία Του. Πρέπει να την εκτελέσουμε. Ελπίζουμε αυτή η έκθεση να γίνει η αφορμή.
Πρωτόθρονε Πατριάρχη της καρδιάς μου,
Μετά από προσπάθεια μηνών αξιώθηκα υπό την έμπνευσή Σας να ολοκληρώσω την έκθεση φωτογραφίας για την πεφιλημένη μας νήσο, την Πατριαρχειοτόκο Ίμβρο. Ήταν η αύρα, ο αέρας, η θύελλα της αγάπης Σας και του ενδιαφέροντός Σας που με παρέσυραν. Ήταν ο ένθερμος ζήλος του Μητροπολίτη μας Κύριλλου που με παρέσυρε. Ήταν το πείσμα, η αγάπη και ο αγώνας των Ιμβρίων πιστών για το νησί τους που με παρέσυραν. Δεν μπορούσα να αντισταθώ. Ιμβριώθηκα. Ελπίζω και εύχομαι ότι αυτή η έκθεση και μάλιστα για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη και όχι μόνο, στη Βυζαντινή Συμβασιλεύουσα Μητρόπολη της καρδιάς Σας, να Σας χαροποιήσει. Ο ίδιος εξάλλου έχετε δηλώσει ότι: «Κάθε διάσωση καὶ προβολὴ ἡ ὁποία συμβάλλει εἰς τὴν διάσωσιν, διάδοσιν καὶ καλλιέργεια καὶ προβολὴ τοῦ πολιτισμοῦ τῆς Ἴμβρου, εἶναι πολύτιμος καὶ ἀξιέπαινος καὶ μᾶς χαροποιεῖ ὅλως ἰδιαιτέρως».
Η ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΙΜΒΡΟΣ, Η ΠΕΦΙΛΗΜΕΝΗ ΝΗΣΟΣ Του πεφιλημένου τέκνου της, Του Οικουμενικού Πατριάρχη μας, με τα επτά χωριά μας και τον πανταχού παρόντα Σεβασμιότατο Μητροπολίτη της κ. Κύριλλο μας λέει «έλα». Σας εύχομαι ν’ αξιωθείτε να πείτε: «ΑΡΧΟΝΤΙΚΗ ΙΜΒΡΟ, του κατά κόσμο Δημήτριου Αρχοντώνη, ήρθα». Ειδικά το Αρχοντώνικο και όλοι εκείνοι που επέλεξαν να παραμείνουν ακοίμητοι φρουροί στο νησί στα πέτρινα χρόνια των διωγμών του 60 το αξίζουν.
Ευχαριστώ όλους προσωπικά που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μου άμεσα και συγκινητικά, αυθόρμητα, ενθουσιωδώς και αφιλοκερδώς και συμπαραστάθηκαν ο καθένας με τον τρόπο του για την πληρότητα αυτής της έκθεσης με στόχο τον ενημερωτικό και κυρίως εκπαιδευτικό χαρακτήρα της. Την Α.Θ.Π. Τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαίο* εμπνευστή και καθοδηγητή μου, τον αγωνιστή και μπροστάρη Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ίμβρου και Τενέδου κ. Κύριλλο*, τον οικοδεσπότη της έκθεσης, Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Αμορίου και Ηγούμενο της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Βλατάδων κ. Νικηφόρο ο οποίος από την πρώτη στιγμή αγκάλιασε την ιδέα της έκθεσης, τον αείμνηστο εγκάρδιο ΡΩΜΙΟ φίλο, φωτογράφο και ρεπόρτερ Νικόλαο Μαγγίνα*, τον παιδικό φίλο μουσικό και φωτογράφο, καλλιτεχνικό επιμελητή των φωτογραφιών της έκθεσης κ. Νίκο Κουκή, τον αδελφικό Κωνσταντινουπολίτη φίλο, κ. Δημήτριο Παλαβίδη*, τον Ίμβριο Αγριδιώτη πατριώτη φωτογράφο κ. Κωνσταντίνο Βάντσο*, τον εγκάρδιο φίλο καθηγητή βυζαντινής και μεταβυζαντινής τέχνης κ. Γεώργιο Φουστέρη, τον Κωνσταντινουπολίτη Ιμβριώτη Αγιοθοδωρίτη μουσικολογιώτατο φίλο, ψάλτη και καθηγητή κ. Στέλιο Μπερμπέρη, Πρόεδρο του Εκπαιδευτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Ίμβρου, τον δοτικό Αγιοθοδωρίτη φωτογράφο κ. Μιχάλη Σακάτη*, τις αείμνηστες Ἰμβριες προσωπικότητες, Ανδρέα Μουστοξύδη και Βαρθολομαίο Κουτλουμουσιανό, τον αείμνηστο Γερμανό Henrico Kiepert* για τον Χάρτη της Νήσου Ίμβρου, τον εντιμότατο Ιμβριώτη Γλυκιανό αρχιτέκτονα κ. Ιωάννη Γιαννάκη, τμηματάρχη μελετών και έργων του Υπουργείου Πολιτισμού και πρόεδρο της Εταιρίας Μελέτης Ίμβρου και Τενέδου, την ανοιχτόκαρδη Ίμβρια χημικό κα Βάσω Ξεινού* από το χαλασμένο Σχοινούδι, φωτογράφο «του χειροπιαστού φευγαλέου και άπιστου» της Ίμβρου, τη δωρήτρια με δύο έργα της προς Την Α.Θ.Π. ζωγράφο Χαλκιδικιώτισσα κα. Ελένη Μαυρογιάννη μαζί με τον αξιότιμο Θεσσαλονικέα ξυλογλύπτη κ. Γεώργιο Οικονομίδη, τους πάντα πρόθυμους αδελφούς Ιωάννη και Μάρκο Γαλόνη για την πρόθυμη επαγγελματική τους συνέπεια στην ψηφιακή της έκθεσης, το ζεύγος Βαγενά για την φωτομαγνητοσκόπηση της έκθεσης, τον επάξιο αν. Διευθυντή Περιφερειακής Διεύθυνσης Α/θμιας & Β/θμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, Μακεδόνα κ. Θωμά Μπαχαράκη, ο οποίος άμεσα ανταποκρίθηκε για την ενημέρωση όλων των σχολείων της δικαιοδοσίας του για την έκθεση, όλους τους Ίμβριους και τις Ίμβριες εν ζωή και μη για τις πληροφορίες που μου έδωσαν για το νησί τους· τιμής ένεκεν γι αυτούς που παραμένουν φυλάσσοντας και υπηρετώντας τις προγονικές από αιώνων εστίες τους αναφέρω τον μουσικόφιλο π. Αστέριο που με ξενάγησε στο κοιμητήριο των Αγίων Θεοδώρων, την αείμνηστη προσωπικότητα της κας Παναγιώτας στη γειτονιά του Παναγιώτατου, την πολυαγαπημένη και πανταχού παρούσα κα Ειρήνη Μαρίνου στα καλντερίμια των Αγριδίων. Τέλος τους χορηγούς ζαχαροπλάστη κ. Παπασωτηρίου Χρήστο και τον κ. Νικόλαο Χήτο από το νερό ΖΑΓΟΡΙ, το Δ.Σ. της ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ για την άριστη οργάνωση της εκδήλωσης για την έκθεση και ειδικά την Γεν. Γραμματέα κ. Χαρά Παπαδοπούλου, την οικογένειά μου για την ηθική και οικονομική συμπαράσταση για την δημιουργία της έκθεσης και όλους όσους έστω και κατ’ ελάχιστο αλλά συνειδητά και εγκάρδια βοήθησαν στην πραγματοποίησή της.
Ο με την δική Του ευχή για πάντα δικός Του να διακονεί τη δόξα Του
Ο εν Θεσσαλονίκη εκ Φερτεκίου Καππαδοκίας
Κωνσταντίνος Β. Τερψίδης, Εκπαιδευτικός
