Του Θεοδώρου Καλμούκου
Ανάμνηση θλιβερή η 11η του Σεπτέμβρη. Ημέρα ανατριχίλας. Μνήμης και θύμησης φονικού, θανάτου και αδικίας. Είναι μια μέρα που η ανθρώπινη φύση έφτασε στο κατώτατο σημείο της ανθρωπινότητάς της, θέλω να πω εξομοιώθηκε με τα κτήνη, αν και αυτά έχουν κάποιες φορές περισσότερη λεπτότητα και συμπόνια.
Ημέρα που καταρρίφθηκε και κονιορτοποιήθηκε ο μύθος της παντοδυναμίας και του άτρωτου της χώρας μας εδώ της Αμερικής, αφού μέσα στην καρδιά της Νέας Υόρκης, οι Δίδυμοι Πύργοι, τα σύμβολα της οικονομικής της υπεροχής και ευμάρειας, έπεσαν και σωριάστηκαν κυριολεκτικά σαν χάρτινοι πύργοι, συμπαρασύροντας στο χαμό και το θάνατο τρεις χιλιάδες αθώους και ανυποψίαστους πολίτες. Κίνησαν οι άνθρωποι το πρωί να πάνε στις εργασίες τους για να εξασφαλίσουν το ψωμί των οικογενειών τους και δεν γύρισαν ποτέ πίσω πια. Κυριολεκτική αλογία τραγική και ανεξήγητη.
Το ζώπυρο ερώτημα που με βασανίζει αυτές τις μέρες τούτης της μαύρης επετείου είναι άραγε σε τι συμπεράσματα καταλήξαμε ως άνθρωποι, ως χώρα, ως κοινωνία, ως ανθρωπότητα γενικώς; Καλά είναι τα μνημόσυνα και οι μνημοσύνες, οι επετειακές σκέψεις κι οι στοχασμοί, αλλά αν μείνουμε μόνο σ’ αυτά έχω την αίσθηση ότι χάνεται το μήνυμα πως όταν ο θρησκευτισμός εξελιχθεί σε στρατωνισμένο φανατισμό παύει να έχει πλέον ευθυκρισία και λογική και δρα μόνο με αλογία και παροξυσμό. Αυτός ήταν κι ο λόγος που επέλεξε για τίτλο σε τούτη τη γραφή: «Η τρομοκρατία ως απόρροια αρρωστημένου θρησκευτισμού – σκέψεις επετειακές».
Πέρασαν κι όλας είκοσι χρόνια. Απίστευτο! Κι όμως πέρασαν και στο διάβα τους άλλαξε άρδην η δομική, η οικονομική, η πολιτισμική και αναμφίβολα και η θρησκευτική εικόνα του πλανήτη μας.
Βέβαια το πέρασμα αυτό της εικοσαετίας πέρα από τις ρυτίδες που πρόσθεσε σε όλους μας, μας έφερε πιο κοντά στον τάφο. Αλλωστε δεν πρέπει να ξεχνούμε πως στον καθένα μας αντιστοιχεί κι ένας τάφος, αφού καθημερινά, διαρκώς και ασταμάτητα μας παραμονεύει «ο έσχατος εχθρός» όλων μας, ο θάνατος, αυτή η ακραία τραγική πραγματικότητα.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες μέχρι πριν είκοσι χρόνια ήταν άτρωτες και απυρόβλητες από φαινόμενα τρομοκρατίας τέτοιου βεληνεκούς εντός της, ή επί του εδάφους της αν προτιμάτε την έκφραση, απόμειναν άφωνες μπροστά στην κονιορτοποίηση της παντοδυναμίας τους και της «αχρήστευσης» σχεδόν των Μυστικών Υπηρεσιών Πληροφοριών τους. Μια χούφτα φανατισμένων φονταμενταλιστών στρατωνισμένων του παραφθαρμένου Ισλάμ, γι’ αυτό χρησιμοποιώ τη φράση «αρρωστημένο θρησκευτισμό», δηλαδή λοιμική έσχατης μορφής, κατόρθωσε με τρόπο σατανικά πρωτότυπο να χτυπήσει την καρδιά τους, δηλαδή το Εμπορικό της Κέντρο στο Μανχάταν, αλλά και το Πεντάγωνο στην Ουάσιγκτον.
Κι έτσι άλλαξε άρδην η Αμερική, αλλά και ολόκληρος ο Κόσμος. Έχω την αίσθηση πως οι έμμονες ιδέες γύρω από τη θρησκεία μπορεί να την καταντήσουν μία επικίνδυνη ιδεοληψία, η οποία να προσπαθεί να επιβληθεί με τη βία αφού βλέπει την ετερότητα της πίστης του άλλου ως «απιστία». Η λοιμική του ISIS αυτό ακριβώς πιστοποιεί.
Τολμώ να πω ότι η τρομοκρατία έχει γίνει συνώνυμη του λοιμικού θρησκευτισμού. Ξεκάθαρα πια βρισκόμαστε σε Πόλεμο Θρησκειών. Κι ας μου επιτραπεί να πιστεύω πως ενέχει συνάμα και στοιχεία πολιτιστικής σύγκρουσης, αφού μέχρις ενός σημείου ο αρρωστημένος θρησκευτισμός συνάδει με τον αρρωστημένο πολιτισμό, αν μπορεί να λεχτεί κάτι τέτοιο.
Αυτό που είναι σίγουρο πια είναι η πραγματικότητα πως δεν μπορούμε να είμαστε πουθενά, ποτέ και με τίποτε ασφαλείς σήμερα. Ούτε μπορεί να αποκλείεται η εκκόλαψη τρομοκρατικών νεογνών ακόμα και στις πιο προηγμένες και ποιοτικές πόλεις και αριστοκρατικά προάστια των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά και της Ευρώπης. Αλλωστε οι εγχώριες τρομοκρατικές επιθέσεις αυτό μαρτυρούν. Από την άλλη μεριά θα ήταν λάθος οποιοδήποτε εγχείρημα γκετοποίησης της τρομοκρατίας.
Είναι γεγονός πως διαταραγμένες προσωπικότητες και ψυχικά ασθενείς υπάρχουν σε όλες τις πόλεις, τα προάστια, τις κοινωνικές και εθνικές ομάδες και σίγουρα σε όλες τις χώρες της Γης. Η δε ψυχολογική διαταραχή που μπορεί να προκληθεί από την παραφθορά της ερμηνείας και της αντιληπτικής της θρησκείας, όπως ανέφερα και πιο πάνω, είναι πράγματι σοβαρή και επικίνδυνη, σε σημείο που μπορεί να φτάσει, όπως άλλωστε και φτάνει, ακόμα και σε αυτοκτονικές ενέργειες. Μία ματιά στις αυτοκτονικές τρομοκρατικές ενέργειες που γίνονται συχνά είναι θαρρώ το καλύτερο πειστήριο. Θα πρέπει να μη μας διαφεύγει και ο επιχώριος στρατωνισμός. Μ’ άλλα λόγια οι σύγχρονες ηλεκτρονικές επικοινωνίες καθιστούν πολύ εύκολη τη στρατολόγηση νέων σε κάθε γωνιά και χώρα της Γης.
Αν θα διακινδύνευα μία πρόβλεψη, θα ήταν πως δύο θέματα φαίνεται ότι θα απασχολήσουν πιο έντονα, ακόμα κι από την οικονομία, τον Κόσμο μελλοντικά: Η θρησκεία και ο εθνικισμός, όχι μόνο ανάμεσα σε διαφορετικές θρησκείες, αλλά ακόμα και σε όμοιες κι αυτό λόγω της νοοτροπίας και αντιληπτικής του ιδιωτισμού, δηλαδή της κατά το δοκούν προσέγγισης και ερμηνείας των θρησκευτικών πιστευμάτων. Κι ακόμα, το αναδυόμενο μείγμα ακραίου θρησκευτισμού και εθνικισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες, ορθώνεται κυριολεκτικά ως εφιάλτης για το μέλλον της Αμερικής, αλλά και του Κόσμου.
Ο στρατωνισμένος Ισλαμισμός εξελίσσεται σε λοιμική τρόμου και φόβου που όχι μόνο «μολύνει» τις μεγαλουπόλεις, αλλά τις αιματοκυλά.
Η σύγκρουση θρησκειών σήμερα ενέχει σίγουρα και τη διάσταση της σύγκρουσης πολιτισμών όπως τονίσαμε πιο πάνω, πράγμα που σημαίνει πως μία καινούργια πραγματικότητα εκκολάπτεται και η οποία φαίνεται να μας συλλαμβάνει εξ’ απήνης γι’ αυτό και δεν ξέρουμε πώς να τη διαχειριστούμε. Αλλωστε τα πρόσφατα γεγονότα στο Αφγανιστάν είναι ενδεικτικά πως η πλέον ακραία φονταμενταλιστική στρατωνισμένη έκδοση του Ισλαμισμού, βρίσκει την έκφρασή της στον «ταλιμπανισμό», ο οποίος απέδειξε ότι διατήρησε όχι απλώς την επιβίωσή του, αλλά την υπεροπλία του κι αυτό είναι το ανησυχητικό και επικίνδυνο. Η «άτακτη» φυγή από το Αφγανιστάν έπειτα από είκοσι χρόνια παρουσίας χιλιάδων στρατιωτών και εξοπλισμών και σπατάλης δισεκατομμυρίων δολαρίων οφείλει να προβληματίσει και διδάξει όχι μόνο τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά ολόκληρο τον ελεύθερο και πολιτισμένο Κόσμο.
Εχω τη γνώμη πως ήταν λάθος εξ’ αρχής η «εισβολή» των Ηνωμένων Πολιτειών στο Αφγανιστάν και η απόπειρα επιβολής Δημοκρατίας Δυτικού τύπου σ’ αυτό λες και η Δημοκρατία επιβάλλεται έξωθεν και δεν αποτελεί ελεύθερη συμμετοχή στα κοινά του βίου και της πόλης; Αυτή όμως είναι μια άλλη συζήτηση για ξεχωριστό άρθρο.
