Προσφώνηση Μητροπολίτου Γερμανίας Αυγουστίνου
στην λήξη της Συνοδικής θητείας του (2018-2019)
Παρασκευή, 30 Αὐγούστου 2019
Παναγιώτατε,
Σεβασμιώτατοι ἅγιοι ἀδελφοί!
Φθάσαμε σὺν Θεῷ στὴν λήξη τῆς παρούσης συνοδικῆς περιόδου. Στὸ τέλος μιᾶς πορείας ἱερᾶς, τὴν ὁποία, γι᾽ αὐτὸν ἀκριβῶς τὸν λόγο, θὰ τολμοῦσα νὰ παρομοιάσω μὲ μία λιτανεία. Ὡστόσο, τὸ ἔγκυρο λεξικὸ τῆς γερμανικῆς γλώσσης Duden διασώζει, πέραν τῆς γνωστῆς ἢ οἰκείας σὲ μᾶς, καὶ μία ἐπιπλέον ἑρμηνεία τοῦ ἑλληνικοῦ ὅρου λιτανεία. Ἡ δεύτερη αὐτὴ ἔννοια τῆς λέξεως (Litanei στὰ γερμανικά) χρησιμοποιεῖται ὑποτιμητικὰ ἢ ἀρνητικὰ καὶ δηλώνει τὴν μακρόσυρτη, μονότονη ἀπαρίθμηση πραγμάτων.
Ὅπως ἀντιλαμβάνεσθε, ἡ γλωσσολογικὴ αὐτὴ παρατήρησή μου, ἔχει ἕνα καὶ μοναδικὸ σκοπό: νὰ προϊδεάσει γιὰ ὅσα στὴν συνέχεια θὰ ἀπαριθμήσω καί, ταυτόχρονα, νὰ ἀποτρέψει τὴν ἀρνητικὴ προσέγγισή τους. Δὲν θὰ εἶναι οὔτε μακρόσυρτη οὔτε μονότονη ἡ καταγραφή μου. Θὰ ἐπιδιώξει μὲ ἁπλότητα καὶ συντομία νὰ εἶναι ἕνα εἶδος λιτανείας μὲ τὴν ἀρχικὴ ὅμως ἔννοια τοῦ ὅρου. Μία ἱερὴ περιφορά – χρέος τιμῆς γιὰ τὸν ὁμιλοῦντα – τῶν ἐν Χριστῷ καὶ ὑπὲρ τῆς δόξης Αὐτοῦ ἀγώνων τοῦ Προεδρεύοντος τῆς Ἁγίας καὶ Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Μητρὸς πάντων Ἐκκλησίας μας στὸ χρονικὸ διάστημα ἑνὸς μόνον ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους.
Στὴν διάρκεια, λοιπόν, τῆς συνοδικῆς θητείας τοῦ ὁμιλοῦντος, ἀπὸ τὸν Σεπτέμβριο 2018 ἕως τὸν Αὔγουστο 2019, κορυφαῖο γεγονὸς ἦταν ἡ χορήγηση αὐτοκεφάλου ἐκκλησιαστικοῦ καθεστῶτος στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας, ἡ ὁποία ὀφείλεται ἀποκλειστικῶς στὴν γενναιότητα τοῦ Πρώτου μεταξύ μας καὶ στὴν ἀγάπη Του, ἥτις «οὐ ζητεῖ τὰ ἑαυτῆς» (Α´ Κορ. 13,5), γι᾽ αὐτὸ ἄλλωστε καὶ καταβάλλει εἰσέτι τὸ τίμημα τῆς ἀληθείας, κινδυνεύοντας ἀπὸ ἀνθρώπους, τοὺς γνωστοὺς ἐκ βορρᾶ καὶ ἀλλαχοῦ ἀδελφούς, ποὺ μᾶλλον ὑποκρίνονταν τοὺς ἀδελφούς (βλ. Β´ Κορ. 11,26) καὶ γιὰ τοὺς ὁποίους ἰσχύουν, δυστυχῶς, αὐτολεξεὶ τὰ λόγια τοῦ Κυρίου: «καὶ ἐχθροὶ τοῦ ἀνθρώπου οἱ οἰκιακοὶ αὐτοῦ» (Μτθ. 10,36).
Ἄλλο ἐξέχον γεγονὸς ἦταν οἱ κατὰ χρονολογικὴ σειρὰ πληρώσεις τῶν νευραλγικῆς σημασίας ἀρχιεπισκοπικῶν καθεδρῶν Αὐστραλίας, ἔπειτα ἀπὸ τὴν κοίμηση τοῦ γίγαντος ἐν Ἱεράρχαις τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου Στυλιανοῦ, ἐν συνεχείᾳ δὲ Ἀμερικῆς καὶ Θυατείρων καὶ Μεγάλης Βρετανίας. Μείζονος σημασίας, ὅμως, ἦταν καὶ οἱ ἄλλες ἐκλογὲς εὐελπίδων ἐργατῶν τοῦ Ἀμπελῶνος στὸ Σεπτὸ Κέντρο, ἀπὸ τὴν διακονικὴ τάξη καὶ τὴν χάρη τῆς ἱερατείας μέχρι καὶ τὴν εἰς ἀποστολικὴν διαδοχὴν ἀρχιερατικὴ ἀξία καὶ εὐθύνη.
Ὁμολογῶ, Παναγιώτατε, τὸν πηγαῖο θαυμασμό μου πρὸς τὸ πρόσωπό Σας γιὰ δύο πολὺ συγκεκριμένα χαρίσματα ποὺ σᾶς δώρισε ὁ Κύριος τῆς δόξης: τὸ χάρισμα τοῦ ἀεικινήτου καὶ τὸ χάρισμα τοῦ ἀκαταπονήτου ἀνδρός. Ἐκάματε τὰ ἀνωτέρω ἀναφερθέντα σπουδαῖα πράγματα, δίχως νὰ ἀφήσετε καὶ ὅλα τὰ ὑπόλοιπα.
Ποιός δὲν θαυμάζει τὴν ὑπομονὴ καὶ τὴν ζωτικότητά Σας κατὰ τίς – ἂς μοῦ ἐπιτραπεῖ ἡ ὑπερβολή -, ἀτελείωτες ὧρες Πατριαρχικῶν ἀκροάσεων γιὰ τοὺς κατ᾽ ἄνθρωπον μικροὺς καὶ μεγάλους τῆς οἰκουμένης; Ποιός δὲν θαυμάζει τὴν μέριμνα καὶ τὴν φροντίδα Σας γιὰ ζῶντες καὶ κεκοιμημένους; Πόσες ἐπισκέψεις ἀσθενῶν, πόσες πρωτοβουλίες γιὰ ἀνακούφιση ἀναξιοπαθούντων, πόσα τὰ νεκρώσιμα τρισάγια καὶ οἱ ἐκδηλώσεις μνήμης καὶ τιμῆς γιὰ ὅλους ὅσοι καταδαπάνησαν τοὺς ἑαυτούς τους στὴν κοινὴ ὑπόθεση, ἀλλὰ καὶ οἱ δέουσες τιμὲς μέσῳ τῶν ἐκκλησιαστικῶν ὀφφικίων γιὰ ὅσους, κληρικοὺς καὶ λαϊκούς, προσφέρουν τὰ βαρύτιμα μύρα τῆς ἀγάπης τους (πρβλ. Μτθ. 26,7) γιὰ τὴν Μητέρα Ἐκκλησία!
Πόσα εὐλαβικὰ προσκυνήματα σὲ Πόντο, Καππαδοκία, Ἀνατολικὴ Θράκη καὶ Μικρὰ Ἀσία, στοὺς τόπους ποὺ τόσο χαρακτηριστικὰ καὶ δίκαια ὀνομάσατε προσφάτως ἀλησμόνητες πατρίδες! Πόσες περιοδεῖες καὶ ἐπισκέψεις, πόσες ἡμερίδες καὶ συνέδρια, γιὰ τὰ ἀγαπημένα Σας περιβαλλοντικὰ θέματα, γιὰ τὰ δίκαια τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, ὅπως αὐτό, προσφάτως, τοῦ κτηρίου τοῦ Ὀρφανοτροφείου τῆς Πριγκήπου, ἀλλὰ καὶ ὅλων τῶν ἀδυνάτων ἢ καὶ ἐκείνων ἀκόμη τῶν ὁποίων τὸ αἷμα βοᾶ «φωνῇ μεγάλῃ» (Ἀποκ. 6,10), ὅπως ἡ ἡγετικὴ συμμετοχή Σας στὴν Πορεία τῶν Ζώντων γιὰ τὰ θύματα τοῦ Ὁλοκαυτώματος.
Καί, συνάμα, ἡ συνέπεια καὶ ἡ ἀφοσίωσή Σας σὲ ὅλους τοὺς διαλόγους, προπάντων δὲ στοὺς διαχριστιανικούς, καρπὸς τῶν ὁποίων ὑπῆρξε ἀσφαλῶς, μεταξὺ ἄλλων, καὶ ἡ πρόσφατη ὕψιστη χαρὰ τῆς δωρεᾶς λειψανοθήκης ἐκ Ρώμης, ἡ ὁποία περιέχει ἀπότμημα τοῦ ἱεροῦ λειψάνου τοῦ Πρωτοκορυφαίου Ἀποστόλου Πέτρου γιὰ νὰ χαριτώνει ἐσαεὶ τὴν Πόλη τῶν πόλεων, ἡ Ἐκκλησία τῆς ὁποίας θεμελιώθηκε ἀπὸ τὸν αὐτάδελφό του καὶ Πρωτόκλητο τῶν Ἀποστόλων Ἀνδρέα.
Ἄφησα γιὰ τὸ τέλος – ἐπαναλαμβάνω: ἂς μοῦ ἐπιτραπεῖ ἡ ὑπερβολή -, τὶς ἀναρίθμητες χοροστασίες καὶ τὶς ἱερουργίες τῶν μυστηρίων τοῦ Θεοῦ μὲ πρώτη τὴν Θεία Εὐχαριστία, ἡ ὁποία, εἶμαι βέβαιος, εἶναι ἡ πηγὴ τῆς δυνάμεώς Σας. Γι᾽ αὐτὸ ἄλλωστε διακήρυξα εὐθαρσῶς, εὑρισκόμενος ἐν ὀνόματί Σας στὴν Νέα Ὑόρκη κατὰ τὴν ἐνθρόνιση τοῦ ἁγίου Ἀμερικῆς, ὅτι ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης δὲν φοβᾶται κανέναν παρὰ μόνον τὸν Θεό!
Ἂς μοῦ ἐπιτραπεῖ, παρακαλῶ, μία ἀναγκαία προσθήκη. Σὲ ὅλα αὐτὰ δὲν ὑπήρξατε ποτὲ μόνος. Ἐξ ὀνόματος ὅλων τῶν ἁγίων Ἀρχιερέων, τῶν συγκροτούντων τὴν Ἁγία καὶ Ἱερὰ Σύνοδο, δηλώνω ὅτι οἱ Ἱεράρχες τοῦ Θρόνου, πρεσβύτεροι μετὰ νεωτέρων, οἱ ἐγγὺς καὶ οἱ μακράν, παρόντες καὶ μέλλοντες, εἴμαστε στὸ πλευρό Σας ὁμοφώνως καὶ ἀδιαρρήκτως. Ἤδη τὸ 1961, σὲ ἐπιστολὴ τοῦ διακόνου τότε Αὐγουστίνου πρὸς τὸν ὑποψήφιο τότε διάκονο Βαρθολομαῖο, τὴν ὁποία Σεῖς ἀνακαλέσατε προσφάτως στὴν μνήμη μου, ἔγραφα, προτυπώνοντας θὰ ἔλεγα τὴν συνοδικὴ λειτουργία καὶ διαγνώμη ποὺ ἀπολαμβάνουμε σήμερα ἐξαιτίας Σας: «Θἄθελα μόνο νὰ Σὲ φιλήσω στὸ μέτωπο καὶ νὰ Σὲ συγχαρῶ θερμὰ γιὰ τὸν ἡρωισμό Σου. … Μὴ λησμονήσῃς ὅμως ποτὲ πὼς στὸν ἀγῶνά Σου θὰ σὲ δυναμώνῃ ὁ Θεὸς καὶ ἡ ἰδέα πὼς δὲν εἶσαι μόνος. Ὅλοι ἐμεῖς εἴμεθα ἀδελφοί Σου καὶ Σὲ δεχόμεθα σήμερα μὲ ἰδιαίτερη εὐτυχία καὶ ὑπερηφάνεια στὸ φτωχό καλύβι τῆς ψυχῆς μας».
Ἀπομένει, ἐν κατακλεῖδι, ἕνας μόνον λόγος, εὐχετικὸς καὶ γιὰ τὸν ὑποφαινόμενο ἀποχαιρετιστήριος: «Περίζωσαι τὴν ρομφαίαν σου ἐπὶ τὸν μηρόν σου, δυνατέ, τῇ ὡραιότητί σου καὶ τῷ κάλλει σου καὶ ἔντεινον καὶ κατευοδοῦ καὶ βασίλευε ἕνεκεν ἀληθείας καὶ πραότητος καὶ δικαιοσύνης, καὶ ὁδηγήσει σε θαυμαστῶς ἡ δεξιά σου»! (Ψαλμ. 44,4-5).
