ΠΕΡΙ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΙΝ ΤΟΥ ΛΕΥΚΩΜΑΤΟΣ
“ΠΑΝΑΓΙΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ” ΤΗΣ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ
ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑΝ ΤΗΣ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΦΙΛΙΠΠΩΝ, ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ
ΚΑΙ ΘΑΣΟΥ ΕΙΣ ΚΑΒΑΛΑΝ
(13. 03. 2019)
ὑπὸ
Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου
Σεβασμιώτατοι, κ. καθηγηταί, Ἄρχοντες, Κυρίες καὶ Κύριοι,
Εὑρίσκομαι ἐδῶ ὡς ἐκπρόσωπος τοῦ Γέροντος Χαλκηδόνος Ἀθανασίου ἐκ τῆς Βασιλευούσης, διὰ τὴν παρουσίασιν τοῦ καλαισθήτου τούτου λευκώματος, μεταφέρων τὰς σκέψεις του. Ἔρχομαι εἰς τὴν ὡραίαν καὶ γραφικὴν πόλιν τῆς Καβάλας, τῆς ἱστορικῆς Νεαπόλεως, ὅπου ἔδρασε ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν Παῦλος, τοῦ ὁποίου καὶ νεώτερα ἀρχιτεκτονικὰ σεβάσματα εὑρίσκονται ἐνταῦθα, καὶ ἡ Ἁγία Λυδία ἡ Πορφυρόπωλις. Εὐθὺς δὲ ἐξ ἀρχῆς ἐπιθυμῶ νὰ Σᾶς διαβιβάσω τὰς εὐχὰς καὶ εὐλογίας τοῦ κραταιοῦ Ἄνακτος, τῆς Α.Θ.Π. τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου.
Ἡ ἔκδοσις αὕτη ἐπραγματοποιήθη διὰ τῆς εἰσηγήσεως καὶ πρωτοβουλίας τοῦ ρέκτου διαφημιστοῦ κ. Θεμιστοκλέους Φασουλᾶ, τὴν πρόφρονα ἀρωγὴν τοῦ Δήμου Καβάλας καὶ δὴ τῆς Δημάρχου, Εὐγενεστάτης κ. Δήμητρας Τσανάκα, τοὺς ὁποίους ἀπὸ τῆς θέσεως αὐτῆς καὶ εὐχαριστοῦμεν. Ἤδη δὲ ὁ κ. Φασουλᾶς τὸ 2011 εἶχεν ἐκδόσει καὶ ἕτερον κομψὸν λεύκωμα ὑπὸ τὸν τίτλον “Πανάγια Προσκυνήματα τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων”.
Ἡ Ἱ. Μητρόπολις Χαλκηδόνος, ἡ παλαίφατος καὶ ἱστορικὴ ἐσχάτη ἐν ἐνεργείᾳ Ἀσιανὴ τοιαύτη τοῦ Θρόνου, ἡ μέχρι τοῦ Εὐξείνου Πόντου ἐξιοῦσα, μὲ τὰς ἄλλοτε τριάκοντα τρεῖς -σήμερον ἕνδεκα- κοινότητας καὶ τοὺς ἱ. ναούς της, εἰς τὴν ὁποίαν συνῆλθεν ἡ περίπυστος Ἁγία Δ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος (451) καὶ τῆς ὁποίας οὐκ ὀλίγα πιθανὸν θεμελιακὰ εὑρήματα ἔρχονται εἰς τὸ φῶς, ἐξ ἀφορμῆς τῆς κατασκευῆς τοῦ μετρό, διὰ τῶν τελευταίων ἀνασκαφῶν παρὰ τόν “ὀγκώδη”! σιδηροδρομικὸν σταθμὸν τοῦ Haydarpaşa, ὅπου ἔκειτο ὁ ἱ. ναὸς τῆς Ἁγ. Μεγαλομάρτυρος καὶ Πανευφήμου Εὐφημίας καὶ τὰ ὁποῖα, ὅτε κατεσκευάζετο τὸ κτήριον τοῦ σταθμοῦ ὑπὸ τῶν Γερμανῶν τὸ 1908, εἶχον ἐπιχωματωθεῖ!, Διαφυλάττει δὲ ἐντὸς αὐτῶν καὶ τῶν ἱκανῶν Ἱ. Ἁγιασμάτων εἰς καλὴν κατὰ τὸ δυνατὸν κατάστασιν πλεῖστα ὅσα ἱ κειμήλια (ἱ. εἰκόνας, ἱ. σκεύη, ἱ. ἄμφια, χειρόγραφα, ξυλόγλυπτα κ.ἄ.). Τρεῖς δὲ ἐκ τῶν ἱ. αὐτῆς ναῶν ἔχουν ἀνάγκην ἀμέσου καὶ ριζικῆς συντηρήσεως καὶ ἀποκαταστάσεως (Ἁγ. Παρασκευὴ Βέϊκοζ, Ἅγ. Κωνσταντῖνος καὶ Ἑλένη Πασάβαξε, Θεία Μεταμόρφωσις Κανδυλλί). Εἶναι δὲ σημαντικόν, ὅτι τὸ λεύκωμα τοῦτο ἀποτελεῖ μίαν σύντομον καὶ ἐπιλεκτικὴν προσπάθειαν ἐμφανίσεως τῶν κειμηλίων τούτων, πρὸς γνῶσιν εἰδότων καὶ μή.
Τὰ ἐν τῇ Ἱ. Μητροπόλει καὶ τοὺς ναοὺς αὐτῆς εὑρισκόμενα κειμήλια ἔχουν κατὰ καιροὺς τμηματικῶς συντηρηθεῖ, συνήθως ὑπὸ εἰδικῶν, ἡμετέρων καὶ ξένων, ἀπομένει ὅμως εἰσέτι ἐργασία ἱκανὴ καὶ ὑπεύθυνος. Καὶ πρὸς τοῦτο ἀπαιτεῖται ἐνδιαφέρον, γνῶσις καὶ πρὸ παντὸς ἀγάπη δι’ αὐτά, καθ’ ὅτι ἐκτὸς τῆς καλλιτεχνικῆς των ἀξίας, συνιστοῦν καὶ τὰς παραστατικὰς μαρτυρίας τῆς εὐσεβείας τῶν προγενεστέρων γενεῶν, τῶν ὁποίων τὴν κληρονομίαν ὀφείλομεν νὰ διαφυλάττωμεν. Ἐπίσης τόσον εἰς τὸ Μέγαρον τῆς Ἱ. Μητροπόλεως, ὅσον καὶ εἰς ἀρκετοὺς ναοὺς αὐτῆς, ἔχουν γίνει ἀναστηλωτικαὶ καὶ ἄλλαι ἐργασίαι, συνήθως δι’ αὐτεπιστασίας, ὑπὸ τῶν ὑφισταμένων Ἐφοροεπιτροπῶν ὀρθῶς ἢ μή, οὐχὶ δυστυχῶς ὅμως πάντοτε ὑπὸ τὴν εἰδικὴν ἐπίβλεψιν καὶ ἄδειαν τῆς Ἱ. Μητροπόλεως, πάντως συχνάκις τῇ ἐγκρίσει τῶν ἁρμοδίων διὰ ταῦτα κρατικῶν ἀρχῶν (Anıtlar Kurulu), οὕτως ὥστε τὸ θέαμα οὐχὶ σπανίως νὰ τυγχάνει ἀπαράδεκτον1.
Περαίνων, ἐπιθυμῶ νὰ Σᾶς διαβιβάσω τὰς εὐχὰς καὶ εὐλογίας τοῦ Γέροντος Μητροπολίτου Χαλκηδόνος κ. Ἀθανασίου.
Σᾶς εὐχαριστῶ
___________________________________________________________
1- Δές: Ἀ. Παπᾶ, Χαλκηδόνος, Ἔργα καὶ ἡμέραι ἐν τῇ Ἱ. Μητροπόλει Χαλκηδόνος (2004-2017), Τοῦ Αὐτοῦ, Ρινήματα θεολογικά, τεχνοκριτικά, ἱστορικὰ καὶ ἄλλα τινὰ ἀπὸ τὸν Βόσπορο ΣΤ΄, Θεσσαλονίκη 2018, 346-370.
