Οι “Ρωμιοί Αρχιτέκτονες της Πόλης στην περίοδο του εκδυτικισμού” ήταν ένα μεγαλόπνοο πρόγραμμα που εμπνεύστηκε και υλοποίησε ο Σύνδεσμος Αποφοίτων Ζωγραφείου, του οποίου πρόεδρος τότε ήταν ο Λάκης Βίγκας, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Istanbul 2010 Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης.
Ένα πρόγραμμα διαχρονικό, με μεγάλη απήχηση.
Η ιδέα για τους Ρωμιούς αρχιτέκτονες της Πόλης στην περίοδο του εκδυτικισμού προήλθε από την επιθυμία να αναδειχθούν οι τομείς εκείνοι στους οποίους οι Ρωμιοί της Πόλης ασκούσαν εξαιρετική επιρροή και άφησαν ανεξίτηλα τα σημάδια τους.
Στόχος της έκθεσης, που ήταν κύριος κορμός του προγράμματος, ήταν να αναδείξει τo αποτύπωμα της ελληνορθόδοξης κοινότητας στο δομημένο περιβάλλον της Κωνσταντινούπολης παρουσιάζοντας στο ευρύ κοινό 104 διαφορετικά κτίρια 57 αρχιτεκτόνων που έδρασαν από τα μέσα του 19ου έως τα μέσα του 20ου αιώνα μέσα από φωτογραφίες και αρχειακό υλικό.
Επίσης, πραγματοποιήθηκε η έκδοση ενός βιβλίου-καταλόγου με επιστημονικά άρθρα δεκατριών Ελλήνων και Τούρκων ερευνητών και καθηγητών αναφορικά με τη συμβολή των Ρωμιών αρχιτεκτόνων στη διαμόρφωση του αστικού τοπίου της Κωνσταντινούπολης. Τα κείμενα του βιβλίου παρουσιάζονται σε τρεις γλώσσες, τουρκικά, ελληνικά και αγγλικά ενώ περιέχει πρόσφατες φωτογραφίες επιφανών κτιρίων καθώς και σχεδίων που υπάρχουν σε διάφορα αρχεία της Ελλάδας και της Τουρκίας.
Στη συνέχεια παραθέτουμε ένα πολύ ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ για το θέμα, από την Μεγαλώνυμο Κοινότητα Σταυροδρομίου, σε επιμέλεια Γρηγόρη Οικονομίδη και Συνδέσμου Αποφοίτων Ζωγραφείου.