 |
| Ο Καθηγητής Πέτρος Βασιλειάδης διαβάζει το Πατριαρχικό Μήνυμα στους συνέδρους (2-2-2020) |
Τῷ Ἐλλογιμωτάτῳ κυρίῳ Πέτρῳ Βασιλειάδῃ, Ὁμοτίμῳ Καθηγητῇ τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Προέδρῳ τοῦ Κέντρου Οἰκουμενικῶν, Ἱεραποστολικῶν καί Περιβαλλοντικῶν Μελετῶν «Μητροπολίτης Παντελεήμων Παπαγεωργίου», τέκνῳ τῆς ἡμῶν Μετριότητος ἐν Κυρίῳ ἀγαπητῷ, χάριν καί εἰρήνην παρά Θεοῦ.
Μετ᾿ ἰδιαιτέρας χαρᾶς ἐπληροφορήθημεν περί τοῦ ὑπό τοῦ ὑμετέρου Κέντρου, ἐν συνεργασίᾳ μετά τοῦ Διεθνοῦς Ἑλληνικοῦ Πανεπιστημίου, διοργανουμένου ἐν Θεσσαλονίκῃ Διεθνοῦς Ἐπιστημονικοῦ Συμποσίου ἐπί τοῦ θέματος «Ὁ θεσμός τῶν Διακονισσῶν ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ: παρελθόν-παρόν-μέλλον». Ὅθεν, ἀπό τῆς τοῦ Κωνσταντίνου Πόλεως, ἀπευθύνομεν ὑμῖν, τοῖς σχοῦσι τήν πρωτοβουλίαν τῆς διοργανώσεως τῆς σημαντικῆς ταύτης ἐκδηλώσεως, ὡς καί τοῖς Ἐλλογιμωτάτοις εἰσηγηταῖς καί τοῖς λοιποῖς συνέδροις, τά θερμά Πατριαρχικά ἡμῶν συγχαρητήρια.
Ἡ Ἐκκλησία ποτέ δέν ἔπαυσε νά ἐνθαρρύνῃ τάς γυναῖκας πρός συμμετοχήν εἰς διακονήματα εἰς διαφόρους τομεῖς τοῦ πολυδιαστάτου ἔργου της καί νά ἀναζητῇ νέας δυνατότητας καί τρόπους διά καρποφόρον προσφοράν αὐτῶν εἰς τήν ἐκκλησιαστικήν ζωήν. Ἐν τῷ πνεύματι τούτῳ, φρονοῦμεν ὅτι πρέπει νά συνεχισθῇ ἡ προσπάθεια ἀναζωπυρώσεως τῆς τάξεως τῶν διακονισσῶν, μέ δεδομένον ὅτι, ἤδη ἀπό τῆς Ἀποστολικῆς ἐποχῆς, αἱ διακόνισσαι πολλά προσήνεγκον εἰς τήν οἰκοδομήν τῶν πιστῶν, τιμώμεναι ἰδιαιτέρως ὑπ᾽ αὐτῶν. Παρά τό γεγονός ὅτι κατά περιόδους ὁ θεσμός τῶν διακονισσῶν ἠτόνισε, δέν κατηργήθη ποτέ ἐπισήμως ὑπό τῆς Ἐκκλησίας.
Ὁ μακαριστός Καθηγητής καί Ἄρχων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου Εὐάγγελος Θεοδώρου ὑπῆρξεν ὁ ἀκαταπόνητος ὑποστηρικτής τῆς ἀπόψεως ὅτι αἱ διακόνισσαι ἐγκαθίσταντο εἰς τό λειτούργημά των ὄχι δι᾽ ἁπλῆς εὐλογίας ἤ χειροθεσίας, ἀλλά διά μυστηριακῆς χειροτονίας, ἡ ὁποία ἐτελεῖτο εἰς τό Ἱερόν Βῆμα, ἔμπροσθεν τῆς Ἁγίας Τραπέζης, κατά τήν Θείαν Λειτουργίαν, ὅπως καί ἡ χειροτονία διακόνου. Διάκονοι καί διακόνισσαι ἔχουν, κατά τόν Καθηγητήν, «μυστηριακήν διακονικήν ἱερωσύνην», μέ μόνην διαφοράν τό ὅτι ὁ διάκονος δύναται ἀργότερον νά ἀποκτήσῃ τήν «ἱερουργικήν ἱερωσύνην» τοῦ πρεσβυτέρου, ἐνῷ ἡ διακόνισσα δέν ἔχει αὐτήν τήν δυνατότητα. Ὁ ἰσχυρισμός ὅτι ὑπάρχουν πολλαί ἀξιέπαινοι γυναῖκες, αἱ ὁποῖαι ἔχουν ἀξιολογικωτάτην προσφοράν εἰς πολλούς τομεῖς τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔργου, καί κατά συνέπειαν δέν ὑφίσταται ἀνάγκη διακονισσῶν, ἔχει μόνον πραγματιστικήν καί ὄχι ἐκκλησιολογικήν ἀξίαν.
Δραττόμεθα τῆς εὐκαιρίας διά νά ἐξάρωμεν τήν ἀνεκτίμητον προσφοράν τῶν Ὀρθοδόξων γυναικῶν καθ᾽ ὅλην τήν ἱστορικήν πορείαν τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ. Ἐπιθυμοῦμεν, ἀντί ἄλλου ἡμετέρου σχολίου, νά ἀναφέρωμεν ὅσα κατέθεσεν ὁ ἀείμνηστος Καθηγητής τῆς Λειτουργικῆς Ἰωάννης Φουντούλης διά τήν σημασίαν τῆς γυναικείας συμβολῆς εἰς τήν ἐκκλησιαστικήν ζωήν. Γράφει ὁ σοφός Καθηγητής: «Ἔλεγε πρό ἐτῶν ἕνας ἁπλοϊκός, ἀλλά σοφός καί εὐλαβής ἄνθρωπος: “Ἄν δέν ὑπῆρχαν γυναῖκες δέν θά ὑπῆρχε θρησκεία”. Ἐννοοῦσε τή Θεία Λατρεία, πού ἦταν γι᾿ αὐτόν ταυτόσημος μέ τή “θρησκεία”. Καί σ᾿ αὐτή –τή Θεία Λατρεία-, μέ τήν ἀφελότητα τῆς καρδιᾶς του, περιελάμβανε ὅλα τά μικρά πράγματα πού συνιστοῦν τήν μεγάλη ὑπόθεση τῆς Θείας Λατρείας: τό νά προσκαρτεροῦν στούς ναούς καί στίς ἱερές Ακολουθίες, νά ψάλλουν στίς Παρακλήσεις καί στούς Χαιρετισμούς, νά ἀνάβουν τά καντήλια καί κεριά, νά θυμιάζουν, νά ζυμώνουν καί νά προσφέρουν πρόσφορα καί ἄρτους, νά ἑτοιμάζουν κόλυβα, νά στολίζουν καί νά καθαρίζουν ναούς καί ἐξωκκλήσια, νά ξέρουν πότε εἶναι γιορτή, σχόλη καί νηστεία καί νά ρυθμίζουν ἀνάλογα τή ζωή τῆς οἰκογένειάς τους, νά διδάσκουν στά παιδιά τους καί στά παιδιά τῶν παιδιῶν τους – γιατί ὄχι καί στούς ἄνδρες τους πῶς νά προσεύχονται καί πῶς νά μετέχουν στή λατρεία τοῦ Θεοῦ, νά προσέρχονται στίς λειτουργικές συνάξεις τοῦ Κυριακοῦ καί τῶν ἑορτῶν, νά προετοιμάζονται καί νά μετέχουν στά ἄχραντα μυστήρια. Εἶχε, νομίζω, δίκιο».
Ἐν κατακλεῖδι, ἀποτίοντες φόρον τιμῆς εἰς τόν χορόν τῶν ἁγίων γυναικῶν τῆς Ἐκκλησίας μας καί ὑποκλινόμενοι ἐνώπιον τῶν μοναζουσῶν, τῆς ὁλικῆς ἀφοσιώσεώς των εἰς τόν Χριστόν καί εἰς τήν Ἐκκλησίαν, καί ἐξαίροντες τό διακονικόν πνεῦμα καί τήν θυσιαστικήν ἀγάπην πασῶν τῶν Ὀρθοδόξων γυναικῶν, τῶν ἀληθευουσῶν ἐν ἀγάπῃ, καταστέφομεν πατρικῶς διά τῶν ἐνθέρμων εὐχῶν τῆς ἡμετέρας Μετριότητος ἅπαντας τούς συμμετέχοντας εἰς τό καθ᾽ ὑμᾶς Συμπόσιον, τά Πρακτικά τοῦ ὁποίου μετά πολλοῦ ἐνδιαφέροντος θά ἀναμένωμεν, ἐπικαλούμενοι ἐφ᾽ ὑμᾶς τήν ζείδωρον χάριν καί τό μέγα ἔλεος τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης.
,βκ´ Ἰανουαρίου λα´
