Του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου
Ο Πατριάρχης Αντιοχείας Ιωάννης ανέβηκε στο θρόνο του τρίτου τη τάξει παλαιφάτου Πατριαρχείου της Ανατολής, στα τέλη Δεκεμβρίου 2012.
Μετά από ένα χρόνο και τέσσερις μήνες, στα τέλη Απριλίου του 2014, κήρυξε σε ακοινωνησία το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων για το θέμα του Κατάρ, την διεκδίκηση δηλαδή της μοναδικής ενορίας που υπάρχει στην χώρα αυτή.
Τον πρώτο καιρό έγιναν κάποιες προσπάθειες, και σε διορθόδοξο επίπεδο, για την εξεύρεση λύσης (ήδη μέσα στο 2013) και ύστερα για την άρση της ακοινωνησίας, αλλά γρήγορα εγκαταλείφθηκαν. Το σχίσμα μεταξύ των δύο Πατριαρχείων παραμένει έξι χρόνια τώρα!
Όταν μας προέκυψε η πρόσφατη «αδελφική συνάντηση» Ορθοδόξων Εκκλησιών στο Αμμάν της Ιορδανίας, με πρωτοβουλία του Πατριάρχου Ιεροσολύμων Θεοφίλου, τη επινεύσει της Μόσχας φυσικά (για το ζήτημα της Ουκρανικής Αυτοκεφαλίας), θεωρείτο βεβαία η συμμετοχή του Αντιοχείας, ο οποίος στηρίζει την Ρωσική Εκκλησία στο ζήτημα αυτό, και όχι μόνο. Μάλιστα, πολλά δημοσιεύματα έβλεπαν και λύση του ζητήματος του Κατάρ, υπό το φως αυτής της συνάντησης.
Όμως, ο Αντιοχείας Ιωάννης τελευταία στιγμή ανακοίνωσε ότι δεν θα πάει στην «αδελφική συνάντηση», επικαλούμενος διάφορα, καθόλου πειστικά, επιχειρήματα.
Στην «αδελφική συνάντηση» συζητήθηκαν κάμποσα διορθόδοξα προβλήματα της σήμερον, όπως διαβάσαμε στο σχετικό ανακοινωθέν, αλλά όχι το θέμα του Κατάρ, το οποίο είναι η αιτία της εξαετούς ακοινωνησίας Αντιοχείας – Ιεροσολύμων.
Άραγε, τα μέλη της «αδελφικής συνάντησης» θεώρησαν έλασσον αυτό το χρονίζον ζήτημα μεταξύ δύο πρεσβυγενών Πατριαρχείων της Ανατολής;
Έχουμε συνειδητοποιήσει ότι από την ανάρρηση στον θρόνο του Αντιοχείας Ιωάννη, οι δύο Πατριάρχες (Αντιοχείας και Ιεροσολύμων) δεν έχουν συλλειτουργήσει; Δεν έχουν, δηλαδή, πιστοποιήσει με την Θεία Ευχαριστία, με την συμμετοχή στο κοινό ποτήριο, την ενότητα της πίστεως. Γιατί ο Αντιοχείας Ιωάννης δεν συμμετείχε σε καμία πανορθόδοξη Σύνοδο από το 2012 και εντεύθεν, ώστε να έχει την δυνατότητα της συλλειτουργίας με τον Ιεροσολύμων.
Και αυτό το μείζον γεγονός η «αδελφική συνάντηση» το προσπέρασε σα να μην το βλέπει.
Η Αντιόχεια στο κείμενο της ακοινωνησίας έκανε λόγο για «αδυναμία των ορθοδόξων εκκλησιών να συμβάλλουν στην επίλυση της κρίσης». Φαίνεται πως αυτήν την διαπίστωση επιβεβαίωσε πανηγυρικά η πρόσφατη «αδελφική συνάντηση» στο Αμμάν, η οποία προτίμησε να μην ασχοληθεί με το θέμα.
Ως εκ τούτου, τα όσα διατυμπανίζουν οι Ρώσοι, με προεξάρχοντα τον Πατριάρχη Κύρλλο και …δεύτερο βιολί τον μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίων, περί διαλόγου των ορθοδόξων και ενότητος και τα τοιαύτα, είναι απλά για λαϊκή κατανάλωση. Το Ουκρανικό τους ενδιέφερε στο Αμμάν – γι’ αυτό και πήγαν και τον ψευδο-Κιέβου Ονούφριο, για να τον επιβάλλουν – και το πώς θα μειώσουν το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Το Αμμάν τελείωσε και οι Ρώσοι ελπίζουν και σε άλλες παρόμοιες «αυτονομιστικές» συνάξεις, διεκδικώντας, πλέον απροκάλυπτα, πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ορθοδοξία.
Όμως, η σύναξη στο Αμμάν απέδειξε ότι οι Ορθόδοξες Εκκλησίες δεν είναι και πολύ πρόθυμες να ακολουθήσουν την Μόσχα σ’ αυτές τις εξουσιαστικές τάσεις.
Όσο για τον Ιεροσολύμων… Θα δούμε αν θα συνεχίσει τις …ειρηνευτικές πρωτοβουλίες του, παραμένοντας σε ακοινωνησία διαρκείας από την Αντιόχεια.
