Ο αγιογράφος του Ναού του Αγίου Νικολάου στο Μανχάταν Αγιορείτης π. Λουκάς στον «Ε.Κ.»

Του Θεοδώρου Καλμούκου 

ΒΟΣΤΩΝΗ. Καθώς οι εργασίες της ανοικοδόμησης για την αποπεράτωση του Ναού και Εθνικού Προσκυνήματος του Αγίου Νικολάου στο Εμπορικό Κέντρο του Μανχάταν προχωρούν με γοργούς ρυθμούς, ταυτόχρονα γίνεται και η επιμέλεια της Αγιογράφησης. Το σπουδαίο αυτό έργο έχει αναλάβει ο καταξιωμένος αγιογράφος της Ορθόδοξης Εκκλησίας ιερομόναχος Λουκάς από την Ιερά Μονή Ξενοφώντος Αγίου Ορους, ο οποίος ασκείται εκεί από την ηλικία των 21 ετών. 

Η Ιερά Μονή Ξενοφώντος είναι μία πραγματική κυψέλη Ορθόδοξου Μοναχισμού και Πνευματικότητας με ηγούμενο τον Γέροντα Αλέξιο, ο οποίος είναι γνωστός για την σοβαρότητα και το Αγιορείτικο ήθος της εκκλησιαστικότητας και της Νηπτικής Παράδοσης. Η Αδελφότητα της απαρτίζεται από 55 Μοναχούς. 

Ο π. Λουκάς ήλθε στη Νέα Υόρκη όπου έγινε επιτόπια μελέτη και προγραμματισμός για τις ιερές εικόνες με την συμβολή του Επισκόπου Αμισσού Ιωακείμ, ο οποίος είναι εκ των κορυφαίων του κλάδου της ιστορίας της Βυζαντινής Τέχνης. 

Ο π. Λουκάς είπε στον «Ε.Κ.» ότι «ήδη έχουν γίνει οι φορητές εικόνες του τέμπλου και αρκετές από τις τοιχογραφίες. Τώρα που ήλθα απλώς συζητήσαμε μήπως μπορούν να γίνουν κάποιες αλλαγές για να γίνει πιο ολοκληρωμένο το πρόγραμμα». 

Αναφορικά ποίων αγίων τις μορφές έχει φιλοτεχνήσει, είπε ότι «στο τέμπλο κλασσικά είναι ο Χριστός, η Παναγία, ο Τίμιος Πρόδρομος, ο Αγιος Νικόλαος και οι δύο Αρχάγγελοι στη βόρεια και νότια πύλη και τα βημόθυρα της Ωραίας Πύλης που θα εικονίζουν τον Ευαγγελισμό το ένα ο άγγελος και το άλλο η Παναγία». 

Για τις τοιχογραφίες, είπε, «στο Ιερό Βήμα η Παναγία η Πλατυτέρα, κάτω η μετάδοση του Σώματος και του Αίματος από τον Χριστό στους Αποστόλους και παρακάτω οι ιεράρχες. Λίγο παραέξω θα είναι η Ανάληψη του Κυρίου, στους άλλους τοίχους θα είναι η Σταύρωση και η Ανάσταση και θα έχουν και άλλες Δεσποτικές Εορτές όπως είναι η Γέννηση και η Βάπτιση, η Πεντηκοστή και χαμηλότερα θα είναι διάφορα θέματα από τη ζωή του Αγίου Νικολάου». 

Ο π. Λουκάς είπε ότι ακολουθεί «την Μακεδονική Σχολή Αγιογραφίας ή την Παλαιολόγιο να πω καλύτερα του 14ου αιώνα, αλλά βάζουμε και τα προσωπικά μας στοιχεία». 

Στην ερώτηση πού και πώς έμαθε να αγιογραφεί, είπε «από τους παλαιοτέρους πατέρες. Το 1985 που ξεκίνησα βρήκα στο Μοναστήρι μερικούς πατέρες που ήξεραν την αγιογραφία, αλλά προσπάθησα και από άλλους που είχαν μία μεγαλύτερη φήμη στο Αγιο Ορος, πήρα διάφορες συνταγές και κάποια στοιχεία που χρειάζονται στην αγιογραφία». 

Οταν τον ρωτήσαμε τι αισθάνεται όταν αγιογραφεί, ο π. Λουκάς είπε ότι «το βασικό είναι αυτή η αίσθηση της δημιουργίας η οποία είναι πολύ δυνατή διότι από ένα άψυχο πράγμα, από έναν άψυχο ξύλο δημιουργείται μία εικόνα λατρευτική, την οποία θα προσκυνήσουν οι πιστοί, θα παρακαλέσουν τον Χριστό, την Παναγία, τους αγίους που εικονίζουν και θα έχουν μία προσωπική σχέση μαζί τους. Κι όλο αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό και μας επιφορτίζει με μία ευθύνη αυτό που κάνουμε να το κάνουμε με επίγνωση και με κάθε δυνατή ευλάβεια στους αγίους». 

«Την ώρα που αγιογραφείτε τον Χριστό, την Παναγία, τους αγίους τους μιλάτε κι όλας;» τον ρωτήσαμε. «Οπωσδήποτε και επειδή αγιογραφούμε κάθε μέρα αυτή η σχέση είναι σε επίπεδο όπως αναπνέουμε, η αίσθηση επικοινωνίας με τους αγίους είναι κάτι αυθόρμητο», είπε. 

Αναφορικά με το πότε θα είναι έτοιμο όλο το έργο της αγιογράφησης, είπε πως «εξαρτάται βεβαίως από την οικοδομική πλευρά του θέματος, πιστεύω μέχρι τον Νοέμβριο του 2021 θα μπορέσουμε να περάσουμε αρκετά θέματα». 

Σχετικά με το κόστος της αγιογράφησης, είπε: «αυτό θα δούμε, ακόμα δεν έχουμε καταλήξει, θα δούμε τι αλλαγές θα γίνουν και πώς θα γίνουν, τώρα δεν μπορώ να εκτιμήσω το θέμα θα το δούμε στο εγγύς μέλλον». Στην ερώτηση «ξεκινήσατε να κάνετε ένα έργο τόσο μεγαλόπνοο χωρίς να έχετε κάποια ιδέα για το κόστος;», ο π. Λουκάς απάντησε: «όχι βέβαια, περίπου έχουμε προσανατολισθεί αλλά είναι θέμα τώρα μετά από αυτή τη συζήτηση που κάναμε. Αυτές τις ημέρες θα έχουμε κάποιο αποτέλεσμα αλλά ακόμα δεν μπορώ να το ξέρω, μέχρι τα Χριστούγεννα πιστεύω ότι θα έχουμε μία καλύτερη εικόνα που θα μπορέσουμε να πούμε». 

Οταν τον ρωτήσαμε γιατί επέλεξε την Μονή Ξενοφώντος για να εγκαταβιώσει, είπε ότι «τον Γέροντα (Αλέξιο) τον γνωρίζω από δέκα χρονών, προηγήθηκε ο αδελφός Μοναχός δέκα χρόνια νωρίτερα από τότε που ήταν ακόμα στα Μετέωρα ο Γέροντας. Πήγαινα τα καλοκαίρια στο Αγιο Ορος, μάθαινα αγιογραφία και από μικρό παιδί αισθάνθηκα αυτή την έλξη προς τον Μοναχισμό και όταν έγινα 21 χρονών μπόρεσα και το έκανα πράξη».