αρχιμ. Μιχαήλ Χαρ. Σταθάκης
Στο παρόν αφιέρωμα θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε τις προσπάθειες που κατέβαλε ο άγιος Μιχαήλ για να αφυπνίσει το ποίμνιο των Αθηνών και να του εμπνεύσει πνευματική εγρήγορση καθώς και αυτός, όπως και πολλοί πνευματικοί άνθρωποι της εποχής του πίστευαν ότι τα δεινά του κράτους οφείλονται στην πνευματική κατάσταση των πολιτών. Έτσι θα παραθέσουμε την θεματική και ερμηνευτική ανάλυση της Η΄ Κατήχησης του αγίου Μιχαήλ από την διδακτορική διατριβή της Φανής Βόινου με τίτλο «Ανάλυση και επιλεκτική έκδοση των Κατηχήσεων του Μιχαήλ Χωνιάτη», καθώς και μια προσευχή που συνέθεσε ο ίδιος ο άγιος για την σωτηρία της πόλης.
Θα ακολουθήσει απόσπασμα από την μελέτη του Αντ. Καλδέλλη με θέμα «Η φιλολογία του λοιμού και οι αγωνίες της ευσέβειας στο Βυζάντιο του έκτου αιώνα» που δημοσιεύθηκε το 2020 στο συλλογικό πόνημα «Τι είναι η Ύστερη Αρχαιότητα» από τις εκδόσεις Ηρόδοτος, στην προσπάθειά μας να φωτίσουμε την πίστη των βυζαντινών περί της αιτίας των φυσικών και λοιπών ιστορικών καταστροφών.
Ακολούθως παρατίθενται δύο αποσπάσματα από επιστολές του αγίου Μιχαήλ προς τον Θεόδωρο Λάσκαρι, τον οποίο και αναγνώριζε ως μόνο νόμιμο διάδοχο του βυζαντινού θρόνου και προς τον ηγεμόνα του Δεσποτάτου της Ηπείρου Θεόδωρο Δούκα, προς τον οποίο έδειχνε τον προσήκοντα σεβασμό, χωρίς όμως ποτέ να τον προσαγορεύσει με τον τίτλο του βασιλέως ή του αυτοκράτορος, έχοντας έτσι μια σταθερή πολιτική επιλογή, αποβλέποντας στην σταθερότητα του «αύριο» της αυτοκρατορίας, όταν δηλαδή η Κωνσταντινούπολη θα επέστρεφε στα χέρια των νομίμων διαδόχων του θρόνου της.
Τέλος παραθέτουμε απόσπασμα της μελέτης του τότε Γραμματέως της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και μετέπειτα Μητροπολίτου Μεσσηνίας Χρυσοστόμου Θέμελη με τίτλο «Δύο Θεόδωροι Επίσκοποι Ευρίπου» μέσα από την οποία αναδεικνύεται η οργάνωση εσωτερικής αντίστασης προς την Λατινική Εκκλησία από τους υπό τον Μητροπολίτη Αθηνών Επισκόπους.
